Katalog

27 EYLÜL 2021 PAZARTESİ KÜLTÜR 13 ABD’de Shakespeare’den Özgürlük, eşitlik, sonra en çok sahnelenen yazar Lauren Gunderson’un Yitirdiklerimiz ve Madam Giyotin’i keşkeler… herkes için bir kız kardeşlik ağdaş Türk toplumu kaotik bir meydan okuyuş. fiziksel ortam yaratmıştır, ora- “Ç da yaşamakta ve orada ıstırap çekmektedir.” NURDURAN DUMAN Doğan Kuban. Doğan Kuban’ın 1996’da yayımlanan ildiğimizi mi yazıyoruz, iste- “İstanbul. Bir Kent Tarihi” adlı anıtsal ese- diğimizi mi? Yaşamlarımızla. rinin son bölümünden aldığım bu cümle, Bİstemek de bilmek de öğretile- yaşanan son 70 yıllık süreçle birlikte dü- bilir, daha doğrusu biz istersek öğ- şünüldüğünde, sadece İstanbul’a ve mi- renilebilir değil mi aslında? Bu so- marlık ya da şehircilik tarihine ait bir sap- tamanın ötesine geçiyor. Evet, çağdaş ruyla birlikte daha birçoğunun ya- Türk toplumu özellikle İkinci Dünya Savaşı nıtını arayan dört kadının tarihsel, sonrasında fiziksel, kültürel, siyasal, top- düşünsel, düşsel meydan okuması lumsal, her bakımdan kaotik bir ortam ya- Madam Giyotin. 1793 Fransası’nda, ratmıştır, orada yaşamakta ve orada ıstı- “korku krallığı” zamanında yaşa- rap çekmektedir. Üstelik bu kaotik ortam mış dört kadın. Birbirleriyle gerçek son 20 yılda mantıksal sonucuna ulaşmış, hayatta hiç karşılaşmamış, tarihte tüm olumsuzluklara karşın her devirde iş- lerin bir şekilde yürümesini sağlayan işi- aynı dönemde ayrı, uzak ama omuz nin ehli “seçkinler” cehalet tarafından her omuza öl(dürül)müş, sanatta yan alanda tasfiye edilmiş, bunun sonucun- yana kendini gerçeklemiş, demek da da aklı ve bilimi ayaklar altına almanın ki yaşamış dört kız kardeş. Kız kar- meşru ve muteber sayıldığı bir kifayetsizlik deşlik ki sözcükler olmadan ne söy- diktası altında gemi batmaya başlamıştır. lediğinizi anlamak. Geçen çarşamba günü, 22 Eylül 2021’de yitirdiğimiz mimar, mimarlık ta- Dört kadın, dört kadınlık nayanlar Betül Arım, Zeliha Gürsoy, rımı Ayşe Sedef Ayter; Hareket Dü- rihçisi, düşünür, Orhan Bursalı’nın ifade- KÜNYE K! Kültüral Performing Çiğdem Yıldız, Merve Güran; Yardım- zen Orçun Okurgan; Kostüm Tasarımı siyle, “Türkiye Cumhuriyeti’nin yetiştirdi- hakkı Arts; Yazar Lauren Gunderson; Proje cı Yönetmen Zeliha Gürsoy; Sahne Gaye Kızılışık; Müzik Kintu Works & ği büyük bir Rönesans insanı” olan Doğan Oyun içinde oyunla yaratım sü- Tasarımı, Konsept ve Yönetmen Yağ- Tasarımı Yağmur Yağmur; Işık Tasa- Muntu Works – Aytun Kuban’ın değeri ve büyüklüğü, yukarıda mur Yağmur, Çeviri Gülay Gür; Oy- recine tanık olduğumuz feminist, alıntıladığım cümlede de görülen, öze nü- aktivist yazar Olympe de Gouges; fuz etme gücündeydi. “pasta ile ilgili sözlerim çarpıtıl- Ben hiç tanışamadım Doğan Kuban rin yükünü sırtlanmış, hem Diren, gül, sev dı” diyen, önce anneliğinden vu- ile ama sadık bir okuru oldum. Tarih, fel- de başka bir bakışla söy- İnsanlık tarihinde çok kıymetli de- rulan, insan olduğu unutulan kra- sefe, sanat, müzik vb. çok geniş bir ala- lemeyi sorumluluk bilmiş, ğerlere yol açan devrim ve sonrası- na yayılan derin ve süzülmüş bilgisiy- liçe Marie Antoinette; on binler- bunu bir de oyunun sonu- nın, kadınlık tarihindeki yerini de le, zengin kültür birikimiyle harmanlan- ce kişi öldürülmesin diye, onların na değin komedi ile taşı- sorgulayan bu komedi oyunun ar- mış yazılarını kaçırmamaya çalıştım. Ön- ölüm emrini sözcükleriyle veren ması gereken oyuncula- ce Cumhuriyet’in “Bilim Teknik” ekin- dından şunu demeniz pek mümkün: tek kişiyi öldüren suikastçı Char- rın başarımı da tiyatro sa- de, sonra arkadaşlarımın iyi ki ısrarla çı- Öyleyse devrimci kim, olan kimin lotte Corday; kocasıyla birlikte kö- karmaya devam ettikleri “Herkese Bi- natı adına amacına ulaşmış devrimi? Ya da şunu: Çağların alım leliğe başkaldıran casus, oyunun lim Teknoloji”de köşesini nasıl “cehalet- bir meydan okuyuş. Yıllar satım, tüketim alışkanlıkları, beden- yazarınca Agostino Brunias res- le savaş” kürsüsüne dönüştürdüğünü iz- sonra “Dışarıda Hiçbir Şey lerimizin kilosuna değin en temel ledim. Boşuna kızmıyordu Doğan Kuban; minden alınıp kölelik karşıtlığın- Var”dan başka bir oyunda gereksinimlerimiz erk tarafından cehaletin İslam dünyasında nasıl bir ya- dan öldürülen yüzlerce kadının da rol alan Betül Arım’ın Kra- yönlendirildikçe, her zaman ka- ra olduğunu, bizi hem içeride hem dışa- Betül Arım sözcüsü olarak oyundaki tüm ça- liçe Marie Antoinette’i ete dınlar değişmek zorunda kalırken, rıda nasıl kullaştırdığını görüyor, şanlı ta- tışma çözüm ortasına yerleştiril- rih martavallarına zerrece prim vermiyor- kemiğe büründürüşünü iz- dünyanın kadın yarısına ilişkin tu- miş Marianne Angelle. Marianne, du. Cumhuriyetle neredeyse yaşıttı; cum- Meydan okuyuş lemenin, bu karakterle bel- tumunun hâlâ değişmemiş olması Olympe’den davasına hizmet ede- huriyetle neler kazanıldığının ve şu anda ki de ilk kez bilinçle duygudaşlık et- asıl komedi. Yine de elbette her za- Madam Giyotin aynı zamanda, cek broşürleri, Charlotte son söz- nelerin kaybedilmekte olduğunun bilinci man olduğu gibi kadın direnecek, ABD’de Shakespeare’den sonra en menizi sağlamasına tanıklığın sanat- lerini, Marie ise yeni bir geçmiş ve acı tepkisi yazılarında hissediliyordu. sal keyfi ise ayrı. Sanata evet. gülecek, sevecek. Kalpsizleşme sal- çok sahnelenen yazar Lauren Gun- Keşke bir şeylerin değişebileceğini göre- yazmasını istemekte. Peki, Oly- gınında o kalbi yerine koymazsa derson, sahnelenmesinde emeği ge- Madam Giyotin’in Jet Dijital Sah- rek gitseydi. Bunu en çok hak edenler- mpe hangisini yazacak, bildiğini ne’deki bir sonraki çevrimiçi göste- kim koyacak? Tüm dünyanın seyir- çen tüm ekip, hatta seyirci için de den biriydi hiç kuşkusuz. mi istediğini mi?.. Sonu o dönem- ci olduğu sahneden öyküsünü emin bir sanatsal meydan okuma. Özellik- rimi 10 Ekim Pazar 21.00’de, biletler de Madam diye anılan giyotinin www.jetgişe.com’dan edinilebilir. Hülya Nutku ellere bırakmadan gitmeyecek. le, böyle meselesi derin karakterle- kucağında bittiğine göre, sizce? “Bilgi bir hazinedir ama makineleşen dünyada bilgi teknolojiye kazandırdığı iv- me ile insanı geri plana itmektedir. İn- sanlığın kurtuluşu sanat yoluyla ekip ol- 4. Antalya Akra Caz mayı, yaptığına inanmayı, becerisinin sı- nırlarını, unuttuğu değerleri, belleksiz toplumlara hafızasını yeniden yoklamayı, özgün olmanın önemini, hepsinden da- Akbank Festivali Karsu ile başladı ha fazla da şişmiş egolarımızdan kurtu- lup başka insanlarla bu dünyayı paylaştı- Sanat’ta ğımız gerçeğini öğretir.” 21 Eylül 2021’de çok vakitsiz yitirdiği- Doğu ile Batı arasındaki ‘Balkon’ miz değerli tiyatro araştırmacısı, akade- misyen, yazar, eleştirmen Prof. Dr. Hül- ilk büyük savaş esim ve Heykel Müzeleri Derneği ve Akbank ya Nutku, 2019’da kaleme aldığı 27 Mart RSanat işbirliğiyle düzenlenen Akbank 39’un- stanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şe- Dünya Tiyatro Günü Ulusal Bildirisi’nde cu Günümüz Sanatçıları Ödülü Yarışması so- İhir Tiyatroları, Euripides’in yazdığı, Ari böyle diyordu. Dostluğundan hep onur nuçlandı. Seçilen eserlerin yer aldığı sergi 20 Çokona’nın çevirdiği, Serdar Biliş’in yönet- duyduğum, “hocalığı” kişiliğine sindirmiş, Kasım’a kadar ziyaret edilebilecek. tiği İfigenya adlı oyunu seyirciyle buluştu- tiyatroyu insanlığıyla hemhal etmeyi bil- Çağdaş sanat alanındaki gelişmeleri teşvik ruyor. Oyun, 29 Eylül-2 Ekim tarihleri ara- miş bir güzel insandı Hülya Hoca. Sözü- nü ettiğim bildiriye şu satırlarla başlamış- etmek ve genç sanatçılara destek olmak ama- sında saat 20.30’da Harbiye Muhsin Ertuğ- tı: “Merhaba… Sizlere Ege’nin incisi, ülke- cıyla düzenlenen sergide, jüri üyeleri tarafın- rul Sahnesi’nde sahnelenecek. min üçüncü büyük kenti, yeni oluşan gök- dan yapılan değerlendirme sonucunda yaklaşık Doğu ile Batı arasındaki ilk büyük savaş: delenlerinin yanında, büyükşehire yakı- 600 başvuru arasından 21 sanatçının 20 eseri Akha ordusu, şan şehir tiyatroları bile olmayan İzmir’den sergide yer almaya hak kazandı. Truva seferine sesleniyorum.” Neyse ki bu sitemi ve de- Akbank Sanat’taki sergide eserleri yer alan çıkmak üzere- ğerli hocamız Özdemir Nutku ile birlik- sanatçılar arasında ise Aslıhan Uruş, Ayşe Coş- dir. Birleşik or- rak yer alacağı muhteşem bir BÜLENT ECEVİT te yıllarca bu konuda verdiği emekler so- kun, Ayşe Gözde Çöklü, Ayşegül Yapar, Büş- du donanma- konserle 1 Ekim’de festival sah- nunda karşılık buldu, Tunç Soyer’in ka- ra Çeğil, Ece Kibaroğlu, Egemen Tuncer, Hacer sının sıkıştığı az müziğin ünlü isimleri, nesinde olacak. rarlı tutumuyla İzmir Şehir Tiyatrosu kurul- Kıroğlu, Emin Berk, Hüseyin Demirbaş, İsma- limandan kur- C25 Eylül - 9 Ekim 2021 ta- Sonic Boom, müzikseverle- du. Kuruluş aşamasında izlenen yolu hak- il Onur Gönüllü, Ömer Faruk Muslu, Özgün Şa- tulup hareke- rihlerinde 4. Antalya Akra Caz rin yakından tanıdığı dört başa- lı gerekçelerle eleştirdim; eleştirilerimi Ku- İfigenya hin, Sarya Nurcan Kaya, Seda Kayatepe, Son- te geçebilme- Festivali’nde sanatseverlerle bu- rucu Danışma Kurulu’nda yer alan Hül- rılı isim, Elif Çağlar (vokal), Çağ- gül Berda Özdemir, Şafak Kocaoğlu, Şener Yıl- si için rüzgâra luşuyor. rı Sertel (tuşlu çalgılar), Alp Er- ya Hoca’ya da açık açık söyledim, bizim- maz Aslan, Şevval Konyalı, Şükrü Aslan ve Üm- ihtiyacı vardır. Başkomutan Agamemnon, Akdeniz’in ve Beydağları’nın ki riyakâr bir dostluk değildi. Genel Sanat sönmez (basgitar) ve Volkan ran Hümayun bulunuyor. Artemis’in kutsal geyiklerinden birini öl- eşsiz manzarası eşliğinde Ak- Yönetmeni Yücel Erten’in bana hitaben Öktem’in (davul) bir araya gelme- dürdüğü için tanrıça da onun rüzgârını yazdığı bir cümle var: “Hepimiz bir gün ra Hotels’in açık hava sahnesin- siyle, 2019 yılında kuruldu. “So- kesmiş ve herkesi bu limana hapsetmiş- öleceğiz ama İzmir Şehir Tiyatrosu yaşa- de gerçekleşecek festival, mo- nic Boom” projesi 2 Ekim’de din- Ankara’da tir. Doksan dokuz kralın ordusu hastalık- yacak.” Ne kadar trajik bir bağlama otur- dern ve klasik cazın yanı sıra caz leyenlerle buluşacak. tan kırılırken, öfkeyle bekleyen askerle- du şimdi bu sözler. İzmir Şehir Tiyatrosu müziği, funk, rock, latin, soul ve güz “İstanbul Sessions” proje- rin gözü Agamemnon’dadır. Başkomuta- gibi değerli bir kazanım tabii ki yaşama- elektronik tarzla harmanlayan siyle İstanbul’un dinamik renk- nın sadece kendisi ve makamı değil, baş- konserleri lı, hem de iyi yaşamalı ve Hülya Nutku adı renkli bir müzikal yelpazeyle izle- lerini sunmaya devam eden İl- ta ailesi olmak üzere, tüm ülke tehlikede- da yaşamalı onunla birlikte. Canım Ho- yici karşısına çıkacak. han Erşahin, sevilen parçala- dir. Agamemnon’un yapabileceği tek bir cam, keşke ilk oyunu görebilseydin… Akra Hotels tarafından düzen- rı ile 6 Ekim’de, grubuyla ve Arto şey kalmıştır: En değerli varlığı olan kızı lenen festivalin bilet gelirleri Ma- u yıl ilk kez açık hava konserlerine ev sahip- Tunçboyacıyan’ın konuk sanatçı Iphigenia’yı tanrılara kurban vermek!.. navgat Ormanları’nın yeniden ye- Bliği yapan, Ankara’nın en yeni salonu Atılım olarak katılımı ile festival sahne- şertilmesi için kullanılacak. Üniversitesi Amfi Tiyatrosu’nda yapılacak kon- sinde olacak bir diğer isim. Haluk Levent ve Rus Festival dördüncü yılına; ken- serler serisi binlerce müzikseveri ağırlayacak. dine has yorumu, renkli ve güç- 29 Eylül’de rock müziğin sevilen gruplarından Say ve Bağcan’dan Kızılordu Korosu konseri lü sesiyle beğeni toplayan, Duman, 30 Eylül’de Anadolu’nun sevilen türkü- iki konser lerini kendine has tarzıyla yorumlayan başarılı Hollanda’da yaşayan Türk kö- 35 ki- Dünyaca ünlü piyanist ve bes- grup Barabar Ankaralılarla buluşacak. kenli sanatçı Karsu ile başladı. 1şilik teci Fazıl Say, dördüncü yılında Açılış konserlerinde caz, blues, Aleksand- da festivali yalnız bırakmıyor. 8 funk ve etnik ritimleri birleştirdi- ATHENA HARBIYE’YI Bir ‘Kalp’ hikâyesi rov Rus ve 9 Ekim tarihlerinde iki kon- ği bestelerini seslendirecek olan Kızılordu raft Tiyatro’nun oyunu ser ile sanatseverlerle buluşa- Karsu’nun yanı sıra Akra Jazz SALLAYACAK Korosu ve C“Kalp” 80’li yıllarda sade- cak olan sanatçının, Türk ede- Band de konser verdi. Haluk Le- ce eşcinsellerde görüldüğü biyatının unutulmaz şair ve ya- Gitar sanatçısı Önder Focan ve vent, 9 ürk rock müzik tarihinin en önemli grupla- iddia edilen bir salgının ya- zarlarının şiirlerini bestelediği Şallıel Kardeşler; funky ve ener- Şehir 15 konser ile izleyicilere, Rusça Trından Athena, 9 Ekim’de saat 21.00’de At- rattığı korkuyu, dayanışmayı şarkı albümlerinin dördüncüsü jik ritimlere sahip, caz repertuva- repartuvarın yanında sahne şovları ve lantis Yapım organizasyonuyla İstanbul Büyük- ve ötekileştirmeyi anlatıyor. olan yeni albümü Antalya’da ilk rından oluşan “Funkbook” proje- şehir Belediyesi Harbiye Cemil Topuzlu Açık- Herkes tarafından heteroseksüellerde de görül- Cumhuriyet Marşlarından oluşan unu- kez dinleyenlerle buluşacak. Fa- siyle 29 Eylül’de sahnede olacak. hava Tiyatrosu’nda konser verecek. düğü bilinirken korkunun büyümemesi için karan- tulmaz bir program sunacak. Geçen yıllarda festivalde unu- zıl Say şarkılarını güçlü sesi ve Athena, hit olmuş şarkılarının yanı sıra farklı tina benzeri hayata sürüklenen, baskı gören ve Konser, 27-28-29 Eylül’de sa- büyüleyici sahne performansıy- tulmaz bir performansa imza müzik türlerini kendi tarzlarında yorumlayacak- yalnızlığa itilen Ned, Emma ve Bruce’un hikayesi- at 21.00’de Vadi İstanbul Açık Hava atan dünyaca ünlü Rus saksafon la solist Serenad Bağcan yorum- ları özel repertuvarları ile müzikseverlerle bu- ne tanık olmak için bugün ve yarın saat 20.30’da Sahnesi’nde yapılacak. Konserler, son- layacak. Vurmalı sazlarda Aykut sanatçısı Igor Butman ve Mosko- luşacak. Gökhan Özoğuz, Hakan Özoğuz, Emre Zorlu PSM Turkcell Platinum Sahnesi’nde tiyatro- rasında Ankara’da devam edecek. va Caz Orkestrası bu kez de güç- Köselerli, viyolonselde Jamal Ataker, Egemen Özkasnaklı ve Ozan Öner’den severlere buluşacak. oluşan Athena’nın konser biletleri satışta. lü sesiyle Fantine’nin solist ola- Aliyev eşlik edecek.