Katalog

12 17 NİSAN 2021 CUMARTESİ YORUM/HABER Laiklikten Vazgeçecekmişiz... Bir yanda profesör sanı verilmiş imam laiklikten vazgeçilmesini istiyor, öte yanda Saray medyasının yazarı ahkâm kesiyor. Neymiş efendim? Türkiye’de laikliğin doğal bir tarihi olmamış. Neden olmamış? Çünkü bu toplumda laikliği zorunlu kılacak kilise çağlarında yaşanan sorunlar yaşanmamış. Özgür irade sorunu da insanın aklını kullanamaması da bir yerlere ipotek etmesi sorunu da yaşanmamış hiçbir zaman... Bu kafaya inanırsanız, yüzyıllar boyunca, teokratik bir imparatorlukta insanlar özgür iradeleriyle yaşayıp akıllarını kullanmışlar! Hem de: Halife sultanın kullandığı siyasal gücün kaynağının Tanrısal olduğu, bunun kesinlikle sorgulanamayacağı bir düzende... Gece yarısı yalınayak sokaklara çıkıp elinde kılıç, önüne geleni parça parça eden, canı sıkıldığında saray penceresinden yoldan geçenlere ok atıp canlarını alan Sultan Murat’ın döneminde... Türkiye’yi bugün yöneten takımın fikir babası Necip Fazıl Kısakürek’in “mütefekkir bulmadığı” Namık Kemal’in “özgürlük” dediği için sürgünden sürgüne gönderildiği bir süreçte... Düşünün: Batı’da yalnızca 15. yüzyılda 30 bini aşkın çeşit kitap yayımlanmış. 200 yıl boyunca Osmanlı’da basılan kitap sayısı ise 30 bini geçmiyor. Saraycı kafa, böyle bir ortamda insanların özgür iradeleriyle akıllarını kullandıklarını ileri sürebiliyor! Karl Marx’ın bir sözü var: “Din, ezilen bir varlığın iç çekmesi, ruhsuz bir dünyanın ruhudur.” Saray düzenleri, ezilip iç çeken toplumlar üzerinde egemenlik kurar, insanını mengeneye alır, kuşatır. Laik demokrasiye gelince: Atatürk’ün deyişiyle “zorbaların içinde boğulduğu yükselen deniz”dir. İnsanını ve aklını özgür kılar. Sabahçıyız Biz Bugün, Köy Enstitüleri Yasası’nın kabul edilişinin 81. yıldönümü. Gericilik, Köy Enstitülerini kapattı. Öğrencilerin tabaklarındaki etleri ve patlıcanları sayarak işe başladı. Kütüphanelerde “zararlı kitap” peşine düştü. Ardından enstitü müdürlerinin görevden alınışı geldi. Onlara göre, Köy Enstitülerindeki binlerce çocuk, hatta öğretmen “sakat yetiştirilmiş”ti. Ve sonunda barbar kavimler gibi, yıktılar o çağdaş, uygar, bilimsel, aydınlanmacı okulları. Böylece ülkenin kötü giden talihi geriye çevrilemedi. Geldiğimiz nokta günümüzdür. Sübyan mektepleridir, medreselerdir, tekkelerdir, devleti saran tarikatlardır, sarıklıcüppeli amirallerdir, giderek artan imam hatip okullarıdır. Ay ışığından yoksun yıldızsız bir gecedeyiz adeta. Tepemizdekiler, Melih Cevdet Anday’ın dediği gibi “Bir bildikleri varmış gibi / Akşama bakıyorlar ve geceyi bekliyorlar.” Oysa biz... Sabahçıyız. Koltuk Rahat mı? Saray’ın iletişim memurunun milyonluk makam arabasında görüntülendiği günlerde TBMM’de, gazetelerde gündeme geldi: Çaykur’da 300 mevsimlik işçi kadrosu için 35 bin kişi, Adana’da da 200 kişilik belediye kadrosu için 52 bin kişi başvurmuş. Memur bey, arabanızın koltukları rahat mı bari? Soma Davası CHP’li Özgür Özel’in, Soma’da ölen maden işçilerinin davasıyla ilgili olarak “İçeride bir yargılama yerine Saray rejiminin bir ortaoyunu oynanmaktadır. Sanıklar yoktur, sanıkların avukatları pişkin pişkin gülmektedir” değerlendirmesine bir duyumumuzu ekleyelim: Sanıklar için AKP Genel Merkezi’nden önemli bir isim devreye girmiş... Sanık avukatları, davanın sonunu bildikleri için gülüyor olmalılar. 17 NİSAN 2021 SAYI: 34888 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Koordinatörü Esra Bozok l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 04:43 06:15 13:09 16:52 19:52 21:19 Ankara 04:31 06:01 12:53 16:36 19:35 21:00 İzmir 04:58 06:26 13:16 16:58 19:56 21:18 Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın Türkiye ziyaretinderekli genişletiyor. Türkiye’nin ki küstah sözleri, ülkesinin Türkiye karşıtı tutumunda hiçbir değişiklik olmadığını bir kez daha gösterdi. Arkasına, üyesi olduğu Avrupa Birliği’ni (AB) ve ABD’yi eksikleri neler? Türkiye ise Kıbrıs ve Ege konularındaki Yunanistan’ın küstahlığı eski hassasiyetini yitirdi. Türkiye’nin ve Türkiye’nin tutumu alan Yunanistan’ın, son dönemde ABD’den aldığı askeKKTC ile zaman zaman yaşadığı geri destek de dikkat çekiyor. rilim, geçmişte AnYunanistan’ın, Türkiye karşıtı nı 12 mile çıkaracağını söyleyip tutumunun sadece siyasi boyutu Türkiye’yi tehdit ediyor. Dahası, nan Planı’nın desteklenmesi, KKTC kurucu cumyok. Tarihi, kültürel, toplumsal, Türkiye’nin de tepkisizliğinden hurbaşkanı, milli kahraman Raaskeri, iktisadi boyutları da var. yararlanarak 20 adayı işgal etti. uf Denktaş’ın devre dışı bırakılBu siyaseti, Yunan kamuoyunda Dördüncüsü, Yunanistan Tür ması, Mehmet Ali Talat çizgisürekli canlı, diri tutuyor. kiye karşıtı her konuda taraf olu sinin Türkiye’de iktidar ve muBirincisi, Yunanistan Dışişle yor. Türkiye karşıtı her türlü cep halefetten gördüğü yakınlık, ri Bakanı, Türkiye ziyaretinde, heye katılıyor. Mısır’dan SuuYunanistan’ın elini güçlendirdi. sadece Dışişleri Bakanı Mevlüt di Arabistan’a, Ermenistan’dan Türk Yunan ilişkileri ve Kıbrıs Çavuşoğlu’yla değil, Cumhur Birleşik Arap Emirlikleri’ne dek, konusunda, son bir uyarı da Kıbbaşkanı Erdoğan’la da görüştü. Türkiye’nin sorun yaşadığı her rıs Milli Koordinasyon Komitesi Oysa bir tek Türk dışişleri bakanı ülkeyle yakınlaşıyor. Arkasında tarafından yapıldı. Komite Başile görüşmesi yeterliydi. ki AB ve ABD desteğini de bu kanı Yakan Cumalıoğlu, TRT ekİkincisi, iki ülke arasında, 5 yıl amaçları için, kaldıraç olarak ranlarında gösterilen ve ilgi gören aradan sonra istikşafi görüşmeler, kullanıyor. “Bir Zamanlar Kıbrıs” adlı dizide ocak ayında yeniden başladı. İs Beşincisi, Yunanistan, önemli eksiklikler olduğuna dikkat tanbul’daki 61. görüşmenin ardın Türkiye’de kamu diplomasisi çekti. Cumalıoğlu, “Bir zamanlar dan, martta Atina’da 62. istikşafi faaliyetleri de yürütüyor. Kültü Kıbrıs diyorsak eğer, kahraman görüşme yapıldı. Dendias’ın tav rel, sanatsal, akademik alanlar liderler Dr. Fazıl Küçük ve Rauf rı, istikşafi görüşmelerin sonuçsuz da özellikle adımlar atıyor. Bun Denktaş’ın acziyet içinde göstekalacağının da kanıtı. ları yaparken de tarihsel gerrilmesini yanlış buluruz. MücadeÜçüncüsü, Yunanistan’ın çekleri çarpıtıyor. Türkiye Ba lenin temeline harcını koyan kahKıbrıs, Doğu Akdeniz ve Ege rolar Birliği Başkan Yardımcısı ramanlarımızı ve komutanlarımızı Denizi’nde izlediği politikalar Av. Hüseyin Özbek’in, kendi anmadan geçemeyiz” dedi. belli. Anlaşmalara aykırı biçim siyle yaptığımız röportajda söy Sözün özü: Yunanistan’a de, adaları silahlandırıyor. Sık lediği gibi, Yunanistan, Türkiye karşı bütüncül ve tutarlı bir siyasık, Ege Denizi’nde karasuları içindeki kültürel karasularını sü set izlemek gerekiyor. BIR ASKER ŞEHIT Milli Savunma Bakanlığı, Hakkâri Şemdinli’de dereye düşerek yaralanan Piyade UzGünaydın man Çavuş Ramazan Günaydın’ın tedavi gördüğü hastanede şehit olduğunu bildirdi. Günaydın’ın acı haberi Malatya’daki ailesine ulaştı. Bakanlığın açıklamasında, “Şemdinli’de 12 Nisan 2021’de Erdemli Deresi’ne düşerek yaralanan kahraman silah arkadaşımız tedavi gördüğü hastanede tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak 16 Nisan 2021’de şehit olmuştur. Aziz şehidimize Allah’tan rahmet, kederli ailesine, TSK ile asil milletimize başsağlığı dileriz” denildi. l ANKARA/Cumhuriyet KISACIK’A HAPIS FETÖ’nün iş dünyası yapılanması kapsamında, kapatılan TUSKON’la ilgili davadan dosyası Kısacık ayrılan iş insanı İsmail Hakkı Kısacık, dün İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada hâkim karşısına çıktı. Duruşmaya tutuksuz sanık İsmail Hakkı Kısacık, avukatıyla katıldı. Müdahil Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ise avukatı Mehmet Alagöz temsil etti. Beraatını talep eden Kısacık, “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı. l AA 10 TUTUKLAMA Organize suç örgütü lideri Sedat Peker’e ve adamlarına yönelik yürütülen soruşturma kapPeker samında gözaltına alınan 49 şüpheli adliyeye sevk edildi. Şüphelilerden 32’si ifadesinin alınmasının ardından serbest bırakıldı. 17 şüpheli ise “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma”, “Suç örgütüne üye olma”, “Nitelikli yağma” ve “6136 sayılı ateşli silahlar ve bıçaklar ile diğer aletler hakkındaki kanuna muhalefet” gibi suçlardan tutuklanma talebiyle hâkimliğe sevk edildi. Şüphelilerden 10’u tutuklanarak cezaevine gönderilirken 7’sine adli kontrol tedbiri uygulandı. l DHA BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/ İşlerinde yalnızca kazanç ve kâr elde etme düşüncesiyle hareket eden kimse. 2/ Bir kenara atılmış, uzaklaştırılmış olan... Uzakdoğu kökenli dövüş sporlarında “erdemli yol, sanat” anlamına gelen sözcük. 3/ Büyük fare... Giysilerde süs olarak kullanılan ince saçak. 4/ Bir tür yumurtalı süt tatlısı... Aldatma işi, hile. 5/ Satrançta bir taş... Metalden yapılmış hilal. 6/ Kral sofralarında kullanılan ve yiyeceklerin zehirli olup olmadığını anlamaya yarayan kap... Mantık. 7/ Asaf Halet Çelebi’nin bir şiir kitabı. 8/ Örnek alınan, hayranlık duyulan kimse... İnce ve parlak nakış. 9/ Sacda pişirilen bir tür uzun pide... Kez, defa. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Satışa çıkarılmak için ve nitelik ayrımı gözetilmeksizin istiflenmiş kereste. 2/ İki kişiyle oynanan 1 234 5 678 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 SUBASAR T 1 2 3 UR İ NOFOB İ BAR N K İ K 2 4 A İ TAK BE 3 5 6 TABER İ YE A L İ L ZERO 4 7 NE EM İ Ş İ K 5 8 9 KAME R İ Y E SOKE T ME Y 6 7 bir iskambil oyunu... Bir nota. 8 3/ Yaşamını ya da kariyerini 9 boşa harcamış kimse... Pokerde aynı renkten beş karta verilen ad. 4/ Sütün yüzünde oluşan yağlı sözcük. 7/ Dolambaçlı, eğri büğrü, katman... Bir renk. 5/ Beygir... “ çapraşık. 8/ Tarih öncesi çağlarda sele gitti gözüm yaşından” (Ka tanrılara adak olarak sunulan küracaoğlan). 6/ Kiliselerde ana kapı çük heykelcik... Metal eşya üzerine dan koroya değin uzanan bölüm... kaplanan camsı tabaka. 9/ Yeterin“Künye, kimlik” anlamında yerel ce aydınlık olmayan... Yolculuk. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] ABD’nin PKK mesajının üç hedefi ABD’nin Ankara Büyükelçiliği, 14 Nisan günü sosyal medyadan dikkat çeken bir yayın yaptı: “Hatırlatma: PKK’nin kilit isimleri Murat Karayılan’ın yerini ihbar edenlere 5 milyon dolara, Cemil Bayık için 4 milyon dolara, Duran Kalkan içinse 3 milyon dolara kadar ödül verilecektir. Bilgi sağlayan kişilerin kimliği tamamen gizli tutulacaktır.” Peki, nereden çıktı bu 2.5 yıl önceki duyuruyu “hatırlatma” mesajı? ABD’nin AKP’ye YPG teklifi Cumhuriyet’teki 19 Kasım 2018 tarihli “ABD’nin PKK stratejisi” başlıklı makalemizde, 17 Kasım 2018 arasındaki şu üç gelişmeye dikkat çekmiştik: ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, 1 Kasım 2018’de, “Kürtler ile Türkiye arasında bir çözüm için çabalarımızı yeniden başlattık” dedi. ABD Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Matheew Palmer, 6 Kasım 2018’de, ülkesinin PKK üst düzey yöneticileri Murat Karayılan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan için 12 milyon dolar ödül koyduğunu duyurdu. James Jeffrey, 7 Kasım 2018’de, “YPG’yi PKK gibi terör örgütü olarak değerlendirmiyoruz” dedi. Bu üç gelişme, aslında ABD Savunma Bakanı James Mattis’in 15 Şubat 2018’deki NATO toplantısı sırasında, dönemin Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli’ye yaptığı “YPG’yi PKK’ye karşı savaştırabiliriz” teklifiyle birlikte anlam kazanıyordu! Gelelim 14 Nisan 2021’e... 1. Çıpalı tutma jesti ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin üç PKK liderinin başına ödül koyulmasını anımsatması, tipik bir Amerikan jestidir! Muhatabını, iç politikada elini güçlendirecek bir konuda fazlasıyla memnun ederek esas hedefine ulaşmanın yollarını oluşturma çabasıdır. Yeni ABD yönetiminin Türkiye stratejisi şu: “Ankara’yı daha fazla Moskova’nın yanına itmemek ve Atlantik’e çıpalı tutmak.” Washington bu amaçla BidenErdoğan görüşmesine kadar masadaki konuları elden geçiriyor, dışişleri ve savunma bakanları arasında yapılan görüşmelerde tartıyor. Bir yandan da AB’nin Türkiye’ye yaptırımlarını ertelettiriyor, NATO üzerinden Türkiye’ye yeni sorumluluklar üstlendiriyor. Sahada da Türkiye’nin Irak’ta PKK’ye karşı hava operasyonu yapabilmesi için kontrolündeki hava sahasını açıyor. Kısacası ABD, askeri ve ekonomik jestler yaparak hem S400’ün etkinleştirilmesini önlemeye/geciktirmeye hem Ukrayna/Karadeniz ve İdlib üzerinden TürkiyeRusya işbirliğini sabote etmeye hem de yeni NATO sorumlulukları ile Türkiye’yi Atlantik’e çıpalı tutmaya çalışıyor. Bunlar, ABD’nin PKK mesajının ilk hedefiydi... 2. ABD’nin “PKK ayrı PYD ayrı” taktiği ABD’nin bu mesajla varmak istediği ikinci hedef ise Türkiye’yi PKK ile PYD ayrımına zorlamak. ABD, Suriye’de bir PYD devleti inşa edebilmek ve Türkiye’ye bunu kabul ettirebilmek için sürekli PKK ile PYD’nin ayrı örgütler olduğu propagandasını yapıyor. Kuşkusuz bu, kendisinin teröre desteğini örtebilmenin de argümanı aynı zamanda. ABD, bu amaçla geçen yıllarda ana omurgasını PYD’nin askeri örgütü olan YPG’nin oluşturduğu, farklı etnik grupların da yer aldığı “Demokratik Suriye Güçleri” gibi bir organizasyon bile kurdu! 3. PKK’yi Suriyelileştirmek ABD’nin üçüncü hedefi ise PKK’yi Suriyelileştirmek! ABD, Türkiye kökenli isimlerin etkisizleşmesini, PKK’nin Suriye kolu olan PYD’ye ve onun askeri örgütü olan YPG’ye tamamen Suriye kökenli isimlerin egemen olmasını istiyor. Bunun çok katmanlı nedenleri var kuşkusuz: Türkiye kökenli isimlerin geçmişte bıraktıkları Marksist formasyonlarının etkisiyle zaman zaman emperyalizmle ilişkileri sorgulamasından tutun da ABD’nin Kandilİmralı ilişkilerini istediği oranda koordine edememesine kadar uzanır... Ancak en önemli neden, ABD’nin bu konudaki stratejisinin ihtiyacı nedeniyledir: ABD öncelikle Suriye’nin kuzeydoğusunda, mümkün olduğunda da kuzeyinde bir devlet kurmak istemektedir. Örgüt bu nedenle Suriyelileşmelidir! ABD emperyalizmine dikkat Görüleceği gibi mesaj sıradan bir mesaj değildir; ulusal güvenliği, dış politikayı, komşularla ilişkileri, hatta Rusya’yla ilişkileri bile sonuçları itibarıyla etkileyecek türden bir mesajdır. Türkiye, HDP’yi kapatma kampanyası nedeniyle iç enerji harcayacağına ve siyaseti boğma tuzağına düşeceğine, asıl ABD emperyalizminin yukarıda özetlediğimiz incelikte götürdüğü bu faaliyetlerine odaklanmalıdır.