Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N Y E N İ H A B E R L E R Göz üreticileri Mıkro mekanık sıstemler, elektronık ve optık teknolojılerın butunleşmesını sağlıyor. Muhendislerin yeni gözdeleri Elektrik faturasından tasarruf cihazı E G oz protezı uzmanları genelde halk tarafından pek tanınmazlar Gunumuzde Fransa da bu meslege sahıp olanların sayısı on cıvarında Bunlardan bırı de yaklaşık 10 yıldır Vıchy de goz zanaatıyla uğraşan Pat rıck Bordet Patrıck Bordet nın yanında çalışan beş yardımcısıyla yılda urettıgı 500 kadar cıhazın her bırının yapımı ıçın 15 30 saat suren bır çalışma gerekıyor Fransa da yılda yaklaşık olarak toplaın 10000 parça meydana getırılıyor bunların fıyatları ıse 1700 FF 4000 FF arabinda değışıyor 8 Yangına karşı korunmuş benzin pompaları G unumuzde benzin ıstasyonların da dogrudan muşterılerın kullandıklan benzin pompaları gıttıkçe yaygınlık kazanıyor Personel ıse genel de pompalardan uzakta kasada duruyor Yetkıhlerı huzursuz eden bu yenı uygulama guvenlık uzmanı olan Cerberus Guınard kuruluşunun olası yangın ları onceden bıldırebılecek otomatık ve kendı kendıne çalışabılen bır sıstem gelıştırmesını sağladı Bu sıstem pompaların yakınlarında oluşabılecek her tur ateşı sonduruyor Alevın temas etmesıyle pompanın başında bulunan ve yakıtın yayılma duze nını ızleyen termopnomatık ışleyış duruyor Bu durum temel maddesı halon olan guçlu bır sondurucuyu ıçeren çelık bır depoya aıt vananın anıden açılmasını sağlıyor Bu otomatık sıstem yakıt dağıtım sahasının dışında yer alan ve elle çalı şan uzaktan kumandayla tamamlanıyor 0 lı yılların gazete ve dergılerınde kı bılım saytalarına goz atacak olursak bunları saç telı kalınlıqın da doner motor resımlerının susledıgını goruruz Ppkı ama 70 mıkron onındo bır doneç tam olarak ne ışe yarar? Bu mınık motorlatın donen parçalarının urettıgı devır gucu olsa olsa tek hucrelı bır canlıyı bır yerden bır yere taşıyabı lır Bu gazete başlıklarından yaklaşık on yıl sonra kımı yureklı araştırmacılar bu mınyatur motorlar ve mıkroskobık ma kınelere son kerte ılgınç kullanım alan ları buldular Bu mınık makıneler ışık gıbı hafıf bır şeylerı devınıme geçırmek ıçın bıçılmış kaftandı BLI tuy qıbı hafıf makıneler ayna ve rnercek gıbı kımı elemanları ışıgı yansıtacak yayacak ya da kıracak bır bıçımde devınıme geçı rebılır Bu mınık makınelere teknolojıde mıkrooptomekanık sıstemler adı verılmekte ve kısaca MOMS olarak bılın mektedır Optık ıle elektronıgın bu dogal bıleşı mını en lyı bıçımde uygulayan Tpxas Instruments şırketıdır denebılılır Şırket şımdı yenı urettıgı ve nokta sayısı ya da pıksellerın mıkromekanık araçlarla denctlcndıgı bır elektronık ekrana pa zar arıyoı Ekran her bırı 16 mıkron boyutunda 500 000 elektronık ayna ıçerı yor Bu aynalar elektrık qucuyle bır ya na yatarak açık ya da kapalı konu ma geçıyor Ekran açıldıgında buradan yayılan renklı ışık daha buyuk bır ekra nın uzerıne yanbiyor Texas Instru ments şırketı bu urununu ışık aynaları ve bılgibuyjrlarda kullanmak ısteyen 13 şırkete pazarlamaya başladı Ne var kı Iexas Instruments bu alanda tek degıl Kımı unıversıteler ve kuçuk şırketler de mıkromekanıkten ışıgın ışlenmesı amacıyla yararlanılma sının yollarını araştırıyor Kımı araştırmacılar ıse mıkro opto mekanık sıstemlerın atmosferdekı degısıklıkler sonucunda bır teleskoba gıren ışıkta meydana gelen bozuklukların gıderılmesı amacıyla kullanıl masına çalışıyor Bu alanda ortaya sureklı yenı goruşlerın atılması kaçınıl ma? Fger herşey yolunda gıderse MOMS yakında tum muhendislerin gozdesı olma yolunda ger elektrık faturanız anıdpn art mışsa ve sız bu artışın yenı bılgısa yardan mı yoksa çamaşır kurutma makınesınden mı kaynaklandıgını merak edıyorsanız yenı bulunan bır cıhaz tam sıze qore Elektrık sayacının yanına konan cıhaz evdekı butun elektrıklı aletlerın np kadar elektrık kullandıklarını meydana çıkarı yor NIALMS adı verılen cıhaz Amerıkan Eloktrık Guç Araştırma Enstıtusu ve Te log Instruments of Vıctor adlı şırket tıra fından gelıştırıldı Telog ıçın çalışan Mark Malmendıer, Yuksek elektrık faturası ıle karşı karşıya kalan şırketler veya şa hıslar cıhazlarını ya da elektrık sayısını kontrol ettırmek ıçın teknısyen getırırler Bu hem pahalı hern de zaman kaybettı ren bır yol Elektrık faturasında tasarruf etmek ısteyen herkesın ızleyebılocegı bır yol degıl dıyor NIALMS adlı cıhaz 1 4 kg agırlıgında VP şıı anda 1200 dolara satılıyor Anrak Mark Malmendıer bu fıyatın 1998 yılı so nunda genış uretıme geçılmesıyle 200 doların altına duşeceğıne soyluyor NIALMS adlı cıhaz elektrık devresınde ev aletlerının guç kullanımlarının tespıt edılmesı ılkesıne dayanıyoı Her aletın açılması veya kapanması o Tİete ozgu bır bıçımde kaydedılıyor Malmendıer Cıhaz daha şımdıden 50 çeşıt aletı bırbırınden ayıracak şekılde tanımlayabılıyor Ayrıca sureklı olarak yenı aletlerı tanımlayarak performansını arttırı yor dıyor Malmendıer e gore cıhaz her bır aletın evde ya da fabrıkada ne kadar guç har cadıgını gosterdıgı ıçın elektrıklı alet satı cıları daha ılgılıler Boylelıkle muşterılerın kendılerı ıçın uygun olan aletı almaları ozendırılebılır ya da fazla guç harcayan aletlerın elektrıgın ucuz oldugu saatlerde kullanılması tavsıye edılebılır Şırketler muşterılermın ıhtıyaçldrını bu cıhaz sayesınde daha lyı anlayabılecpklerını boyluyorlar Çevırı Ulaş Gırgın Inek hucrelerinden yeni bir ağrıkesici Omurilik içine yerleştirilen ağrı kesici umut veriyor Alzheimen hastalığı ve saçlar lzheımer hastalarının saçları mıkroskopta ıncelendığınde renk veren pıgmentlerı kaybolmuş ve yıpranmış gorunuyor Bu hastalık dış katmanları butunuyle degışıklıge ugra tıyor Italyan araştırmacıların bu goz lemlerı hastalıgın onceden belırlenme sınde ıpuçları sağlayabılır I A Kas uyarıcısı A merıkalı araştırmacılar tarafından gelıştırılen bır pırınç tanesınden bıraz buyuk kas uyarıcısı bırqun pekçok felçlı hastanın hareket etmesını saglayabılecek bır sıstemın temel taşı olabılır Sınırsel durtulerden yoksun kasların ucuna takılan bu cıhaz kemer de taşınan bır uzaktan kumandanın ve mıkro bılgısayarın yardımıyla çalışıyot Alınlarla donanan bu takma cıhazlar kdbin tepkısıne yore uyarıları duzen Ipypbılpcpklpr Ayrıra fplçlı kımspnın basıt ışlerı yapabılmesı ıçın bu sıstemın bırbırıne son dprprp ııyumlu harpkptler oluşturması beklenıyor svıçre de doktorlar altı olumcul hdb tanın acısını hafıfletmek ıçın ınegın adneral bezınden canlı kultur hucrelerını hastaların omurılıklerıne yerleştırdı ler Kromaffın hucrelerıne kendı oluştur dukları dogal agrıkesıcı karışımını ekle yerek hastalarına verdıler Deney Lozan Unıversıtesı Brawn Unıversıtesı ve Cytotherapeutıcs adlı ılaç fırması tara fından gerçekleştırıldı Bulaşma rıskınden dolayı dıgpr cıns lerden ınsana doku naklı uygun olmayan bır yontem Bundan dolayı ekıp rıs kı en aza ındıren bır yol bulmalıydı Ayrı ca verılecek hucrelerı hastaların bagışık lık sıstemınden korumalı ve bu agrıkesı cı ılaçları hasta vucuduna kabul ettırme lıydı Hastalara yprloştırılecok olan kısmı yarı geçırgen akrılık polımer bır zardan gehştırdıler 7ar molekul agıılıgı 50000 den buyuk olan maddelerın ıçerı veya dışarı geçışını onluyor Bıovvn Unı versıtesı nden Mıchael Lysaght "Zar vırus ve plazmıdlerı de geçırmıyor" dı yor Koyunlarda scrapıe ıneklerde BSE (delı ınek hastalığı) ve ınsanlarda Cre utzfeldt Jakob hastdlığının nedenı olan prıon proteınler zardan geçebılecek ka dar kuçukler Fakat ıneklerden alınan kromaffın hucreleıının BSE den arındırıl mış oldugunu soyluyorlar Lysaght Hucreler çok dıkkatlı şekılde yapılmış araştırma ve testlprın bulundugu bır su reçten geçtı dıyor Hpr ne kadar ılk çalışmadakı hastalar olumcul hasta olsalar da ılacın uzun omıırlu hastalarda bır bulaşıcı hastalığı bdşlatmayacagını soyluyor Bu sadece lerın kromaffın hucrelerıne ulaşmasını onluyor fakat hucreler ıçın gereklı bebin maddelerının geçışıne ızın veriyor Lysaght Lozan dan Patrıck Aebısc Omurulık her ve Cytotherapeutıcs ılaç fırmasın dan Moses Goddard bır hasta ıçın 24 saat ıçınde 2 3 mıkrogram ketokola mın uretecek yaklaşık 2 mılyon kro maffın hucresını hastalara yerleştırıl mek uzere hazırladılar Daha sonra karışımı acılarını dın Implantın dırmek ıçın morfın verılen altı hastanın etkın omurılıklerınp yerleştırdıler Altı hasta bolumu da yenı agrıkesıcımn acıyı daha lyı dındırdıgmı uç hasta alışılagelmış ag rıkesıcılerı bırakıp yenı ağrıkesıcıyı kullanabıleceklerını belırttı Bunlardan IP bırı morfın kullanmayı tamamen bıraktı Benzer bır denemenın ABD de ve daha genış kapsamlı bır denemenın de Isvıçre de yapılması planlandı Den Ayrıca bu çalışmalarda olumcul ol mayan hastaların da kullanılması on goruldu Yetıştırılen ınek hucrelerı 41 ıla 176 gun boyunca hastaların vucudunda kaldı Tuplerın hastalardan alınmasıyla araştırmacılar tuplerın uzerınde lıflı hucrelerın bulunmddıgını gorduler Bu da verılen kanşımın has tanın bağışıklık sıstemını harekete ge çırmedıqı anlamına gelıyordu Lysaght grubuyla bulduklarını geçen ay Ja ponya nın Kyoto kentınde yapılan Omurilik ıçıne yerleştırılen ıp ıstenıldıgı Controlled Release Socıety'nın se nelık sempozyumunda açıkladı zaman çekılerek çıkarılabılır New York Unıversıtesı nden Bruce Cerksey Deneyın ılk bonuçlan kultur olumcul tidbtalar ıçın gelıştırılmedı Ya hucrelerının ınsana yerleştırılmesı açı pılan ılk çalışmada olumcul hasta olan sından heyecan verıcı nıtelıkte dıyor ınsan kullanılmasının nedenı Deneyın Ama hucrelerın fonksıyonlarını yerleştı fazla tehlıkelı olmamasına rağmen tedrıldıklerı hastada uzun sure devam ettırbırlı olmak ıstememız mesı gerektıgıne kullanışlı olması açısın Zar ayrıca hastanın bağışıklık sıstemıdan dıkkat çekıyor (Ulaş Gırgın) ne aıt kompleks molekullerın ve hucre 4945