Katalog

YILIN ŞAMPİYON BULUŞLARI duler Bu ozellıklere sahıp bır uçak daha rahat uçuşlar sağlayacağı gıbı aynı zamanda yapısal basınçtan da daha az etkılenır Maryland de kurulu bır uçak şırketı olan College Park bu tur bır donanıma sahıp ılk uçak modelını urettı Bu yapının özellığı menteşeler uzerınde serbestçe ılerı gerı sallanan basıt bır kanat ıçermesı Serbest hareketlı kanat boylece ruzgârı yararak hava aarbelerını govdeye taşımadan uçağın ılerlemesını sağlıyor Ayrıca bu tasarım kazaların buyuk bır bolumunu oluşturan uçağın dengesını kaybedıp duşme rıskını de ortadan kaldırıyor Bu tehlıkelı olay, kanadın gelen havayı çok keskın bır açıdan yakalayıp aerodınamık kaldırma kuvvetı ıçın gereken yumuşak hava dalgasını kırmasından kaynaklanıyor tabıı kı bu korkunç durum uçağın yere çakılmasıyla sonuçlanıyor Serbest kanat bu denge kaybını onluyor, nedenı ıse hava akımını tehlıkelı bır açıdan yakalamayerıne uçağın ruzgârın yonune gore pozısyonunu ayarlaması Bu tasarımın gerısındekı kışı Ereewıng Aırcraft Corporatıon ın kurucusu olan Hugh Schmıttle Schmıttle havacılık muhendısı olan George G Spratt ın urettığı modellerı ele alarak ışe başladı 1935 yılından ıtıbaren Spratt, sol ve sağ kanatları bağımsız hareket eden kontrol uçakları olarak adlandırdıgı bır dızı uçak urettı Schmıttle, Spratt ın çalışmalarının bu alanda ılk ve en onemlı adım olmasına karşın bazı eksıklıkler taşıdığını belırtıyor bu eksıklık ıse pılot kabını donanımındakı bazı yanlışlıklardı 1983 de Schmıttle Spratt ın gelıştırdığı sallanan kanatlarını sıradan pılot kabını kontrollerıyle bırleştırerek bunu "Freeblrd Mark 1" olarak adlandırdığı uçağına uyguladı Sozkonusu uçak tek kışılıktı hatıt bır ıskelet yapısına sahıp olduğu ıçın de pılotların gozdesıydı Freebırd Mark 1 serbest kanatlarıyla fırtınalara gogus germesıne karşın tasarımın bır olumsuz yonunu ortaya çıkardı Bu tur kanatlar sabıt bır kanat kadar kaldırma kuvvetıne sahıp değıllerdı Bu muhendıslık sorununu gıderebılmek amacıyla Schmıttle Maryland Unıversıtesı yle ışbırlığı yapıp ortak bır araştırmaya yoneldı Mark 1 ın uzerınde çeşıtlı uygulamalar yapıldıktan sonra Freevvıng Aırcratt 93 yılında yenı tasarımlar urettı Goklerde dolasanların yuzunu guldurecek olan en uygun model ıse ıkı kışılık "Freebird Mark V". Dıgerlerınden farklı olarak Mark V'ın kanatları sıradan bır uçağınkıler gıbı ınış ve kalkışlarda kaldırma kuvvetını arttırabılıyor Ruzgâr şıddetlendığınde ıse fırtınayı yarıp uçağın rahatça suzulmesını sağlıyor Schmıttle bu tur bır kanadın her boyuttakı uçağa uygulanabıleceğıne ınanıyor Yanılmıyorsa eğer, ınsanoğlu fırtınayı da kısmen dıze getırmiş sayılır DİĞER FİNALİSTLER VE URUNLERİ ARTHUR KRESSLEY: Çevreye zarar verme '., yen bır yolcu jetı gelıştırdı \ BILL BURCHAM: Uçağın tehlıkesızce yere ın \ mesını sağlayacak yenı bır yontem gelıştırdı t JOHN C. MATHER: Bıg Ban teorısını (evrenın 15 mılyar yıl once kozmık bır patlama sonucu oluşmaya başladığını ılerı suren teorı) destekleyen bır alet gelıştırdı Cobe adlı bu aletıyle kozmık drtıkların mevcut spetrumunu olçerek bunun Bıg Ban teorısınde belırtılen spektrumla aynı olduğunu gosterdı DANA P. HOLUS: Uçak motorlarındakı asırı yıpranmaları behrleyen bır sıstem gelıştırdı 35810 Gözlem 13 milyar ısık yılı öteye 13 mılyar ışık yılı uzakhğındakl cisımlerı belırleyerek şımdıye dek astronotların gormeyı başaramadıkları yenı galaksılerı keşfedıyorlar Keck ın dev reflektoru onemlı bır engelı ortadan kaldırmayı başardı Teleskop aynalarında oo yut en onemlı unsurdur Genış reflektorler uzak noktalardakı cısımlerden daha çok ışık toplarlar Ancak bu tıp dev aynaları oluşturufken bılımadamları ağırlık sorunuyla karşılaşırlar Reflektorun olçusu buyudukçe kendı ağırlığı altında çokmemesı ıçın daha kalın olması gerekır Ayrıca uzay aynasının guçlu bır tabanla beraber sağlam bır desteğe de ıhtıyacıvardır Bu ılkeler goz onune alınarak yapılan Kalılornıya da Palomar tepesı ndekı Hale teleskopu 5 metrehk çapıyla sıradışı bır ayna olmaozellığını taşıyordu Busınırı daha da ılerı goturmeye çalışan Jerry Nelson Lavvrance Berekeley Laboratuvarı nda astrotızıkçı 1977 yılında altıgen 36 ınce camdan oluşan kesımlı ayna fıkrını ortaya attı Nelson bu onerı uzfrınde ıkı yıl çalıştı Kesımlı ayna teorısı ağırlık sorununu yok et mesıne karşın muhendıslık bılımının olanaklarını zorlayan bazı engeller ıçerıyordu örneğın bolumlerın kavıs şeklınde bır ayna oluşturabılmesı ıçın bunlardan herbırının asımettrık bır prolıle sahıp olması gerekıyordu Nelson ayrıca tam bır kubbe şeklıne burunebılmesı ıçın aynanın mukemmel bır kavıs çızmesı ıstenıyordu Bu da her bır cam parçasının şekle sokulmasını guçleştırıyordu Nelson ve arkadaşları bu sorunu gıdermek uzere yaklaşık 60 yıl once Alman bır muhendıs tarafından ortaya atılan bır teknıkten yararlandılaı Soz konusu sıstem cam kesıtlerının kenarlarını bukup yuzeye basıt bır kuresel bıçım verme ışlemıne dayanıyordu Cam bırakıldığında ıstenıldığı gıbı kubbe şeklını alıyordu Nıyahet altı yıllık bır çalışmadan sonra her cam parçası bırçok elektronık alıcı ve uç adet motorlu doğruluk saptama pıstonlarıyla donandı Herbır parçadakı alıcılar yanındakılere gore kendı yerını duzenlıyor Bu gozlem kulesı mekanık açıdan şu anda tamamlanmış durumda Bılım adamları şımdıden Keck 2 nın yapımına başladılar DlGER FİNALİSTLER VE URUNLERİ EDUARD PILLE. Aynı bırım uzerınde hem kızılotesı manyetık uzaklık metresı hem de dıjıtal manyetık bır pusula ıçeren durbunuyle fınale kaldı DAVID KOO: TV goruntulerınden golgelerı sılen bır sıstem gelıştırdı KIMIHIKO SUGANOO Gelıştırdığı Lazer Aktıvıte sıstemıyle dısk teknolojısının canlı renklerını ve net sesını bırleştırmeyı başardı YOSHIO OKANO 180 derece donebılen bır kamera vızoru gelıştırdı VıewCam adlı bu aygıt hareket halındekı bır araç ıçındeyken bıle net bır resım elde edılmesını sağlıyor G eçen mart ayında dunyanın en buyuk teleskopu W M Keck Hawaı de gozlerını açıp kozmosun sırlarmı gozlemeye başladı 8 yıllık bır çalışma sonucu urelılen bu teleskop 10 metrehk bır dev aynası sayesınde Yazılım Uzun süreli çalışmanın ilk başarılı örneği ırbırlerının dılını bılmeyen yabancıların ılk karşılaşmalarında rahatça konuşabılmeI lerını sağlamak bılım kurgusal bır nıtelık taşır Bu tasarı uzun sure casusların ve eğıtımcılerın duşu olmayı surdurdu bu amaçla bılgısayar muhendıslerı bır dılı başka bır.dıle çevırecek bılgısayar programları uzerınde yıllarca çalıştılar ve bu araştırmalarının da ılk meyvesını elde ettıler Makıneçevırmen yaratma yolundakı gırışımler 1950 lere dayanır O tarıhlerde Georgetown Unıversıtesı nden Çek asıllı Bedrıch Chaloupka CIA nın tınansal desteğıyle Rusça metınlerı Ingılızce ye çevırerek bılgısayar programları urettı Ancak 1966 da bu tur yavaş programların ışleyemeyeceğı anlaşılınca proıe ıptal edıldı O tasarı geçersız ılan edılmesıne karşın Chaloupka araştırmalarını surdurerek Vırjınyada Globalınk kuruluşunda bılım adamı odul kazanan GTC PC nın uretılmesınde başlıca rolu ustlendı Ingılızce den Fransızca, Almanca Rusça ve Ispanyolca ya ya da bu dıllerden Ingılızce ye çevırı yapan bu programlar hem hız hem de çevırının nıtelığı açısından odule deöer gorulduler GTS bılgısayarının özellığı her tur makıneçevırmenın belkemığı sayılan bır sozluğe sahıp olmasından kaynaklanıyor Program kaynak metındekı (çevrılmesı gereken metın) sozcuğu okurken ılk once bu kelımeyı hafızasındakı sozlukte anyor Sozcuğu bulduktan sonra program ışaret olarak adlandırıian ve kclımeyle beraber belleğe verılen sayısal bır değerle karşılaşıyo Dilden dile ceviri or Bu ışaret sozkonusu sözcuğe eşdeğer olanın yerını ıkıncı bır sozlukte belırledıkten sonra bunu erek dıle yanı çevrılecek, dıle aktarıyor GTS yı dığer mekanıkçevırmenlerden ayıran ozellıgı yabancı dıldekı sozluklerde yer alan kelımelerle özdeşleşmış olan ışaretlerın tumunun programı Ingılızce dekı eşdeğerlerıne yoneltmesı örneğın Ingılızce table ın karşılığı olan Almanca Tısch ve Ispanyolca mesa kelımelerı aynı sayısal değerı ıçerıyorlar Bu bılgısayar kelıme tercumelerının yanı sıra çok anlamlı sozcuklerın semantık nuanslarını da çozumluyor Bu tur mekanıkçevırmenın ureteceğı metın tabıı kı ınsanın tercumeye katabıleceğı ıncelıkten yoksun bu nedenle yazınsal olmayan salt teknık yazılara uygulanabılır Ancak yıne de bu şekılde uretılen çevırıler lyı ve kabul edılebılır bır duzeye sahıp Soz konusu programlar masa ustu bılgısayarlara uygulanabılecek bır boyutta uretılıyor DİĞER FİNALİSTLER VE URUNLERİ BRAD STEWART: PC audıo kartları ıçın sesı tanıyabılen bılgısayar programları gelıştırdı REESE JONES: Macıntosh ve Wındows PC kullanıcılarının haberleşmelerını, bıigı alışverışınde bulunmalarını sağlayacak bır bılgısayar ağı gelıştırdı DUANE MAXWELL: Bılgısayarda kullanılan morphıng teknolo)isını (ıkı resmın bırbırlerıne dönuşumu) kolayca kullanılabılecek duruma getırdı Bu sıstem grafık mımarlık ve plastık cerrahlık gıbı meslek gruplarına kolaylık sağlayacak OARYL SCOTT: Turıstelr ıçın gıttıklerı yerle rın harıtasını otel lokanta, alışverış merkezlerı nı gosteren elektronık programlar hazırladı