Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
9 KASIM 2021 SALI
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Çarpık değil, ‘imkânlar
Terimler üzerine - 1:
dahilinde’ modernleşme
Dinci ile dindar farkı
DR. ONUR ALP YILMAZ vazinin lehine devrim yapa-
Yıllardır dönüp dolaşıp Türkiye’nin bütün prob-
KP, oy kaybettikçe ve ile bağdaşması mümkün olma-
rak yerli bir burjuvazi yarat-
IŞIK ÜNIVERSITESI ÖĞRETIM GÖREVLISI
lemlerini Kemalizme ve onun “iradi kötülüğüyle
iktidardan düşeceği yan inançları ve uygulamala-
maya çabalayan, sermayenin
Abelli oldukça Diyanet rı muhafaza ediyorsa o genç ile
bile isteye getirdiği çarpık modernleşme”ye bağ-
gücünün yetmediğini hisset-
umhuriyet Devrimi’yle
İşleri Başkanı’nı her konu- Sünni bir kız evlenemez.”
layanların konforlu teorik alanlarından yaptıkla-
tiği andaysa devlet eliyle sa-
ilgili, özellikle de
da öne çıkarmaya ve dini is- HHH
rı çıkarımlarının bizatihi kendisinde bir çarpıklık nayileşme atağı başlatan bir tismar eden eski demagojik Sanıyorum, dini inançla-
C1980’lerin Kemalizm
söylemlerini yeniden kullan- rı siyasette, iktidar için is-
nesildir bu. Geç modernleşen
sonrası ittifakının besmele gi-
ve indirgemecilik söz konusudur.
maya başladı. tismar eden politikacıları ve
Almanya’nın ünlü ekonomisti
bi her gün tekrarlamasıyla
Bu konuda geçmişten çok sözde din adamlarını(!) ger-
List’in “milli iktisat” modelin-
beraber bir “çarpık modern-
örnek var. çek dindarlardan ayırmanın
den etkilenen ve yerli sana-
leşme” algısı oluştu, oluştu-
Örneğin AKP yandaşı ola- en iyi yolu “dinci” ile “dindar”
yiyi korumayı önceleyen, bu
ruldu. Bu yazıda sonda söy-
rak bilinen Hayrettin Karaman arasındaki farkları vurgula-
yolla uluslaştırılan kitleye is-
lenmesi gerekeni başta söy- “Tarif ve hüküm bakımından maktır.
tihdam sağlamayı ve bir “top-
yolsuzluk hırsızlık değildir” de- HHH
leyerek argümanımı açıkla-
lumsal seferberlik” başlatma- diği 21 Aralık 2014 tarihli ma- Dinci için siyaset, sadece din
yacağım: Türkiye çarpık mo-
kalesinde şöyle yazmıştı: açısından önem taşır...
yı kendisine şiar edinmiş bir
dernleşmemiştir. İmkânlar
“Şu halde yolsuzluk da ayıp, Dindar için siyaset, bağım-
nesildir Atatürk ve nesli.
dahilinde modernleşmiştir.
günah ve suç olduğu halde ta- sızlık, demokrasi, adalet gibi
Hızlı bir modernleşmeyle ça-
rifi ve hükmü bakımından hır- kavramları da içerir.
Ön-demokrasi
ğa ortak olup geri kalmış-
sızlık değildir, hukuki sonuçları Dinci için din, siyasette araç
Başlangıçta egemenliğin
lığın çarpıklığını giderme-
ve cezası farklıdır.” olarak kullanılmalıdır.
kim olduğunu değil, bir daha
HHH Dindar için din, siyasette
ye çalışmıştır. Ancak özel-
asla hanedan ve padişahın ol-
Son günlerde AKP’li po- araç olarak kullanılmaz.
likle “Kemalizm sonrası” pa-
mayacağını “Egemenlik ka- litikacıların da yeniden din- Dinci, tüm devletin din esas-
radigma, her güncel mela-
ci (dini değil) söylemleri ka- larına göre örgütlenmesini bek-
yıtsız şartsız milletindir” sö-
neti “Kemalist geçmişin çar-
muoyunun dikkatini çekme- ler...
züyle ifade eden, sonrasın-
pık modernleşmesi”ne yük-
ye başladı. Dindar, devletten tüm va-
da Türkiye’yi demokrasinin
leme indirgemeciliğiyle bir-
Örneğin kaybettikleri İs- tandaşların inançlarını koru-
rinde karar verilmiştir. Tan- ma ve standardizasyonu çev- olmazsa olmazı olan kurum-
çok noktada gerçekliğin göz- tanbul seçimleri sırasında masını bekler.
reye yayma arayışıdır Cum- sal altyapıyla donatan, donat-
zimat romanlarında Bihruz
“Hiçbir şey olmamışsa bi- Dinci, farklı inanç ve düşün-
den kaçırılmasına sebep ol-
Bey’le özdeşleştiği gibi akı- huriyet. tığı ölçüde halkın demokra-
le kesin bir şeyler olmuştur” ce sahiplerinin “katlini vacip
muştur.
tik haklarını peyderpey tes-
cı Fransızca konuşmayı, Su- Tanzimat’ın karikatürize sözleriyle belleklere kazınan görür”...
AKP Genel Başkan Yardımcı- Dindar için, tüm inanç sa-
ruri Bey’le özdeşleştiği gibi Batılılaşan züppe karakter- lim eden, demokratikleşme-
Gerçek çarpıklığın
sı Ali İhsan Yavuz, Erdoğan’ı hipleri ve hatta inanmayanlar
nin önkoşulu olan yurttaşlık
Beyoğlu’nda alafranga bir ka- lerine karşı, modern çağa or-
alternatifi
iktidarda tutmanın ve onun bile saygındır.
fede oturup kahve içmeyi ya tak olmanın bu olmadığını bilinci, kanun önünde eşit-
Sonuçta güncel popüler ve
yaptıklarının bizim sevap ha- Dinci, nefret ve kin doludur...
lik, genel oy hakkı ve meşru
da Felatun Bey gibi hiç üret- savunan, Müslüman-Türkle-
nemize yazıldığı konusunda Dindar, sevgi doludur.
akademik hemen her makale
meksizin dünyevi zevkleri tü- rin tarımdan başka bir uğra- sınırlara bağlılığı tesis etme-
şöyle konuşmuş: Dinci, katıdır, bağnazdır,
- kitabın tarihsel özet kısmı,
ketmenin esiri olmayı Batılı- şın içinde olamadıklarını ifa- yi başaran, dolayısıyla Kema-
“20 yıl Recep Tayyip peşin yargılıdır...
Kemalizmle kavgayla başla-
de eden, ticaretin komprador- lizm karşıtlarının iddia ettiği
laşmak sanan gerçek çarpık
Erdoğan’ı iktidarda tutmak ve Dindar, hoşgörülüdür.
yıp ana tezleri de postmodern
modernleşmenin alternatifi lar ve onun yerli müttefiki gibi bir antidemokrasi değil, onun yaptıkları sebebiyle sevap Dinci, ne kul ne insan ne de
dönemde yaşanan tüm olum-
hanemize bir şeylerin yazılıyor vatandaş olarak makbuldür...
olan azınlık grupların elinde ön-demokrasi niteliği taşıyan
olarak doğmuştur Cumhuri-
suzlukları bu kavga üzerin-
olması çok büyük bir şey. Dindar, hem kul, hem in-
yet modernleşmesi fikri. bulunmasından hayıflanan, bir devrimdir Cumhuriyet.
den “çarpık modernleşme”nin Bu, liderimizi siz ve biz oyla- san, hem de vatandaş olarak
dünyanın güçlü devletlerinin Dolayısıyla yıllardır dö-
rımızla orada tutmasaydık ol- makbuldür.
sonucu olarak sunmuştur. Bu
Halk için halkçı
kuralsız bir biçimde kontrol nüp dolaşıp Türkiye’nin bü-
mazdı. Dinci, işine gelirse şiddeti bi-
da Kemalizme döngüsel, tari-
Kendi toplumuna yabancı- ettiği bir pazar haline gelen tün problemlerini Kemaliz-
Biz de oylarımız ile Tayyip le destekler...
hin geri kalanına ise doğrusal
laşan, yoldan geçen halk ke- Osmanlı’nın bu halden mut- me ve onun “iradi kötülüğüy-
Bey’e destek verdiğimiz için Dindar, her durumda, ke-
bakılan ziyadesiyle problem-
siminin kıyafetiyle “Kıya- le bile isteye getirdiği çarpık
laka çıkması gerektiğini be- hanelerimize sevap yazılmaya sinlikle öşiddete karşı çıkar.
li bir yöntem sorununa sebep
fet balosu mu var?” diye yi- lirten, sermaye birikimi yapa- modernleşme”ye bağlayan- devam ediyor.” HHH
oluyor. Bu yöntem problemi
HHH Dini inançları kötüye kulla-
ne Fransızca hayıflanarak on- ların konforlu teorik alanla-
rak Müslüman-Türklere de ti-
dolayısıyla, sanki öncesinde Aslında eski bir tarihte ve- nan, istismar eden demagog
ları aşağılayan karikatüri- caret yapabilecekleri imkânın rından yaptıkları çıkarım-
rilmiş olan sözde bir fetva(!) politikacılar, güya “dindarla-
ve sonrasında hiçbir şey ya-
ze karakterlerinin aksine, Zi-
tanınmasının hayatiliğini larının bizatihi kendisinde
da tam bu sırada yeniden ra”, ama aslında “dincilere”
şanmamış ve 1930’dan direkt
ya Gökalp’in çift yönlü halk- vurgulayan Namık Kemal’in bir çarpıklık ve indirgeme-
gündeme geldi: yönelirler...
1990’a atlanmış gibi bir algıy-
çı politikası doğrultusun- eleştirileriyle sarsılan bir ne- cilik söz konusudur. Özetle,
İnternet sitesinde, kızı- Kullandıkları “nefret söy-
la çözümlemeler yapılıyor. da, halka medeniyet götürür- sildir Atatürk ve nesli. Türkiye’de çarpık olan şey
nın Alevi bir delikanlı ile evle- lemleri” “dindarları” “dincili-
Oysa Cumhuriyet devri-
ken onun kültürünü öğrene- Kapitülasyonların yaban- pratiğe dayalı ve el yorda- nip evlenemeyeceğini soran ğe” teşvik eder...
bir anneye verdiği yanıtta, di- Toplumu böler...
minin usulüne konforlu ma- rek bir ulusal kültür yaratma, cılara verdiği her türlü ay- mıyla yapılan modernleşme
ni inançları AKP’nin çıkarları- Demokratik Rejimi tahrip
sa başlarında değil, yılla- modern devletin alametifari- rıcalığı bertaraf eden, ken- değil, zorlama modernleşme
na uygun olarak yorumlayan eder.
rın yıkım ve enkazının üze- kasından olan kurumsallaş- di ait olmadığı sınıfın, burju- yorumlarıdır.
Hayrettin Karaman, “o genç” Bütün mutekit, mütedey-
için “Sünni bir kız evlene- yin insanlar yani dindarlar,
mez” demiş: bu dinci demagogların tu-
“Eğer bilerek Aleviliğini koru- zaklarına karşı dikkatli olma-
yorsa, Alevilere ait olup İslam lıdırlar.
Hangi bağımsızlık?
SERCAN LEYLEK eder, böbrekleri her zamanki şinin özel hayatını veya ifade
Zorla kurulmaya çalışılan düzenler, içi boş söylemler ve hamaset üzerine
gibi kanı süzer ve bağırsakla- özgürlüğünü kastetmiyoruz.
YAZAR
inşa edilmiş ideolojiler, özgürlüğü ve Cumhuriyetin değerlerini tatmış top-
rı da çalışabilir. Yani bizlere Aynı zamanda, ekonomik öz-
lumlar üzerinde uzun ömürlü olamıyor.
er yıl 29 Ekim ve 10 Ka-
ne yapacağımız veya ne söy- gürlük de bu paydanın büyük
Hsım tarihleri arasında-
leyip söylemeyeceğimiz ko-
bir parçası. Gençler tüm bun-
Eğer bir toplum işgal teh- yi kendilerine hak gördük- Cumhuriyet fazilettir. Sultan-
ki dönemi milli meselele-
nusunda telkinlerde bulunan lara erişebilme umuduyla ül-
didi altındaysa ulusal bağım- çe, onların emrinde yer alan lık, korku ve tehdide daya-
ri düşünme açısından daha
kişilerin çıkardıkları seslerin
keden kaçmayı arzuluyorlar.
sızlık ağır basar. Fakat sulh yetkililer de aynı tavrı takın- nan bir idaredir. Cumhuriyet
kıymetli buluyorum. 98 yıl-
aslında bağırsak gurultusun-
döneminde bireysel özgürlük maya cüret edebiliyorlar. Üs- idaresi faziletli ve namuslu
Boşa çaba
lık Cumhuriyet tarihimiz bo-
dan bir farkı yoktur.
mücadelesi daha önemlidir. telik bu tehditleri korkuy- insanlar yetiştirir. Sultanlık,
yunca onlarca nesil bayrak
Velhasıl, şu yaşadığımız
Zira bireysel özgürlükler güç la savururken suçlu birer ço- korkuya ve tehdide dayandığı
Ülkede umut
yarışını devam ettirdi ve her
günler bize şunu kanıtlıyor.
için korkak, alçak, sefil ve re-
kaybettiğinde ulusal bağım- cuk gibi bir şeylerin arkasına
nesil kendi döneminin zor-
görmeyince... Zorla kurulmaya çalışılan dü-
sızlık da kısa süre içerisinde saklanıyorlar. Bu saklandık- zil insanlar yetiştirir. Arada-
luklarına karşı bir mücade- zenler, içi boş söylemler ve
ki fark bunlardan ibarettir.” Bunun en somut örnekleri-
tehlikeye girer. ları yer de genellikle ya mil-
leye girişti. Örneğin Cumhu-
hamaset üzerine inşa edil-
ni sokak röportajlarında göz-
li beraberlik oluyor ya din ya Tıp biliminde “beyin ölü-
riyeti kuran nesil ulusal ba-
Saklanarak saldırı miş ideolojiler, özgürlüğü ve
lemliyoruz. Elli yaş üstü am-
da devletin bekası... mü” diye bir tabir vardır. Bu
ğımsızlık mücadelesini verdi
calar ile lise / üniversite ça- Cumhuriyetin değerlerini tat-
Bu düşünceleri şahit olma- söylem, aynı zamanda ideolo-
ve öyle görünüyor ki, Cum- Cumhuriyet ‘insan’ı mış toplumlar üzerinde uzun
ya alıştığımız örneklerle ele ğındaki gençlerin tartışmala-
jik meselelerin tanımında da
huriyeti 100 yaşına ulaştı- ömürlü olamıyor. Bu düzenle-
alalım. Ülkenin yönetimiy- Peki gerçekten de başa- pekâlâ kullanılabilir; çünkü rını milyonlarca kişi izliyor.
racak olan nesil ise bireysel
le ilgili her kararın tek bir ki- rılı olabiliyorlar mı? Diler- Yetişkinliğe adım atan yeni rin önce beyin ölümü gerçek-
vakti geldiğinde bazı politi-
bağımsızlık mücadelesi ver- leşiyor, daha sonra kendile-
şiye devredildiği son yıllarda seniz bu soruya cevap ver- kaların da beyni ölür ve onun nesil daha fazla bireysel öz-
meye devam edecek. Öyley- ri ise içten içe çürüyerek kay-
ne yazık ki Cumhuriyetin de- meden önce, Mustafa Ke- hâlâ hayatta olduğunu zanne- gürlük diliyor. Neden milyon-
se, sizce hangisi daha haya- ğerlerinden uzaklaştık. En te- mal Atatürk’ün durumumu- den organları çalışmaya de- larca genç Türkiye’yi terk et- boluyorlar. Fakat, aklı ve er-
ti bir önem taşır? Ulusal ba-
pedekiler “Bunu söylemeyin! zu özetleyen sözlerini anım- vam ederler. Mesela hasta- meye çalışıyor zannediyorsu- demi kendisine düstur belle-
ğımsızlık mı? Yoksa bireysel Böyle giyinin! Yoksulluk- sayalım: “Cumhuriyet, ahlaki nın beyin ölümü gerçekleşti- nuz? Bizler bireysel bağım- miş düşünceler ise hayatta
bağımsızlık mı? tan şikâyet etmeyin!” deme- fazilete dayanan bir idaredir. ği halde kalbi atmaya devam sızlık dediğimizde, sadece ki- kalmaya devam ediyor.
Her ayrıntısı titizlikle
çözülmüş kusursuz
Braas Çatı Sistemleri
ile evinizde konforu
hissedin.
BİREYSEL Mİ?
ULUSAL MI?