Katalog

27 EYLÜL 2021 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Brezilya’da iklim değişikliği dünya kahve üretimini düşürdü, fiyatlar yüzde 100 arttı Kahvede zam köpüğü ‘Soğuk Savaş Kahve çekirdeğinde tama- düşük kalitedeki kahvelere ilgi art- 2.0’ giderek tı, çünkü fiyat artsa da kahveye talep men ithalatçı bir ülke olan yükselerek devam ediyor” dedi. Türkiye’de döviz artışla- ısınabilir Pandeminin etkileri geçici olsa da rı ve tedarik krizi yurttaşın oğuk Savaş 2.0” savının güç- fiyatlarda bir durulma beklemedik- lü dayanakları var. Ancak bi- en önemli keyfi kahveyi de lerini söyleyen Coffee Manifesto ku- “Sraz yakından bakınca bunun vurdu. Kilogram fiyatı 55 rucu ortağı Güvenç Usta ise “Çünkü aslında iyimser bir sav olduğunu dü- talep artışı ve iklim koşullarındaki TL’den 90 TL’ye çıktı. şünmek olanaklı. olumsuzlukların geçici olduğunu dü- üresel düzeyde yaşanan pan- şünmüyoruz” dedi. Kahve ticaretinde Seçenekler bir noktada demi, navlun krizi ve iklim de Brezilya’da çiftçilerin adaletli ka- kesişiyor Kkrizi gibi etkenlere Türkiye zanç sağlayamadığını ve üretimden ABD’nin artık ne hegemonyasını ekonomisinde bozulan dengeler ve koptuğunu aktaran Usta, “Üretimin restore etmesi ne de bir imparator- dövizdeki yükseliş de eklenince yurt- sürekliliği için önce çiftçi kazanmalı. luk projesini gerçekleştirmesi olanak- taşın marketlerde karşı- Fiyat arttıkça tüketicinin alım mikta- lı. Öyleyse önündeki en iyi seçenek, laştığı etiket şoklarına rının düşmesinden korkuyoruz” di- büyük güçler arası rekabet ortamın- kahve de eklendi. Kahve da “ekolojik üstünlüğünü” (diğer ye konuştu. fiyatları yüzde 100 arta- büyük güçleri etkileme kapasitesi- Yıllardır İstanbul ve Ankara’da rak kilosu 55 TL’den 90 nin, onların ABD’yi etkileme kapasite- l Dünyada 10 milyon hektar alanda üretilen kahvenin yıllık ticari hacmi 173 milyar doları aşıyor. kahve festivalleri düzenleyen Dre- ALİ CAN TL’ye yükseldi. sinden daha yüksek düzeyde kalma- l TÜİK verilerine göre, Türkiye, 2020’de 151 milyon dolar kavrulmamış kahve ithalatı yaptı. POLAT am Sales Machine Başkanı Alper sını) güvenceye almak. Bu bağlamda Dünyada kahve üreti- Sesli de piyasada ithal ekipmanların ABD’nin elinde iki araç var: Uluslara- minin ana merkezi Brezilya. Onu sı- çı olan Türkiye’de kahve ithal ma- ancak giderek düşen gramajlara alışıl- güçlü bir pazar hâkimiyeti olduğu- rası para birimi olarak dolar ve askeri- rasıyla Kolombiya ve Endonezya ta- liyetinde olumsuz koşullar arttı. Fi- ması gerektiğini söylemişti. Bugün ay- nu hatırlatarak döviz vurgusu yap- teknolojik üstünlük. kip ediyor. Meksika, Fildişi Kıyısı, yatlar bu yıl yüzde 100 artarak 90 nı kahvecilerde 56 gramlık kahveler 5 tı. Sesli, mekânların uzun süre ka- Çin’in kısa dönemde bölgesel, kü- Etiyopya, Uganda ve Guatemala da TL’yi buldu. Kısa süre içinde fiyat- TL’ye satılmaya başlandı. palı olması ve bu kapalılık süresin- resel çapta hegemonya kurması ola- üretici ülkeler arasında. İklim deği- ların 200 TL’yi bulacağı iddia edili- Global piyasalarda yüzde 80’lik fi- naklı değil. Buna karşılık, Çin, Hint- ce sürekli artan maliyetlerin de etki- şikliği nedeniyle Brezilya’da bir sü- yor. Bunun yanında karaborsa teh- yat artışı olduğunu söyleyen kahve Pasifik denizlerinde ve “Yol-Kuşak” siyle kahveye gelen zamların müşte- redir önemli sorunlar yaşanıyor. projesi coğrafyasında “ekolojik üstün- likesi de gündemde. çekirdeği tedarikçisi Del Fiano Cof- rilere yüzde 20-25 oranında yansıtıl- lüğe” ulaşmayı amaçlayabilir. Çin’in Toplamda 27 bin kilometrekare kah- fee kurucusu Fatih Topuz, bu artışa dığını söyledi. Kahve dükkânlarının avantajlarını da büyük mali kaynak- Gramaj düştü ve ekim alanı bulunan ve yılda 2 mil- ek olarak dövizin etkisiyle iç piyasa- da zorlu bir süreç geçirdiğini ak- lar (kredi verme kapasitesi) ve askeri yon 595 bin ton üretim yaptığı tah- Kahve fiyatlarındaki artış hem kah- da daha sert bir artış yaşandığını be- taran Sesli şöyle konuştu: “Biz bu- gücünü besleyen stratejik teknolojiler min edilen Brezilya’da soğuk hava- ve satıcılarına hem de vatandaşların lirtti. Artışta konteynır fiyatlarındaki nu bildiğimiz için bu yıl 1 Ekim’de alanında hızlandırdığı gelişmeler ola- nın etkisi ile rekoltenin yüzde 20 dü- cebine yansıdı. Geçen ramazan ayın- yükselmenin de etkisi olduğunu söy- Ankara’da ve 7 Ekim’de İstanbul’da rak özetleyebiliriz. şeceği belirtiliyor. Diğer yandan pan- da görüştüğümüz Eminönü’ndeki ta- leyen Topuz, “Ayrıca Brezilya’daki başlayacak kahve festivallerimizde Özetle: ABD gerilerken “ekolo- demi ve konteynır krizinin de ulusla- rihi kahvecilerde 72 gramlık kahve- iklimsel koşullardan dolayı 2023’te markalara bir ücret artışı yansıtma- jik üstünlük” olanağına tutunmaya; rarası ticarette fiyatları artırmasıyla ler 5 TL’ye satılıyordu. Tezgâhtarlar, Çin, yükselirken ilk aşamada “eko- rekoltenin yüzde 20 daha düşmesi dık. Halbuki bizim festival maliyet- lojik üstünlük” edinmeyi çalabilir. Bu kahve çekirdeğinde tamamen ithalat- yurttaşın kahveden vazgeçmeyeceğini lerimiz de yüzde 100 artmıştı.” bekleniyor. Artan fiyatlar sebebiyle yarışta teknolojik rekabet büyük önem kazanıyor. Pegasus’ta sendikalı olmak isterken işinden olan çalışan yargı yolunda ‘Tükidides kapanı’ ABD ile Çin arasındaki yeni “So- ğuk Savaş”, özellikle Hint-Pasifik Denizi’nde, Atina ve Isparta arasın- da Ege-Akdeniz bölgesindeki, Pelo- ponnes Savaşı’nı (MÖ 431-404) hazır- İlk dava Fransız pilottan layan, “Tükidides kapanı” durumuna benzer bir ortamda gelişiyor. “Tükidi- YÜZDE 80 KURAL DIŞI des kapanı”nın iki bileşeni var: (1) Yer- ESRA ALUS leşik egemen güç, yükselmekte olan Konutlar yangına güçten korkmaya başlamıştır. (2) Ege- eçen ay pandemi kısıtlamaları- men ve yükselen güçlerin, küçük bir hazırlıklı değil Gnın kalkmasının ardından ara- sorunu hızla büyütebilecek karmaşık- larında yabancı pilotların da bulun- klim krizi ile birlikte yangın gibi lıkta, girift kimi noktalarda kesişen bir duğu 100’den fazla çalışanın işine İdoğal afetler hayatımızın her anın- ittifaklar sistemi oluşmuştur. Yerleşik son veren Pegasus Havayolları’na da yer alırken Isı Su Ses ve Yangın güç, yükselenin yükselişini durdurma- karşı hak arama çabaları devam Yalıtımcıları Derneği Başkanı Em- ya, yükselen güç de momentumdan rullah Eruslu, Türkiye’deki konutla- ediyor. Sendikalaşma nedeniyle iş- yararlanmaya çalışırken bu ittifaklar sistemi içinde küçük bir müttefikin so- rın yüzde 80’inin yangın yönetme- lerinden olduklarını belirten çalı- liğine uygun olmadığını belirtti. Bi- runları büyümeye başlayarak bir “he- şanlar, yargı yoluyla mücadeleye gemonya savaşı” riskini artırabilir. naların Yangından Korunması Hak- de başladı. İşine son verilen pilot- Hint-Pasifik bölgesine, Trans-pasifik kında Yönetmelik’in 2002’de yürür- lardan Fransız R.M de işinin kötü Ticaret Anlaşması, Japonya, Malezya, lüğe girdiğini belirten Eruslu, top- niyetle feshedildiğini belirterek da- Singapur ve Vietnam gibi Çin’in yük- lam bina stokumuzun yaklaşık 5’te va açtı. R.M, Pegasus Hava Taşıma- selmesinden kaygılanan ülkeleri, ABD 1’inin yönetmelik kapsamında ol- cılığı A.Ş’den haksız fesih tazmina- ile bir araya getiriyor. Ek olarak, Tay- duğunu söyledi. Eruslu, İstanbul van, Kuzey Kore, gibi her iki güç açı- tı, kötü niyet tazminatı ile ödemek Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Da- sından patlayıcı ittifak noktaları ve ire Başkanlığı’nın verilerine göre durumunda kaldığı uçak biletleri- Çin’i hedef alan, “Beş Göz”, AUKUS, ocak-ağustos döneminde sadece ne ait bedeli ve kullandırılmayan Quad gibi güvenlik anlaşmaları var. İstanbul’da 11 bin 713 yangına mü- yıllık izin ücretlerini istiyor. dahale edildiğini bildirdi. Avukatlar Gökhan Alpertunga ve Asıl neden sendikalaşma Stratejik teknolojiler Berkay Koçak aracılığı ile İstanbul Yapay zekâ, kuantum bilgisayarı, YASED’DE İKİNCİ DÖNEMİ İSK/Nakliyat-İş Genel Başkanı haziran ve ağustos ayında yüzde Anadolu İş Mahkemesi’ne açılan da- uzay ulaşımı, nükleer enerji gibi stra- DAli Rıza Küçükosmanoğlu, Pega- 30’a yaklaşan zam da yapıldı. 480 TL tejik teknolojilerde hızlı gelişmeler, vanın dilekçesinde Pegasus’un iş- Ayşem Sargın sus Hava Taşımacılığı şirketinin pan- olan yemek ücreti de 660 TL’ye çı- hatta sıçramalar toplumların güvenlik çi kıyımı için pandemiyi bahane et- demiyi fırsata çevirerek 103 çalışa- karıldı. Hatta bizim sendikamız dışın- sistemleri, savaş yöntemleri üzerinde yeniden başkan tiği belirtildi. Avukatlar dilekçede nın işine son verdiğini hatırlattı. İşine da sendikalara da çağrı yapılarak gö- sarsıcı, hatta bozucu etkiler yapıyor. luslararası Yatırımcılar Pegasus’ta yaşananları şöyle aktardı: son verilen işçilerden 57’sinin sendi- rüşmeler yapıldığını da öğrendik. Bu Örneğin, yapay zekâ, insansız savaş UDerneği’nin (YASED) genel ku- kalı olduğunu belirten Küçükosma- süreçte yeni personel alımı için de “Müvekkil ve müvekkil gibi yer- araçlarının ötesinde, hedefini kendi noğlu, Pegasus tarihinde ilk kez Ali ilanlar verildi. Pegasus yönetimiyle rulu yapıldı. Ayşem Sargın yeniden li ve yabancı birçok pilotun hizmet seçen “otonom silahların” gelişmesi- Sabancı’nın personelle bir araya ge- görüşmek için yaptığımız girişimleri- başkan seçildi. Yeni Yönetim Kurulu sözleşmesi feshedilirken, 170 kadar ni kolaylaştırıyor. Kuantum bilgisayarı lerek yemekte buluştuğunu ekleye- miz de sonuçsuz kaldı. Amacımız ça- ise şu isimlerden oluştu: “Aykut Fe- üzerinden dijital ağlar, düşman mer- pilot işe alındı. Şirket daha tecrü- rek şunları söyledi: lışanın üzerinde baskı ve sömürünün rah (Sicpa), Cengiz Eroldu (Tofaş), kezler tarafından okunamaz haberleş- besiz ve çok daha ucuza mal edebi- “Sendikalaşmayı engellemek için kaldırılmasıdır.” Daniel Korıoth (Bosch), Douglas Ge- me olanakları, başka ülkelerin sistem- leceği kişileri istihdam ederek ma- rald Parks (Dowaksa), Ece Aksel lerine sızma kolaylığı, enerji sektörün- liyeti kısmayı amaçlamıştır. Ücret- (Fritolay), Engin Aksoy (Vodafone), de toryum reaktörü, birbirine eklene- kıyla yerine getiren müvekkili işten barıyla filosunda 82 uçak varken, siz izin uygulamasının kaldırılması Dr. Hüseyin Gelis (Siemens), Lars bilen üniteler, enerji bağımsızlığı ola- çıkarmıştır. Burada feshin haklı ne- bu sayı bugün itibarıyla 94’e ulaş- sonrası filo ve istihdam edilen pilot Hoffmann (DFDS Denizcilik), Levent sılığını getiriyor. Özbilgin (Microsoft), Mustafa Seç- dene dayanmadığı tartışmasız olup mıştır. İşten çıkarmaların esas ne- sayısı olarak küçülmeye gitmemiş, Öyleyse, ABD’nin “ekolojik üstünlü- kin (Unilever), Osman Okyay (Kale), aksine büyümüştür. Ancak buna ayrıca davalı tarafın kötü niyetli deni ise Pegasus’ta Nakliyat - İş ğü” öncelikle teknoloji alanında lider- Rami Atikoğlu (BASF), Selim Giray liğini koruma kapasitesine bağlanı- olduğu da kabul edilmelidir. Şirke- Sendikası tarafından yürütülen rağmen sözleşmesi devam eden ve (Glaxosmithkline), Selim Güven (Ac- yor. Pentagon da bunun ayırdında ve çalıştığı süre boyunca görevini layı- tin pandeminin başladığı tarih iti- sendikalaşma çabasıdır.” wa), Sinan Şahinbaş (QNB Finans- 2014 yılında devreye giren “3. Denge- bank), Tolga Gürkan (Allianz), Uğur leme” (offset) (1-1950’lerde taktik nük- TESK DOLAYLI YOLDAN FİYAT ARTIŞINA KARŞI UYARDI Candan (SAP), Yasser Abdul Malak leer silahlar; 2- 1970’lerde hava ve ka- Sabancı Grubu Çimsa’yı (Nestle), Zaur Gahramanov (Socar).” ra güçlerinin entegrasyonu) olarak ad- landırdıkları “model”, teknolojik geliş- Konukoğlu’na satıyor meleri, siber alanda, uzayda Çin kar- YÜZDE 15 ARTIŞ OLACAK Gramaj hilesine dikkat! şısında üstünlük sağlayacak, Çin’deki gelişmeyi yavaşlatacak yönde, hızlan- Ofiste çalışma on günlerde gıda ürünlerindeki artış Standard uygulanmalı abancı Holding iştiraki Çim- dırmayı amaçlıyor. STürkiye’nin en önemli sorunu. Ticaret Ssa, 2 fabrika ve 8 tesisini Tüketicinin cebinden çıkan para aynıy- Buna karşılık Çin, teknolojik geliş- yeniden moda Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Sanko Holding’in iştiraki Çimko ken dolaba giren ürünün eksik olduğuna mesini yavaşlatacak engelleri etkisiz Erdoğan’ın yönlendirmesiyle zincir mar- andemi dönemiyle düşüşe geçen işaret eden Palandöken, bu konuda ba- Çimento’ya satıyor. Çimsa’dan kılmaya özellikle önem veriyor; dev- ketlerde denetimler başlatırken gramaj Ppaylaşımlı ofis kiralamaları, aşı- Kamuyu Aydınlatma Platformu’na kanlık ve denetim ekiplerinin çalışmaları- letin kaynaklarını teknolojik gelişmeyi hilesi de gündeme geldi. Türkiye Esnaf lama çalışmaları ve normalleşme ile nı hızlandırdığını ve cezaları artırdığını bil- yapılan açıklamada söz konu- hızlandıracak, askeri kapasitelerini ar- ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) birlikte yeniden yükselişe geçti. Ge- dirdi. Palandöken, şunları söyledi: su tesisler ve tesislerde yer alan tıracak biçimde yönlendiriyor. Genel Başkanı Bendevi Palandöken, gı- çen yılın aynı dönemine göre yüzde “Birçok kalemde vatandaşa gizli zam sabit varlıklar ile bağlantılı diğer Verili dengeleri potansiyel olarak yı- da ürünlerindeki gramaj hilesi konusun- 12 artış gösteren kiralamaların yılın yansıtılıyor. Zabıta ekipleri denetimle- varlıklar, KDV hariç 127 milyon kacak bir yeni teknolojinin hızla geli- da vatandaşları uyararak denetimlerin ar- ri yapıyor fakat vatandaş önce kendi fi- son çeyreğindeki büyüme beklenti- dolar karşılığı TL bedelle Çimko şerek etkisini göstermeye başlama- tırılması ve gramaj standardı taleplerin- yat ve gramaj denetimini yapmalı. Piyasa- siyle, yüzde 15 artması öngörülü- Çimento’ya devri için varlık satış sı, iki güçten birinin “geride kalıyo- de bulundu. ları ve ceplerimizi doğrudan etkileyen yor. Geçen yılın aynı dönemine gö- sözleşmesi imzalandığını duyur- rum” korkusu, girift ittifakların pat- Fiyata zam yapmamak için ürün- bu etik dışı durumlara karşı uyanık re büyümede yüzde 12 artış gös- du. Öte yandan Çimsa 10 Eylül’de layıcı noktalarından birinden başla- lerin gramajlarının düşürüldüğü- olunmalı. Esnafımız ürünleri alıp teren paylaşımlı ofis sektörü, dolu- yaptığı açıklama ile de bağlı or- yan güvenlik sorunları gibi gelişmeler, nü söyleyen Palandöken, “Piyasa- satmak dışında hiçbir müdaha- lukta yüzde 18 artış yaşadı. Ofis’in taklıklarından Cimsa Adriatico “Tükidides kapanı”nın içerdiği risk- ları ve ceplerimizi doğrudan etki- lede bulunamıyor. Buna rağmen açıkladığı verilere göre eylül 2020 S.R.L’deki yüzde 70 payının tama- leri, “soğuk savaşın” sınırlarını aşacak leyen bu etik dışı durumlara karşı sanki esnafın dükkânında satı- itibarıyla yüzde 56 olan doluluk mının Hollanda’da yerleşik Cim- biçimde gerçekleştirebilir. uyanık olunmalı” dedi. Palandöken, lan ürünler bu şekilde hile yapı- oranları, Eylül 2021 itibarıyla yüzde sa Sabancı Cement BV’ye satıl- Buraya kadar özetlediklerime, ABD gramaj hilesi konusunda yurttaşla- lıyormuş gibi bir algı söz konu- 70’e yükseldi. eOfis Kurumsal İleti- masına karar verildiği de hatırla- ile Çin arasındaki derin kültürel fark- su. Zincir marketlerden rın kendi denetimlerini yapma- şim Direktörü Melis Ataç, “Kullanı- tıldı. Sözleşmenin Rekabet Kuru- ların karşılıklı yanlış anlaşılmalara yol alışverişlerde bu ko- sını ve bu konuda Tica- cılarımız tek bir ofis içerisinde. Tek mu onayı dahil gerekli yasal onay- açma riskini de ekleyince, “Soğuk Sa- nuda dikkatli olun- ret Bakanlığı’na şikâyet bir fatura üzerinden tüm ofis ihti- ların alınması şartına bağlı olduğu vaş 2.0” aslında iyimser bir sav diye malı. Gramaj stan- başvurularını geciktir- yaçlarını çözmek istiyor” dedi. da belirtildi. Bendevi düşünebiliriz. dardı getirilmeli.” memelerini istedi. Palandöken