Katalog

T A R T I Ş M A E D İ T Ö R E M E K T U P Şu anda geçerlı olan YÖK yasası ve akademik yukselmeler konusu, son yıllarda cıddı olarak tartışılmaktadır Bu konuyla ılgılı olarak Sayın Kılıç Aydınlı'nınyazısında ("Yukselmenın dayanılmaz kolaylığı Tıpta karıyer, CBT, Sa 436, 29 7 1995) belırttlğı noktalardan bazılarını eleştırmek ve buradan yola çıkarak tartışmaya katılmak ıstıyorum Aydınlı'nın en buyuk eleştırısı, tıp alanındakı yukselmelerle ılgılıydı Uzmanlık eğıtımının, doktora eğıtımı ıle eşdeğer tutulmaması gerektığını savunuyordu Klınık oncesı alanları duşunmezsek, klınık alanlarda yurt dışında nasıl bır farklılık olduğunu bılmıyoryum Ama kanımca uzmanlık eğıtımı temelde doktora eğıtımınden farklı olmakla bırlıkte, uzmanlık eğıtımı uzerıne bır de doktora yapılmasını ıstemek, klınısyenler ıçın oldukça ınsafsızca olur Eğer klınısyen akademısyen olacaksa kı bence ol olmayacaksa da, bılgı toplanması, değerlendırılmesı, makale yazma, bılımsel yontemler, eleştırel değerlendırme gıbı konularda uzmanlık sonrasında veya bunun bır aşamasında ona eğıtım verılebılır Boylece beş yıllık bır doktora programını bıtırmek yerıne, bu programın gereklı konuları ya da uzmanlık eğıtımınde eksık kalanlar, bu ek eğıtım ıçınde yer alabılır Tıpta uzmanlık ve akademik uğraş Türkiye tıbbi ekoloji ve hidroklimatoloji uzmanlık eğitimi * M Z Kanıgulle Çağdaş kaplıca tıbbı geleneksel ve ampırık nıtelıklerını gunumuzde kısmen de olsa taşıyarak, toprak su ve ıklımın olumlu etkılerını kronık hastalıkların tedavısınde ve aynı za manda prevensıyon ve rehabılıtasyonunda kullanan bır tıp dısıplınıdır Kaplıca tıbbının kendıne ozgu tedavı yontemlerı balneoterapı ve/veya balneoklımaterapı kavramları ıle anılır Balneoterapı, toprak su ve ıklım kaynaklı doğal tedavı edıcı (şıfalı) etkenlerın banyo, ıç me ve ınhalasyon şeklınde serı halde bulundukları yörede ve bu yorenın ıklım ve bıyolojık ortamının da etkısı altında ve kur tarzında gerçekleştırılen bır tedavı yontemıdır Kaplıcalarda kurulmuş bulunan kur merkezlerınde balneoterapı uygulamaları bu merkezlerın ozgunluğunu sağlar Kaplıca kur merkezınde bu alanda uzmanlaşmış hekımler gorev ve sorumluluk ustlenırler Kaplıca hekımlığı dıye de nıteleyebıleceğımız bu hekımlık pratığı, Asklepıon'lardakı Euskulap'lardan çağdaş kur merkezlerındekı Balneolog'lara kadar uzanan ve ınsanlık seruvenının tum donemlerını kapsayan bır tarıhsel sureç yaşamıştır Bu sureç ıçersınde kaplıca hekımlerı fızıksel tıp ve rehabılıtasyon ve romatoloıının de gelışmesıne kaynaklık etmışlerdır Bugun kaplıca tıbbı alanındakı uluslararası bılımsel orgut olan ISMH (Internatıonal Socıety of Medıcal Hydrology and Clımatology) 1921 'de Ingılız Balneolog Sır Robert Forstes cue Fox tarafından kurulmuştur Aynı kışı, 1925'te de ılk uluslararası Romatızma Lıgı'nı kurmuştur 20 yuzyılın ılk yarısına kadar butun Avrupa ulkelerınde Kaplıca Tıbbı ve Hekımlıgı tıp bılımı ıçersınde ozgun ve ayrımlı yerını korumuş, II Dunya Savaşı'ndan sonra Ingılte re'de Ulusal Saglık sıstemınden kaplıcaların çıkarılması nedenıyle gerılemış ancak kıta Avrupası'nda hem batı (Almanya Fransa Italya, Ispanya ve Isvıçre başta olmak uzere) hem de doğu ulkelerınde gelışımını surdurmuştur Ancak bu gelışımın, aynı donemde tıp bılımı ve teknolojısınde yaşanan devnmsel ve dev boyutlardakı gelışmeyı ızleyebıldıgını soylemek olanaklı degıldır Ama son 1015 yıldır çoğu Avrupa ulkesınde bu alandakı gelışmeler ıvme kazanmış ve bılımsel bılgı bınkımını onemlı duzeylere çıkaran çalışmalar ve araştırmalar gerçekleştırılmıştır Bu donemde kaplıca hekımlığınde uzmanlık eğıtımı Ispanya ve Italya da ana uzmanlık olarak yer almış, Fransa ve Almanya gıbı ulkelerde ıse her uzman hekımın yapabılecegı bır ust uzmanlık eğıtımı halınde varlığını surdurmuştur Avrupa Bırlığı'ne gıden yolda, Tıpta Uzmanlık Egıtımı'nı uyumlaştırma ve standart hale getırme eğıtımının kalıtesını yukseltme ve suresını uzatma, tum Avrupa ulkelerınde geçerlı olacak bır duzeye çıkarma çalışması yurutulmektedır Arzu edılen ve onerılen, Tıbbı Balneolojı ve Klımatolojı Ana Dal Uzmanlığı'nın tum Avrupa'da yururluğe gırmesıdır Boylesı bır eğıtım şu anda IspanyaMadrıd ve ItalyaRoma'da soz konusudur Bılındığı gıbı Turkıye'de de Avrupa'dakı bu uzmanlığa eşdeğer Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı uzmanlığı 1963 ten bu yana Ana Uzmanlık Dalı olarak geçerlıdır Ulkemızde, bu alandakı bılımsel ılk adım olarak 1938'de Istanbul Tıp Fakultesı'nde Idrolojı Enstıtusu kurulmuş, başkanlığına da Fransa'da Iç Hastalıkları, Gastroenterolojı ve Hıdroklımatolojı uzmanlığı almış olan Prof Dr Nıhat Reşat Belger getırılmıştır Prof Belger aynı zamanda Yalova kaplıcalarını çağdaş anlayışla organıze eden kışıdır Kaplıca tıbbında uzmanlık, ulkemızde oncelerı Fızık Tedavı ıle bırlıkte, 1929'da 2 yıl surelı Hıkemı Tedavı 1947'de 2 yıl Fızıkoterapı ve Idroterapı, uzmanlığı şeklınde surmuştur 1955'ten ıtıbaren o zamankı uzmanlık tanımına eş degerde yeterlılık" şeklınde 3 yıllık eğıtımle elde edılen bır uzmanlık halıne getırılmıştır 1963'te çıkarılan Tababet Uzmanlık Tuzuğu'nde ıse Hıdroklımatolojı Ana Dal Uzmanlığı olarak yer almıştır 1973 te yenılenen tuzukte ayrıca 2 yıl surelı Romatolojı Yan Dal Uzmanlığı olanağı da elde edılmıştır 1983'te yapılan değışıklıkte ıse tıbbı ekolojık konsept kaplıca hekımlıgı alanında geçerlı kılınarak uzmanlık kapsamı genışletılmış çağdaş ve butunsel bır nıtelık kazandırılmıştır Bu tuzukte uzmanlık alanı Tıbbı Ekolojı ve Hıdroklımatolojı olarak adlandırılmış ve 3 yıl surelı Ana Dal Uzmanlığı şeklınde yer almıştır 2 yıl surelı Romatolojı Yan Dal Uzmanlığı olanağı ıse devam etmıştır Ulkemızde Tıbbı Ekoloıı ve Hıdroklımatolojı uzmanlık eğıtımı unıversıter olarak, 1938 yılından bu yana Istanbul Tıp Fakultesı'nde, 1987 den bu yana da Gulhane Askerı Tıp Akademısı nde, Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı Anabılım Dalları tarafından verılmektedır 1993 te Saglık Bakanlığı bıraz gecıkerek de olsa Istanbul Tıp Fakultesı Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı Anabılım Dalı bunyesınde kendı kadrolarında uzman yetıştırme kararı almıştır Ote yandan ulkemızde tıpta uzmanlık alanlarının çağdaşbılımsel gelışmeler doğrultusunda yenıden duzenlenmesı ve guncelleştırılmesı çalışmaları bır donemdır ılgılı taraflarca surdurulmektedır TTB'nın onculuğunde tıp fakultelerı, uzmanlık derneklerı, Saglık Bakanlığı ve YÖK un katılımıyla suren bu çalışmalar, olumlu bır aşamaya gelmıştır Bu çalışmalara Turk Ekolojı ve Hıdroklımatolojı Derneğı, uzmanlık alanını temsılen katılmaktadır Burada sıraladığımız çağdaş bılımsel gelışme, gerçek ve olgular, 2OOO'lı yıllarda Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı'nın hem ulkemızde hem de dunyada gelışmesını Ana Uzmanlık Dalı olarak surdurecegını ongormek olanagmı bıze vermektedır * Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Faküttesı Tıbbı Ekolojı ve Hıdroklımatolojı Anabılım Dalı Yaşasın fizik tedavi! kegerlı meslektaşım agabeyım, Tur Ikıye fızık tedavısının en uretken ve "genış ufuklu kışılerınden bırı Dr Necdet Tuna'nın dergınızın 12 Ağustos 1995 tarıhlı sayısında çıkan yazısı karşısında bu satırları yazma gereksınımı duy dum Necdet Hoca, bence meslek yaşamının sonuna doğru, bır hesaplaşma gereksınımı ıle duşuncelerını, duygularını yansıtmak ıstemış Ancak, bazı noktalarda konunun yabancısı çevrelerce yanlış algılanma olasılığı var Ayrıca, ortaya bır sorun koyup gıtmış, ancak çozum onermemış Aynı konuyu son yıllarda sıkça duşunup, yazdığımı kendısı de bılır* Bu nedenie benım yazım, bu tur bır populer dergının olçulerı ıçınde, kendısıne cevap, çozum onerılerı ve konuyu yakından bılmeyenler ıçın de bazı açıklamaları ıçerecek Dunyada fızık tedavı dalının geleceğı yonunde tartışmalar son yıllarda yoğunlaşmıştır Bu olumlu bır kımlık arayışı olarak değerlendırılmelıdır Zıra, ulkemızde olduğu gıbı, tum dunyada da bu dala ılgı artmaktadır Almanya'da fızık tedavı artık bızdekı gıbı bır ana dal olarak kabul gormektedır Alman Fızık Tedavı Derneğı bu yıl 100 bılımsel kongresını yapacaktır Avrupa Topluluğu bu dalı ana tıp uzmanlık dalları arasında kabul etmektedır Bızde de, gıttıkçe daha fazla ve kalıtelı hekım (TUS sıralaması) bu dalı seçmektedır Sorun, branşın tukenmesınden değıl, gıttıkçe cazıpleşen bu dalın alanına başka branş ve mesleklerın el atmak ıstemesınden doğmaktadır Turkıye dekı geleneksel konumu ıle fızık tedavı uzmanı (açık adı ıle Fızık Tedavı ve Rehabılıtasyon (=FTR) uzmanı) hareket sıstemı hastalıklarının fızık tedavı, rehabılıtasyon ve ılaç tedavısı gıbı konservatıf yontemlerle ele alındığı bır alanla ılgılen mektedır Bunlar, romatızmal hastalıkları, kemık sorunlarını, omurga sorunlarını, spor sakatlıklarının tedavısını kaplıca tedavılerını, hareket sıstemının her tur rehabılıtasyonunu ve sureöen agrılı durumların tedavısını ıçermektedır Bu alanlarda, ortopedıstler, norologlar, beyın cerrahları, ıç hastalıkları uzmanları, çocuk hekımlerı, ımmunologlar anestezıstler ve balneologlar da çeşıtlı yonlerı ıle ılgılenırler Ancak fızık tedavı uzmanı, ko nuyu (hareket sıstemı sorunlarını) ve hastayı bır butun olarak ele almaktadır Bu nedenle, tıpkı bır ıç hastalıkları uzmanının ıç organlara ılışkın sorunlara genel bır bakışa sahıp olması gıbı, fızık uzmanı da hareket sıstemıne ılışkın boyle genış bır bakış açısına sahıptır Bu tur bır konumun onemının farkına varan ABD'de son yıllarda "Hareket Tedavısı Hastalıkları Uzmanı" adı altında bır uzmanlık dalının yararlı olacağı goruşu ı/erı surulmektedır Bu amaçla yapılan tanım, bızım fızık tedavı uzmanlık kavramımız ıle buyuk olçude çakışmaktadır Bızde, bu gereksınım zaman ıçınde, kendılığınden fızık tedavı uzmanlığı adı altında çozulmuştur Sorun, bızım bu kendı çozumumuzu ıthal ol madığı ıçın olacak, kuçumsemeye kalkış mamızdan kaynaklanmaktadır Oysa, Turkıye'de iyi kı bu tarzda yetışmış fızık tedavı uzmanları vardır Elbette rehabılıtasyon alanında buyuk eksıklenmız vardır O alana mutlaka yeterınce yonelmemız gereklıdır Bu sağlanınca, Turkıye'nın fızık tedavı uzmanları, 21 yuzyılın onemlı bır tıp dalının uzmanları olarak karşımıza çıkacaklardır Yaşasın fızık tedavı, çunku hastalarımızın ona gereksınımı var1 Prof. Dr. Mehmet Arman Aynı bıçımde Aydınlı, tıp fakultesını bıtırdığı ıçın yuksek lısansın hekımlere "hedıye edılmesıne" de karşı çıkmakta. Ancak daha uzun bır eğıtım alan bu meslek grubuna bır ayrıcalık tanınması gerektığını duşunuyorum Yıne bu eğıtım sırasında yuksek lısansta verılen bılgıler bır şekılde aktarılıp, çok kapsamlı olmasa da bır tez hazırlanarak bu eksıklık gıderıleılır Yazıda belırtılen bır başka nokta, her zaman her akademısyenın iyi bır klınısyen olamayabıleceğıdır Bunu da benımsedıgımı soyleyemem Beklenen ve ıstenen her akademısyenın, konusunu en iyi bıçımde pratıkte de uygulamasıdır Akademısyen olmakla iyi bır klınısyen olmamak mazur gosterılemez Akademısyen olmaya aday olan bıreyler eğıtımlerının her donemınde ızlenmelı ve bılımsel olarak değerlendırılmelıdırler Tekrarlamaya başlayan bır başarı kaybında bu adaydan vazgeçılebılır Başarının yanı sıra kışısel ozellıkler de akademısyenlıkte goz onune alınmalıdır Çunku bu kışıler ılerıde eğıtım verecek ve her yonlerı ıle oğrencıyı etkıleyeceklerdır Yukselmeler ıçın sure sınırlaması getırılmesını de benımsememekteyım Bır alandakı bılımsel olgunlaşma sure ıle sağlanamaz önemlı olan bıreyın bılımsel yeterlılığı, çalışmaları ve urunlerıdır Bırtakım olçutlerle bu duzey saptanabılır Ankara Tıp Fakultesı Deontolojı A D Her akademisyen iyi bir klinisyen değildir Dr Niiket Kııtlav 4444