Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 17 NİSAN 2021 CUMARTESİ Yunan medyası Başbakan’ın Dendias’tan kışkırtma siyaseti izlemesi istediğini iddia etti ‘Talimat Miçotakis’ten’ Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın gerilimli basın toplantısına sahne olan Ankara ziyaretinin yankıları sürüyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavoşoğlu ile ortak basın toplantısında Dendias’ın Türkiye’yi suçlayan ifadeleri dikkat çekmişti. Doğu Akdeniz ekseninde geçen yılki krizin ardından diplomatik temaslara başlayan AnkaraAtina hattında ilk üst düzey toplantı sonrasında Çavuşoğlu ile Dendias arasında söz düellosu yaşanmıştı. Yunan Kathimerini gazetesi, Başbakan Kyriakos Miçotakis’in dün Dendias ile bir araya geldiğini aktardı. Gazeteye konuşan diplomatik kaynaklara göre Miçotakis, dışişleri bakanına tam destek verdi, Dendias, Miçotakis’in bilgisi ve onayı dahilinde hareket etti. Haberde, “Miçotakis ve Dendias’ın geçen çarşamba ve önceki gün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin ardından etraflı bir konuşma yaptıkları” da belirtildi. Miçotakis’in basın toplantısında çıkan krizde Dendias’ın tutumundan memnuniyet duyduğu, “zor bir durumla iyi başa çıktığı için tebrik ettiği” aktarıldı. Haberde diplomatik kaynakların, “Dışişleri Bakanı’nın provoke edilmesi halinde geri adım atmaması yönünde talimatla gittiğini” söylediği belirtildi. DHA’nın haberine göre Ethnos gazetesi de Dendias’ın Miçotakis ile sürekli istişare halinde olduğunu ve Miçotakis’in ‘STRATEJİK ÇIKARLAR’... Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Ankara’daki krizin ardından dün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ndeydi (GKRY). Dendias, ülkesi Yunanistan ile birlikte Türkiye’ye karşı çıkışlarıyla bilinen GKRY, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) dışişleri bakanlarının bölgesel forum çerçevesindeki ilk toplantısına katıldı. Forumun bölgesel stratejik çıkarları ilerletme çabaları kapsamında düzenleneceği belirtilmişti. Bakanların gündeminin ekonomik ve güvenlik meseleleri, yeni tip koronavirüs salgını olduğu aktarılmıştı. Erdoğan ile Stoltenberg görüştü Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan dün NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefon görüşmesi yaptı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede Ege, Doğu Akdeniz, Libya ve Afganistan’daki gelişmeler ile RusyaUkrayna krizi başta olmak üzere bölgesel meseleler ele alındı. Erdoğan, Türkiye’nin yapıcı adımları ve ısrarlı çağrıları sayesinde bugün Ege ve Doğu Akdeniz’de sakin bir havanın hâkim olduğunu belirtti. Libya’da yeni hükümete savunma ve güvenlik alanında destek verilmesi gerektiğini söyleyerek Türkiye’nin imzaladığı anlaşmalar çerçevesinde bu doğrultuda katkı sağladığını kaydetti. Tahran’dan uranyum kartı ABD ve Avrupa Birliği ile Tahran arasında nükleer anlaşmaya dönme yönünde müzakereler inişli çıkışlı sürerken İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, ülkesinin yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini duyurdu. İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi de ülkesinin saatte yüzde 60 saflığa kadar zenginleştirilmiş dokuz gram oranında uranyum ürettiğini söyledi. İsrail Dışişleri Bakanı Gabi Aşkenazi’den ise dün ülkesinin “İran’ın nükleer silah sahibi olmaması için her şeyi yapacağı” çıkışı geldi. İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi, 13 Nisan’da yaptığı açıklamada Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Rafael Mariano Grossi’ye hitaben bir mektup yazarak ülkesinin yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirme çalışmalarına başladığını bildirdiklerini duyurmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceki gün Ankara’daki basın toplantısında yaşanan gerilime ilişkin “Dışişleri Bakanımız, Dendias’ın bu tutumu karşısında ona haddini bildirdi” dedi. Çavuşoğlu dün KKTC temasları çerçevesinde Cumhurbaşkanı Tatar ile bir araya geldi. kendisine özel olarak “kışkırtma” talimatı verdiği iddiasını aktardı. ‘Olumlu gündem’ çıkışı Atina’dan ise dün farklı bir çıkış geldi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “fikir ayrılıklarına rağmen Miçotakis hükümetinin Türkiye ile olumlu bir gündem oluşturmak istediği” belirtildi. Bu çerçevede ekonomik ilişkilere de vurgu yapıldı. Bakanlık açıklamasında, “Anlaşmazlıklar vardı ve hâlâ var” ifadesi de yer aldı. Dendias da Çavuşoğlu’nu Atina’ya davet ettiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise gerilimli basın toplantısıyla ilgili “Dışişleri Bakanımız haddini bildirdi” açıklaması yaptı. Erdoğan, Dendias’ın kendisiyle görüşmesinin “gayet sıcak bir hava içinde olduğunu” söyledi. Çavuşoğlu ile görüşmede “işin farklı zemine kaydığına” işaret etti. “Dışişleri Bakanımız Dendias’ın bu davranışları, bu tutumu karşısında haddini bildirdi, daha yumuşak olamazdı. Bize yakışmazdı. Bunu doğru bulmuyoruz. Uyum süreci olsun, biz sıcak ilişkileri olan iki ülkeyiz. 150 bin soydaşımız batı Trakya’da yaşıyor. Sizin bizimle bağlantımız devam ediyor” ifadelerini kullandı. Öte yandan, Cenevre’de 2729 Nisan’da yapılacağı açıklanan Birleşmiş Milletler arabuluculuğundaki Kıbrıs toplantısı öncesinde Çavuşoğlu dün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) temaslarda bulundu. KKTC’li mevkidaşı Tahsin Ertuğruloğlu ve Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile bir araya geldi. “Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’deki son gelişmeleri değerlendirdik. 5+BM toplantısı hazırlıklarını ele aldık. Milli davamız Kıbrıs’ı her daim savunmaya, iki devletli çözüm temelinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz” dedi. ‘Cevabını aldı’ Tatar ile ortak basın toplantısındaki gündemde Dendias ile yaşanan gerilim de vardı. Çavuşoğlu, “Yunan Bakanın Ankara ziyaretini gerilimi yumuşatma adımı olarak gördüklerini” söyledi. Samimi bir görüşme yaptıklarını aktaran Çavuşoğlu, “Basın toplantısı kısmına gelirken, Dendias ve ekibinden bize şöyle bir talep geldi: Biz basın toplantısında tartışma yaratacak konulara değinmeyeceğiz, sizden de aynı yaklaşımı bekliyoruz... Ama basın toplantısının belli bir noktasından sonra sayın Dendias gerçekdışı ithamlarla ülkemi suçlamaya başladı. Bu, ben bu kavgayı devam ettirmek istiyorum’ demektir” yorumunu yaptı. Tatar ise “(Cenevre görüşmelerinde) Egemenliğimiz, bağımsızlığımız ve Türkiyemizin garantörlüğü vazgeçilmez unsurlardır” dedi. Dendias ile gerilime ilişkin de “Biz Doğu Akdeniz’de ne Kıbrıs Türk halkının ne Türkiye’nin haklarını yedirtiriz. Yunan Dışişleri Bakanı’na verilen cevapta, Kıbrıs Türk halkı olarak sizi izlerken ‘Bravo sayın bakanımız’ dedik. Çünkü çizgiyi aşmıştı, cevabını aldı” ifadesini kullandı. Dörtlü zirve önerisi ABD’nin ek yaptırım bombardımanına Rusya’dan misilleme gelirken Moskova ile yüksek tansiyondaki Ukrayna’nın Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy dün Fransa’da temaslarda bulundu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkel de görüşmeye video konferans ile katıldı. BerlinParis’in kendi tutumlarını desteklediğini belirten Zelenskiy, Rusya, Fransa ve Almanya liderlerinin katılımıyla dörtlü bir görüşmeye hazır olduğunu ifade etti. Merkel, Macron ve Zelenskiy’nin Rusya’nın Ukrayna sınırına güç göndermesinden ortak kaygı duydukları, Kırım’ın ilhakına karşı oldukları görüşü de yinelendi. Rusya’ya, sınırdaki güçlerini çekmesi çağrısı yapıldı. Kremlin’den de bu görüşme öncesinde Almanya ve Fransa’ya, Ukrayna yönetimini Rus yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki Donbass bölgesinde varılan ateşkese uyma konusunda teşvik etme çağrısı yükseldi. ‘Ortak alanlar var’ Washington yönetiminin önceki gün Rusya’ya yönelik ek yaptırımlarının ardından Moskova misillemeye işaret etti. Diğer yandan da iki ülke liderliğinden diyaloğa kapı aralayan mesajlar da gündeme yansıdı. ABD Başkanı Joe Biden, önceki gece Beyaz Saray’da yaptığı konuşmada, Rusya’ya getirilen yeni bir dizi yaptırımla ilgili daha ileri gidebileceklerini ancak orantılı olmayı tercih ettiklerini savundu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 13 Nisan’da yaptıkları telefon görüşmesini hatırlattı. “Putin’in ve benim, ilişkimizi idare etmek için büyük sorumluluğumuz var” ifadesini kullandı. Biden, “Rusya ile tansiyonu artırma ve Ukrayna sınırında eller tetikte. FINLANDIYA’DAN DAVET çatışma döngüsünü başlatma peşinde değiliz. İstikrarlı, öngörülebilir bir ilişki istiyoruz. Ancak Rusya demokrasimize müdahaleye devam ederse, karşılık vermek için daFinlandiya olası Bidenrım kararı kabul edilemez ama diyalog çağrısı iyi” yorumu geldi. Putin zirvesi için ev sahibi olmayı teklif etti. Daha önce de Rusya’dan misilleme Öte yandan Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Yuri Uşakov’un benzer önerinin yaptırımlara verilecek yanıt koAvusturya’dan nusunda ABD’nin Moskova Büha fazla adım atmageldiği günyükelçisi John Sullivan’la görüşya da hazırım” diye deme yansı tüğü gündeme yansıdı. Moskokonuştu. Biden, iki ülmıştı. va, yaptırımlara karşılık olarak 10 kenin ortak hareket edeABD’li diplamatın sınır dışı edileceği bileceği alanların olduğunu kararını duyurdu. ABD siber saldırı gikaydetti. Putin ile konuşmasında, arala rişimi ve başkanlık seçimlerine etki etrındaki doğrudan iletişimin önemini vur meye yönelik faaliyetlerle bağlantılı olguladığını kaydeden Biden, “Bu neden dukları gerekçesiyle10 Rus diplomatın le, bu yaz Avrupa’da ülkelerimizin karşı sınır dışı edileceğini açıklamıştı. Hazilaştığı zorlukları ele alacağımız bire bir ne Bakanlığı da siber saldırı girişimi ve görüşmeyi teklif ettim. Ekiplerimiz şimdi başkanlık seçimlerine müdahale gerekbunun üzerine çalışıyor” dedi. çesiyle Rusya ekonomisini hedef alan Kremlin’den Biden’ın çıkışına “yaptı bir dizi yaptırım duyurmuştu. Fidel ve Raul Castro Havana’da devir teslim Küba yönetiminde 60 yıl boyunca etkili olan Castro kuşağı, Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri 89 yaşındaki Raul Castro’nun görevini 60 yaşındaki Miguel DiazCanel’e bırakmasıyla son bulacak. Dün başlayan ve dört gün sürecek kongre sonunda gerçekleşecek devir teslim sonucu DiazCanel, Fidel Castro önderliğindeki devrimden bu yana partinin ilk sivil lideri olacak. Siyasi gözlemciler bu gelişmenin ülkede köklü bir değişime yol açmayacağını belirtiyor. Kübalı eski bir diplomat olan Carlos Alzugaray, kuşak değişimini “Siyasi, ideolojik mücadelenin bir gereği” sözleriyle değerlendirirken The Economist Intelligence Unit analisti Norman McKay, “Dümende bir Castro’nun olmaması Komünist Parti’nin tarzında ani bir değişiklik olacağı anlamına gelmiyor” dedi. Küba asıllı ABD’li senatör Marco Rubio da Raul Castro’nun Küba’da Komünist Parti’nin liderliğinden ayrılmasının gerçek bir değişim olmadığını iddia etti. ‘Raul hep olacak’ Görevi DiazCanel’e devredecek olan Raul Castro zamanını “okuyarak ve torunlarıyla zaman geçirerek” değerlendireceğini söylerken Alzugaray, ülkede her kararın Raul Castro’yla birlikte alınmaya devam edeceğini vurgulayarak “Raul hep olacak” dedi. Mayıs 2019’da kabul edilen yeni anayasada ülkenin sosyalizme bağlılığının “geri alınamaz” olduğu vurgulanmıştı. Ancak Küba yönetimi mevcut siyasal sistemde daha önce yer almayan kimi uygulamaları hayata geçirmiş, şubat ayında, devlet denetimli ekonominin birçok sektörü özel girişimcilere açılmıştı. 2019’da ülkede “siyasi olmayan ilk gösteri” olarak değerlendirilen hayvan hakları aktivistlerinin gösterisine izin verilmiş, muhalif protestocularla ilk görüşmeler gerçekleştirilmişti. Küba’nın efsanevi lideri Fidel Castro, 2006 yılında rahatsızlığı nedeniyle yetkilerini kardeşi Raul Castro’ya devretmişti. Raul Castro, 24 Şubat 2008’den itibaren devlet başkanı ve Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri olmuştu. Fidel Castro 2016’da yaşamını yitirmişti. 2018’de DiazCanel, Küba’nın yeni devlet başkanı olmuştu. ‘Umuda yolculuk’ta yine trajedi... Tunus açıklarında içinde sığınmacıların olduğu bir teknenin batması sonucu ikisi bebek en az 41 kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Yetkililer, teknenin rotasının İtalya’nın Lampedusa Adası olduğunu duyurdu. Teknenin Sfax kentinden açıldığı, içinde kaç kişinin olduğunun ise bilinmediğine işaret edildi. Tunus sahil güvenliğinin arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü kaydedildi. Geçen ay da Sfax açıklarında Akdeniz’den Avrupa’ya daha iyi yaşam umuduyla ulaşma arayışındaki göçmenleri taşıyan bir tekne batmış 39 kişi yaşamını yitirmişti. Gazze’ye bombardıman İsrail önceki gece işgal altındaki Gazze Şeridi’ni hedef aldı. İsrail ordusu tarafından Twitter hesabından yapılan açıklamada, Gazze’deki bir cephane imalathanesi, silah sevkıyatında kullanılan bir tünel ve Hamas’a bağlı bir askeri bölgenin hedef alınan yerler olduğu kaydedildi. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, saldırıyı “İsrail hiçbir insani değeri dikkate almadığını bir kere daha göstermiştir” ifadeleriyle kınadı. Öte yandan Filistinliler, yasadışı Yahudi yerleşim birimleri ve “Utanç Duvarı”na tepki amacıyla Batı Şeria’daki Beyt Decin ve Kefr Kaddum beldelerinde gösteriler düzenledi. İsrail güvenlik güçlerinin sert müdahale ettiği eylemde, AA’nın haberine göre 4 Filistinli plastik mermiyle yaralandı, çok sayıda kişi de atılan gazdan etkilendi. RUSYA’DAN KARADENİZ HAMLESİ Rusya Savunma Bakanlığı, 31 Ekim’e kadar Karadeniz bölgesindeki bazı bölgelerin kapatılacağını duyurdu. Sputnik’in haberine göre bölge Kırım kıyıları boyunca uzanıyor. Bakanlık, planın Kerç Boğazı üzerinden gemi geçişlerini engellemeyeceğini belirtti. AB’li bir yetkili bu adımı kaygı verici olarak değerlendirdi. NATO’dan da tepki geldi. ABD’nin Karadeniz’e yollamaktan vazgeçtiği USS Donald Cook ve USS Roosevelt savaş gemilerinin ise Yunanistan’daki Suda Deniz Üssü’nden ayrılarak Akdeniz’e açıldığı savunuldu. AA’ya açıklama yapan bir savunma yetkilisi de gemilerin Ege Denizi’nde faaliyet gösterebileceğini söyledi. ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74