Katalog

25 AĞUSTOS 2021 ÇARŞAMBA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 13 Kâbil Havaalanı’nda zamana karşı yarış sürerken Biden takvime bağlı kalacağını duyurdu Tahliye kördüğümü Riyad-Moskova ABD basını, CIA Direktörü William Burns’ün, Afganistan’ın başkenti işbirliği artıyor Kâbil’e giderek Taliban’ın uudi Arabistan ile Rusya arasında askeri siyasi lideri Baradar ile Sişbirliğinin geliştirilmesine yönelik anlaş- gizli bir görüşme yaptığı maya imza atıldı. Suudi Arabistan Savunma Bakan Yardımcısı Halid bin Selman, Twitter iddiasını aktardı. mesajında Rus mevkidaşı Alexander Fomin ile birlikte anlaşmaya imza attıklarını duyur- öktendinci Taliban’ın yönetimi du. Törene Rusya Savunma Bakanı Sergey ele geçirdiği Afganistan’da tah- Şoygu da katıldı. Tören öncesinde Bin Sel- Kliyelere ilişkin kaos tablosu de- man ile Şoygu’nun bir araya geldiği, askeri vam ediyor. Taliban daha önce varılan ve savunma konularında işbirliğinin ele alın- anlaşma çerçevesinde 31 Ağustos tari- dığı, ayrıca bölgesel güvenlik ve istikrar ko- hi itibarıyla tüm yabancı güçlerin ül- nularında değerlendirmeler yapıldığı akta- keden çıkması, tahliyelerin tamamlan- rıldı. Washington ile savunma sanayii konu- ması konusunda geri adım atmıyor. sunda yakın işbirliği bilinen Riyad son dö- Çekilme takvimine yönelik planla- nemde Moskova ile temasını da artırmış du- maya ilişkin eleştirilerin hedefindeki rumda. Daha önce de iki ülke arasında uzay ABD Başkanı Joe Biden’dan ise dün Sa- çalışmaları konusunda görüşmeler yapılmış, vunma Bakanlığı’nın (Pentagon) tavsi- Rusya’nın Suudi Arabistan’a kozmonot eğiti- yesine uyarak tahliye süreci için 31 mi vereceği haberleri gündeme yansımıştı. Ağustos tarihine sadık kalınacağı kararı geldi. G-7 ülkeleri Alman- Putin-Abdullah görüştü ABD, Kâbil Havaalanı’nda önceki gün 45 dakikada bir uçağın kalktığını ya, ABD, İngiltere, Fransa, İtal- Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vla- duyurdu. Dün ise tahliye edilenlerden bir grup Belçika’ya ulaştı. ya, Japonya ve Kanada’nın dün vi- dimir Putin, Ürdün Kralı 2. Abdullah ile deo konferans yoluyla yapılan top- çok gelişiyor” iddiasında haberler arasındaydı. AB’den ise dün bir araya geldi. İkilinin teması, Rusya’da lantısında da gündem Afganistan’dan bulundu. DW’nin haberin- tüm diplomatların tahliyesinin tamam- Kubinka’da düzenlenen “Armiya-2021” tahliyelerdi. İngiltere Başbakanı Boris Uluslararası Askeri Teknik Forumu kapsa- de ise Mücahid’in Taliban sa- landığı açıklaması geldi. mında yapıldı. Putin, iki ülke arasında iliş- Johnson, G-7 toplantısına ilişkin açık- vaşçılarının kadınlara nasıl dav- kilerin geliştiğini söylerken görüşmede ana Tutukluluktan masaya... lamasında “Bugün sadece tahliyeyle il- ranacakları konusunda henüz eğitil- gündem başlıklarının Suriye ve Afganis- gili olarak ortak bir yaklaşım değil, ay- mediklerini söylediği aktarıldı. Müca- Öte yandan, ABD Merkezi İstihba- cahid, ABD’ye “kalifiye kişileri tahli- tan’daki gelişmeler olduğunu kaydetti. nı zamanda Taliban’la nasıl bir ilişki hid, Taliban’a karşı direnişin örgütlen- rat Teşkilatı (CIA) Direktörü William ye ve Afganları vatanlarını terke teş- kuracağımız konusunda bir yol hari- diği Penşir’e de diyalog çağrısı yaptı. Burns’ün Taliban liderlerinden Abdül- vik etmeme” çağrısı yaptı. Tahliye tası üzerinde anlaştık. G-7 olarak be- Öte yandan Mücahid, Habertürk gani Baradar ile önceki gün tahliye- için Kâbil Uluslararası Hamid Karzai lirlediğimiz ilk koşul Taliban’ın 31 muhabirinin sorusu üzerine “Türki- ler gündemiyle bir araya geldiği iddia Havalanı’nda bekleyenlere seslenen Ukrayna uçağı Ağustos ve sonrasında ülkeden ayrıl- ye ile sürdürmek istediğimiz iyi iliş- edildi. Washington Post gazetesinin Mücahid, “Evlerinize dönebilirsiniz, mak isteyenler için güvenli geçişi ga- kilerimiz var. Türkiye Müslüman bir ABD’li yetkililere dayandırdığı haberi- güvenliğinizi garanti ediyoruz” de- ranti etmesi gerektiğidir” dedi. Top- ülke ama biz daha önce görüşümü- ne göre bu, taraflar arasında en üst dü- di. Afgan vatandaşlarına havaaalanı- BAKAN gizemi lantının ardından yayımlanan ortak zü söylemiştik. Türk askeri de çıkma- YARDIMCISI zeyde ilk yüz yüze görüşme. Tali- na gitmenin yasaklandığını da duyur- bildirgede ise “Afgan mültecileri des- KAÇIRILDI DEDİ, lı. Bundan sonra diğer ko- ban Sözcüsü Mücahid ise görüşme- du. Ellerinde misilleme yapılacaklar krayna’nın Afganis- teklemek için bölgedeki komşu ülke- SÖZCÜ nuları görüşürüz” ifade- yi doğrulamayacağını savundu. Ba- listesi olmadığını, “geçmişte olanların Utan’daki yurttaşlarını YALANLADI ler ile işbirliği yapacağız” denildi. sini kullandı. Örgüt Söz- radar, CIA ve Pakistan’ın istihba- unutulduğunu” savundu. tahliye amacıyla yolladı- Zirvede, tahliyelerin uzatılmasına cüsü Süheyl Şahin önceki rat servisi ISI’nin Şubat 2010’daki ğı uçağın akıbeti Dışişleri ilişkin yeni bir tarih kararı alınmadı- ‘Türk askeri de çıkmalı’ gün 31 Ağustos “kırmızı ortak operasyonuyla yakalanmıştı. Bakanlığı’nı karıştırdı. Rus TASS haber ajan- ğı da kaydedildi. Çekilmenin ardından sının haberine göre, Ukrayna Dışişleri Bakan Taliban Sözcüsü’nün güvenlik ga- çizgidir” demişti. 2018’de eski ABD Başkanı Trump’ın uluslararası örgütlerin ülkeyle bağının Yardımcısı Yevgeni Yenin, Afganistan’a tahli- rantisi verdikleri arasında yabancı el- G-7 ülkeleri toplantısı talebi doğrultusunda serbest bırakı- sürmesi gerektiğine de işaret edildi. yeler için yollanan uçağın “kimliği belirsiz ki- çilikler de vardı. “Kadın hükümet ça- öncesinde ise Almanya Dı- lırken ABD ile Taliban arasında ge- Baradar şilerce” ele geçirildiğini ve aldığı bir grup yol- şişleri Bakanı Heiko Maas, lışanlarının güvenlik gerekçesiyle bir çen yıl Doha’da barış anlaşmasını Kadınlara yasağa cuyla İran’a gittiğini söyledi. Olayın bir haf- koruma amaçlı tahliye edilmesi gere- süre evde olmalarının istendiğini” be- Taliban adına Baradar imzalamıştı. ta önce gerçekleştiğini belirten ve “uçak res- ‘güvenlik’ gerekçesi lirten Mücahid, kadınların çalışma ha- ken bütün Afganistan vatandaşlarının Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, men çalındı” diyen Yenin, sonraki üç tahliye Taliban Sözcüsü Zabihullah Müca- yatına dönebilmesi için prosedürler 31 Ağustos’tan önce çıkartılamayacağı Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışiş- girişiminin de başarılı olamadığını kaydetti. hid ise dün Kâbil’de düzenlenen basın görüşünü dile getirdi. Fransa tarafın- üzerinde çalıştıklarını da söyledi. Ka- leri Bakanı Şeyh Muhammed Bin Ab- Ancak bir süre sonra bu demece Uk- toplantısında tüm yabancıların tahli- dan tahliye edilen bir Afganın Taliban dın gazetecilerin de sorularını yanıtla- durrahman Al Sani telefonda görüş- rayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg yelerinin 31 Ağustos’a kadar tamam- ile bağlantılı olduğu gerekçesiyle gö- yan Sözcü, “Medya faaliyetlerine baş- tü. Görüşmede Afganistan’daki son Nikolenko’dan yalanlama geldi. Tass’ın Uk- lanmasını istediklerini yineledi. Mü- ladı ve basın özgürlüğü her gün daha zaltına alındığı da gündeme yansıyan durum ele alındı. rayna haber ajansı RBC’ye dayandırdığı ha- berine göre, Nikolenko Yenin’in genel ola- rak insanları Kâbil’deki havaalanından tahli- ye etmenin zorluklarından bahsettiğini söy- BM’den Savunma Bakanı lediğini belirtti. Nikolenko, “Kâbil’de veya başka bir yerde kaçırılan bir Ukrayna uçağı yok. Bazı basın kuruluşlarında yayılan ve bir ‘Guantanamo’dan’ baskı ve uçağın kaçırıldığı bilgisi gerçekle bağdaşmı- lke ekonomisini ayağa kaldırma- yor” dedi. Ukrayna’nın vatandaşlarını tahli- Üyı amaçladıklarını söyleyen Ta- ye etmek için tahsis ettiği tüm uçakların gü- şiddet uyarısı liban önceki gün Hacı Muhammed venli bir şekilde döndüğünü, düzenlenen üç İdris’in Merkez Bankası başkanlığı- seferle 256 kişinin yurda getirildiğini söyle- irleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakla- na atandığını duyurmuştu. Dün ise di. Nikolenko, “Havalimanının yakınlarında Brı Konseyi dün Cenevre’de Afganis- Afganistan’da yayın yapan Pajhwok kaosa yakın bir durum olduğu anlaşılmalı. tan gündemiyle toplandı. BM İnsan Hak- ajansı Taliban’ın İçişleri Bakanı veki- Dışişleri Bakanlığı, Afganistan’daki Ukrayna- ları Yüksek Komiseri Michelle Bache- li olarak Sadr İbrahim’in, geçici Ma- lılarla temas halinde ve tahliyeleri için ola- let, ülkede yaşanan insan hakları ihlalle- liye Bakanı olarak Gül Ağa’nın ve is- sı güvenli yollar üzerinde çalışmalar gerçek- rine dikkat çekti. Bachelet, Taliban’ın ül- tihbarat şefi olarak ise Necibullah’ın leştiriyor” ifadelerini kullandı. İran havacı- kenin tamamında kontrolü ele geçirme- atandığı haberini aktardı. Kimi kay- lık otoritesi de Ukrayna uçağının yakıt ikma- sinin ardından sivillerin ve eski Afgan gü- nak ise Molla Shirin’in Kâbil’in yeni li için ülkede durduğunu söyledi. venlik görevlilerinin topluca infaz edildi- valisi olarak görevlendirildiğini öne ğine ilişkin haberler aldıklarını söyledi. sürdü. Öte yandan El Cezire Taliban Yaşamını yitiren Kadınların bazı bölgelerde sokağa çıkma- kaynaklarına dayandırdığı haberin- çocuğun yakınları sının sınırlandırıldığını ve kız çocuklarının de, bir zamanlar ABD’nin Guanta- acıya boğuldu. da okula gidemediğini, erkek çocukları- namo esir kampında tutulan Mol- nın da asker olarak kullanıldığına ilişkin la Kayyum Zakir’in geçici Savunma haberler olduğunu söyledi. Bakanlığı’na getirildiğini savundu. Riskin özelikle geçen yıllarda toplum- da görünür olan ve öne çıkan kadın- Dünyanın pek çok yerinde Afganistan’da Taliban yönetimine karşı demokrasi, kadın lar, gazeteciler ve yeni nesil isimler için hakları vurgulu gösteriler düzenleniyor. Yeni başlangıç... özellikle ciddi olduğunu söyleyen Bac- helet, geçmişte Taliban yönetimi al- aliban’ın Afganistan’da kontrolü tında yaşanan ağır insan hakları ihlal- Tele almasının ardından zorlu şart- leri, cinayetler ve geçen aylardaki sal- ‘Bir haftalık malzeme kaldı’ YİNE ÖLÜMCÜL ATEŞ lar altında ülkeden ayrılmayı başa- dırılar göz önünde bulundurulduğun- ran Afganistan’ın ilk kadın belediye da Afganistan’daki farklı etnik ve dini ünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yetkilile- nı’ndaki kısıtlamalar yüzünden engellen- srail işgali altındaki Batı Şeria’nın Nablus başkanı ve kadın hakları savunucusu azınlıkların da aynı şekilde tehdit altın- Dri Afganistan’daki sağlık tesislerinin mesinden sonra yalnızca bir hafta ye- İkentinde İsrail güçlerinin bazı Filistinlileri Zarife Gaffari’nin Almanya’ya ulaştı- da olduğunu söyledi. BM İnsan Hakla- yüzde 95’inin çalışmaya devam ettiği- tecek kadar malzemeye sahip oldukla- gözaltına almak üzere Nablus’un doğusun- ğı belirtildi. DW’nin haberine göre ör- rı Konseyi’ni Afganistan’daki ihlallerin ni, ancak bazı kadın personelin görevle- rını aktardı. daki Balata Mülteci Kampı’na dün düzenle- gütün yönetimi ele geçirmesinin ar- rine dönmediğini ve bazı kadın hastala- DSÖ’nün Doğu Akdeniz ofisinden araştırılması için cesur davranarak gi- dikleri baskında Filistinli bir çocuk yaşamını dından “Oturdum ve gel- rın artık evlerinden çıkmaktan korktuk- yetkililer ise mevcut karışıklığın ye- rişim başlatmaya çağıran Bachelet, in- yitirdi. Filistin Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan melerini bekliyorum. larını açıkladı. Üst düzey bir DSÖ yet- ni tip koronavirüs enfeksiyonlarını ar- açıklamada, başından yaralanan 15 yaşındaki san hakları durumunu yakından izle- Ben ve ailem için yardım kilisi, Afganistan’da yurtdışından tıb- tırabileceğinden endişe duyulduğuna İmad Haşaş’ın kaldırıldığı hastanede hayatını mek için yeni bir mekanizma oluşturul- edecek kimse yok. Be- bi ekipman teslimatlarının Kâbil Havaala- dikkat çekti. kaybettiği belirtildi. Öte yandan İsrail Hava ması gerektiğini kaydetti. nim gibi insanların peşi- Kuvvetleri, Gazze Şeridi’nde Hamas’a ait ol- ne düşecek ve beni öl- duğunu belirttiği hedefleri bombaladı. dürecekler. Ailemi bı- rakamam. Zaten nere- Gaffari ABD’ye Orta Asya tepkisi ÜNİVERSİTEDE ŞÜPHELİ ye giderim ki?” sözleriy- Said le dünyaya seslenen Maydan Wardak ZEHİRLENME usya Dışişleri Bakanı Sergey Lav- dış güçlerin konuşlandırılması için tüm eyaletinin belediye başkanı Gaffari, süreyi Rrov, ABD ordusunu Orta Asya’da müttefiklerin rızasının alınmasını öngö- ailesiyle Kuzey-Ren Vestfalya (KRV) görmek istemediklerini söyledi. Lav- rüyor, ikincisi, Afganistan’ı namlunun lmanya’da Darmstad Teknik Üniversi- eyaletine gitti. Haberde, Gaffari’nin rov, ABD’li askerlerin konuşlandırıl- ucunda tutma ve gerekirse bombalama uzattı Atesi’nde geçen hafta sonu altı öğrenci- geçen hafta Kâbil Havaalanı’ndan ön- masının herhangi bir ülkeyi yükselen hedefini direkt olarak ilan eden ABD nin tükettikleri bir gıdadan zehirlendiği du- ce İslamabad’a, sonra da İstanbul’a unus Cumhurbaşkanı Kais Sa- tehditlerin hedefi haline getireceği askerlerini konuşlandırmak, kendinizi yuruldu. Bir öğrencinin ağır durumda olduğu geçtiği belirtildi. KRV Başbakanı Tid, 25 Temmuz’da meclisin görüşünü dile getirdi. anında bir hedef haline getirmeniz an- belirtilirken savcılık zehirlenme olayındaki Laschet, Gaffari’yi “Afganistan’ın en yetkilerinin 30 günlük süreyle as- Budapeşte’de Macaristan Dışişle- lamına gelir” sözleriyle açıkladı. şüpheler üzerine olayın “cinayete teşebbüs” mücadeleci kadınlarından biri” ola- kıya alınması yönündeki kararı- ri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto çerçevesinde araştırılacağını bildirdi. Okulda rak tanımlayarak, “Afganistan’daki nı “bir sonraki duyuruya kadar” ile görüşen Lavrov, basın toplantısında ‘Arabulucu olabiliriz’ bulunan süt ve su paketlerinde zehirli kimya- kadınların karşı karşıya olduğu kade- uzattı. Cumhurbaşkanlığı’ndan Rusya’nın ABD ordusunu Orta Asya’da sal maddenin olabileceğine işaret edildi. Ba- Bu arada Lavrov, Rusya, ABD, Çin ve ri hep aklımızda tutmak ve Taliban’a yapılan açıklamada önümüzdeki görmek istemeyişinin gerekçelerini “Bi- zı öğrencilerin tükettikleri gıdaların bir kıs- Pakistan’dan oluşan genişletilmiş troy- nasıl baskı yapacağımız konusunu günlerde halka sesleneceği du- rincisi, Rusya’nın bu ülkelerle bir yü- mında belirgin şekilde “keskin bir koku” al- kanın birlikte çalışmaya hazır olduğunu görüşmek zorundayız. Ayrıca daha yurulan Said’in, milletvekillerinin kümlülüğü bulunuyor ve bu yükümlü- dıklarına söyledikleri de kaydedildi. Polis so- kaydetti. Lavrov; Çin, ABD ve Pakistan fazla kadına ülkeden ayrılabilmeleri dokunulmazlıklarının dondurulma- lük Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ruşturma çerçevesinde 40 kişilik bir araştır- ile Afganistan’da arabuluculuk yapabi- için yardımcı olmalıyız” dedi. sı süresini de uzattığı kaydedildi. (KGAÖ) ülkelerinden herhangi birinde ma ekibinin kurulduğunu açıkladı. leceklerine de işaret etti.