Katalog

HAYVANLARDÜNYASI Halkalı yeşil papağanlar İzmir'e hoşgeldi! llk Ankara'da gözlemlenen papağanlar Ege Tıp Fakültesi bahçesini de mekân tuttular. Ahmet Çelikkol* kusursuz taklıt edebılmesı nedenıyle yaygınlaştığı, o zamandan bu yana, zaman zaman kafeslerden kaçıp doğal ortama uyum gostererek doğal populasyonlar oluşturduğu bılınıyordu Yazariardan oğrendığım dığer bılgıler şunlardı Papağangıller genış bır aıle oluşturur 816 altturu vardır Aılenın 8 grubunu oluşturan psıttacula (uzun kuyruklu papağan) cınsının 12 turu ve 35 altturu bılınmektedır Halkalı yeşıl papağan (psıttacula kramerı), bu gruptandır Gagası mercan kırmızısı rengındedır, kırmızı renklı bır boyun halkası vardır 4042 cm uzunluğundadır ve bunun 25 cm'sını kuyruk oluşturur Vucut rengı tekduze yeşıldır Daha once Ş Urfa'da gorulmuş Ankara'da yaşayan doğal populasyonu oluşturan bıreylerde, erkeklerde bulunan kırmızı renklı boyun halkası, koyu turuncu renkte gözlenmıştır Bu bılgılerı topladıktan sonra 30 Aralık 1994 gunu sabah 07 00'de, tum fotoğraf aygıtlarımla, tespuıh ağacının altındakı yerımı aldım Ne yazık kı kuşlar gelmedı gozlemı bıraktım Ama yıne de ağaca arada goz atıyordum Saat 10 00'da, anıden 2 yeşıl, buyuk kuş ağaca Halkalı yeşıl papağan, 300 mm teleobjektıf ıle tam kare konup urkek bakışğal Mucıze' başlığını taşıyordu(") Yazarlarfa etrafı gozleyerek ağacın meyvelerınlar, Ankara'da yeşıl papağan gozlendığını, den oluşan yemlennı almaya başladılar yeşıl papağanların Ankara kışında doğal Usulca ağacın dıbıne yaklaştım 10 metbır populasyon oluşturmasının, hepımızı reden daha yuksek olan ağacın dalları sevındıren bır mucıze olduğunu vurguluarasında çıplak gozle lyı seçılmıyorlardı yorlardı Yazarlara gore, Turkıye'de 425 Yoksa bu kuşlar çocukluğumuzda pekuş türu saptanmış ve bu doğal mucızeşınde koştuğumuz "gokçe karga" mıydının kahramanı olan (kırmızı) halkalı yeşıl lar7 300 mm teleobjektıflı makınenın vıpapağanın da saptanmasıyla ulkemızdezorunden kuşlan gorunce artık emındım kı kuş turu sayısı 426 olmuştu Aynı şekılbunlar gerçekten papağandı Kırmızı gade, Ankara ve cıvarında bılınen 155 kuş galı gaga ve boyundakı halka dışında turu 156'ya yukselmıştı Kuşun bılımsel hemen tumuyle yeşıl renklı yeşıl renk adı psıttacula kramerı kramerı ıdı Bılınen kuyrukta sanyeşıle donuyor boyunda tarıhsel kayıtlarda, Buyuk Iskender'den halkası var (nedense halka sıyaha yakın berı, kafeslerde beslendığı, ınsan sesını renkteydı) Goz çevresı kuçuk kırmızı ralık 1994'ün son haftasında, Ege Tıp Fakultesı Hastanesı bahçesınde papağan gorulduğu one suruldü Bu söylentıye göre, sayıları 10 kadardı, sabah saat 07 00 ve akşam 16 00 sıralannda tespıh ağacı dedığımız yuksek ağaca gelıyor, ağacın meyvelerıyle beslenıp yanm saat ıçınde kayboluyorlardı Bırkaç gun ıçınde sayılan azalmış, bazı günler hıç gorunmez olmuşlardı Bu olağandışı olay hakkında bılgı toplamaya yoneldım Ege Unıversıtesı Doğa Tarıhı Müzesı'nde gorevlı Doç Dr Mehmet Kırlı'dan bılgı aldım Kırlı da, Ege Unıversıtesı kampusunda bu kuşların gorulduğu konusunda duyumlan olduğunu belırttı, Prof Dr llhamı Kızıroğlu ve Murat F özçelık'ın yazısına ulaşmamı sağladı Kızıroğlu ve Ozçelık'ın, Aralık 1993 tarıhlı makalesı, "Ankara'dakı (Kırmızı) Halkalı Yeşıl Papağan Populasyonuyla Genel Do A 300 mm teleobjektıf ıle alınmış fotoğraftan buyutme. Papağanın buyukluğu, zeytın tanesı buyükluğunddekı meyvelerle karşılaştırlarak tahmın edılebılır. renklı çemberle çevnlı goz ıle burun arasında, boyundakı koyu renk halka benzerı çızgı dıkkatı çekıyor Kuşlar 5 dakıka kadar kaldılar, bu surede zor koşullarda zor pozısyonlar alarak fakat yeterınce fotoğraf çekebılmıştım Sonra kuşlar geldıklerı gıbı anıden uzaklaştılar goç etmışolabıleceğını duşundurur Gene olasıdır kı Unıversıte kampusu yeşıl alanları, uygun ağaçları ve sakın ortamı ıle bu kuşlar ıçln lyı bır yaşama ortamı oluşturmuştur bu kuşları unıversıte kampusu dışında gozleyen şımdılık olmamıştır Sanıyorum bu sayfalarda göreceğınız fotoğraflar Izmır de hatta belkı Turkıye'de doğal ortamda yaşayan halkalı yeşıl papağanın ılk belgesel fotografıdır Umıt ederım kı ulkemız doğal ortamına uyum gosteren bu papağanlar bır şekılde yok edılmezler ve ulkemızde ureme olanağı bulurlar (Izmır Kuş Cennetı nde fotoğraf ıçın gunbatımını beklerken akşama doğru onlarca av tufeğı sesı duyduğumu urpererek hatırlarım) Gene umıt ederım kı ızmır'de yaşayan kuş turu sayısı bu saptama ıle bır artmıştır O Prof. Dr , Eg« Tıp Fakultesı Paıkıyatn AnatHİımdalı f ) Tabıat v« Insan, Yıl 27,8ayı 4, Aralık 1903 Savaştan mı kaçtılar Klasık ornıtolojı harıtaları ıncelendığınde Turkıye'ye en yakın yeşıl papağan populasyonu Guney Irak'ta gorulmektedır Bu papağanların once Ş Urfa'da ardından Ankara'da şımdı de Izmır'de gorulmesı bır olasılığı duşundurmektedır Olabılır kı bırkaç yıl once Korfez Savaşı cehennemı bu kuşlan yuvalanndan ayrılmaya mecbur etmıştır Guney Irak'tan daha guneye goç etmelen zordur çunku ulaşacaklan yer çol ya da denızdır ve bu ortamda yaşayamazlar Öyleyse once Ş Urfa'da ardından Ankara ve Izmır'de gorulmelerı bu kuşların Guney Irak'tan 4105