Katalog

BİR B İ L İ M A D A M I P O R T R E S İ Sızın aydınlattığınız bu DNA tamır mekanızmasının onemı ne? Sancar Bu mekanızma bırbırının tıpatıp aynısı ol masa bıle tum canlılarda var Mycoplasma genıtalıs denen ve mınımal hayatı DNA hasarının temsıl eden canlıda bıle yol açtığı kanser var Bu tamır mekanızma dışında başka sının bozuklugu ve hızının yavaşlaması hasarın kalıcı hastalıklar da var olmasına neden oluyor mı? Yanı bır başka deyışle or taya bır mutasyon çıkıyor Sancar: Dunyadave mutasyon hucrenın olu kı bırıncı sırada yer mune vpya kanser hucre alam olum nedenı sıne donuşme&ıne neden kalphastalıgıvebun oluyor da DNA hasarının rol Hucrede bu oridrırn sısoynadıgı ıddıa edılı temı replıkasyonla yor ((DNA nın çoğdlması) yarışıyor ve DNA onarılmadan Peki, bu temel çoğalırsd rnutasyon ortamekanızmayı da ya çıkıyor Örnegın hasar aydınlattıktan oluşturan maddelerın alı sonra bugun nasıl nans mıktarının artmasıyla bır projeyle çalışı(sıgara pışmış et) DNA yorsunuz? hasarının tamırı hasarın oluşma hızına yetışemıyor Sancar Bırıncısı ve ortaya ornegın kanser bazı kanser ılaçlarının le sonuçlanan gen mutas DNA onarımı ıle olan yonları çıkıyor Bır de sıs ılışkısını araştırıyoruz temın kendı dpfpktı (dog Şu anda cısplatın ıle rudan bozulması) ıle bazı çdlışıyoruz Kanserlı hastalıklar ortaya çıkabılı hucrelerde hasar ta yor Bunlardan bırı Xeroınır mekdrıızmdsını derma pıgmentosum dı baskıladıktan sonra gerı de Cockayne s sendbu ılacı verıp kanber romu dur Bu kibilerde hucrelerı uzerındekı DNA hasarı tamır pdılme etkibinı ardbtırıyoruz dıgı ıçın kciıiber oluşmd Çalıştığımız ıkıncı oranı son dprpce yuksek bır dlan da kans>ere Xerodernid pıgrnento yatkınlık gosteren aı sum lu çocuklara Gece lelerdeDNAtamırının nın meleklerı denıyor Bu çoruklar guneştekı UV Unlu bılım dergısı Scıence, 1994 yılı sonunda "Yılın Molekulu " olarak daha duşuk olup ol ışınldrırid son derece has DNA'nın onarım mekanızması konusu seçtı Sancar'ın yazısını yayımladı madığını araştırmak Örnegın mekanızma sas oldukları ıçın sureklı nın ibleyışındekı %20 lık bır azalma kanolarak guneş ışınlarından korunmak zosızin DNA tamır mekanızması araser oranını arttırıyor Bunun ıçın ınsan rundalar Normal ınsanlarda da UV sındakı ılışkı ne? larda tamır kapasıtesını olçmeye çalıDNAhasarınayolaçıyor Ama tamır me şan bır enzım sıstemı gelıştırmeye çalı kanızması normal ışledıgı ıçın bu hasar Sancar P53 tumor baskılayırı bır şıyoruz Boylece bu kışıierde kanser lar tamır edılıyor ve ortaya kanser çık gen Yanı P53 un bozuklugu ıle ortaya oluşma rıskını tahmın edebılırız mıyor Halbukı bu çocuklarda tamır me tumor çıkıyor Yanı P5T dekı bır mutas kanızması bozuk oldugu ıçın UV nın yon kansere yol açıyor Ancak burada oluşturdugu hasar tamır edılemıyor ve Pekı bu yontemı gelıştırmek ıçın onpmlı olan nokta P53'un mutasyonu ortaya dprı kanserı çıkıyor Yanı ozetle ne kadar sure gerekır? nun yanı P53 de oluşan hasarın nor onarım mekanızmasının hem kendı bomalde DNA tamır mekanızmasıyla orta zuklugu sonucu olarak çalışmaması Sancar Bunu soylemek çok guç dan kaldırılabıleceğı hem de hızının yetersız olması bır anBeş yılın hıkâyesını de duydunuz, 6 ayın lamda yetersız çalışması kansere yol hıkâyesını de Bu durumda DNA tamır mekaaçıyor nızmasının evrensel bır mekanızTurkıye'dekı bılim ıçın ne duşuma olduğunu sanırım soyleyebılıSızın anlattıklarınızdan bu menuyorsunuz? rız. Pekı, kanserı onlemek ıçın bı Sancar Tabıı Sı gard ıçmeyın saglıklı bır hayat yaşayın Bu kanser rıskınızı azal tacaktır Bır dırhem onlem bır okka teda vıden faydalıdır DNARepair Aziz Sancar Kimdir? Sancar, 1946 Mardın Savur doğumlu Lıse'yı orada bıtırdı 1969 Istanbul Tıp Fakultesı nden 625 kışı arasından bırıncılıkle mezun oldu, NATO bursu ıle Johns Hopkıns'te 1 yıl molekuler bıyolojı, arkasından Turkıye de doktorluk sonra Teksas Unıversıtesı molekuler bıyolojı bolumunde asıstanlık yaptı ve 1975'de molekuler bıyolojide master ve 1977'de dp doktora derecelerını aldı Ilk makalesı 1978 de Nature'da yayımlandı Determınatıon of Plasmıd molecular vveıghts from ultravıolet sensıtıvıes Sancar'ın doktora çalışmalarının urunlerını hemen aynı yıl bır bır ardına çeşıtlı dergılerde goruyoruz Sancar, bu çalışmalarıyla bılım dunyasının dıkkatlennı uzerıne çekıyor Sancar, bumakalelerınden sonra özellıkle DNA hasar onarım mekanızmaları konusunda dunyanın önde gelen uzman ısımlerınden bırı oldu Sancar'ı 197782 arası Yale School of Medıcıne'de, tedavı radyolojısı bölümunde araştırmacı olarak goruyoruz 1982 88North Carolıne Unıversıtesı Tıp Fakultesı nde bıyokımya ve radyolojıde doçent olarak çalışmaya başlıyor Azız Sancar'a 1988'de kursu verılıyor ve o tarıhten ben North Carolıne Unıversıtesı Tıp Fakultesı'nde bıyokımya profesöru olarak çalışıyor Telefonu: 00 1 919 962 01 15 Faksı:001 919 966 28 52 malarını saglamak Turk bılımı deyınce şımdı bır de uçun cu boyut var Bu da yenı Turk Cumhu rıyetlerındekı bılımsel araştırmalar ve bu ulkelerden Turklerın Turkıye de ve Batı devletlerınde bılıme yaptıkları katkılar dır Bılkent tebırAzerbaycanlı vebırOz bekıstanlı araştırmacı ıle tanıştım Her ıkısı de çok ypteneklı bılıme onemlı katkılar yapacdkldrınddn ernınım Amerıkadakı laboratuvarımda çalışan ıkı Uy gur Turku hdrıım var Her ıkısı de başarılarımıza onemlı katkılarda bulunmuş tur Ozetlemek gerekırse ben genel anla mıyla Turk bılımının geleceqı ıçın lyımserım Azız Bey, bu soyleşı ıçın çok teşekkur ederız Gule gule gıdın. Teşekkur boyleşıııın gerçekleşmesınde yardımcı olan Dr Zeynep Tumer ı teşekkıır pderım kanızmanın kanser oluşumunun temelını oluşturdugunu anlıyoruz. Pekı bugun sozu çok edılen P53 ıle zım yapabıleceğımız bırşey var mı? AZİZ SANCAR'IN LABORATUVAR GRUBU Soldan sağa: Ayakta Lale, Mıhrıay, Sessho, Reardon, Selby, Hara, Kazantsev. Oturanlar: Matsunaga, Azız, Hsu, Zhao Sancar Bu soruya sadece bıyokım ya/ molekuler biyolojı açısından yanıt verecegım Bu açıdan bakılınca Turkıye'de bılım uç yonden ıncelenebılır Bır benım qıbı Turk asıllı olup batıda araştırrnd yapdnların katkısı Hem Avru pa da hem de Amerıka da çok başarılı lurk bılım adamları var Bunlar arasın da benım tanıdıklarım Fevzı Daldal, Mıral Dızdaroğlu, Mehmet Ozturk ve Fatıh Uçkun hepımız ıçın ovunç kaynagı nıtelıkte bılım adamlarıdır Ikı Turkıye de bılımsel araştırma uluslararası dergılerdekı yayınlara bakılırsa yok denecek kadar azdır Turkı ye dekı araştırıcılarla fazla ılışkı kuramadıgım ıçın (benım hatam) bunun nede nını bılmıyorum Bu zıyareımde ılk deta fırsat oldu hpm ogrptım uyelprıyle hem ogrpncılerle konuştum Bazı ogretım uyelerı haf tada 15 saat dprs verıyor Oysa ben yıl dd 15 saat derb verırım Turkıye dekı ders verme yukuyle ben araştırma ya pamam Başkası yapabılır mı bılmıyorum Öqrencılerle olan konuşmalarım bana çok umut verdı Hem Bılkent te hem Istanbul da qoruştuqum oqrencıler çok zekı ve bılıme gerçekten sevgısı olan kı şıler Bursa dan Istanbul a benım kon feransı dınlemek ıçın gelenler vardı Bu tun bunlar Turk lye de bılımın ıgelecegı ıçın olumlu ışaretlerdır Bızeduşen bu yenı kuşaga en lyı ola nagı saglayıp onların hem Turkıye ıçınde hem de Turkıye dışında başarılı ol 4858