Katalog

16 AĞUSTOS 2021 PAZARTESİ KÜLTÜR 13 BaBa Zula, sessiz Tiyatro özgürleştirir yasluğ şehrinde pazar kurdular. / Yine kimin dostlar / yine kimin “Aboynun vurdular?” Nâzım Hikmet’in “Şeyh Bedreddin sinemaya ses olunca Destanı”nda, “milletlerin ve mezheplerin kanunlarını iptal etmek” için yola düşen Bedreddin müridi Börklüce Mustafa’nın, Osmanlı’nın Ayasuluk Kalesi’nde boynu- üzik. Sinema. şılıksız kalmaz! Film, duman altı vazi- Beykoz Kundura, Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulmuş nun vurulmasını anlatan bölüm bu dize- Mekân. Tekne ge- yeti, ne kadar çok sigara içiliyormuş o bir sanayi tesisi olarak yıllarca hizmet verdikten sonra lerle başlar. Mzisi. Sıra dışı bir zamanlar? İçki ise su gibi akıyor, ara- bugün denizin kenarında bir kültür sanat ve eğlence Ayasuluk ismi, kabrinin Ayasuluk/Selçuk’ta deneyim! Beykoz Kundura da uyuşturucu alınıyor. Berlin’in bo- olduğuna inanılan Aziz Yuhanna’ya verilmiş “Bir Yaz Gecesi” teması adı merkezi, film platosu olarak yaşamını sürdürüyor. Yaz hem ve marjinal yaşamı, avukat koca- YAZGÜLÜ Theologos (Theos: Tanrı, Logos: Söz, Ke- altında gerçekten yaşan- ALDOĞAN nın ilgisizlikten bunalan karısına mer- gecelerinde en büyük keyif ise canlı müzik eşliğinde lam) unvanının Türkçede bozularak söyle- ması gereken bir kültür sa- hem olabilecek mi? Koca, karısından nişinden kaynaklanıyor. sessiz sinema izlemek. Tarihi hissederek sanatı yaşamak. nat gezi etkinliği sunuyor. Bir yaz gece- vazgeçebilecek mi? Ses yok ama alt Selçuk ya da Selçuk Belediyesi’nin ıs- sinde başka ne istersiniz? Belki kültür yazı var, Almanca dinlemekten iyidir, rarla vurguladığı adıyla “Efes Selçuk”, ta- ve tarih de girebilir işin içine. Hadi baş- ne olupbittiği pekâlâ anlaşılıyor. Ara- rih katmanlarının üst üste biriktiği bir açık tan başlayalım: Beykoz Kundura, Cum- da BaBa Zula’yı ve müzisyen arkadaş- hava müzesi gibi. O ünlü Ayasuluk Tepe- huriyetin ilk yıllarının bir eseri. Hemen larını izliyorum, onları sahnede gör- si Hitit yerleşimlerini görmüş, antik Yu- hiçbir şeyin olmadığı yıllarda kurulan mek de keyifli olurdu, konserleri ol- nan-İyon uygarlığını Efes’in ihtişamıyla ya- şamış, Roma döneminde Yuhanna’nın fabrikada üretilen “kundura”lar, çocu- sa keşke! Bazen yeni mehtabı, denizi Vahiyi’nde “yedi kilise”den biri olarak geç- ğa, gence, askere ayakkabı oluyor, ora- ve üzerinde sallanan tekneleri seyredi- miş, Osmanlı’nın Ayasuluk Kalesi’ne ev da çalışan, yaşayan işçilere de bir ha- yorum, müzik aynı tempoda gider gibi sahipliği yapmış... yat ağacı. Denizin kenarında, yemyeşil ama değil avukatın malikânenin mer- bahçenin içine yayılmış fabrika binala- divenlerini tık tık çıkışı bile müzikle! Efes Selçuk Belediyesi rı, bugün işlevini yitirdiği için boşalmış Film, İrene’in bataklığa düşmemesiyle 2-6 Ağustos tarihleri arasında Efes Sel- ama canlı tarih müzesiyle, hâlâ yaşa- son buluyor neyse ki! Karısını boksör- çuk Belediyesi’nin ev sahipliğinde, “Ti- yan canlı tanıklarıyla, oradaki yaşamı le bir arada yakalamak isterken res- yatro Özgürleştirir” sloganıyla düzenle- canlandırıyor. Bahçesinde yaz gecele- samla basan avukat mahkemeye baş- nen 14. Türkiye Tiyatro Buluşması’nın da- ri düzenlenen sinema gösterileri ve mü- vurup boşuyor ama birbirlerini hâlâ vetlisi olarak Efes Selçuk’taydım. Belediye zik dinletileri ayrı bir keyif. Dizi ve film seviyorlar ve arada bir teşebbüs olsa Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, İzmir’in platosuna çevrilmiş mekânları ise bura- da aldatma yok. Zaten bu Türk filmi bu güzel ilçesinin temsil ettiği tarihsel mi- nın gelir kaynağı. değil, bunun için kan akmaz. Tam ter- rasa vurgu yapan, sanata alan açan gü- sine, âşıklar mahkeme kapısında bir- BaBa Zula zel işler yapıyor. Bir zamanların ünlü “diya- Sessiz sinema birine sarılıp ne zaman tekrar evlene- lektik” tartışmalarının vazgeçilmez örneği “Aynı nehirde iki kere yıkanılmaz” ve “pan- Biz bu gece sıra dışı dediğim bir ceklerini konuşurlarken film bitiyor! ta rei: her şey akar”, “söz”lerinin sahibi etkinliği yaşayacağız: 1928 yapı- nın olduğunu da hatırlatalım, aç ge- Bir nevi konser de? Hayır bitmiyor, kı- Dolambaçlı Yollar Herakleitos’un adına düzenlenen “Efes- mı siyah beyaz bir sessiz filmi, Ba- lenler için! sa bir aradan sonra müzik tekrar baş- Alman yapımı filmin adı Dolambaç- li Herakleitos Felsefe Günleri”nden Ayasu- Ba Zula’nın canlı müziği eşliğin- layacak ve bir saat daha sürecek. Yo- lı Yollar. Georg Wilhelm Pabst yöneti- luk Kalesi’ndeki Nâzım Hikmet anmalarına BaBa Zula ve müziği de izleyeceğiz. Üstelik Beykoz’a rulanlar araçlarıyla ayrılırken tekney- minde Gustav Diessl, Brigitte Heim ve ve Tiyatro Buluşmaları’na kadar birçok ör- Beşiktaş’tan kalkan bir tekneyle gi- Denizin tatlı hışırtılarla okşadığı kı- le dönecek olanlar kalıyor. Prog- Hertha Walther başrollerde. Ses- nek vermek mümkün bu konuda. Umarım dip gelerek bir de Boğaz’da gezi yap- yının hemen kenarında açık hava si- ram devam ediyor. Yaz ge- siz sinema sever misiniz? tiyatro etkinliklerini 2006’da “Antigone”yi mış olacağız. Gün batımı saatlerinde neması. 1996’da Derviş Zaim’in Tabut- celeri de. Gerçi, çok şü- Abartılı bakışmalar, sahneleme mutluluğunu yaşadığım Efes’in Boğaz eşsiz bir güzellik ve hareketli- ta Rövaşata filmine müzik yapmak için kür, geceleri biraz duyguların dilsiz an- antik mekânlarıyla buluşturacak bir pro- likte! Bu suyolu, hem ulaşım hem eğ- kurulmuş ve bugün kendilerine özgü serinledi, eskilerin latımı için gerekli! je de geliştirirler. Belediyenin icraatla- lence için ne kadar işe yarıyor! müzikle sevilen, özgün müzikleri ve deyimiyle ağus- rı içinde, yüzde yüz yerli tohumla ürettikleri Zengin ve işkolik Beykoz Kundura ise konuklarını sahne performanslarıyla yoluna devam tosun yarısı yaz, “Efes buğdayı”na verilen önem de dikka- avukat kocasının bekliyor. Gösteri saatine kadar can- eden bir tür şamanik ayin yapan BaBa yarısı kış, üstü- timi çekti. Tarımımızın hükümet politika- kendisiyle ilgilen- larıyla mahvedildiği, bu coğrafyanın bin- lı tarih müzesini geziyor, binlerce ki- Zula da hazır, provasını yaparken gü- nüze bir şey alın memesinden sıkı- lerce yıllık kadim tarım ürünlerini bile it- şinin sendika dahil, her türlü sosyal neşin batmasını bekliyor. Film başlar- ve bu şöleni ka- lan İrene, Berlin’in hal eder hale geldiğimiz, küresel kapita- olanak içinde keyifle çalışmış olduğu ken çalarak geliyor, çalarak gidiyorlar. çırmayın! Böyle bir hareketli gece haya- lizmin GDO’lu tohumlarına ve ürünlerine ve şimdi anılarının sergilendiği fabri- Her sahnenin müziği doğaçlama gibiy- kompleks keyif, baş- tına ve kendisine hay- mahkûm edildiğimiz bir süreçte bu çaba- kayı geziyoruz. Lokanta ve kafeterya- se de çok önceden hazırlanmış. Dolambaçlı Yollar ka yerde yok! ran ressamın aşkına kar- lar ayrı bir değer kazanıyor. Anadolu to- humlarının genetik şifrelerinin gelecek ku- şaklar için de korunması gerekiyor. Hele bir anda her yerimizi saran, kötü yönetim Ataol Behramoğlu, son şiir ve kifayetsizlik ucubesi olarak tarihe kara leke gibi düşen yangınların ortasında ko- ruma duygusunu canlandırmak, toplum- kitabını Foça’da tanıttı sal karşılığını aramak, bulmak şart. sta şair ve yazar Ata- sinde yurtdışındaki köp- 14. Türkiye Tiyatro Buluşması Uol Behramoğlu’nun rüler var. Canlı bir varlık Tiyatro Buluşması atölyeler, söyleşiler, “Köprülere Şiirler” isim- gibi, doğanın bir parçası sahnelenen oyunlar ve farklı kuşakları bu- li yeni şiir kitabının tanı- gibi düşünürüm köprü- 14 sanatçı, 15 yapıt luşturan, tiyatronun olmazsa olmazı “kuşak- Sarkis- Başlangıçta, Munch un Gözü-2006- tımı Foça Belediyesi’nin ler hakkında. Bu kitabın lar arası aktarım”a olanak sağlayan yapısıy- DVD- 2’ 54’’-İstanbul Modern Sanat Müzesi düzenlediği müzikli şiir başka bir özelliği, büyük stanbul Modern’in koleksiyonundan oluş- la gerçekten iyi düzenlenmiş bir etkinlikti. Koleksiyonu -Eczacıbaşı Topluluğu Bağışı. İturduğu “Etkileşimler” adlı yeni sergi- dinletisiyle yapıldı. ressam arkadaşım Sali, Işıl Özgentürk, Levent Üzümcü, Cen- Müzikli şiir dinletisinin bu şiirleri resimledi. Kar- si, sanatçıların yapıtlarıyla atıfta bulundu- giz Toraman, Ali Hakan Beşen, Murat zan Bayrakoğlu, İpek Duben, İnci Eviner, ğu ve ilham aldığı plastik sanatlar, mimari, açış konuşmasında, son deşim Sali hakikaten de Çidamlı, Meltem Yorulmaz, Yaşar Gün- Leyla Gediz, Hayal İncedoğan, Bengü Ka- günlerde meydana gelen kitaba bir derinlik kat- edebiyat, müzik ve sinema alanından çe- dem, Orhan Aydın, Nazif Uslu, Orçun raduman, Azade Köker, Guillermo Kuitca, şitli konu ve isimlere odaklanıyor. yangın ve sel felaketleri mıştır. Çok seveceksiniz Masatçı, Zeynep Altıok, Ece Uslu, Gü- Mahmoud Obaidi, Sarkis, Matt Saunders, nedeniyle derin üzüntü, bu şiirleri, eminim.” İlk kez izleyiciyle buluşacak yapıtların Ataol Behramoğlu rol Tombul, yıllardır görmediğim eski dost Şener Özmen ve Thomas Ruff’un yapıtları da yer aldığı sergide 14 sanatçının 15 ça- derin saygıyı yaşadığını “Çaresi İsyan Olmuş- Temel Demirer gibi isimlerin katıldığı bu- izleyiciyle buluşuyor. belirten Ataol Behram- tur” şarkısı ve “Yaşa- lışması sergileniyor. luşmada düzenlenen söyleşilere Efes Sel- Sergi 30 Eylül 2021’e kadar görülebilir. “Etkileşimler”de, Haluk Akakçe, Rama- oğlu, yeni kitabı hakkında şöyle konuş- dıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var” çuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sen- tu: “Köprüler beni hep etkilemiştir, onu şiiriyle tamamlanan edebiyat gece- gel ve Seferihisar Belediye Başkanı İsmail yazdım açıkçası. Her köprünün ayrı bir sinin sonunda, Ataol Behramoğlu ki- Yetişkin de katıldı. Sanatın geleceği, pan- kimliği var. Yirmi iki şiirden on beş ta- taplarını imzaladı. demiyle birlikte oluşan/oluşacak dünya nesi ülkemizle alakalıdır, birkaç tane- l İZMİR / Cumhuriyet Korku sevenlere düzeninde tiyatronun yeri, tiyatro ve tek- noloji, yerel yönetimler ve tiyatro politikala- ‘Kurye’ rı gibi konular masaya yatırıldı. Bunun ya- nı sıra, Pamucak sahilinde kurulan kampta 28. İzmir Avrupa Caz ominic Cooke’un yönetti- da çeşitli atölye çalışmaları düzenlendi. Dği “Kurye” 17 Ağustos’ta Ma- İzmir Flamenko Derneği, Küçük Salon, ximum Uniq Açıkhava’da saat Füsun Demirel Tiyatro 11 (yönetip baş- Festivali’nin afişi belli oldu 21.15’te gösterilecek. Filmde, Be- rolünü oynadığı Dario Fo oyununa hasta- nedict Cumberbatch, Merab Ninid- lığı nedeniyle gelemedi, ekrandan bizlerle zmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı’nın Şenel değer görüldü. Üçüncülük ise ze, Rachel Brosnahan rol alıyor. birlikte oldu, geçmiş olsun Füsun...), Ya- İ(İKSEV) açtığı “19. Işık Üniversitesi Gü- şar Gündem’in Samsun Sanat Tiyatrosu, Filmde, MI-6 ajanı olarak görev ya- Caz Afişi Yarışma- zel Sanatlar Fakül- Perdeci Oyuncuları (Rutkay Aziz ve Ta- pan İngiliz işadamı Greville Wynne sı” sonuçlandı. Mi- tesi Görsel İletişim ner Barlas) da oyunlarıyla seyirciye tiyatro ile 1962’de- mar Sinan Güzel Sa- bölümü öğrencisi keyfini hatırlattılar. ki Küba füze natlar Üniversite- Carilla Karahan’ın Efes Selçuk’tan ayrılacağım 7 krizini etki- si, Güzel Sanatlar Fa- çalışmasına verildi. MFÖ konseri Ağustos’ta, hava kararmış gibiydi, tu- siz hale ge- kültesi Grafik Tasa- Ödüllü afişlerle haf bir pus vardı. Ege’nin öte yakasında, tiren bilgiyi rım bölümü üçün- birlikte toplam 28 açık havada Yunanistan’da da yangınlar çıkmış. Hava- Batı’ya ve- cü sınıf öğrencisi Ay- afiş, festival süre- nın hem bizdeki hem de Yunanistan’da- ren Rus ca- emerburgaz Yaz Konserle- gen İncel’in çalışması since Ahmed Ad- ki yangınlardan gelen dumandan ve küller- susu Oleg Kri serisi MFÖ ile devam edi- 28. İzmir Avrupa Caz nan Saygun Sanat den karardığı söylendi. Penkovsky yor. İstanbul’un yepyeni açıkha- Festivali’nin afişi ola- Merkezi’nde ser- Benedict Hava gitgide kararıyor mu gerçekten? arasındaki Cumberbatch va kültür ve sanat merkezi YBY rak seçildi. gilenecek. Ödüller Sanata ve tiyatroya daha çok sarılmak la- ilişki anlatı- Kemerburgaz’da 21 Ağustos’ta sa- İkinciliğe Ege Üni- ve katılım belgele- zım o zaman. Merab lıyor. at 20.30’da yapılacak. versitesi, İletişim Fa- ri festivalin açılış Tiyatro gerçekten özgürleştirir, Efes Ninidze kültesi Reklamcılık konserinden önce Selçuk’ta buna bir kez daha inandım. Bölümü mezunu Ozan verilecek. Başrolde Anadolu var Mina Başaran’ın anısına sergi... Ara Güler fotoğrafları Galata Kulesi’nde... üngör Dilmen’in nın getirdiği derin çelişki- ürk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD) İs- Gyazdığı, Görkem lerdir. Kimi kadınlar yap- ra Güler’in si- lamalarıyla bir- Ttanbul Şubesi bünyesindeki Mina’nın Ço- Yeltan’ın yönettiği, Ayça tıkları seçimler sonun- Ayah beyaz İs- likte, 75 siyah cukları Projesi, 1-11 Eylül tarihleri arasında Rama- Bingöl’ün rol aldığı “Ben da tökezlemiş, kimi di- tanbul fotoğrafla- beyaz fotoğraf da Bodrum’da Kolektif “Hafıza” sergisine ev Anadolu” 18 Ağustos’ta renmiş, yazgısına ve tari- rından oluşan bir sergilenecek. sahipliği yapıyor. saat 21.00’de Kadıköy he meydan okumuş, taze- seçki, yarın Gala- Güler’in 93. yaş Küratörlüğünü Ayça Okay’ın üstlendiği, Mi- Belediyesi Selamiçeş- lenmiş, kimi bir uygarlığın ta Kulesi’nde sa- günü olan 16 na Başaran ve arkadaşlarının anısını yaşatmak me Özgürlük Parkı Amfi kurulmasına kimi de yıkıl- natseverlerin be- Ağustos’ta zi- amacıyla, hümanist ve sevgi dolu bir yaşam Tiyatro’da sahnelenecek. masına ön ayak olmuş; ki- ğenisine sunu- yarete açılacak alanı yaratmanın önemine dikkat çekmek için Oyun konusunu ekip şöy- mi dimdik ayakta yüzyıllar lacak. olan Ara Güler bir araya gelen sergide Pınar Akkurt, Ramazan le özetliyor; “Onların ya- öncesinden bugüne taşı- Kültür ve Turizm Fotoğraf Sergi- Can, Fırat Engin, Leyla Emadi, Didem Erk, Mert şadığı çelişkiler bazen ka- mış adını; kimi de yok olup Bakanlığı ile Ara si, ekim ayı so- Ege Köse, Ouchhh, Erdil Yaşaroğlu, Yiğit Yazı- dın olmanın bazen de cin- gitmiş kadınlar... Oyunun Güler Arşiv ve nuna kadar Ga- cı, Uğur Ayık Koleksiyonu’ndan Ardan Özme- siyetin ötesinde insan ol- başrolünde her zaman Araştırma Merkezi’nin iş birliğinde dü- lata Kulesi’nin 3. katında yer alan gale- noğlu ve Feride İkiz Koleksiyonu’ndan Mario manın, yalnızca var olma- Anadolu vardır.” zenlenecek sergide, Ara Güler’in açık- ride ziyaret edilebilecek. Klingemann’nın eserleri yer alıyor. Ayça Bingöl