Katalog

17 AĞUSTOS 2021 SALI DİZİ 9 İSTANBUL’DA YAŞAYAN AFGAN AİLE, TALİBAN’I BÖYLE TANIMLADI: Ne Müslüman ne insan Türkiye’nin Afganistan En çok göç sorunu! fganistan’da eylül ortasında bekle- nen gelişmeler bir ay önce başla- İstanbul’a Adı. ABD’nin Taliban merkezli politika- TÜİK’in Uluslararası larla yürüme kararı almasının ardından 300 Göç İstatistikleri, bin kişilik Afgan “resmi” ordusu darmada- 2019 raporuna göre, ğın oldu, 70 bin kadar olduğu tahmin edi- Türkiye’ye 2019 len Taliban güçleri başkent Kâbil’e de gire- yılında göç edenlerin rek şu aşamada yıkılmış ülkenin tek hâkimi haline geldi. illere göre dağılımı 40 milyon nüfuslu Afganistan’ın on yıl- incelendiğinde, lardır değişmeyen kadrine bir düğüm da- yüzde 45.3 oranı ile ha atıldı. en fazla göç alan ilin Dünyanın uyuşturucu hammadde- İstanbul olduğu gö- si gereksiniminin yüzde 80’ini üreten rülüyor. İstanbul’u, Afganistan’da Taliban’ın tek güç olarak yüzde 9.2 ile Ankara, kalmasına da izin verilmeyecek. Ya içinden yüzde 6.5 ile Antalya yeni terör örgütleri çıkacak ya da alternatif takip ediyor. TÜİK, örgütler üretilecek. temmuzda açıkla- Kadınları ikinci sınıf yurttaş olarak bile gör- ması gereken 2020 meyen Taliban’ın Kâbil’e tam hâkim olmasın- yılına ilişkin göç is- dan sonra bu konuda vahşi haberlerin gel- mesi de sürpriz olmayacak. Buna tanık ol- tatistikleri raporunu mak istemeyen Afganlar, havalanan uçağın ise hâlâ yayınlamadı. tekerlerine tutunup ölmekle Taliban bıçağıy- la boğazlanmak arasında sıkışmış durumda! aliban’ın güç kazanmaya başlamasının ardın- Yazı dizisinin birinci bölümünde ele aldığımız HHH dan dört yıl önce Afganistan’dan gelerek İstan- HER YÖNÜYLE rotayı aşarak İstanbul’a gelen Afganların ABD, 11 Eylül 2001 İkiz Kuleler saldı- Tbul Esenyurt’a yerleşen altı kişilik bir Afgan ai- önemli bir bölümü Zeytinburnu ve Esenyurt rısının ardından Afganistan’ı işgal etmiş- lenin evine misafir oluyoruz. İçeri girdiğimizde bizi TÜRKIYE’DE ti. ABD’ye göre saldırıların sorumlusu ilçesinin arka mahallelerinde yaşıyor. Taliban karşılayan baba televizyonu işaret ederek Kâbil’deki Afganistan’ı yöneten Taliban’dı. Operasyo- gelişmeleri anbean takip ettiklerini gösteriyor. Gü- korkularını “Hiç acımadan öldürür. Onlar na şu ad kondu: GÖÇMEN venlik gerekçesiyle kimlik bilgilerini vermek iste- Enduring Freedom (Kalıcı Özgürlük)! ne Müslüman ne de insan” diyerek anlatan meyen aile, Dünya Sağlık Örgütü adına çalışan dok- 20 yıl sonra gelinen nokta ortada. Afga- Afganlar, “Afganistan emniyetli bir hale gelene tor bir babadan, Kâbil’de lise öğretmenliği yaparken SORUNU nistan ve çevresindeki ülkeler açısından Türkiye’de çalışamayan bir anneden, İran’da tıp eği- kadar biz burada kalacağız. Ne zaman ki tam kalıcı belirsizlik oluştu. timine devam eden bir erkek ile diş hekimliği eğitimi Bu durum ilk bakışta ABD açısından hezi- MEHMET KIZMAZ emniyet sağlanır biz o zaman döneriz” diyorlar. alan bir kız çocuktan, Ankara Üniversitesi’nde mi- met gibi görünse de hedef şunlarsa başarı: TUĞBA ÖZER marlık eğitimi alan ve İstanbul’da lise eğitimini sür- - Rusya ile Çin’in arasına bir terör üretim 2 ve dağıtım merkezi kondu. düren bir kız çocuğundan oluşuyor. - Böylece Rusya’nın etkinliği azalırken Baba, ülkelerinde durumun giderek kötüye gitme- Çin’in kuşak projesi kesintiye uğradı. siyle Türkiye’ye gelme kararı aldıklarını anlatıyor. - Orta Asya’daki ülkelerin ortak paydalar Daha önce İran, Pakistan gibi başka ülkelere gittiği- Param olsa Avrupa’ya giderdim oluşturmasının önüne geçildi. ni ancak bu ülkelerde kendisini Türkiye kadar em- - İran’ın doğu sınırı istikrarsız hale getiri- niyette hissetmediğini belirtiyor. Aile üyeleri ülke- Ülkeye girişlerin en çok yapıldığı ve sü- lerek dikkatini tümüyle batısına, İsrail’e ver- rekli bir göçmen hareketliliğinin olduğu lerine dönmek istiyor ancak “Afganistan emniyet- mesi engellendi. Van’da çobanlık yapan Abdullah çalışma li bir hale gelene kadar biz burada kalacağız. Ne za- - Ortadoğu’ya mevcutlar yetmiyormuş koşullarının ağır olduğunu vurgulayarak man ki tam emniyet sağlanır biz o zaman döneriz” gibi ek terör örgütleri, gerektiğinde daha “Afganistan’da olan aileme çalışıp para diyorlar ve ekliyorlar: güvenli terörist fideliği oluştu. gönderiyorum. Taliban ailemi buraya ge- “Şu an Türkiye’nin bizi göndermeyeceğini dü- Daha ne olsun! tirmeme izin vermiyor. İki yıldır ailemi gör- şünüyoruz. Çünkü Afganistan’ın durumunu gö- Türkiye’de daha çok, Büyük Ortadoğu müş değilim. Aylık 2 bin 300 TL alıyorum. rüyorsunuz. Gönderilirsek de mecburen dönece- Projesi (BOP) adıyla bilinen ABD strateji- Sabah 5’ten akşam 9’a kadar çalışıyorum. ğiz elbette. Ama bu bizi korkutuyor. Çünkü ora- sinin tam adını, Beyaz Saray 2004’te şöy- Haftanın yedi günü de çalışıyorum. Ta- le koymuştu: sı gerçekten çok tehlikeli.” Aile, bazı Afganların til yok. Üç ayda bir çarşıya gidiyorum. Da- Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Türkiye’de karıştığı suçlara ilişkin ise “Her ül- ha önce kaldığım konteynırı patron sattı, Bölgesi ile Müşterek bir Gelecek ve İlerle- şu an ise çadırda kalıyorum. Param olsaydı kede kötü insanlar vardır. Afganlar kötü bir dav- ‘Biz bu me için Ortaklık! Avrupa’ya gitmek isterdim” diyor. ranışta bulunurlarsa burada gerekli cezaları al- Amma kalabalık! maları gerekir” fikrinde. milletin Bu bağlamda Afganistan’daki gelişemez- lerin özünde Libya’dan farkı yok. Bölgesel ‘Taliban insan değil, canavar’ özelliklere dayalı nüanslar var, o kadar! misafiriyiz’ Baba ülkesinde gelinen noktayı ise şöyle özetli- HHH yor: “20 yıl önce Taliban, uluslararası güçlerin ve İstanbul’da gaze- Türkiye bu gelişmeler karşısında ne yapacak? ABD’nin yardımıyla başarısızlığa uğratıldı. Sözde İktidarda akıl, bilim, hukukla hareket tecilik okuyan Halid bizi korumak için gelen askerler, kendilerine sal- eden, en azından bunlara saygı duyan bir Abdo (23) Ankara’da dırılmaması için Taliban’a para veriyordu. Bu süre anlayış olsa, yanıt basit. Üç madde: yaşananlara atıf- zarfında, başta Pakistan olmak üzere Katar, Suudi - Afganistan’ın iç dengelerine karışmayacak. ta bulunarak şunları Arabistan, İran, Rusya ve Çin gibi ülkeler Taliban’a - Uluslararası hukuka ve kurumlara bağ- söyledi: Suç bireysel- dışardan destek oldular. Taliban zaman geçtikçe lı kalacak. Sınırda kontrol şart dir. Suçu kim işlemişse - Başta ABD olmak üzere küresel aktör- güçlendi ve sınırdaki bazı bölgeleri işgal etmeye cezasını o çekmeli, bir lerin oyunlarına alet olmayacak. başladı. Eski Afganistan Devlet Başkanı Hamid Kar- halkın tümü değil. Birey- Zeytinburnu’nda sokaklarda görüştüğümüz kimi esnaf ve yurttaş İktidar bunların tam tersini uyguluyor. zai, Taliban’a sempati besliyordu. Bu nedenle çok sel suçla toplum ceza- göçmenlere empati ile bakılması isterken kimileri ise göçmenlerin Kurtla bir olup kuzuyu yemek istiyor. sayıdaki suça karışmış Afganı cezaevlerinden tahli- landırılamaz. Önlem alın- bir an önce ülkelerine gönderilmeleri gerektiğini söylüyor. Anka- Koyunla bir olup kuzuya ağlamak istiyor. ye etti. Bu da güçlerine güç kattı. Karzai’nin politi- mazsa, kimi sosyal med- Kuzunun kardeşini evde besleyip ilerde ra Altındağ’da yaşanan olayların aksine sağduyunun hâkim oldu- ya hesapları yine pro- kası Taliban’a saldırmama, sadece savunmada kal- kullanmak istiyor. ğu sokaklarda bazı kadınların ise terör örgütü Taliban’ın zorunlu voke edici, yalan-yanlış ma şeklindeydi. Özetle; Taliban’ı güçlendiren dört Kurdun yıktığı koyun ağılının inşasını hale getirdiği burkayı giyiyor olması göze çarpıyor. paylaşımlarda bulunma- faktör var; devlet, dışardan destekleyen çevre ülke- kendi beş müteahhidinin yapmasını istiyor. ya devam ederlerse ben- ler, uluslararası terör grupları ve elbette uyuşturu- Bunların hepsini aynı anda uygulamaya zer durumlar yaşanabi- SUÇ IŞLEYEN cu kaçakçılığı. Dünyadaki afyon kaçakçılığının yüz- BANA NORMAL, ONLARA çalışırken doğal olarak çuvallıyor. DÜKKÂN AÇMA lir. Bu olaylar hem Türk- de 90’ı Afganistan’dan sağlanıyor. Umarım süreç bu GÖNDERILSIN ANORMAL GELEBILIYOR Saray, Taliban yetkilileriyle kamuoyuna SINIRLANSIN lerin huzurunu bozuyor şekilde devam etmez. Ederse, Peştunlar dışındaki Tekstil atölyesinde ça- Ilçe sakinlerinden Miraç duyulmadığı ilişkiler kurmuş olabilir. ABD Esnaflık yapan hem de Suriyelilerin bu- herkes Afganistan’da çok zor duruma düşecek.” lışan Furkan Akçakoca Tortumlu: Göçmenler seçile- ile yaptığı “Taliban’a karşı Amerika ile çalı- Davut Durmuş: He- rada yaşamasına engel Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Türkiye’nin (18): “Alnının teriyle çalış- rek ülkeye geçişlerine izin ve- şan Afganları Türkiye üzerinden tahliye et- pimiz insanız so- oluyor. Tabii istenmeye- maya gelenler her zaman me” anlaşmasını yenilemiş olabilir. Taliban’ın inancıyla alakalı ters bir yanı yok” söz- rilmeli. Hamileyim. Çocuğumu nuçta. Dışlayıcı biliriz ama kullanılan dil Uyarıyoruz: baş göz üstüne gelsinler. böyle farklı etnik kimliğe sa- lerini sorduğumuz Afgan baba, “Bence Taliban net gözle bakmamak yanlış. Kimileri ‘Suriye- Suriye işinin ucunu göremediniz, sorunu Ama suç işleyenler direkt hip bir yerde büyütmek iste- olarak anlaşılamıyor. Taliban ‘Biz Müslümanız’ der lazım. En fazla dev- liler ülkenin demogra- Altındağ gerilimine kadar getirdiniz. Afga- sınır dışı edilmeli. Devle- miyorum. Giydiğim kıyafet ve- ama gerçekte değildir. Müslüman, insanları öldürür let göçmenlerin fik yapısını değiştirmeye nistan işi Suriye’ye de benzemez. Taliban, tin bu insanları araştırma- ya yaptığım herhangi bir dav- mü? Taliban hiç acımadan öldürür. Onlar ne Müslü- dükkân açma vs. geldi’ diyor da ucuza ça- Hatay’ın yanı başındaki İdlib’de ABD des- sı lazım. Sınırlardan ge- ranış bana normal geliyorken man ne de insan. Onlar bir canavar” diyor. konusunda bir sınır lıştırılan çocuklardan ha- teğiyle konuşlanıp güney komşumuz ola- çerken gerçekten kontrol onlara anormal gelebiliyor. Bu Ailenin en küçük kızı “Taliban gelmeden ön- koyabilir. berleri var mı? Tüm göç- bilir. Afganistan’daki kaos çevre ülkeleri de edilemezler mi? beni rahatsız edebiliyor. ce de durum çok iyi değildi, ülkede bombalar pat- menler için bir çare bu- olumsuz etkileyip sadece bu ülkeden de- lıyordu. Ama şimdi her şey çok daha kötü oldu. lunmalı. Biz herhangi bir ğil, tüm bölgeden yoğun göçü tetikleyebi- GEÇEN SENE SEKTÖR IŞÇI BULAMADI Ilçe sakinlerinden emekli öğretmen Türkiye’de eğitimime devam ediyorum. Burada partinin değil, bu mille- lir! Türkiye, Afganistan’daki çatışan grupla- Emin Usta (64): Geçen sene Avrupa’ya gitmeleri için sınırları açtığımızda doğrudan bir ırkçılıkla karşılaşmadım ancak bazı tin misafiriyiz. Kardeş- rın ortak düşmanı haline gelebilir! burada inşaat sektöründe çalıştırılacak işçi bulunamadı. Suriyelilerin kişilerin ‘Biz mültecileri istemiyoruz’ gibi söylem- Bütün bunları göze alıp şu denklemi lik devam etmeli.” ekonomiye görünmez bir katkısı var. Tabii sosyal haklarını almalılar. lerini duyuyorum. Eskişehir’de pilotaj bölümünü onaylıyorsanız: okuyup pilot olmak istiyorum.” AB için Türkiye göçmen deposu... AKP için göçmenler oy deposu! Üniversite öğrencisi olan kız çocuklarından biri Yazıklar olsun! ise “Burada kadınların hakları var. Kadınlara saygı duyuluyor. Giyinme konusunda özgürler, başkala- rı söz sahibi değil. Ama Afganistan’da böyle bir şey yok. Başınızı kapatmak zorundasınız. O nedenle bu- Ankara’da 8 Afgan rada mutluyum” diye konuşuyor. yakalandı Afgan kadın polis de kaçtı Evde bulunan Afgan kadın bir polis ise iki haf- nkara Jandarma Komutanlığı ekipleri ta- ta önce Afganistan’dan aldığı vize ile havayoluyla Arafından Balâ ve Gölbaşı ilçelerinde Afgan uyruklu 8 düzensiz göçmen yakalandı. Türkiye’ye gelmiş. Afganistan Cumhurbaşkanının İl Jandarma Komutanlığı tarafından göç- “Hepiniz görevinizi bırakın ve gidin” çağrısında bu- men kaçakçılığının önlenmesine yönelik ça- lunmasının ardından kaçmaya karar verdiğini an- lışmalar kapsamında Balâ’da düzensiz göç- latan genç kadın, “Taliban, kızları, kadınları hepsi- men hareketliliği olduğu bilgisi üzerine ya- ni götürüyor ve onlara çok kötü davranıyor. 12 yaşı- pılan araştırmada, Hanburun Mahallesi’nde nın üstündeki tüm kız çocuklarını alıkoyuyor, zor- Yarın: Uzmanlar anlatıyor yol kenarlarında ve dere yataklarında ülkeye la nikâh yapıyor. Taliban gelmeden önce durum da- yasadışı yollardan girdikleri tespit edilen al- ha iyiydi ama geldiğinde her şey çok kötüleşti. Aile- tı Afgan uyruklu yakalandı. Olayla ilgili E.C.D. mi Kâbil’de bırakmak zorunda kaldım. Ablalarım ve 3-4 bin dolara vize hakkında cezai işlem uygulandı. Gölbaşı il- kız çocukları, Taliban onları da alacak diye korku Afgan polis, vizeyi nasıl aldığını sorduğumuzda ise, “Afganistan’da çok para verirseniz vi- çesine bağlı Oğulbey yol kontrol noktasında içinde bekliyor. Taliban benim polis olduğumu öğ- zeyi veriyorlar. 3-4 bin dolar gibi bir tutara” yanıtını veriyor. Canını zor kurtardığını ve he- da taksideki Afgan uyruklu iki kişi yakalandı. renirse hem ben hem de ailem çok tehlikeli bir du- nüz Türkiye’de mi kalacağına yoksa Avrupa’ya mı gideceğine karar vermediğini de sözleri- Düzensiz göçmenlerin, işlemlerin ardından ruma girecek. Daha önceki akşam çok sayıda kadın ne ekliyor: “Onlar gelmeye mecbur. Eğer geri gönderilirlerse Taliban hepsini öldürecek.” Akyurt Geri Gönderme Merkezi’ne teslim edi- polis arkadaşımın öldürüldüğünü öğrendim” diyor. leceği bildirildi. l ANKARA/Cumhuriyet Göçmen kenti haline geldi