Katalog

AMATÖR T E L S İ Z C İ L İ K S AĞ L l K Amatör telsizcilik ve Internet Ahmet Sönmez* D iyelim ki evdesiniz, saat19.30, eşiniz sizi akşam yemeği için sofraya çağırıyor... Cevap veriyorsunuz: "...Bir dakika... hemen geliyorum! Şu Avustralyalı istasyon Ankara VVhisky Exray soruyor, Florida'daki Tnos'un SysOp'u da birazdan ReBoot edecekmiş mecburen QRT olup çıkmamız gerekecek... 2 Golf frekansta beni bekliyor cevap vermezsem ayıp olur... Hemen geliyorum!.." Oğlunuz lafa karışıyor: "...Ne diyon baba! Türkçe konuş...Yemek soğuyo!"... Hemen sofraya oturduğunuzda saat en iyi ihtimalle 20.00 olmuştur... Yemek soğumuştur...ama "makine başında" yapılması gerekenler yapılmıştır!.. Yukarıda özetlenmeye çalışılan durum, son zamanlarda "her amatörün başına gelebilecek" olağan bir durum. Şimdi yukarıdaki "durum"u Türkçe'ye çevirelim ve baştan yazalım: Diyelim ki evdesiniz, saat 19.30, eşiniz sizi akşam yemeği için sofraya çağırıyor... Ama siz bir telsiz ve radyo amatörü olarak "makine başında"sınız. VHP telsiz cihazınızı kullanarak Internet'e bağlanmışsınız, bir taraftan Avustralya ile yazışıyorsunuz ve o amatör istasyon sizden Ankara'daki hava durumunu soruyor, diğer taraftan yine Internet aracılığı ile bağlanmış bulunduğunuz ABD/Florida'dakı yetkıli, sistemi birazdan kapatıp tekrar açacağım haberiniz olsun, lafı fazla uzatmayın! diye sizi uyarıyor, öteki taraftan çağırı ışaretı TA2G yani tango Alfa 2 Golf olan bir başka amatör sizin "makine"ye doğrudan bağlanmış, cevap bekliyor... Her üç bağlantıya da ne gerekiyorsa yapıyorsunuz. bu en az yarım saat sürüyor... Yemek soğumuş oluyor ama içiniz rahat! tasyonu. ANTRAK üyeleri, çok çeşitli yaş gruplarında ve çok değişik mesleklere sahip kişılerden oluşuyor. Amatör telsizciler, dünyada kendilerine tahsis edilmiş bulunan frekans aralıklarında, kısa d a l ga/HF, VHF, UHF ve diğer bantlarda görüşme yapıyorlar. Bu görüşmelerde CVV/mors veyaSSB AMATÖR İSTASYON kullanılıyor. Diğer TA2XXX bir anlatımla; Mors .. „ ANTRAK alfabesinin noktalar ve çizgiler ile ifade144.600 Mega Hertz frekansında alma/göndermeyapan sini bulan dilini kul telsiz ve ANTRAK/Ankara Telsiz ve Radyo Amatörleri Klubü lanıyorsunuz, veya üyeleri tarafından tasarlanmış ve imal edilmiş olan RF mikrofonu elinize modem. alıp konuşuyorsunuz. Her iki görüşmış, önce Londra'ya bağlanmış bir süre me biçiminin de dünyada kabul edilmiş görüşmüş, sonra başka kim var diye arayöntemleri ve çok sıkı bir görüşme dısıpnırken ANTRAK'ın adresine rastlamış. lini var... T ürkiye'de 1996 Nisan ayı itibari ile 62.074 hemşire bulunduğu bunun 4783'ünün hemşırelik yüksekokullarından mezun olduğu bilinmektedir. Sağlık Bakanlığı tüm hemşirelerin yarısını istihdam etmektedir. Ne yaztk ki, Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kuruluşlarına sadece kendısine bağlı sağlık meslek liselerınden mezun olan hemşireleri atamıştır; Yüksek öğretim kuruluşlarının mezun ettiği önlisans ve lisans programı mezunlarının başvurusunu kabul etmemiştir. Bu yıl da yükseköğrenimli hemşirelerin Sağlık Bakanlığı'nın sağlık kuruluşlarına atanmaya aday olmalarına olanak verecek bir (Sağlık Şurası kararı olmasına karşın) düzenlemenin yapıldığına ilişkin bir belirti yoktur. Bu durumda yükseköğrenimli hemşireler seçme sınavına kabul edilseler bile eğıtımlerıne denk kadro derecesine ve maaşa sahip olamayacaklardır. Bugün Sağlık Bakanlığı'nın hastanelerinde ve sağlık merkezlerinde çalışan lisansiyer hemşire sayısının çok az olması bundan kaynaklanmaktadır. Sağlık Bakanlığı 1990 yılında Dünya Sağlık Örgütü'ne sunduğu raporda, o yıldan ıtibaren hemşirelik eğitimini lise üstüne temellendireceğini belirtmiş ve Dünyada örneği kalmamış SML'lerın de hemşiresağlık memuru yetiştirme modelinden vazgeçme gayretlerini başlatmıştıı. 1992'de YOK ile yaptığı bir protokolle SML'den bir kısmını sağlık Hhizmetleri meslek yüksekokullarına dönüştürmüştüı. Ancak. yapılan her yenilığin ve olumlu değişikliğin karşısında olanlar bulunabıldiğı gibi bu konuda da, örneğin bu okulların yönetici ve öğretmenlerınin endişelerinin giderilmemesi sonucu direnç gösterenlerin ve sıyasi otoriteleri zor durunıa sokanların sayısı artmıştır. Böylece 1996'ya kadar tamamlanması gereken değişim süreci uzayıp gitmektedır. Sağlık Bakanlığı bir taraftan YÖK'ün onayına sunduğu yeni bir protokol teklifinden ve YÖK'ün yanıt vermediğınden söz ederken, diğer taraftan 7 yeni Sağlık Meslek üsesınin açılışını yapmaktadır. Bu okullardan mezun ettiğimiz hemşirelere verilen görev, yetki ve sorumluluklar çok sınırlıdır. Bu sınırlılık içinde topluma hizmet sunmak olası değıldir. Hem insanı bilgı ve beceri ile donatmayacaksınız hem de "Senın egitimin bu kadar görev ve yetki vermeyi gerektirir." diyeceksiniz! 6u yaklaşım hemşireliğin elini kolunu bağlamaktır. Hemşirelik Temel Eğitimi veren kurumların çoğunun lise dengi düzeyinde olması, ileri düzeyde eğitiım veren okulların ve mezunlarının varlığının görmezden gellnmesine, böylece sağlık ve hemşirelik hızmetlerinin yönetimine, hemşrireliğin biz^at kendisi ile ılgılı kararların alınmasında seyirci bırakılmasına hemşirelik personelinin özlük haklarının duzenlemesi sırasında daima geri plana itilmesine yol açmaktadır. Doğru bildiğini uygulamayan, toplum için hedeflediği hizmeti sunamayan. üstelık hakettiği itibari göremeyenler bir gün gelmekte çaresizlik duyguları içine kapanmaktadır ya da doyum sağlayacağı ışler, meslekler arayıp ayrılmaktadır. Özetle, Türk hemşireliğinın daha kabul edilebiiir hizmet sunabilmesı için düzenlenmesi gerekenler: • Sağlık Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurumu'nun Yüksek Sağlık Şurası kararını uygulamaya koyacak hukuki düzenlemeleri ıvedilikle tamamlamaları, bu arada SB'nin SML açmaması, öğrenci kabul etmemesı; 1 Sağlık Bakanlığı'nın Türk Hemşireleri Odaları Birliğı Kanunu ve Hemşirelik Kanunu Taslağı'nı Bakanlar Kurulu'na ve ilgili kuruluşların onayına sunması; • Bu yasal düzenlemeler tamamlanıncaya kadar aldığı ilke kararlarına bağlı kalması ye tüm karar mekanizmalarında hemşirelerin temsiline olanak tanıması; ' Hiçbir resmi veya sivil kuruluşun, hemşirelik hizmetlerinin kapsamına gıren sağlam/hasta bakımı. yaşlı bakımı, çocuk bakımı. evde bakım amaçlı eğitim programının (kurs vb) yönetimine (hazırlanması, yürütülmesi ve denetlenmesine) yeltenmemesi; böylece halkımızın kontrol edilemeyen niteliksiz insangücünün vereceği zararlardan korunmasıdır. Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Mezunları Derneği ve Diyabet Hemşireliği Derneği Başkanı Prof. Dr. Sevgi Oktay 1996da Türkiye'de Hemşireliğin Durumu Bu neden önemli? Internet bağlantısı. Sıstemin kuruluşu ve çalışma biçimi şöyle: Öncelikle ODTÜ'ye teşekkür etmek gerekiyor, çok çeşitli alanlarda olduğu gibi "Amateur Packet Radıo Internet Gate Way/ Amatör Paket Radyo Internet Girişi" konusunda da önculuk ettıgı ve yardımcı olduğu için... ANTRAK'ın bu işe tahsis ettigi bilgisayar PC 486/ 8 RAMODTU'de Bılgıişlem Merkezı'nde kurulu. JNOS yazılımı ile çahşıyor. 1200 Band hızında bir RF Modem KAM aracılığı ile 144.600 Mhz. frekansında Sımplex çalıTelsiz ve radyo amatörluğü dünyanızda şan bir VHF telsiz cihazına bağlı. Sistem, yaklaşık yüzyıl öncelerine uzanan bir 14 dalga basit bir VHF anten ile yayın yaamatör uğraş. Hiçbir ticari menfaat bekpıyor. Bu sısteme ulaşabilecek (yaklaşık lemeden, haberleşme, karşılıklı bilgilen30 Km) uzaklıkta olan Ankaralı amatörier me ve yardımlaşma amaçları ile dünyanın ise kendi mutevazı imkanları içinde oluşçeşitli yerlerinde bulunan diğer amatör turdukları istasyonlardan telsiz ve bilgisatelsiz istasyonları ile "havadan" görüşme yar aracılığı ile bağlanıyorlar. Bilgisayar yapan kişilere "Telsiz ve Radyo Amatörü" olarak PC 286 bile yeterli, yazılım olarak deniyor. Dünyada kabul edilmiş standartgenellikle GP1200 Graphic Packet veya lara paralel bir biçimde sınava giriyorsubenzeri bir program kullanılıyor. GP1200, nuz, yeterli olursanız size bir "çağırı işareyine radyo amatörü olan DHIDAfc tarafınti" ve bir sertifika verılıyor. Böylece, sız dan hazırlanmış bir program. VHF telsiz de bir "Amatör Telsizci" oluyorsunuz. olarak piyasada bulunabilen en gelişmiş Sertifikanızın size tanıdığı yetki sınırları cihazları kullanan amatörier olduğugibı, içinde görüşme yapıyorsunuz. Türkiye'de "hurdacı"dan yaklaşık 750 bin liraya alınbu sınavı yapan ve amatör telsizciliği demış olan "yerli malı" bir el telsizine uygun netleyen kuruluş; Ulaştırma Bakanlığı Telkristal takarak kullananlar da var. Ankasiz Genel Müdürlüğü. Örneğin yıllar önce ra'da kullanılan RF modemlerinin büyük bana verilmiş olan "çağırı işareti/call çoğunluğu ANTRAK üyeleri tarafından tasign" TA2CIP... TA Türkiye demek, 2 Iç sarımlanmış ve imal edilmiş bulunan Anadolu anlamına geliyor, örneğin Rize 1200 Band hızına sahip modem cihazları. olsaydı bu sayı 7 olacaktı, CIP ise bana Elbette çok daha gelişmiş modemler kulverilen isim. Aynen otomobil plakası gibi. lanın prensip olarak sonuç değişmiyor. Amatör telsizciler bütün dünyada olduğu Önce havadan ODTÜ/ANTRAK "server'e gibi, Türkiye'de de dernekler kuruyorlar bağlanıyorsunuz sonra da Internet üzeve birlikte olmaya, birlikte çalışmaya gayrinden dünyaya. ret ediyorlar. Benim üyesi olduğum derANTRAK'a bağlandığınızda önünüzde nek ANTRAKAnkara Telsiz ve Radyo çeşitli seçenekler var; CONVers komutu Amatörleri Kulübü, 2813 sayılı Telsiz Kaile Ankaralı diğer amatör ıstasyonların nunu'nun yurürluğe girmesinden sonra hep birlikte katıldığı bir görüşme ortamıbu kapsamda kurulan ilk sivil toplum örna girebilirsiniz. Burada, sadece Ankaralı gütü, aynı zamanda Kamuya Yararlı Derdeğıl, Türkiye nin ve dünyanın çeşitli yer nek statüsünde. Kulüp istasyonu olan lerinden Internet aracılığı ile bağlanan TA2KA da Türkiye'de Kurulan ilk kulüp isamatör istasyonlarla tanışabilir, görüşebilır, yazışabılirsi1KI .'JK* niz. Ankaralı amatör telsizciler artık bılgisayardan telefon zıline benzer bir ses duyduklarında şaşırmıyorlar.. Bir de bakıyorsunuz, Japonya'dan bir amatör telsizci gelmiş kapınızı pardon bilgısayarınızıçalmış "...Hello!" diyor. Soruyorsunuz nereden nasıl bağlandın diye; Tokyo'dan, VHF amatör telsızı ile evden havaya çıkmış, oradaki kulüp ıstasyonunun Internet girişinden yararlanANTRAK üyesi amatör telsizcinin NET'e giriş diyagramı. ANTRAK/ODTÜ Amatör Paket Radyo Internet Girişi (ANTRAK ampr GW, QTH:ODTÜIAnkara, Türkiye) Başlangıç programı Ankara'ya kadar bağlanmış, orada kim var kim yok derken sizin çağırı Işaretinizi "havada/ekranda" görmüş, gelmiş, "merhaba" diyor. Diğer bir seçenek ise havadan ANTRAK'a bağlanıp T komutu ile aynen Tokyo'daki amatörün yaptığı gibisizin gezip dolaşmanız. Dünyada bilınen Internet Gate Way ıstasyonlarına telnet yapabiliyorsunuz. Bu kez oradaki sistem sizi buyur ediyor, yetkili amatör telsizci olarak çağırı işaretinızı ve şıfrenizi verebilirseniz sizi kabul ediyor ve görüşme/yazışma olanağı veriyor. Amatör telsizci olarak EMaıl/Elektronik Metup göndermek ve almak imkanı da kendiliğinden doğmuş oluyor. Son olarak, dünyanın öbür ucundaki veya Ankara'da iki sokak ötedeki bir diğer amatör istasyon ile "dosya" alışverışi yapabiliyorsunuz. 1200 Bd. ile biraz!.. uzun sürüyor ama "havadan" akşam ıstediğiniz dosyayı sabah alabiliyorsanız yine sorun yok. ANTRAK üyesi amatörier, Amatör Paket Radyo dediğımız bılgı iletişim sistemlerinı yaklaşık 5 yıldan beri yaygın bir biçimde kullanıyorlar. VHF Internet girişi ise bir yıla yaklaşıyor. Pek yakında 56 bin Bd. hızı ile çalışan ANTRAK UHF ampr. GW sistemi de devreye girecek. Böylece yaklaşık yuzyıl önce amatör telsizciler arasında HF/Kısa Dalga üzerınden kurulabilen dostluk, arkadaşlık, bilgi ve dayanışma köprüleri, günümüze kadar Radyo Lambası, Transistör, Entegre Devre gibi teknolojik devrimleri, Mors, SSB, Amatör RTTY gibi teknık gelişmeleri ve HF, VHF, UHF. Uydu Haberleşmesi... gibi ilerlemelerı yaşadıktan sonra bugün de Internet üzerinden kurulabiliyor... En yeni. en güncel teknolojik gelişmeler, dünyanın en gelişmiş ulkelerındeki amatör telsizciler ile eş zamanlı olarak Türkiye'de de kullanılıyor.. Ama yüzyıl öncesinden beri süregelen HF/Kısa Dalga amatör görüşme tutkusu ve disiplini aynen devam ediyor... edecek. * TA2CIP Mimar. ODTÜ/1969 ANTRAK üyesi ve 199496 yönetim kurulu başkanı Yazışma Adresi; Ahmet Sönmez, MAP Organizasyon AŞ, Bayındır Sokak 48/C, Yenışehir, Ankara Telefon: 312 419 40 41 Fax: 312417 08 96 4798