Katalog

HÜCRE BİYOLOJİSİ A RA ŞT I R MA L A R I B I LGİSAYAR Amerikalı araştırmacıların, hücre içinde bir tür yaşam saati buldukları ileri sürüldü Ölümsüzlük molekülü gerçek mi? aşam saati bulundu mu? Eğer hücrelerımiz içinde ölümü ve yaşam süresini ayarlayan veya yöneten bir tür yaşam saati varsa, bu yaşam saatinin özelliklerini tanıyarak ve değiştirerek daha uzun süre yaşamayı olanaklı kılmak mümkün olabilir. Hücrelerin yaşlanmasını sağlayan nedir? Bu ve benzer sorulara, özellikle gönetik çalışmalar ve hücre biyolojisi alanında dev adımlar atıldıkça yanıtlar aranıyor. Aramanın ötesinde bazı bilim adamları bu soruların yanıtlarını bulduklarını bile ilerı sürebiliyorlar. Bilim adamlarının bu çalışmalarını bü Erken yaşlanma (Progeria) hastalığına yakalanmış bir çocuk akranlanyla birtlkte. yük paralarla destekleyen zengınler bile tik olarak programlanmıştır, görüşünYaşlanmanın diğer belirtileri var. Bunlardan örneğin 81 yaşındakı de. Yani hücre çekirdeği içinde buluAmerikalı Miller Ouarles Teksas 50 Bu arada, yaşlanmanın diğer belirtinan bir genkronometresi, vücut bin dolar katkıda bulunduğu bir gen leri olan bellek zayıflaması ve kaybı, hücrelerinin ne kadar sık bölüneceklearaştırma şirketinin kendisine ölümbağışıklık yetmezlikleri ve hataları gibi rini belirliyor, hatta bu süreci yönetisüziüğün sihırlı reçetesini bulmasını belirtilerin ortaya çıkmasını da vücutta yor! bekliyor. çok az sayıda varolan telomerenlerin Dallas'ta bulunhan Teksas Üniversibüzüşmeye ve kaybolmaya başlamaAmerikalı doktor Michael Fossel, bu tesi Medical Center'da çalışan Shay sına bağlıyorlar. alandaki araştırmalar, insanlık tarihini ve arkadaşlarına göre, bu moleküler Yaşlılık araştırmaları uzmanlan, telotarımın bulunuşu gibi kökten değiştiresaat, tam da kromozomların en somerenlerin erken kısalmaya başlamacek ve büyük bir devrım olacaktır dinunda bulunan telomerenlerin içinde sıyla damar sertliği arasında bir ilişki yor. Hatta Amerikan Yaşlanmaya Kartik tak yapıyor. bulduklarını ılerı sürüyorlar. şı Tıp Akademısı Başkanı, yaşhların olTelomerenlerin minnacık bir bölümadığı bir topluma hazırlanmalıyız diYaşlılık Araştırmaları Direktörü Calmü, yeni doğan bir bebeğın hücreleyor. vin Harley bu bulgulardan yola çıkarinden elrak, hücrenin erken yaşlanmasıyla Tabi, bunlar bilimde edildi kronik yaşlılık hastalığı arasındaki ilişcilerin şimdilik fanteve binlerkinin de kanıtlanmış olduğu düşüncezileri. Bir tür gelecekce kez sini savunuyor. bilim fantezileri. Ançoğaltılacak bunlar arasında rak incedoğru olan bir şey Umutlar gelecekte... Iendi. var, o da yaşlanmayı Butun bu yeni bulgu, bilgilere rağGörüldü etkileyen etkenler men, en çok 120 yıl olarak belirlenen ki doüzerinde büyük çalışhayatın daha da uzatılmasının ancak ğumdan maların yapıldığı ve gelecekte mümkün olabileceği belirtilhemen bazı ilerlemeler kaymekte. Telomeren araştırmacısı Shay sonra tededildiği. şöyle diydor: " Yaşlılık inanılmaz ölçulomerenHücre çekirdeği de karmaşık bir süreçtir. Bu karmaşık lerin pariçinde bir süredir süreçten sadece telomeren kısalmasıçalanma "ölümsüzlük enzinı sorumlu tutmak belki de doğru deve yokolmi" olduğundan ğıldir". ma süreci kuşkulanılan bir moEvet kimbilir araştırmalar, başka başlıyor. lekül üzerinde duruluhangi nedenleri de hayatın sonlanmaHer hücre yor. Hücre biyologlasından sorumlu tutacaklar. bölünmen, 1985 yılında Carol si ile teloShay, yaptığı araştırmalardan elde Greider ve Elisabeth merenleettığı bulguların şimdilik kanser tıbbınBlackbum tarafından Telomeren araştırmacısı Shay rin yapı da uygulama bulabileceği görüşünde. keşfedilen bu protet aş I a r ı ABD'de yayımlanan ünlü bilim dergileinin yaşlanma sürerinden Science 'a yazdığı makalede, yüzde 50 oranında azalıyor. 80100 cinde ve kanser büyümesinde anahtar bölünerek durmadan çoğalmayı çok hücre bölünmesinden sonra ise telorol oynadığını düşünüyorlar. Bu proteseven kanser hücrelerıyle telorperen merenlerin hayatı tükeniyor. inin adı "Telomeras". arasında bir bağlantı kuruyor. Ona göTelomeras'ın vücut içinde çok az re, hücrelerin durmadan bölünmesinin Yaşam yüzde 50 uzar mı? sayıda hücreye ölümsüzlük kazandırnedeni, telomerenlerin "hastalanarak" dığı biliniyor. Telomeras, sadece Hücre bıyploglarının teorisıne göre, hatalı üretıme yol açmalarından kayembriyonun bütün vücut hücrelerintelomerenlerin bu yavaş yavaş yokolnaklanıyor: "Son yıl içinde 1000 kande bulunuyor. Yaşlılık araştırmacısı ması yüzünden insanın yaşam uzunluser tümörü inceledik. Bunlann yüzde Jerry Shay, doğumdan kısa bir süre ğu en çok 120 yıl yılla sınırlandırılmış 90'ı telomeren içeriyordu. Telomeren sonra telomerasın çoğu hücreden oluyor enzimi kanser büyümesl için vazgeçilkaybolduğunu belirtıyor. Yetişkın ınŞimdı bilimciler bu tezı doğrulayamezdir". sanlarda bu protein, yumurtalık kök cak belgeler bilgiler toplama peşınde. Tabii, Shay'ın bu saptamasından hücrelerinde, derı ve barsak dokularını Yaptıkları çalışmalarda bazı telokanserin iyileştirilmesi için şu sonucu yenileyen hücrelerde ve kan yapan merlerin hayatını, normal telomerlere çıkartmak gerekıyor: Eğer kanser tükemık ılığı hücrelerinde var. göre yüzde 50 daha çok uzatabıldıler. mörü içindeki tehlikeli telomeras etkıBilimciler, orneğın bir erken yaşlanma sinı ılaçla bir şekilde durdurmak veya Yaşlılık süreci ve gen kronohastalığı olan Progeria infantum hasbloke etmek mümkün olursa, ışte bu talığına yakalanmış çocukların hücreyüzyılların hastalığına karşı da rüyasal metresi lerinde dramatik ölçüde kısalmış telobir zafer silahı elde edılmış olacak! Bunların dışında bütün dığer hücremerenler buldular. Kimbilir? lerde doğumdan ıtibaren bir yaşlılık Shay ve arkadaşları, bu hastalığı yasüreci başlıyor. Yaşlılık biyologları Insanları da yaşatan umut değil mı? kalanmış insanların derilerinin genç yaşlılıkta artık niçin vücut hücrelerınin Hele araştırmacılar, elde ettikleri yaşta buruşmaya, damarlarının kıreçböiünme yeteneklerini kaybettiklerini, bulgular ve bu bulgulardan çıkardıkları lenmeye ve organlarının çürumeye organ ve dokuların kendilerinı nıçin ilginç sonuçlar üzerine düş kurmasabaşlamasının nedenini de telomerenyenileyemeyip yaşlanan organların öllar, ne araştırmanın keyfi kalır ne de lerındekı bu kısalığa bağlıyorlar. düklerini yavaş yavaş anlamaya başlabılımın ılerlemesinden bahsedilır... dılar. Bazı bilimciler insan ömrü gene Bilgisayar ve internet Nezihe Bahar Intel'in Pentıum Pro sistemleri bir süredir kullanımda. Intel Pentıum Pro ışlemcısinı kullanan çeşitli makinalarda yapılan performans testlerının sonuçlarına göre, en yavaş olanları bile 32 bitlık yazılımların kullanımında (Pentıum Pro sistemler bu yazılımlara göre optımize edilmişlerdir) tipik 133 MHz Pentium makinalara kıyasla yüzde 30 yüksek performans sağladılar. Pentium Pro Microsoft Wındows NT gibi 32 bitlik işletim sistemlerini tercih ediyor, sıradan PC'lerde kullanılmak üzere hazırlanmamış. Bu nedenle Pentium Pro ışlemcısine sahip sistemler Windows NT kullanıyorlar. Pentium Pro 5.5 milyon transistöre ve 16 K iç önbelleğe sahip. * PENTIUM PRO SİSTEMLERİ: Y NA YÖNELİM: Bir kablo aracılığıyla olmayan iletışimin yavaş, güvenilmez ve pahalı olacağı bilinir. Fakat zaman değişıyor, kablosuz iletişim bugün mükemmel değilse de, gerçek bazı işler yapmanıza olanak sağlayacak kadar iyi. Bir telefon hattına yakın olmadığınızda defter bilgisayannızı telsiz telefona bağlayıp bir iki denemeden sonra kabul edilebilir bir hızla (saniyede 9600 bit) veri transferi yapabilmeniz çok iyi bir gelişmedir. Bunu yapabilmek için bir defler bilgisayara, kablosuz iletişim protokollerinden birini kullanan bir modeme, modeminizle kablosuz telefonunuzu birbirine bağlayacak bir kabloya ve veri iletişimi yapabilen bir kablosuz telefona gereksinim var. 40'dan fazla veri iletim kapasitesi olan kablosuz telefon var. Bu iş için en uygun görüneni Motorola'nınki, çünkü hem sağlam yapılı hem de kablosuz modem satıcılarının hepsi Motorola'yı destekliyor. Nokia da ikincl seçim olabilir. Zamanla telefonun markası pek önem taşımaz hale gelecektir. kullanıcılar arasında Windows 95'e geçiş hızlı oldu, ama iş yerlerinde geçiş Microsoft'un beklediği kadar hızlı olmadı. Birçok yerde kendi evine satın aldığr Windows 95 kopyasını iş yerine getirenler veya işyerine kendı maaşından ödenmek üzere Windows 95 aldıranlar olduğu bildiriliyor. Tek kullanıclar bu kadar istekliyken iş yerlerinde genel geçişin yavaş olması geçişin getirdiğı maddi yüke ve iş yeri çapındaki değişiklikleıie ilgili kararların alınmasının daha zor oluşuna bağlanıyor. özellikle pek çok masaüstü PC'si bulunan iş yerlerinde yazılım satın alma döngüsü şaşırtıcı ölçüde uzundur. Windows 95 çıktığında pek çok iş yerinde 96 yılı için satın alma planları yapılmıştı. Gerçi şirketler Wındows 95'in yolda olduğunu biliyorlardı, ama kararlannı verme aşamasında Windows 95'in yeterince sağlam bir beta versıyonu ellerine gecmemişti. Satın alma planlannda küçük değişiklikler sonradan yapılabilir, ama tamamen yeni bir işletim sistemine geçiş gibi bir karar değişikliği kolay değildir. Windows 95'e geçişin bedelinin PC başına 2000 ile 4000 $ arasında olduğu söyleniyor. 2500 PC'si olan bir şirketın geçişi gerçekleştirmek için 10 milyon $ gibi bir faturayla karşılaşrhası mümkün olunca kararı almanın zorluğu anlaşılıyor. Bu arada şirketler yine zor olan başka kararlar alıyorlar. Orneğın Net Ware 2.x/3.x'den Netvvare 4.x'e geçiş kararı alıyorlar. Bu da zor, karmaşık ve pahalı olabilir, ama yeni bir işletim sistemine geçişten daha fazla getiri vadediyor. Diğer taraftan örneğin Lotus Notes'un kurulumu ve dahilı Web hizmeti veren sistemlerin eklenmesi yoluyla şirketler çalışanları arasında daha hızlı iletişim sağlıyorlar. Bu rekabet gucünü korumak için atılan pahalı fakat zorunlu bir adım, ama yeni bir işletim sistemine geçişten daha fazla getirisi olduğu düşünülüyor. * KABLOSUZ İLETİŞİM ÇAĞI * WINDOWS 95'E GEÇİŞ: Tek 4655