Katalog

KÜLTÜR 15 7 MART 2021 PAZAR Razı olmak yok, direnmek var! Susmak yok, Bize her gün bağırmakvar! Korkmak yok, eylem var! Çiçek değil, Kadınlar Gü!nü insanız! YAZGÜLÜ ALDOĞAN Yarın Kadınlar Günü diye bir giriş yazısı yazmak için oturdum klavyenin başına; sonra dedim ki biz böyle bir yazıyı zaten mart ayının başında yazdık. Bu sayfayı yapan üç kişiden ikisi kadın. Bu gazeteyi yapan yöneticilerden yazıişleri müdürleri; servis şefleri; ekleri çıkaran yönetmenlerin hepsi, sayfa sekreterlerinin çoğu: Kadın! Yani bu gazetede zaten bir kadın bakış açısı her zaman var, iyi ki de var. Üstelik erkek arkadaşlarımız da kadın dostu; içimizde hiç maço yok, gerekirse biz oluruz! Kadınlar Günü’nde birkaç etkinlik onun için bizi pek kesmiyor, tabii ki işimiz bu diye size duyuruyoruz. Ama bizim için Kadınlar Günü diye bir kavram olması bile artık hayatımızdan çıkması gereken bir zihniyet. Çünkü dünya nüfusunun yarısını oluşturan kadınların, özellikle bizim ülkemizde, erkek şiddetine karşı, hayatta kalmak gibi bir sorunları var. Fırsat eşitliği, her alanda eşitlik diye bir sorunları var. Hayatlarına, yaşam biçimlerine, bedenlerine, üretimlerine, fikirlerine müdahale edilmemesi gibi bir sorunları var, ki bu bir gün ya da bir haftada yapılacak törenlerle çözülecek, geçiştirilecek bir durum değil; bir insanlık sorunu ve egemen güçlerin dayatması. Kadınların siyasette ya da şurada burada temsil edilmesinden bahsetmiyorum, çünkü önemli olan o kadınların erkek zihniyeti taşımadan orada olması, iktidar olmuş kadınların çoğunda gördüğümüz en büyük yanlış, o iktidarı muhafaza edebilmek için erkekten daha çok eril zihniyet taşıması. Evet, bu bir kültür sorunu, bu bir siyaset sorunu, bu bir eğitim ve zihniyet sorunu. Bunun için biz bir gün değil her gün kadınlar vardır, çiçek değil insandır, her yerdedir, her iştedir, varlıkları ve üretimleri değerlidir diyoruz ve bir gün Yeni Zelanda gibi, Baltık ülkelerindeki gibi kadınlara ülkeyi yönettirmeyi diliyoruz. O zaman bunları konuşmaya da gerek kalmayacak. İyilik İçin Sanat Derneği’nden özel sergi ?İ? ?yilik İçin Sanat Derneği, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne ithafen oluşturduğu seçkiyi, 39 Kalamış Marina’da sanatseverlerin beğenisine sundu. İyilik İçin Sanat Derneği’nin bu yıl 4. dönemine girecek olan “Pasajda Bir Yıl” projesinde yer alan Badem Kübra Kocalar, Aysun Telli, Tunay Tunç, Seher Bediha Yılmaz, Cansu Kahraman, Hatice Ahmet, Dilan Demirbağ, Merve Topuz ve Elif Aydemir gibi genç sanatçıların yanı sıra ressam Aslı Özok’un da eserlerinden oluşan sergi, Dr. Feride Çelik’in küratörlüğünde düzenlendi. Anadolu yakasında bulunan 39 Kalamış Marina’da 1 ay boyunca ücretsiz olarak görülebilecek sergi, ayrıca www.iyilikicinsanat. org web sitesinden de takip edilebilecek. Tiyatronun acı kaybı: Altan Karındaş Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu ve seslendiryüz olan tek hastalık yaşamdır’ der me sanatçısı 93 yaşındaki Memet Baydur. Çok Altan Karındaş, dün hayaüzgünüm, hastanetını kaybetti. 11 yıldan bu ye girmeden önce yana yaşamını Marmaris yolladığı ses kayBelediyesi 2. Bahar Sosyal dı yüreğimin en deTesisleri’nde sürdüren sarin yerinde acıtmanatçı Karındaş’ın ölümüya devam edecek” nü tiyatrocu Nedim Saban dedi. Karındaş, hassosyal medya hesabından duyurdu. Saban, “TiyatroAltan Karındaş talığına rağmen 2019 yılında 10 Kamuzun büyük ustası Altan Karındaş’ı bi sım Atatürk filmi için kamera karşısına raz önce kaybettik. ‘Ölüm oranı yüzde geçmişti. Mozart’ın ve Anadolu’nun Kadınları CRR Konser Salonu bu yıl da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü iki farklı temalı konserle kutluyor. İlk konser, müzik tarihinde farklı kadın karakterlerini ince ve derin şekilde betimleyen besteci Mozart’ın Figaro’nun Düğünü, Don Juan ve Sihirli Flüt operalarından aryalarla bugün gerçekleşecek. Tam da 8 Mart’ta verilecek olan “Oyalı Yazma” başlıklı ikinci konserde ise Anadolu kadınlarının müzikle dile gelen dünyasını halk müziği sanatçıları Mercan ErMercan Erzincan, Devrim Kaya ve Buse Katılmış, Ana zincan, Devrim Kaya ve Buse Kadolu kadınının dillere destan duygularını seslendirecek. tılmış seslendirecek. Bayan Yanı 10 yaşında, 8 Mart’a özel kapak Bu yıl 10. yaşını kutlayan Bayan Yanı dergisinin mart sayısı yayımlandı. Dergi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne özel bir kapakla okuyucularını selamladı. ‘KADIN ELI DEĞMIŞ ŞARKILAR’ Şişli Belediyesi çevrimiçi konserlerine devam ediyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne özel “Kadın Eli Değmiş Şarkılar” programında klasik Türk müziği sanatçısı Dilek Türkan ve konuğu Çiğdem Yarkın, kadın besteci ve söz yazarlarının eserlerine yer verecek. Program yarın saat 21.00’de Şişli Belediyesi’nin YouTube kanalından yayımlanacak. Büyük festival bugün sona eriyor WOW Dünya Kadınlar Festivali İstanbul 5 Mart’ta başladı, bugün sona erecek. British Council ve Sabancı Vakfı işbirliği ile düzenlenen festival, British Council ve Sabancı Vakfı YouTube hesaplarından ücretsiz izlenebiliyor. Festivalde bugün festivalin sunuculuğunu da üstlenen gazeteci Zeynep Miraç’ın moderatörlüğünde “Şehirde Dayanışma Paneli”nde, 5 Harfliler kurucularından akademisyen Hazal Halavut, araştırmacı, müzisyen ve WOW İstanbul Danışma Kurulu üyesi Rümeysa Çamdereli, İstanbul Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği Başkanı Adile Doğan ve feminist tarihçi Jade Bentil bir araya gelecek. WOW Dünya Kadınlar Festivali İstanbul, Kardeş Türküler konseri ile sona erecek. İyi ki varsın Ayşe Buğra! Dün sabah, akıllardan ve yüreklerden kolay kolay silinmeyecek muhteşem bir burak, insan olarak eşsizliğini ortaya koyan örneklerle hepimize “insan olmanın” erdemini ve yüceliğiluşma yaşadık. Birbirinni anımsattı. den değerli katılımcılarla Hepimizde duygu fırkucaklaştık. Kâh gülümtınaları yaşatan konuşsedik kâh gözyaşlarımımasında “Büyüyünce zı tutamadık. Öyle ya da Ayşe Buğra gibi bir hoböyle iyi ki yaşıyoruz, iyi ca olmak istiyorum” deki, iyi ki varsınız dedik... diğini hatırlattı ve tanıtı“PEN Duygu Asena Ödül mını şöyle bitirdi: Töreni”nden söz ediyorum. “Zaten şu bir gerçek, Türkiye’de kadın haresizin herhangi bir derketi, bir yandan örgütlü tartışmalarla, çalışmalarsinizden çıktıktan sonAyşe Buğra ra içinden ya da yüksek la, etkinliklerle ilerlediyse bir yandan da bireysel çıkışlarla yol aldı. İşte bu bireysel çıkışların, kadın sorunlarına adanmışlığın en güzel örneklerinden birini sevgili arkadaşım, meslektaşım Duygu Asena verdi. O, bir öncüydü. Bu ülkede yaşayan her kadının aklından ve yüreğinden geçenleri herkesten önce o diDuygu Asena sesle ‘Büyüyünce Ayşe Buğra gibi olmak istiyorum’ diyen özellikle kadın öğrenci sayısı epey fazladır. Bu hiçbirimiz için çok olası bir hedef değil belki ama insanın hayalleri olması da güzel bir şey. Bana bu hayali hepimiz adına dile getirme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederim.” le getirdi. Onu çok erken ve genç yaşta yitirdik. PEN Yazarlar Derneği, onun adına bir ödül kurdu. 2021 PEN Duygu Asena Ödülü’nü, varlığıyla, çalışmalarıyla, kitaplarıyla, duruşuyla, eğitimci ve bilim insanı kimliğiyle örnek oluşturan Prof. Ayşe Buğra’ya dün düzenlediğimiz çevrimiçi bir törenle sunduk. İnsanlık halleri Ayşe Buğra’nın, ödülü kabul konuşması, tarih ve coğrafyada; kadınlar ve edebiyat dünyasında eşsiz bir yolculuktu. Ama en çok, en çok, insan halleri arasında ilham verici, yol gösterici bir yolculuktu. Hepimizin yakından tanıdığı sayısız kadının adını vererek bizi çıİnsanlık, vicdan, terbiye dersi kardığı yolculuğu şöyle bitirdi: “Bu ödül vesilesiyle, bu akıllı ve çalışkan kadınları anmaktan, onlaÖdül gerekçemizin tümünü PEN rın sadece kendileri gibi okuryazar sitemizde bulabilirsiniz: Benim vur kadınlar için değil, bütün kadınlar gulamak istediğim şu birkaç nokta: için eşitliği savunuşlarını bir kere daÜniversitelerimiz çağdaş ve ev ha hatırlamaktan çok memnunum. rensel değerlerden uzaklaştırılırAma beni onurlandıran bu ödül, ken; akademik bağımsızlık bas benim için başka bir açıdan da çok kı ve tehdit altındayken, dünya ça anlamlı. PEN Yazarlar Derneği’nin pındaki bilim insanımız Ayşe Buğ amaçları arasında düşünce ve ifade ra, yaşadığı tüm güçlüklere, en özgürlüğünü savunmanın yanı sıra, gellere karşın kendini öğrencileri ‘edebiyatı yüceltmek’ de yer alıyor. ne adamayı sürdürmüştür. Edebiyat, eşimin ve benim, üç buİşkenceye dönüşen adalet arayı çuk yıldır içinde bulunduğumuz ve şı boyunca, haksızlıklara baş eğme benim artık işkence kelimesiyle tamenin de örneğini vermiştir. Siyasi rif ettiğim akıl almaz durum karşısınotoritenin hakaret, iftira ve tehditleri da sabırla ayakta kalabilmemizi sağne uğramış; hedef gösterilmiş, aşa layan şeylerin başında geliyor. Biz, ğılanmaya çalışılmıştır. Kişilik hak Türkiye’den ve bütün dünyadan gelarına saldırılmış, hem bir Cumhuri len desteğin yanı sıra, edebiyat sayet aydını hem de kadın olarak ken yesinde, hem çağdaş yazarların kidisine bedel ödetilmek istenmiştir. tapları hem de tekrar tekrar okuBu saldırılar, bu hoyratlık karşısın duğumuz dünya klasikleri sayesinda her zamanki sağduyulu, alçakgönüllü duruşunu bozmamış ve muhteşem bir insanlık, vicdan ve terbiye dersi vermiştir. de ayakta kalabildik. Edebiyat, tabii babamın da sayesinde, benim için her zaman çok önemliydi. Ama edebiyatın insana neler verebildiğini ve neden yüceltilmeyi hak ettiğini bu‘Ayşe Buğra gibi olmak’ gün çok daha iyi biliyorum. Bu yüzÖdül töreninde Ayşe Buğra’nın den de edebiyatı yüceltmeyi amaçmesleki başarılarını, bir zamanlar layan bir derneğin verdiği bu ödül, öğrencisi de olan Koç Üniversitesi benim için kolay anlatamayacağım profesörlerinden Özlem Altan an kadar kıymetli.” lattı. Ama ne anlatış! Hem bir biİyi ki varsın Sevgili Ayşe Buğra! lim insanının antropoloji, ekonomi, Özlem Altan’ın ve Ayşe siyasetbilimi, sosyoloji, tarih gibi Buğra’nın konuşmalarını bütün pek çok farklı disiplindeki katkıla halinde PEN sitesinde okuyabilirrını vurguladı hem de bir hoca ola siniz. (http://www.pen.org.tr) ALTIN AYI ÖDÜLLÜ RUMEN RADU JUDE ILE MAKÛS TALIHIMIZI KONUŞTUK Seks, yalanlar ve porno kasedi ESİN KÜÇÜKTEPEPINAR çi düzenlenen 71. Berlin Film Festivali’nde gösterildiği anAltın Ayı ödüllü Rumen yönetmenle sanal âlemde göda baş tacı edilen “Bad Luck Banging or Loony Porn”u korüştük. “Talihsiz Düzüşme ya nuşuyoruz. da Çılgın Porno” olarak çevireKocasıyla çektiği amabileceğimiz şahane taşlaması tör porno kaydının interne“Bad Luck Banging or Loony te sızmasıyla işini ve itibaPorn” üzerinden müstehcen rını kurtarmaya çalışan bir olana bakışımızı, çöküşümüöğretmenin yol hikâyesi bu. zün muhtemel nedenlerinden Bizim memleketle maalesef ikiyüzlülüğümüzü konuştuk. epey benzerlikler tespit etDelirmek iyidir Radu Jude tiğimiz bir yol. “Talihsiz Düzüşme ya da Çılgın Porno” “Tepetaklak gidişatımıza seolarak çevirebileceğimiz filyirci, öylesine tepkisiz bakıyoruz” diyor Ru min üzerinde uzun süredir çalıştığını anmen yönetmen Radu Jude. Gidişata dair latmaya başlamadan önce “Halimize bak, haklı bir delirmişlikle zıvanadan çıkan fil birbirimizi doğru dürüst göremeden sohmiyle Altın Ayı ödülünü kazanmadan bir bet etmeye çalışacağız” diyor. Haklı takaç gün önce, zamane ruhuna uygun ola bii ki. Geldiğimiz noktada, filmde de oldurak yuvarlak masa söyleşisi için Zoom ma ğu gibi maskelerle iletişim kurduğumuz rifetiyle Budapeşte’deki evindeyiz. Pande tuhaf bir dünyadayız. Filmin ilk dakikalami nedeniyle ikiye bölünen ve ilki çevrim rında çarpan porno görüntülerin ardından öğretmenin peşinde Budapeşte sokaklarındayız. Sıradan karşılaşmalar, bizde de yaşanan gündelik rahatsız edici olaylar ve nafile bir kabullenmişlik. Turnusol kâğıdı gibi “Porno bahane, müstehcenliğine dair bu saçma sapan baskılayıcı görüşlerin, hararetli tartışmaların nereden kaynaklandığı anlamamız gerekiyor. Ne de olsa şiddete ve diğer abuk olaylara böyle yaklaşmıyoruz. Müstehcenlik de bunun turnusol kâğıdı” diyor. Her şey gündelik haberle başlamış: “Romanya, Hollanda veya Almanya’dan sıradan insanların internete sızan porno kayıtları üzerine çevrimiçi tartışmalarının nasıl da alevlendiğini gördüm. Herkesin ahlaki derdi vardı ama cinsellik dışında etrafımızda olup bitene, yolsuzluğa, haksızlığa, adaletsizliğe, işgale böyle tepkili değiliz, bunu sorgulamak, meydan okumak istedim.” Çok okunan “Sapiens”, “Homo Deus”, “Sapiens: Grafik Tarih” kitaplarıyla yazar GAİN’de dünyanın en çok okunan tarihçi ve düşünürlerinden biri olan Yoval Noah Harari, bugün saat 14.00’te gazeteci Çınar Oskay’ın GAİN’de yayımlanacak “Konuşmamız Lazım” programına konuk oluyor. “Dünyanın en akıllı insanlarıyla” izleyiciyi buluşturacak olan “Konuşmamız Lazım”a katılan Harari; pandemi, dijitalleşme, algoritmalar ve dünyanın geleceğine dair tespitlerde bulunurken, kişisel olarak uygulanabilecek önerilerde de bulundu.