Katalog

BİLİMARAŞTIRMA Erkeklere "kuru opgazm"! Yeni bir doğum kontrol ilacı, erkeklere boşalmadan orgazm sağlıyor. • Canlılar ışıldayacak D enızanasının parlamasına neden olan doğal bır bıleşık, şımdı Amerıkalı araştırmacıların ışıne yarıyor Denızanalarına parlaklık veren "Yeşıl floresanlı protein" kımyasalı ıncelenerek vıruslerın bıtkı ve basıt yapılı hayvanlara yayılması, ılaçların gözelerde nasıl çozunduğu gıbı bır dızı karmaşık bıyokımyasal surece ışık tutuluyor Bu kımyasalın yapay turevlerını ınceleyen Douglas Youvan ve ekıbı, daha once bu konuda gerçekleştırılen çalışmalardan yola çıkarak on kadar farkiı, protein turunu aynı anda ızleyebılır Protein genıne ılıştırılen floresanlı genler farkiı renk ve dalga boyutlarında parlayan yenı genlere donuştuğunden, çok daha karmaşık protein etkıleşımlerı Denizanasından alınan yeşil floresan protein, balığa aktanldı. I kı ılacın şaşırtıcı yan etkılerı, erkekler ıçın bır doğum kontrol hapı gelıştırılmesıne olanak tanıyor Phenoxybenzamıne ve thıorıdazıne adlı, uzun suredır pıyasada satılan söz konusu ıkı ılaç da erkekte cınsel doyum sağlamakla bırlıkte boşalmayı engellıyor • Chrıstopher Smıth ve Nhaemeka Aerobı bu ıkı ılacınneden "kuru" orgazma neden olduğunu araştırdıktan sonra erkekler tarafından kullanılabılecek guvenlı bır doğum kontrol hapı uretmenın yollarını bulmaya koyuldu Yuksek tansıyona karşı kullanılan phenoxybenzamıne ve şızofrenlerın sağaltımında etkılı olan thıorıdazıne'ın erkeklerde boşalmayı engelledığı 5O'lı 6O'lı yıllardan berı bılınmekle bırhkte, bu ılaçların kullananda uyuşukluk ve bayılma gıbı yan etkıler yaratması nedenıyle doum kontrolunde uygulanması hıç duşunulmemış Ancak konuyla yakından ılgılenen Smıth ve Amobı, ılaçların yan etkılerının kışıden kışıye farklılık gosterdığını, daha ayrıntılı bır çalışma ıle gelecekte bu ılaçlardan doum kontrolunde yararlanma olasılığının çok guçlu olduğunu belırttl nı ızleme olanağı elde edılmış oluyor örneğın, ekınler ozel bır genetık yapıya gore hazırlanarak kuraklık vb sorunlar konusunda bıtkıye bır zarar gelmeden once çıftçıye gorsel uyarıda bulunuluyor Daha farkiı bır uygulama ıse, ışıltılı sus bıtkılerı ve balıklar Massashusetts Teknolojı Enstıtusu daha şırndıden parlayan zebra balıkları urettı Dioksin, cinsiyet hormonunu etkiliyor Rahimde gen muhendisliği amıle bır dışı farenın kılcal dalıposomları hamıle farelerın kuyruğunmarlarına enjekte edılen genler, dakı damarlara enjekte ettı plasentadan geçıp gelışmekte Farelerın yavmları gerek cenın aşaolan cenınde kendısını gosterıyor masında, gerekse doğummdan sonra ıncelendğınde yabancı genierın burada Kamuya duyurulan bu yenı yontemle, da var olduğu ve hemen hemen tumunbılım adamları genlerın gelışmekte olan de ışlevını yerıne getırdığı goruldu Yenı cenın uzerındekı etkısını çok daha kogen yalnızca laylıkla ızlehamılelığının yebılme olaerken bır evnağına kavuresındekı fare şacak ve zatarafından manla da ınkabul edılsanlara uymedı Uygugulanan gen lamanın ge sağaltımı korek anne genusunda yarekse de yavrarlı olacak rularda olumJapon bısuz bır etkı lım adamları yapmadığı tarafından goruldu gelıştırılen yöntem bılım Yöntemın, çevresınde belırlı genlebuyuk yankırın cenındekı lar uyandırdı gelışme uzeTokyo Ulurındekı etkısıGen hedefi: Buradakı X ışını resımlemesınde de sal Kanser görulduğu gıbı DNA plesantayı aşarak fare fetüsünde ne ışık tutAraştırma ması bektaranabılır. Merkelenıyor Daha zı'nden Masaakı Terada ve ekıbı, kımı öncekı uygulamalar sonucunda belırlı bakterılerı chloramphenıcol adlı antıbıgenlerı sakatlanan fareler ıle yenı yonyotığe karşı dırençlı kılan bır enzımı temın uygulandığı fareler kıyaslanarak oluşturan gen kopyalarını alıp plazmıd belırlı genlerın cenının gelışme surecınadı verılen DNA halkalarına ılıştırdı dekı her aşamayı nasıl etkıledığı anDNA'nın farenın bedenınde hemen yok laşılabılecek olmasını engellemek amacıyla plazmıdAncak, yöntemın ınsanlar uzennde lerı lıposom adlı mıkroskopık yağlı kure uygulanması şımdılık çok uzak bır olaler ıçıne yerleştırılen ekıp daha sonra bu sılık I ••• lektronların bır dızı DNA boyunca ^ • " v ı z ı r vızır" gıdıp gelmelerı yenl bır ^ ^ • t ü r alıcının keşfıne yol açtı Elde tutularak çalıştırılan bu aygıtın ılerıde daha genış bır kullanım alanına sahıp olması beklenıyor Aygıttan besın ve sudakı mıkropların saptanması, ınsanların suç ışleme anında bulunan DNA yoluyla parmak ızlerının belırlenmesı ve kandakı vıruslerın ortaya çıkarılması gıbı durumlarda yararlanılması duşunulüyor DNA yoluyla tanı koyma, gerek hukuksal, gerek tıbbı ve çevresel sorunlarda gıderek yaygın bıçımde uygulanıyor Bılım adamları DNA çozumlemelerındekı temel aşamaların kuçuk bır modehnın yapılmasına uğraşıyor Hedef, DNA parçalarının ayrılarak bılınen kaynaklardan elde edılen genetık malzemeyle eşleştirılmesı Kalıfornıya Teknoloıı Enstıtusu kımya uzmanlanndan Thomas Meade ıse, daha kullanışlı bır yöntem gelıştırdı Yöntem, elektronların bır dızı DNA boyunca devı nebılme yetısıne dayanıyor Bırbırlerıyle tam tamına eş ıkı DNA dızısl bıraraya getırıldığınde, elektronların rahatça devinebılmelerını sağlayan bir "yol" oluşturulmuş oluyor DNA tanı yontemının buyuk bır bölumu "bılınen" bır DNA dızısının eş bır DNA parçasıyla bırleştırılmesıyle gerçekleştırıliyor Meade tarafından önerılen aygıtta, elektrod ucuna değıştırılmış kısa bır DNA parçasının bırçok kopyası ılıştırılmış olacak örneğın, HIV vırusunu saptayacak olan aygıtta, yalnızca bu vıruse ozgu DNA dızılerı bulunacak Elektrod, denemesı yapılacak kandan hazırlanan DNA ömeklerıne daldırılmış olacak Eğer ornektekı DNA aygıttakı DNA ıle uyuşursa bır dızı bırleşecek ve elektron çıft yönlu molekulde gıdıp gelmeye başlayacak Eğer uyuşma olmazsa, tek dlzı ıçındekl elektronun devınımı çok daha yavaş olacak Aygıt bu ikı farkiı durumu saptayacak BektronJara DNA içinde otoyol Z ehırlı dıoksınlerden etkilenen fabrika ışçılerınde cinsiyet hormonlannın olağanustu duşuk bır duzeyde olduğu ve bağışıklık sıstemlerının de gucunu yıtırdığı goruldu Kımyasallarda çalışan ışçıler uzennde yapılan deneyler sonucunda klorıdlı maddelerın yanmasıyla uzun sure dıoksınlerın etkısınde kalanların kansere yakalanma rıskının yuksek olmasının yanı sıra, bağışıklık sıstemlerının ve cınseyet hormonlarının da olumsuz bır bıçımde etkılendığı goruldu Sonuç uzerıne ışçıler çalıştıkları fabrıkalardan tazmınat ıstemınde bulundu Lıverpool Unıversıtesı'nden Dr Vyvyan Hovvard, daha once meydana gelen Seveso patlaması gıbı bellı başlı dıoksın kazalarının ınsanlarda yarattığı olumsuz etkıye bakıldığında, sonuçların hıç de şaşırtıcı olmadığını, ancak Ingıltere'de dıoksınlerın ışçıler uzerındekı uzun dönemlı etkı konusunda kayıtsız kalındığını belırttı Araştırma kuçuk bır denek topluluğuna dayandırıldığından, sonuçların daha kapsamlı bır bıçımde ıncelenmesı gerekıyor E skı bır denızcı tarafından sırt ağrılarına karşı hazırlanan bır aygıt, bavul ıçındekı mangal ve köpekler ıçın tasarlanan bır emnıyet kemerını gerıde bırakarak yılın buluşu odulune hak kazandı 32 yaşındakı Neıl Summers sureğen sırt ağrılan nedenıyle denız kuvvetlerınden atılınca fızyolojı eğıtımı gördu ve bu ahşap çerçevelı, sırt kaslarına mesaj yapan çıtaları olan aygıtın tasarısını gerçekleştırdl 10 000 poundluk (yaklaşık 700 milyon TL) ödulu kazanan "sırt sedyesı" Bırmıngham'dakı Buyuk Buluşlar ve Keşifler Fuarı'nda sergılenıyor Sergıde ayrıca her tur garıp buluş yer alıyor Bunlar ıçınde ılgınç bir buluş da açık hava toplantıları ve ış yemeklen ıçın tasarlanmış, bavul ıçınde taşınan bır mangal Mangal kullanılıp sönduruldukten sonra 10 sanıye ıçınde soğuyor Bır başka buluş ıse kopeklerın arabada bır yerde durmalarını sağlayan emnıyet kemerı r u. Sınt ağrılan, yılın buluşuna kaynak oldu 4215