Katalog

TVBELGESEL ILGINC SORULAR 14 Eylül Cumartesi TV 100.30 Belgesel "Nostradamus" TV 2 10.30 Belgesel "Uçuş Ruyalan" TV 2 15.20 Belgesel "Perspektıf" TV 2 21.25 Belgesel "Erozyon" HBB 17.00 Checkup; sağlık konusu CİNE 5 18. Belgesel, Safarı "Doğu Afrıka" Ağrı üzerine sorular. Soru Sureklı sırt ağrıları çeken bırı olarak ıkı garıp şeye tanık oldum Bedenıme, dış agrısı gıbı, başka bır geçıcı agrı saplandığında, sırt ağrılarım bu agrı dınınceye dek yok oluyor ikıncı olarak da, sırtımdakı ağrılar ortalama beş gunluk bır sure geçtıkten sonra ya daha hafıflıyor, ya da lyıce azıyor. Bu degışıklıklere yol açan "endorfınler" mı, eğer oyleyse, nasıl? Yanıt. Dış agrısı olgusu yapı denetım kuramı ıle açıklanabılır Bu kurama qore aqrı ıletılerının beyne ulaşması ıçın açılan ya da ıletının durdurulması amacıyla kapanabı len bır kapı oldugu varsayılır Kapı agrı ya da sıkıntıya hazıı o l m j gıbı et menlprlp açılır VP karşıuyarım turunde etrnenlerle kapanır Ornegın dogum sancılarının hafıfletılmesıne yarayan makıneler bu turde bır etkı yaratır Bu nedenle dış agrısı ne dpnlı yogun sa sırt agrılarıyla da o denlı guçlu bır çekışme ıçıne gırer Sonuçta bu ağrılardan yalnızca ılkı kendı sını bellı eder Ne var kı su regen agrıları olanların buyuk bır bolumu bu nun tam tersını de yaşayabılır Herhangı bır ek rahatsızlık ya da hastalık bır başkd dertle daha ugraşmanın yarattıgı sıkıntı nedenıyle suregpn agrı ları da ansızın alevlendırebılır TV 2 15.20 Belgesel "Artık Açıklıyoruz" TV 2 19.20 Belgesel "Ekinoks" TV 2 20.25 Belgesel "Altın Elma" TGRT 12.20 Bılım Magazın TV 3 16.35 Belgesel "Bılım ve Teknolojı" TV 3 23.00 Belgesel "Dünyanın Kalbi" 15 Eylül Pazar 16 Eylül Pazartesi TV 2 17.05 Belgesel "Denız" Brest'ın kuzeyınde bulunan Aber Wrach lımanından geçenler konu edılıyor TV 3 21.05 Belgesel "Tarihin Suskun Bekçıleri" Butun ozellıklerıyle Vdtı kedısı tunıtılıyor TV 3 11.35 Belgesel "Karadeniz'den Sırt agrısı (uıunden suregpn agrılar qenellıkle yogun bdncının ardından bır doneın yatibmanın goruldugu bellı bır çevrım ızlerler Bu duruma tek bır gun ıçınde tanık olunabılır Sabah saatlerın de kışıyı ıçın ıçın rahatsız edpn agrı ak şam sddtlerınde çekılmez bır boyuta ulaşır ya da yukarda bp|ırtıldıqı gıbı da ha uzun surelı de olabılır Bu tur dalga lanmalar genellıkle kışının etkınlık duze yı ıle ılıntılıdır Aqrı çeken kışı ' lyı done mınde ıse daha çok şey yapmaya gırı şır ve sonuçta yorgun duşup dınlenmp ye gereksınım duyar Agrılar da yenı bır lyı doneme dek dıner Bu çevrıme sık sık aşırı etkınlık yetersız etkınlık adı verılır ve agrının denetlenmesı konusun da ogretılen yontemlerle bozulabılır Endorfınler yaşanan agrılar uzerınde etkılı olmakla bırlıkte daha çok farklı et menler arasındakı ıncelıklı etkıleşımın bır parçasını oluştururlar Bu karmaşık alanın gerçekten anlaşılabılmesı açısından bıyo pbiko sobyal bır ornek genel lıkle daha qenelqeçer orneklere de ışık tutacaktır T l P S A Ğ L I K teın kolestprol ıse 1 4 mmol/l 'nın altına duşurulmesı ıdeal hedeftır Ayrıca trıqhserıdlerın rolu tam bılınmemekle bırlıkte rısk faktoru olarak kabul edıldıklerınden şeker hastabi veya şışman olanlarda hıpertansı yonlularda sakın yaşam surenlerde ve alkol alanlarda bunun tedavısı gereklıdır Çeşıtlemeler" TV 3 14.00 Belgesel "Colomb'un Yumurtası" Traş makınelerı ve uçakların teknolojık gelışımlerı anlatılıyor Kalp krizi geçirdikten sonra Bcıkı koınsııo^lıı 17 Eylül Salı TV 2 17.05 Belgesel "Deniz" Fransa açıklarında batan bır gemının kurtarma çalışmaları daha sonra da Denızcılık Fuar'ından goruntuler ekrana gelecek TV 3 13.30 Belgesel "Bilimci Gozuyle" Sındırım sıstemı ve beslenme TV 3 20.00 Belgesel "Merhaba Çağdaş Turkiye" K 18 Eylül Çarşamba TV 2 17.05 Deniz Sıbıryalı balıkçıların hayatlarından kesıtler daha sonra da Taksıdermı sanatıyla ılgılı bır bolum ekrana gelecek TV 3 12.30 Belgesel "Asrın Düş Gezgini" Fransız kutup bılımcısı Paul Emıle Vıctor'un yenı toprakların keşfıne ılışkın felsefı ırdelemelerı ve Antarktıka'ya olan tutkusu anlatılıyor alp krızı geçıren bır hastanın te melde bılmesı gereken en onemlı husus şudur Kalp damarlarından bırısı veya bırçogu bazı nedenlere (en sık Ateroskleroza) baglı tıkanmış tıkanan da marın alt kısmında yanı besledıgı kalp adelesınde kalbın çalışma gucunu etkıle yen bozukluk oluşmuştur Bu bolge eger habtd yaşamda kalırsa nedbe dokusu IIP kaplanmakta ve nedbe dokusu kalbın ça lışma gucunu etkılemektedır Son yıllarda kalp krızı oncesı ve kalp krızını takıben ılk 6 saat ıçınde uygun te davı bınmlerıne ulaşan hastalar hasarın ve anı olum rıskının daha az olabılecegı tednvı olanaklarına kavuşmaktadır Koro ner bakım unıtelerı ışte bu amaçla kurul muştur Örnegın ılk 6 saat ıçınde gelen bır hasta tıkanan damirın balon veya la zer ya da aspırasyon yoluyla açılması pıhtı erıtıcı maddeler verılerek olu bolge nın en az alana ındırılmpsı mumkun ol maktadır Hastadakı kalp krızı sonrası rıskın deger Ipndırılmesınde 2 onemlı nokta vardır Bunlar hastanın gelecegıne etkı eden ne denlerdır 1 Kalp (koroner) damarlarının genel durumu ve tıkanan damardan sonrakı kalp kası hasarının gpnışlıgı 2 Kalp kası hasarı sonucu oluşan kalp adelesı bozuklugunun derecesı Eger hastada kalp şoku varsa yanı kalp krızıne bağlı kalbın pompasının ça lışması ıflas Ptmışse bunun tedavısı ıle duzelme şansı sınırhdır Eger hastada kalp yetmezlığı belırtılerı varsa (npfps dirlıgı çaıpıntı oksuıuk kanlı kopuklu balgam vb ) bu hastalarııı çok yuksek bakım gerektıren unıtelerde tedavısı geıekıı vo duzelme şansı bır dp receye kadar sınırhdır 10 yıl kadar once Norrıs adlı bır araştı rıoı kalp krızı gpçııen hastalaıda yaşamı kotu yonde etkıleyecek krıterlerı şoyle bi taladı a) llerı yaşta olma b) Kalp yetmezhqının bulunması c) Kalp kası kaynaklı ozellıkle tpkrarla yıcı ekbtrabistoller (kalbın noımal sıstemı dışındin kaynak alan atımlar veya bu atılmlann devamlı peşpe^e olııçması (ventrıkuler taşıkardı), d) Kalp krızı sonucu nekahat donemın de hatıf egzersızde testın pozıtıf çıkması e) Kalp atım volumunden hesaplanan ejeksıyon traksıyonunun (atma gucu şez desı) duşuk bulunması Kalp krm geçııen hastalarda yaşamı lyı yonde etkıleyecek krıterler de şunlardır a) Genç yaşta bulunma b) Sol kalp kası çalışma gucunun lyı ol ması c) Egzersız testı sonucunun lyı çıkma sı Kalp kası fonksıyonlarının derecesı klınık olarak, kalp hızının fazla olması uçuncu Hastanın Geleceğı 19 Eylül Perşembe TV 2 17.05 Denız Guney Amerıka'nın Ekvator Ulkesınde karıdes yetıştırıcılığıyle hayatını kazanan ınsanların oykusu ve daha sonra Sıbırya da zor şartlar altında balıkçılık yapan ınsanların hayatlarından kesıtler T V 2 19.20ÇevrePaneli TV 2 10.35 Belgesel "Parmak Uçlarında Yaşam" Bale sanatçılarının mesleklerını tanıtmak amacıyla hazırlanan bır program TV 3 12.30 Belgesel "Duş Değıl Gerçek" TV 3 13.30 Hayvanlar Dunyası TV 3 Belgesel "Omnı" Uzaya ayrılmış olan bu bolumde uzay uslerı kurmak Merıh gezegenıne yolcu luk tasarıları ve Amerıkan "Strateıık Savunma Gırışımı' hakkında bılgı verılıyor kalp sesının oluşması ve nefes darlığı ku IU oksuruk kopuklu balgam çıkarma gıbı kalp yetmezlığı bulgularının olup olmama sına gorp dpgeılendırılebıhr Kalp krızının kdpsamı elektrokardıyogramda nekrozu ışaret eden Q dalgasının varlığı ve kalp kaynaklı bazı enzımlerın yukselmesı ıle ka baca degerlendırıhr Tele pozısyonunda kalp grafısı radyonukleıd ventrıkulografı veya ekokardıyografık tetkıkler ıle kalbın buyuklugu ve çalışma gucu hakkında bılgı alınır Sol kalp kasının fonksıyon bozuklugunun cıddı olarak behrlenmesınde beyın den çıkan Natrıuretık peptıt konsantras yonunun olçulmesınde yarar olabılır Ayrı ca sonuç açısından en onemlı test kalp an|iografısıdır Daha sonra ozellıkle yeterlı tıbbı tedavı yapılmasına ragmen goğus agrısı devam ederı hastalarda yukardakı degerlendırmeye ek olarak seçıcı koroner an|iografı yapılabHır Buradakı hedef krıtık bır da mar lezyonunun bulunup bulunmadığının saptanmasıdır Pratık anlamda kanlı yontemlere geç meden once yuruyen bantta yapılan eg zersız testı onem taşır Bu test sırasında cıddı atım duzensızlıgının ortaya çıkması hlektrokardıyogramda ST Segmentının duşmesı veya yukselmesı (tıbbı bır terım) kan basıncının duşmesı veya çok yukselmesı goğus dğrısının gelışmesı gıbı krıter ler hastanın cıddı rısk altında oldugunu ortaya koyar Eger hastalarda cıddı arıtmıler varsa 24 saat veya daha tazla surelı holter monıto rızasyon kaydı yapılmah kalp hızı degı şıkhklerı saptanmah ve tedavı buna gore duzenlenmehdır Sıgara ve yaşam şeklı Kalp krızı geçıren hastanın rıskının dzalması ıçın pn ptkılı katkı sıgarayı bırak masıdır 5 yıl sonra sıgara ıçenlere gore rısk % 50 azalmaktadır Hasta yaşam şeklını de degıştırmelı yuruyuş bısıklete bınme yuzme gıbı egzersızler tavsıye edılmelıdır Stres altındakı ve A tıpı kışılıgı olan hastalarda yaşam daha az streslı ış lerın yapılmasını gerektırır Dıyet ve kolesterol Meyve sebze ve beyaz et dıyetını one çıkaran ve doymuş yag (tereyagı vb) alı mını azaltan gıda ıle beslenmek temel ku lal olmalıdır Yemeklere hattada en az 2 deta somon alabalık uskumru gıbı balıkların eklenmesı tavsıye edılmektedır Bu tıp dıyetle beslenenlerde kalp hastahgına baglı olumlerın azaldıgına daır bılımsel verıler mevcuttur Alkol alımı mutlaka kısıtlanmahdır Çok az mıktarda alkolun lyı yağ oranını artırdı gı buna karşılık fazla alkol alımının kan basıncını yukselttıgı kalbe bağlı olum rıs kını artırdıgı bıhnmelıdır Kan yağı yukseklığı olanlarda ve ozel lıkle 50 yaş uzerınde olanlarda tedavının mutlaka yapılması gereklıdır Total koles terol 5 2 mmol/L duşuk dansıtelı lıpopro Aspırın Aspırın hem kalp krızının acıl tedavısınde hem de ıkıncıl korunmada guvenlı ve etkın bır ılaç olarak gorulmektedır Aspı rın felçlerı azaltır kalp krızı geçırme rıskını duşurur Etkın doz 75 325 mg/gun ara sındadır Anjıotensın Donuşturucu Enzım Inhıbıtörlerı Hem deneysel hem de klınık çahşmalar kalp krızınden sonra kalbın yenıden şekıl lenmesınp yardımcı oldugunu ve kalp yetmezlığını duzelttığını ortaya koymakta dır Bu ılaçların ozellıkle hıpertansıyonda etkılerı ve damar duvarı endotehne etkıle rı hep olumlu yondedır Ayrıca kalp da mar rezervıne de pozıtıf etkı yaptıkları bı hndığınden onemlı yararları olduğu tartış ma qoturmemektedır Kalsıyum Antagonıstlerı Kalsıyum antogonıstlerının kalp krırı geçıren kışılerde belırgın yararının olma dığı duşunulurse de kalp yetmezlığı bulunmayan kışılerde ve hıpertansıyon gıbı bır dığer rıskle bırlıkte olanlarda yararlı ol dugunu goruyoruz Arıtmılerın kontrolun de genış olmayan ama kası buyumuş kalplerde hıpertansıflerde ve dığer bazı hastalıklarla bırlıkte bulunan kalp krızle rınde rahatlıkla kullanılabıhr B Blokerlerın bazı hastalarda olumlu etkılerı bu ılaçların uzun sure kullanılabılecegını ıma etmek tedır Hastalar nasıl rehabılıte edılebılır? Kalp krızı geçıren her habtunııı doktoru ve aılesı arasında açık ve sıkı bır ılışkı ku rulmalıdıı Hastalıgı reddetme bunalıma duşme ve deprebyon gıbı bazı durumlaı bu ışbırlıgı ıle kolayhkla aşılabılır Hastaya ıkıncıl korunrm ıçın gprpklı bılgılpr verıl melı lyıleşmesının kendı çabasıyla daha hızlanacagı vurgulanmalıdır Bırçok hastane rehabıhtasyon (hastayı yenıden yaşama ahştırma) programı uy gulamaktadır Hastalar hastaneden çık tıktan sonra bır sure sınırsel degışıkhkler gosteıebılıı Hastalara çıkarken aldıgı ılaçların nasıl kulldnılacagını dıl altı ılaçla rın alınma zamanları ne zaman fızıksel aktıvıtedo bulunacakları ve yıyeceklerı ne zaman kontrole geleceklerı bıldırılnıehdır Genelde kalp krızının 3 haftasına kadar oda ve yatak ıstırahatı tavsıye edılmekte 4 haftadan ıtıbaren lyı rısk grubundakı hastalar ışlerıne başlayabılmekte ama ge nelde nedbe dokusunun 3 ay ıçınde oluştuğu goz onune alındıgında hareketlerının bu sure ıçınde kısıtlı kalması sağlanmalı dır Hastalar genellıkle 6 haftadan sonra (ağır rısk grubu harıç) araba kullanabıhr ler 6 8 haftadan sonra da havayoluyla seyahat edebıhrler Hastaların çoğunluğu 3 ay sonra eskı ışlerıne donebılır Ikıncıl Korunma 20 Eylül Cuma TV 2 17.05 Denız. Belgesel Hındıstan'da bulunan tuz ocakları ve tuz uretımı konu edılıyor Lıman kentlerını etkı altına alan fırtınalar anlatılıyor TV 3 11.35 "Dört Mevsim llgaz TV 3 14.30 Belgesel "Niçin savaşıyoruz?" 495 10