Katalog

DIŞ HABERLER 7 dishab@cumhuriyet.com.tr 22 MART 2021 PAZARTESİ 2011’de bulunan siyasi çözüme Paris ve Londra’nın karşı çıktığı öne sürüldü Libya’yı ateşe atmışlar İngiltere ve Fransa’nın 2011 yılında Libya’da siyasi çözüm şansını bir kenara attıkları, bu yüzden ülkenin kaosa sürüklenmesinden sorumlu oldukları ileri sürüldü. Libya’da Kaddafi yönetimine karşı NATO destekli operasyonun onuncu yıldönümünde İngiliz gazetesi Independent’in açıkladığı belgeler, Libya’da dönemin Devlet Başkanı Muammer Kaddafi ile muhalifler arasında bir otelde yapılan görüşmelerde siyasi çözüm konusunda anlaşma sağlandığını gösteriyor. Habere konu olan belgelere göre iki taraf da 42 yıllık Kaddafi döneminin sonunu getirecek anlaşmayı yaşama geçirmek üzereyken Fransa ve İngiltere’nin karşı çıkması sonucu anlaşma rafa kalktı ve NATO ile müttefikleri Libya’ya operasyon başlattılar. Independent gazetesinin haberine göre anlaşmada yer alan ve o günden bu yana ilk kez medyaya açıklama yapmayı kaİngiliz gazetesi Independent’e konuşan dönemin Norveç Dışişleri Bakanı Store, “Londra ve Paris Libya’nın çöküşünü engelleyebilecek diplomatik seçeneği kabul etmedi” dedi. bul eden eski Norveç Dışişleri Bakanı Jonas Gahr Store, Fransa ve İngiltere’yi Libya’daki çözüme karşı çıkmakla suçladı. Store “Londra ve Paris, onaylanabilecek ve Libya’nın çöküşünü engelleyebilecek diplomatik seçeneği kabul etmedi” dedi. Independent gazetesinin haberine göre anlaşmada yer alan ve o günden bu yana ilk kez medyaya açıklama yapmayı kabul eden eski Norveç Dışişleri Bakanı Jonas Gahr Store, Fransa ve İngiltere’yi Libya’daki çözüme karşı çıkmakla suçladı. Store, “Londra ve Paris, onaylanabilecek ve Libya’nın çöküşünü engelleyebilecek diplomatik seçeneği kabul etmedi” dedi. Muhalifler ve yönetim arasında yapılan anlaşmanın devlet yapısı ile kurumların aynı kalması karşılığı Kaddafi’nin iktidardan ayrılmasını içerdiği belirtiliyor. Ancak anlaşmaya rağmen Fransa ve Londra’nın tutumu yüzünden görüşmelerin çıkmaza girdiği, bunun üzerine Kaddafi’nin güçlü olduğu Sirte’den kaçtığı ifade ediliyor. Kaddafi, Sirte’den kaçarken saklandığı yerde öldürülmüştü. Libya, geçen on yıl içinde IŞİD’in en büyük ikinci üssü haline gelirken, ototrite boşluğu Libya’yı Batı’ya yönelik yasadışı göçlerin geçiş noktası haline getirdi. 2011’den beri şiddetin pençesinde olan ve 6 yıldır doğusu ile batısı farklı güçler tarafından yönetilen ülkede Kaddafi’nin devrilmesinden sonra ilk kez bir birlik hükümeti kurulması yönünde umutlar artmış durumda. ABDRUSYA: Düşman kardeşler CENK BAŞLAMIŞ ABD Başkanı Joe Biden’ın, dünyada ülkesini toptan yok edebilecek tek güç olan Rusya’nın lideri Vladimir Putin için “katil” demesi iki ülke arasında uzun süredir görülmeyen bir krize yol açtı. Eski Başkan Donald Trump döneminde neredeyse dokunulmazlık kazanan Rusya ve Putin, Biden döneminde beklendiği gibi “hedef tahtası”na konuldu. Kriz yaratan ifade, ABC kanalındaki bir programda, “Vladimir Putin’i tanıyorsunuz. Onun bir katil olduğunu mu düşünüyorsunuz” sorusuna Biden’ın, “Evet. Bedel ödeyecek, göreceksin...” yanıtı vermesiyle patlak verdi. Biden’ın kastettiği, Rusya’nın Trump’ın kazandığı bir önceki seçime müdahale ettiği yolundaki Amerikan iddiasıydı. Çok deneyimli bir politikacı olan Biden kışkırtıcı bir soruyu diplomatik yanıtla geçiştirememiş miydi yoksa sonuçlarını öngörerek mi konuşmuştu? Kesin yanıtı bilmek zor olsa da, galiba ikincisi. Zaten yeni Başkan’ın Moskova’ya karşı sert bir tutum takınacağı biliniyordu ama bu kadar “kör kör parmağım gözüne” bir ifade kullanması elbette beklenmiyordu.“Soğuk Savaş” tarihi ABD ile “Şeytan İmparatorluğu” dediği Sovyetler Birliği arasında kimi zaman savaşı eşiğine kadar gelen krizlerle dolu. 1970’li yıllarda okyanusun ötesinden gönderilen salvolara sabırlı davranan Sovyet lideri Leonid Brejnev, inatla Moskova’nın nasırına basan ABD Başkanı Jimmy Carter için sonunda patlamış ve “Ne istiyor anlamıyorum!” demişti. Aslında çok iyi anlıyordu... İlk bakışta “birbirlerinin kuyusunu kazan” ülkeler gibi görünse de iki taraf da aslında yaşanan gerilimlerden besleniyor ve bu durumu sıklıkla iç politika malzemesi olarak kullanıyor. O nedenle, neredeyse birbirlerinin “varlık nedeni”ne dönüşen ABD ile geçmişte Sovyetler, günümüzde Rusya için “düşman kardeşler” benzetmesi abartılı sayılmamalı. Dünyanın hegemonyasına soyunan ABD, yaptıklarını haklı gösterebilmek için bir “dış düşman” arıyor, bulamazsa da yaratıyor. Liste zaman zaman değişiyor ama Rusya’nın birinci sıradaki yeri hiç değişmiyor. Buna karşılık Rusya’yı yönetenler de ABD’nin hamlelerini, suçlamalarını ve yaptırımlarını kamuoyunun dikkatini iç sorunlardan uzak tutmak, kendi sorumluluklarını gizlemek ve iktidarlarını sürdürebilmek için büyük bir maharetle kullanıyor hatta çoğu zaman bunlar Moskova için “can simidi” oluyor, tıpkı son olaydaki gibi. Yeni dönem de geçmişten farklı olmayacak, gün gelecek Biden ya da Putin ağzına geleni söyleyecek, gün gelecek mecburen el sıkışmış gibi yapacak ama gerçekte iki sözde düşman “gül gibi” geçinip gidecek. PUTIN ŞOYGU’YLA TATILDE Sergey Şoygu Vladimir Putin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile Sibirya’da tatile çıktı. Putin’in sallanan bir köprüden iple geçerken ve bir arazi aracı kullanırken fotoğrafları yayımlandı. Putin sık sık güçlü liderliğini vurgulamak amacıyla zorlu doğa koşullarında yeteneğini sergilemesiyle biliniyor. Rus Büyükelçi Antonov, mektup yollayan ABD’lilere teşekkür etti ‘Özür mektupları yağdı’ ABD Başkanı Joe Biden’ın Rus lider Vladimir Putin’i “katil” olarak nitelemesiyle gerilen ilişkiler sonucu ülkesine geri çağrılan Rusya’nın ABD Büyükelçisi Anatoly Antonov Rusya’ya döndü. Antonov dönüş amacını “Rus hükümetine danışmak” olarak açıkladı. Antonov, Biden’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik sözleri nedeniyle çok sayıda ABD’linin Rusya’nın Washington Büyükelçiliği’ne özür mektupları gönderdiğini söyledi. Rus Büyükelçi, “Rusya ve ABD arasındaki ilişkilerin iyileşmesini desteklemek adına büyükelçiliğimize mektuplar gönderen ABD vatandaşlarına derin şükran duygularımı iletmek isterim. Pek çok mektupta, üstünde iyi düşünülmemiş bu açıklamaya katılmadıklarını belirtiyor ve özür diliyorlar” dedi. Özürlerini ileten ABD’lilerin tutumundan etkilendiğini belirten Antonov, “ABD vatandaşlarının bu yaklaşımı, Rus ve ABD PAŞINYAN: FÜZE ALACAK VAKTIMIZ KALMAMIŞTI Azerbaycan’la Dağlık Karabağ konusunda girdiği savaştaki yenilgiyi ülkesinin sahip olduğu Rus savunma gereçlerinin yetersizliğine bağlayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’dan benzer bir açıklama daha geldi. Paşinyan Mayıs 2020’de Rusya’dan füzesiz olarak çok fonksiyonlu Su30SM uçakları satın aldıklarını söyledi. Paşinyan, “Uçakları satın aldık ve Mayıs 2020’de teslim edildi. Dağlık Karabağ’daki savaştan önce füzeleri alacak vaktimiz olmadı” dedi. Ermenistan eski Genelkurmay Başkanı Movses Akopyan, Kasım 2020’de Rusya’dan satın alınan Su30SM uçaklarının mühimmatı olmadığını söylemişti. Ermenistan Savunma Bakanlığı ise bu açıklamayı reddetmiş ve Akopyan’ın devlet sırrını açığa çıkardığını belirtmişti. halkları arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için hala bir potansiyelin mevcut olduğunu gösteriyor” diye konuştu. Sofya casus istemiyor Öte yandan İngiltere hükümetini nükleer savaş başlığı stokunu yükselterek, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal etmekle suçlayan Rusya’nın Londra Büyükelçisi Andrey Kelin Londra ile Moskova arasındaki siyasi ve diplomatik ilişkilerin “ölmek üzere” olduğunu söyledi. Bu arada Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov da ülkesinde eski ve halen görevde olan istihbaratçıların da adının karıştığı ve altı kişinin tutuklandığı casusluk skandalının ardından Rusya’yı Bulgaristan’da casusluk faaliyetlerini durdurmaya çağırdı. NETANYAHU: Mekke’ye uçacağız İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kamuyoyu yoklamalarının “bıçak sırtında” gösterdiği seçimlere iki gün kala Filistinli İsrail vatandaşlarına yeniden seçilmesi halinde Tel Aviv’den Mekke’ye uçak seferleri başlatma sözü verdi. Netanyahu’nun İsrail Kanal 13 televizyonuna yaptığı açıklama, İsrail’in Suudi Arabistan ile ilişkileri normalleştirme planlarının göstergesi olarak yorumlandı. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı Jared Kushner, The Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan makalesinde, Suudi Arabistan, Katar, Umman ve Moritanya’nın İsrail ile ilişkileri normalleştirme anlaşmasına yakın olduğunu yazmıştı. İsrail, siyasette iki yıldır yaşanan tıkanıklığı aşmak üzere yarın 4. kez seçime gidiyor. Başbakanı olan Binyamin Netanhayu ve sağcı partisi Likud hala çok popüler. Ortodoks Yahudilerin oylarıyla Netanyahu’nun 120 sandalyelik parlamentoda 45 sandalyeye ulaşması mümkün. Ancak Netanyahu’nun hükümet kurabilmek için daha geniş bir koalisyona ihtiyacı var. Netanyahu’nun 61 sandalyeye ulaşabilmek için aşırı milliyetçilerle ittifak yapması bekleniyor. MSB: YPG’ye karşılık verildi, 20 terörist etkisiz hale getirildi. ‘Ayn İsa’ya hava harekâtı yok’ Son dönemde zaman zaman sahada sıcak çatışma haberlerinin geldiği Barış Pınarı Harekât bölgesinin güneyindeki Ayn İsa bölgesindeki askeri hareketlilik sürüyor. Milli Savunma Bakanlığı, Barış Pınarı Harekât bölgesinin güneyinden ateş açan YPG’li teröristlere karşılık verildiğini belirtirken bakanlık yetkilileri, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) 17 ay sonra ilk kez Suriye’ye hava harekâtı düzenlediği haberlerini ise yalanladı. Yetkililer, YPG saldırısı üzerine yapılan operasyonda topçu ve roket atışlarının yapıldığını ancak bir hava harekâtı gerçekleşmediğini bildirdi. Milli Savunma Bakanlığı, Barış Pınarı Harekâtı bölgesindeki TSK birliklerine güneyden açılan ateşe bölgedeki komandoların karşılık verdiğini bildirdi ve “Saldırıda bulunan 20 PKK/YPG’li terörist etkisiz hale getirildi” açıklamasını yaptı. Fransız haber ajansı AFP, önceki gece muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne dayandırarak yaptığı haberde TSK’nin Suriye’ye 17 ay sonra ilk kez hava harekâtı düzenlediğini ve Ayn İsa kırsalında yer alan Saida köyünün vurulduğunu yazdı. Cumhuriyet’in ulaştığı Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri ise bu haberin doğru olmadığını, bölgeye bir hava harekâtı düzenlenmediğini bildirdi. Yet‘İDLIB’DE HASTANEYE SALDIRI’ Milli Savunma Bakanlığı, Suriye ordusunun, muhaliflerin kontrolündeki İdlib’in Atarib kasabasına gerçekleştirdiği top atışlarının bir hastaneye isabet ettiğini duyurdu. Bakanlığın sosyal medya hesabı üzerinden yapılan ve vurulan hastaneye ilişkin görüntülere de yer verilen paylaşımda “Top atışlarıyla 1’i çocuk 5 masum sivil, rejim tarafından katledildi. Hastaneyi vurarak yine insanlık suçu işleyen rejim 10 sivili de yaraladı” ifadeleri kullanıldı. MSB ayrıca Suriye yönetiminin, füzelerle İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi kuzeyindeki Kah meskun mahalline ve Sarmada yakınındaki TIR parkına saldırdığını bildirdi. TIR parkında 7 sivilin yaralandığı, Kah’ta çok sayıda hayvanın telef olduğu kaydedilirken, “Saldırıların derhal sonlandırılması için Rusya Federasyonu tarafına bildirimde bulunuldu. Birliklerimiz ikaz edildi” denildi. kililer, Barış Pınarı Harekât bölgesinin güneyinde YPG saldırısının ardından yapılan operasyona roket ve topçu atışlarıyla destek verildiğini, hava harekâtı zannedilen patlamaların bu atışlar olduğunu kaydetti. l ANKARA / Cumhuriyet Taylandlılar vazgeçmiyor Tayland’da hükümetin istifası ve anayasal reform talepleriyle düzenlenen protestolarda, polisle göstericiler arasında çıkan çatışmalar sonucu en az 30 kişi yaralandı, 20 kişi gözaltına alındı. Başkent Bangkok’taki Kraliyet Sarayı yakınlarında çok sayıda hükümet karşıtı, Başbakan Prayut Çanoça’nın istifasını talep ederek monarşi kanunlarında reform sloganları attı. Kalabalığı dağıtmak isteyen polisin protestoculara plastik mermi ve göz yaşartıcı gazla müdahalesi sonucu, gösterici ve polislerden en az 30 kişi yaralandı. Bangkok’un Polis Şefi Piya Tawichai, şiddeti göstericilerin başlattığını öne sürerek, “Polis rastgele müdahalede bulunmadı. Protestocuların taşkınlığı karşısında polis savunma halindeydi” dedi. ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74