Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr İsrail, roket saldırılarına misilleme gerekçesiyle Gazze’yi bombardımana tuttu 7 12 MAYIS 2021 ÇARŞAMBA ÖLÜM YAĞDIRDILAR UZMANLAR GERİLİMİ DEĞERLENDİRDİ... İsrail’in işgal altında tuttuğu Doğu Kudüs’teki Filistinlileri evlerinden zorla tahHÜSEYIN HAYATSEVER liye etme girişiminin ardından bölgede yükselen gerilimi değerlendiren Türkiye’nin eski Tel Aviv Büyükelçisi Oğuz Çelikkol, İsrail’in uzun süredir gerçek bir iki devletli çözüm politikasından vazgeçerek Batı Şeria’da genişleme yönünde adımlar attığını anımsattı. İsrail’de seçimlerin ardından Binyamin Netanyahu’nun hükümeti kuramadığını anımsatan Çelikkol, “Netanyahu başbakanlığı kaybederse parti liderliğini de kaybetme ihtimali doğacak. Siyasi hayatı sona ermiş olacak. Bunu engellemeye çalışıyor. Yahudi partilerinin, aşırı grupların desteğini artırmaya çalışıyor” dedi. Çelikkol şunları söyledi: “ABD Başkanı Joe Biden’ın Filistinlilerin güvenini yeniden kazanma yönündeki tutumu Netanyahu’yu rahatsız ediyor. ABD’ye bir mesaj gönderme gayreti de var. İsrail’in gerçek iki devletli bir çözümü destekler bir hale getirilmesi gerekiyor. ABD’nin baskısının artması durumunda İsrail buna zorlanabilir. Bu olmazsa diğer ülkelerin tepkileri İsrail üzerinde etkili olmayacaktır.” ‘Filistin meselesi Türkiye’ye bırakıldı’ ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Prof. Dr. Hüseyin Bağcı ise Arap ülkelerinin Filistin konusundaki kayıtsızlığına dikkat çekti. Bu durumun, Türkiye’yi Filistin meselesinin başlıca savunucusu haline getirdiğini belirten Bağcı, “Esasında bu, Arapların sorunudur fakat şu anda tabiri caizse ihaleyi Türkiye’ye bıraktılar. Türkiye’nin İsrail’in bu politikalarına gösterdiği tepki haklı bir tepkidir. Ama Filistin meselesi Türkiye’nin tek başına çözebileceği bir mesele değil, Türkiye’nin böyle bir imkânı yok” dedi. ‘Asker gönderilsinin temeli yok’ Emekli Genelkurmay İstihbarat Başkanı Emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin de Türkiye’de düzenlenen İsrail protestolarında atılan “Mehmetçik Filistin’e”, “Kürecik kapatılsın” sloganları ile bazı siyasi partilerden gelen “Filistin’e destek için Türkiye asker göndermeli” çağrılarını değerlendirdi. Pekin, “Bu çağrıların bir temeli yok. Türkiye’nin Filistin’e asker göndermesi gibi bir şey söz konusu olamaz. BM kararı olmadan bir barış gücü gönderilemez. Şu anda yapılması gereken en önemli adımlardan biri Arap ülkelerinin ve İslam ülkelerinin bir araya gelerek İsrail’e yönelik birtakım yaptırımlar uygulamasıdır. Maalesef Arap ülkeleri bunu yapacak durumda değiller” diye konuştu. AYNI DÖNEMDE RİYAD’LA TEMAS Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu önceki gün Suudi Arabistan’a giderek yaklaşık dört yıl aradan sonra bu ülkeye ilk resmi ziyaretine başlarken Riyad yönetiminin bir diğer konuğu da Ankara’nın yakın müttefiki Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani oldu. Al Sani Körfez krizinin ve Suudi Arabistan öncülüğünde uygulanan 3.5 yıllık ablukanın ardından bu ülkeye ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Al Sani, Cidde’de havalimanında Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından karşılandı. Görüşmede, “iki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinin çeşitli alanlarda geliştirilmesi imkânlarının ele alındığı” belirtildi. İsrail’in işgali altındaki Doğu Kudüs’te Filistinlileri evlerinden zorla tahliye adımları, Mescidi Aksa baskınlarıyla Ortadoğu ateşi bir kez daha harlandı. Hamas yönetimindeki Gazze’den roket atılmasına misilleme gerekçesiyle İsrail, önceki gece ve dün bölgeye yoğun bombardıman düzenledi. İsrail ordusu “Gazze’de 150 hedefin vurulduğunu, 15 Hamas ve İslami Cihad militanının öldürüldüğünü” duyurdu. Bombardımanın savaş uçakları ve helikopterlerle yapıldığı, Gazze sınırındaki birliklere takviye gönderildiği de kaydedildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, “Hamas’ın ateşine karşılık vermeyi sürdüreceğiz” dedi. İsrail ayrıca abluka altındaki Gazze’nin tek ticaret sınır kapısı Kerem Ebu Salim’i de ikinci bir emre kadar kapattığını duyurdu. Bu kararın,14 yıldır abluka altında olan, 2 milyondan fazla insanın yaşadığı Gazze’de halihazırdaki insani krizi daha da ağırlaştırmasından kaygı duyuluyor. 28 Filistinli ile 3 İsrailli yaşamını yitirdi Filistinli yetkililer, Gazze’de önceki gün İsrail saldırılarında 9’u çocuk 20 kişinin yaşamını yitirdiğini, ölenler arasında Hamas’ın üst düzey bir komutanının da olUluslararası toplumdan İsrail’e karşı daha sert söylemde ortak tepki arayışına Washington yine duvar oldu. ABD, BM Güvenlik Konseyi’nde, İsrail’in zorla tahliye ve şiddet eylemlerini durdurmasına ilişkin bildiriyi engelledi. duğunu açıklamıştı. İsrail bombardımanında sivillerin olduğu birçok bina ile tarım arazilerinin de hedef olduğu kaydedildi. Dün can kayıplarının bir çocuk daha olmak üzere 28’e, yaralı sayısının 150’ye yükseldiği bildirildi. Batı Şeria’nın El Halil kentinde Filistinlilerin protestolarına İsrail güçleri müdahale etti, 28 Filistinli yaralandı. Gazze’den de İsrail’e 350’den fazla roket atıldığı haberleri gündeme düştü. Hamas, İsrail’in başkenti Tel Aviv’e 130 roket attığını açıkladı. Aşkelon’a yönelik füze saldırılarında iki İsrailli kadının yaşamını yitirdiği, biri ağır 8 kişinin yaralandığı kaydedildi. Bazı kaynaklar yaralı sayısını 70 olarak duyurdu. Tel Aviv’e düzenlenen roket saldırısında ilk belirlemelere göre Rishon Lezion’da 1 kişi hayatını kaybetti, Holon’da ise az 6 kişi yaralandı. Yerel basın, İsrail füze savunma sisteminin birçok roketi etkisiz hale getirdiğine değindi. Mescid’i Aksa’ya yönelik İsrail güçlerinin baskınında önceki gün en az 330 Filistinli yaralanmıştı. Bölgedeki hastanelerin dolduğu belirtilirken İsrail güçlerinin plastik mermi, gözyaşartıcı gaz kapsülleri nedeniyle bazı Filistinlilerin görme kaybı yaşadığına işaret edildi. Gazze Şeridi’ndeki Filistinli gruplar, İsrail güçlerinin Mescidi Aksa ve Şeyh Cerrah Mahallesi’nden çekilmesi için önceki gün yerel saatle 18.00’e kadar süre tanımıştı. Çekilme olmaması üzerine İsrail’e karşı “Kudüs’ün Kılıcı” adını verdikleri operasyonları başlattıklarını duyurmuştu. Gazze’nin kuzeyindeki İsrail’e ait bir askeri zırhlı aracın vurulduğu ve Kudüs’e roket saldırısı düzenlendiği belirtilmişti. Bunun üzerine de İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne yönelik “Surların Muhafızı” adı verilen operasyon başlatıldığını açıkladı. Öte yandan İsrail, “protestolara katıldıkları gerekçesiyle Arap asıllı 98 İsrail vatandaşının tutuklandığını” belirtti. İsrail basınında yer alan haberlerde, roket saldırıları nedeni ile Ben Gurion Uluslararası Havaalanındaki hava trafiğinin geçici olarak durdurulduğu ve uçuşların Kıbrıs’a yönlendirildiği iddia edildi. İsrail’in Gazze’ye bombardımanında pek çok bina hasar aldı. Sivillerin korku içinde güvenli bölgelere ulaşma anları objektiflere yansıdı. ‘Filistinlilerin Demir Kubbeleri yok!’ Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İsrail saldırılarında yaşamlarını yitirenlerin olduğuna işaretle Şeker Bayramı kutlamalarının iptali ve bayrakların yarıya indirilmesi kararı aldı. Avrupa Birliği’nden (AB) ise yaşananlarların Filistinİsrail arasındaki sorunların çözümü için doğrudan müzakerelere ihtiyacın göstergesi olduğu vurgulandı. AB Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, Gazze’den roket fırlatılmasını kabul edilemez bulduklarını da belirtti. Öte yandan ABD Temsilciler Meclisi üyesi Ilhan Omar, İsrail’in Gazze saldırılarını “terör eylemi” olarak nitelendirdi. “İsrail’in aksine Filistinli sivilleri korumak için Demir Kubbe gibi füze savunma programları yok. Bayram haftasında yapılan bu saldırıları kınamamak vicdansızlıktır” dedi. Kiliselerden tepki geldi AA’nın haberine göre Kudüs’teki kilise liderleri ve patrikler, uluslararası toplumdan İsrail’in kutsal kentteki provokatif eylemlerinin durdurulması için müdahale edilmesini istedi. Ortak açıklamada, Mescidi Aksa veya Şeyh Cerrah Mahallesi’nde yaşanan gelişmelerin, bir barış şehri olarak Kudüs’ün ve Kudüslülerin kutsallığını ihlal ettiği kaydedildi. Açıklamada, ibadet edenlerin güvenliğine ve evlerinden çıkarılmaya zorlanan Filistinlilerin haysiyetine yönelik bu eylemlerin kabul edilemez olduğu vurgulandı. ABD hariç 14 üyeden ‘evet’ Uluslararası toplumdan İsrail’in Filistinlilere yönelik saldırılarına tepkiler devam ederken Washington’dan yine Tel Aviv’i koruyan bir hamle geldi. ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) İsrail’in zorla tahliye ve şiddet eylemlerini durdurmasına ilişkin hazırlanan bildiriyi engelledi. Norveç heyeti tarafından önerilen bildiride, Doğu Kudüs’teki Şeyh Cerrah mahallesindeki Filistinlilerin tahliyesinin önlenmesi ve kutsal yerlere saygı gösterilmesi konularında İsrail’e çağrıda bulunulması planlanıyordu. Tasarıda aynı zamanda İsrail’e uluslararası hukuk ve insan hakları kapsamındaki yükümlülükleri doğrultusunda Doğu Kudüs dahil olmak üzere yıkımları ve tahliyeleri durdurma, gerilimi artıran ve iki devletli çözümün uygulanabilirliğini baltalayan tek taraflı adımlardan kaçınması çağrısı yer alıyordu. Konsey’in 15 üyesinin 14’ünün kabul ettiği bildirilen teklife ABD’nin “konuyu görüşmek için daha fazla zaman” talebinde bulunduğu, ardından da “böyle bir açıklamanın yararlı olmayacağı” konusunda görüş bildirdiği belirtildi. The Times of Israel’in haberine göre, ABD ve İngiltere, taslak metne “Gazze’den füze ateşlenmesinin kınanması” maddesini eklemeyi de talep etti. ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamalarında, tüm taraflara gerilimi düşürme çağrıları da yapıldı. Okula silahlı saldırı Rusya’ya bağlı Tataristan’ın başkenti Kazan’da dün bir okulda saldırı dehşeti yaşandı. 7’si öğrenci en az 9 kişinin yaşamını yitirdiği belirtilen silahlı saldırıda 18’si öğrenci, 20 kişinin yaralandığı duyuruldu. Polisin saldırıya ilişkin 19 yaşındaki bir zanlıyı gözaltına aldığı açıklandı. Russia Today’in haberine göre, “İlnaz Galyaviev adlı fail olaydan bir saat önce yaptığı bir paylaşımda ‘Bugün bir sürü biyolojik çöp imha edeceğim. Sonra da kendimi vuracağım’ ifadelerini kullandı”. Haberde, arkadaşlarının polise verdikleri ifadelerde Galyaviev’in “ABD deki 11 Eylül 2001 terör saldırısı tarihinde doğmasıyla övündüğünü” söyledikleri belirtildi. Tataristan Devlet Başkanı Rüstem Minnikhanov yaşananları, “büyük bir trajedi” olarak nitelendirdi, “saldırıyı düzenleyen teröristin silah ruhsatı olduğunu” söyledi. Zanlının tek başına hareket ettiğini düşündüklerini açıkladı. Rus basınında yer alan haberlere göre, öğrencilerden ikisi, saldırı sırasında okul binasının üçüncü katından atlamaları sonucu yaşamlarını yitirdi. Saldırganın okulun eski bir öğrencisi olduğu iddiası da gündeme yansıdı. Sputnik’in haberinde bugün için ülkede ulusal yas ilan edildiği aktarıldı. Silahlanmaya kısıtlama Saldırganın av tüfeği için ruhsat aldığı belirtilirken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den bireysel silahlanmaya ilişkin yeni düzenleme adımı geldi. Kremlin sözcüsü, Putin’in eğitim ve sağlık bakanlarını Kazan’a gönderdiğini kaydetti. Sözcü ayrıca, Rus liderin Rusya Muhafızlar Birliği Başkanı Viktor Zolotov’a, sivillerin kullanabileceği silahlarla ilgili kuralların acilen sıkılaştırılması talimatı verdiğini aktardı. Okul saldırılarının ender görüldüğü Rusya’nın ilhak ettiği Kırım’ın liman kenti Kerç’teki bir teknik okula 2018’de düzenlenen saldırı sonucu 19 kişi hayatını kaybetmişti. Zanlının 18 yaşındaki öğrenci olduğu, saldırı sonrasında kendisini öldürdüğü açıklanmıştı. Paris’ten Akdeniz’de gövde gösterisi Fransa’nın, Mısır ile geçen hafta sonunda yapılan tatbikata katıldığı belirtilen uçak gemisi Charles de Gaulle’un, Güney Kıbrıs Rum Kesimi’ndeki Limasol Limanı’na demirlediği kaydedildi. AA’nın Rum basınından aktardığı habere göre, GKRY Savunma Bakanlığı bunun “Fransa ile aralarındaki mükemmel düzeydeki işbirliğini vurguladığı” açıklaması yaptı. Bakanlık, Fransız uçak gemisinin Akdeniz’de tatbikatlar yürüttüğünü belirterek “Rum Milli Muhafız Ordusu’nun ileride Fransız donanmasıyla ortak havacılık tatbikatları düzenleyeceğini” bildirdi. Tatbikatların taraflar arasındaki ikili savunma işbirliği programının bir parçası olduğu kaydedildi. Politis gazetesinin haberinde ise “Fransız uçak gemisinin, terörle mücadele ve Fransa’nın Akdeniz gibi stratejik öneme sahip bölgelerdeki varlığını güçlendirme hedefiyle Limasol Limanı’na demirlediği” belirtildi. Ankara: Baş sorumlu İsrail Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Gazze’ye saldırılarını kınadı. “İsrail yönetiminin, ayrımsız ve orantısız güç kullanmak suretiyle Filistin halkının meşru hak ve taleplerini bastıramayacağını artık idrak etmesi ve bölgede husumet ve gerilimi daha da artırmaktan başka bir amaca hizmet etmeyen bu tür askeri yöntemlere derhal son vermesi sağlanmalıdır” denildi. Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, “Mukaddes ramazan ayında Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da Filistin halkını topraklarından sürmeye çalışan ve Mescidi Aksa’da ibadet etmek isteyen Filistinlilere müdahalede bulunan İsrail, Filistin topraklarında olayların bu raddeye ulaşmasının baş sorumlusudur” ifadesi yer aldı. Telefon diplomasisi Gerilim konusunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün de diplomasi trafiğini sürdürdü. Erdoğan önceki gece Ürdün Kralı 2. Abdullah ve Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf, dün de Malezya Kralı Sultan Abdullah ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed al Sani ile telefonda görüşerek İsrail’in Mescidi Aksa’ya ve Filistinlilere yönelik saldırılarına karşı uluslararası platformlarda yakın işbirliği çağrısı yaptı. Suudi Arabistan’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da dün Filistin Dışişleri Bakanı Riad Maliki’nin yanı sıra Mısır ve Ürdünlü mevkidaşlarıyla telefonla görüştü. lANKARA/Cumhuriyet Sosyal mesafesiz protesto İsrail, Filistinlilere yönelik saldırısı sonrası tam kapanmadaki kısıtlamalara karşın yurt genelinde düzenlenen eylemlerle protesto edildi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise İsrail’in yaptığının katliam olduğunu vurgulayarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a “Birleşmiş Milletler’i daha etkin olmaya zorlayacak girişimleri derhal başlatma” çağrısında bulundu. Ankara’da, yüzlerce kişi TBMM önünden İsrail Büyükelçiliği konutuna yürüdü. Grup adına açıklama yapan MemurSen Genel Başkanı Ali Yalçın, “İsrail’i kanıyla, kiniyle, kiriyle, zulmü ve terörüyle zihinlerimizde reddetmenin, işgalci olduğu coğrafyadan ve sistemlerden def etmenin vaktidir” dedi. İstanbul’da İsrail Başkonsolosluğu önünde önceki gece yüzlerce kişi toplandı. Dün de Ayasofya Camiisi önünde protesto düzenlendi. Barolardan tepki Ortak açıklama yapan 76 baro İsrail’i, Filistin topraklarındaki yasadışı uygulamalarını sonlandırmaya çağırdı. Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve İnsan Hakları Derneği de ortak açıklamayla, İsrail hükümetine karşı uluslararası tutum çağrısı yaptı. HAKİŞ, MEMURSEN, TESK, TÜRKİŞ, TİSK, Türkiye KAMUSEN, TOBB ve TZOB’tan yapılan ortak açıklamada ise “Bu zulme ve pervasız hukuk tanımazlığa herkes dur demeli” denildi. l Haber Merkezi ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74