Katalog

DIŞ HABERLER 7 dishab@cumhuriyet.com.tr 14 EYLÜL 2020 PAZARTESİ 10 Ağustos’tan bu yana bölgede bulunan geminin araştırma görevi için yeni Navtex yayımlanmadı Oruç Reis’e NATO molası Oruç Reis’in Antalya’ya dönmesinin ardından AnkaraAtina hattında müzakere çabalarının yoğunlaşması bekleniyor. Türkiye, NATO ve Avrupa Birliği’nden gelen diyalog ve müzakere çağrılarının ardından Oruç Reis gemisinin önceki gün süresi dolan sismik araştırma görevi için yeni Nav tex (seyrüsefer bildirimi) yayımlama dı. Oruç Reis gemisi, 10 Ağustos’tan bu yana Akdeniz’de Türkiye’nin ilan ettiği kıta sahanlığı sınırlarının en güneyin den başlayarak, kuzeye doğru sürdür düğü sismik araştırmalarını tamamla yarak Antalya Limanı’na döndü. Türk ve Yunan askeri heyetlerinin NATO karargâhında teknik görüşmelere baş lamasının ardından Oruç Reis, Türkiye’nin daha ön ce açıkladığı kıta sahanlığı sınırlarının batı bölümün HÜSEYİN HAYATSEVER de yeni ruhsat alanlarında Yunanistan ve Mısır’ın be lirledikleri deniz yetki ala nı sınırını kapsayan bölgede araştırma yapmadan geri dönmüş oldu. Geminin Antalya Limanı’na demirlemesinin ar dından Türkiye ve Yunanistan arasın daki diyalog ve müzakere çabalarının yoğunlaşması bekleniyor. Oruç Reis, donanma gemilerinin eşli ğinde, Türk kıta sahanlığının güney sı nırlarında sismik araştırma faaliyeti ne başlamıştı. Yunanistan’ın bu araş tırmaların yapıldığı bölgenin Yunan kı ta sahanlığıyla örtüştüğü tepkilerine rağmen 27 Ağustos ve 1 Eylül’de yeni Navtex mesajlarıyla Oruç Reis’in araş tırma faaliyetleri kuzeye kaydırılmıştı. Oruç Reis’e eşlik eden TCG Kemal Reis firkateyni ile Yunanistan’a ait Limnos firkateyni arasında hafif bir çarpışma nın ardından bölgede uçuş yapan Yu nan F16’ları ile Türk F16’ları arasın da “it dalaşı” olarak tabir edilen kova lamaca yaşanmıştı. NATO devreye girdi Doğu Akdeniz’de yükselen gerilimin ardından NATO devreye girmiş ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, geçen hafta Türkiye ve Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’de çatışmayı önleme mekanizmaları kurmak kapsamında teknik görüşmeler yapmak için mutabakata vardığını açıklamıştı. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, görüşmelere başlamak için “Türk gemilerinin Yunanistan kıta sahanlığından çekilmesi gerektiğini” söylese de Türk ve Yunan askeri heyetleri geçen hafta Brüksel’deki NATO karargâhında Doğu Akdeniz’de Yunan Cumhurbaşkanı’nın Meis’i ziyareti sırasında Milli Savunma Bakanı Akar, adanın karşısında bulunan Antalya’nın Kaş ilçesindeydi. Meis’te provokatif ziyaret Doğu Akdeniz’de AnkaraAtina hattında nüfuz ve enerji mücadelesi sürer si, Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker’i Akar, “Meis Adası’na, sanki kutlama anma törenine katıldı. Burada basın men için başka yer kalmamış gibi gelinme ken Yunanistan Cumhurbaşkanı Kateri suplarının sorularını yanıtlayan Akar, “NA sini Türk kamuoyunun kışkırtma ola na Sakellaropulu, dün Oruç Reis krizinde TO nezdindeki toplantıya ev sahipliği yap rak gördüğünü” kaydetti. Yunanistan’ın sık sık gündeme gelen Meis Adası’na git maya hazırız” dedi. Oruç Reis gemisinin silahlanma adımlarına da değindi. ti. Meis’in 2. Dünya Savaşı sırasında İtal faaliyetleri ile ilgili de “Plan çerçevesin Fransa’nın Atina hükümetini kışkırttığı yanlardan alınmasının 77. yıldönümü için de ileri geri hareketler olacaktır. Orada nı belirten Akar, “Sayın Macron’un po düzenlenen törene katılan Sakellaropu ki haklarımızdan vazgeçilmesi söz konusu litikalarının iflas ettiği açık seçik görü lu, Chinook tipi askeri helikopterle adaya değil” açıklamasında bulundu. lüyor. Bunu örtbas etmek için kendin indi. Yunanistan Cumhurbaşkanı’nın yolculuğuna bir radar uçağı ve 4 F16 savaş uçağı eşlik etti. Cumhurbaşkanı Sakellaropulu, “zor ve tehlikeli bir dönem yaşadıklarını” belirterek, “Türk liderliğinin ülkelerine yönelik baskı ve saldırgan söylemlerinin arttığını” iddia etti. “Bunun Yunanlı ve Türkler tarafından çok uzun yıllar boyunca inşa edilmiş iyi komşuluk ve barış içinde yaşama ortamını sabote ettiğini” savunan Sakellaropulu, adanın ‘Meis silahsızlandırılmalı’ Akar, Doğu Akdeniz ve Ege Denizi’nde gerginliği tırmandıran tarafın Yunanistan olduğunu belirterek, Meis’in silahsızlandırılması gerektiğini, Atina hükümetinin 18 Yunan adasını anlaşmalara aykırı şekilde silahlandırdığını kaydetti. “Biz diyalogdan yanayız. Buradaki sorunlarımızın barışçıl yöntemlerle siyasi çözümlere kavuşmasını arzu ediyoruz” şeklinde konuştu. ce bazı roller kapmaya çalışmakta. Yunan halkının, Macron liderliğindeki girişimlere kapılmaması, Macron’un kendini kurtarma operasyonlarına meze olmaması lazım” ifadelerini kullandı. Akar ve TSK komuta kademesi, dün akşam saatlerinde “Şehit Yüzbaşı Cengiz Topel Akdeniz Fırtınası2020 Tatbikatı”nın “Seçkin Gözlemci Günü” faaliyetlerini takip etmek üzere Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne gitti. Yunanistan’ın hak talebinde “yüksek stratejik öneme sahip olduğunu” vur YUNANİSTAN FRANSA’DAN SAVAŞ UÇAĞI ALIYOR guladı. Sakellaropulu, “Yunanistan’ın Türkiye ile diyaloğa uluslararası hukuk temelinde açık olduğunu ve kimseyi tehdit etmediğini” söyledi. “Türkiye’nin Navtex’i yenilememesi doğru yönde bir adımdır. Hepimizin arzusu normallik ve sakinliğe geri dönmek olmalı Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, 10 milyar Avro’luk bir silahlanma programını başlattıklarını açıkladı. Miçotakis, bu kapsamda Fransa’dan 18 adet Rafale savaş uçağı alacaklarını söyledi. Miçotakis, 10 yıl sürecek si Miçotakis saldırıların önlenmesi için elektronik sistemin yenileneceğini kaydetti. Miçotakis, Oruç Reis’in geri dönmesine ilişkin ise “Türkiye ile tansiyonun düşürülmesi yönünde ilk olumlu adım” olarak nitelendirdi. Miçotakis, dır” diye konuştu. Sakellaropulu’nun adanın limanındaki savaş gemilerini ve yakındaki Karaada’yı da ziyaret edeceği belirtildi. Öte yandan Meis Adası’nın karşısında bulunan Antalya’nın Kaş ilçesinde Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Türk Silahlı Kuvvetleri komuta kademe lahlanma programı çerçevesinde, yeni tanksavar füzeler, torpidolar, hava kuvvetleri için füzeler alınacağını duyurdu. MEKO firkateynlerinin modernize edileceğini belirtti, “4 yeni firkateyn ve 4 Romeo helikopterini deniz kuvvetlerine dahil edeceğiz” dedi. Gelecek 5 yıl içinde orduya 15 bin kişilik personel alınacağını ve siber “Türkiye’nin ilk adımı ikili ilişkilerimizdeki durumun iyileştirilmesi için girizgâh olacak. Umarım devamı gelir. Türkiye ile konuşmak istiyoruz ama provokasyonların olmadığı bir ortamda” dedi. BBC’nin haberine göre Miçotakis bir soru üzerine, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yüz yüze görüşmeye hazır olduğunu da söyledi. çatışmayı önleme mekanizmaları hakkında ilk görüşmelerini yapmıştı. Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada görüşmelerin süreceği belirtilmiş, ayrıntı paylaşılmamıştı. Geçen hafta ayrıca Fransa’nın ev sahipliğinde, AB üyesi Güney Avrupa ülkeleri (Med7) toplantısında, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin yaptırım çağrılarına rağmen İtalya, İspanya, Malta ve Portekiz’in çabalarıyla, sonuç bildirisinde Türkiye’ye yönelik sert yaptırım uygulanmasına yönelik ifadeler yer almamış ve müzakere vurgusu yapılmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Oruç Reis’in araştırma faaliyetine başlamasından sonra 11 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, Mısır ve Yunanistan’ın belirledikleri deniz yetki alanı sınırıyla da kesişen Türk kıta sahanlığının batısında Türkiye Petrolleri’nin ruhsat başvurusunda bulunduğu 28 numaralı doğu meridyeninin batısındaki yeni sahalarda, ağustos ayı sonunda araştırmaya başlanacağını duyurmuştu. Buna karşın Oruç Reis’in 10 Ağustos12 Eylül arasında yaptığı araştırma bu bölgeleri kapsamadı. Çavuşoğlu, Oruç Reis’in araştırmalarının 90 gün daha süreceğini de söylemişti. lANKARA ABD’den GKRY’de eğitim merkezi adımı ABD Dışişleri Bakanı önceki gün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni ziyaret etti. Cumhur başkanı Nikos Anastasiadis ve Dı şişleri Bakanı Nikos Christodouli des ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, Pompeo, Doğu Akde niz’deki gerilime diplomasi yoluy la çözüm bulunması gerektiğini belirterek “Türkiye’nin bölgedeki eylemleri bizi derinden endişelen diriyor. Güney Kıbrıs Rum Yöneti mi kendi münhasır ekonomik böl gesindeki hidrokarbon kaynakla rı dahil doğal kaynaklarından fay dalanma hakkına sahiptir” de di. ABD Başkanı Donald Trump’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Baş bakanı Kyriakos Miçotakis ile böl gede yükselen tan siyon hakkında te lefon görüşmesi yaptığını hatırlatan Pompeo, “Bölgede ki ülkeler güvenlik, enerji kaynakla Pompeo rı ve denizlerle ilgi li konuları diplomatik yolla ve ba rışçıl şekilde çözmeliler” diye ko nuştu. Pompeo, güvenlik alanında işbirliğinin bölgede daha önemli hale geldiğini vurgulayarak, “Do ğu Akdeniz, enerji yoluyla birçok ülkeyi bir araya getirme ve ye ni pazarlar oluşturma kabiliyetine sahip. Enerji kaynakları, Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasın da paylaşılacak” dedi. ABD’li Bakan ayrıca bölgede ki güvenlik işbirliğini güçlendir me çabaları kapsamında Güney Kıbrıs’ta yeni bir eğitim merkezi kurulacağını duyurdu. Kıbrıs Ka ra, Deniz ve Liman Güvenliği Mer kezi CYCLOPS adıyla kurulacak merkezin ABD tarafından finan se edileceğini aktaran Pompeo, merkezin bölgedeki “sınır güvenliği ve silahsızlanma” konularında danışmanlık vereceğini aktardı. “ABD’nin, Rusya’nın buradaki limanlardaki para aklama eylemlerinden duyduğumuz endişeyi dile getirdim. Kıbrıs limanlarında duran Rus gemilerinin hepsinin Suriye’de insani görevler yapmadığını biliyoruz” ifadelerini kullandı. Anastasiadis ise Pompeo’nun ziyaretinin Doğu Akdeniz’de çok önemli gelişmeler yaşandığı bir dönemde gerçekleştiğini kaydetti. Anastasiadis, ikili müzakereler yoluyla ya da Uluslararası Adalet Divanı’na başvurarak, Kıbrıs’ın kuzeyi ile batısındaki deniz alanlarının Türkiye ile sıAnastasiadis nırlandırılmasına hazır olduklarını Pompeo’ya bildirdiğini kaydetti. Rum lider, Kapalı Maraş konusundaki gelişmelerle ilgili de Pompeo’yu bilgilendirdiğini söyledi. Öte yandan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’dan Pompeo’nun adayı ziyaretinde kendisiyle görüşme planı yapmamış olmasına eleştiri yükseldi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü, ABD’nin GKRY Büyükelçisi Judith Garber’in, Akıncı’yı telefonla aradığını ve Pompeo’nun zaman darlığı nedeniyle Rum liderliğini ziyaret edeceğini, bunun yanlış anlaşılmamasını söylediğini aktardı. Sarı Yelekliler yeniden sokakta Fransa’da Emmanuel Macron yönetimine karşı “Sarı Yelekliler”, yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle ara verdikleri protestolara yeniden başladı. Başkent Paris’te önceki gün meydanlara çıkan eylemciler Wagram Meydanı’nda top lanarak yürüyüşe geçti. Kentte metro seferleri durdurulurken, ChampsElysees Meydanı güvenlik gerekçeleriyle kapatıldı. Sayısı bini bulan göstericiler ile polis arasında çatışmalar yaşandı. Bazı göstericiler park halindeki araçla rı ve çöp kutularını yaktı. Polis göz yaşartıcı gazla müdahale etti. 200 göstericinin gözaltına alındığı bildirildi. Sarı Yelekliler, iki yıl önce benzine yapılan zamla eylemlere başlamış, gösteriler Macron karşıtı harekete dönüşmüştü. İngiltere ve İsrail’de önlemler sıkılaşıyor Yeni tip koronavirüs (Covid19) vakalarındaki artış nedeniyle bazı ülkeler önlemleri yeniden artırma yolunda. İngiltere’nin kurallara uyulmadığı takdirde yeniden karantina uygulamasına geçebileceği belirtildi. İsrail medyası da salgın nedeniyle 18 Eylül’de sokağa çıkma yasağı ilan edileceğini duyurdu. Başbakanlık ve Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, sokağa çıkma yasağının süpermarket, eczane gibi yerler dışında restoran, otel, kültür ve eğlence mekânları ile mağazaların kapatılmasını içereceği belirtildi. Sağlıkçılara destek Öte yandan güvenlik güçleri, Avustralya’nın Melbourne kentinde düzenlenen karantina karşıtı protestoda 74 kişiyi gözaltına aldı. Önceki gün Melbourne’da yaklaşık 100 kişi yine koronavirüs kısıtlamalarına karşı gösteri yapmış,14 kişi gözaltına alınmıştı. Belçika’nın başkenti Brüksel’de ise ülkedeki sağ lık çalışanlarına yeni tip koronavirüs salgınıyla mücadelelerinden dolayı destek gösterisi düzenlendi. Mont des Arts Meydanı’nda toplanan binlerce Belçikalı, ülkenin sağlık sektörüne daha fazla yatırım yapılmasını ve sağlık çalışanlarının maaşlarının iyileştirilmesini talep etti. Hindistan’da 94 bin 372 yeni hastayla birlikte vaka sayısı 4.7 milyonu geçti. Küresel çapta dün itibarıyla vaka sayısı 28 milyon 986 bin 520’ye, can kaybı ise 925 bin 303’e yükseldi. Ülkede yoksulluk karşıtı eylemler dinmiyor. Libya’da göstericilere ateş açıldı Libya’da yaşam koşullarını protestolar sürerken Hafter güçlerinin eylemcilere ateş açtığı öne sürüldü. AA’nın haberine göre Bingazi, Merc ve Beyda kentlerinde önceki gece sokaklara çıkan göstericiler, başta elektrik kesintileri olmak üzere, yolsuzluk, hayat pahalılığı, maaşların ödenmemesi ve su kesintileri gibi ağırlaşan yaşam şartlarını protesto etti. Habere göre ülkenin doğusunda etkin Hafter cephesinin kontrolündeki Merc kentinde göstericilere ateş açılması sonucu en az 5 kişi yaralandı. Afrika kıtasının en büyük petrol rezervlerine sahip ülkesi Libya’nın tüm şehirlerinde, günde 20 saate varan elektrik kesintileri yaşanıyor. Hafter, kontrol ettiği doğu bölgelerindeki petrol kuyularını ve tesislerini ocak ayından bu yana kapalı tutuyor. ABD’nin Libya Büyükelçiliği, Hafter’in, petrole uyguladığı blokajı 12 Eylül itibarıyla sona erdireceğini kendilerine “taahhüt ettiğini” duyurmuştu. Büyükelçilikten yapılan yazılı açıklamada, ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland’ın, Halife Hafter ile “karşılıklı yazışmalarda” bulunduğu kaydedilmişti. Öte yandan Ankara’nın tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne bağlı Libya Devlet Yüksek Konseyi ve Hafter’in müttefiki Tobruk Temsilciler Meclisi’ni temsil eden heyetler, Fas’ta ülkedeki üst düzey kurumlara yapılacak atamalarla ilgili anlaşmayı imzaladı. Doha’da barış içeride çatışma Taliban ve Afgan hükümet güçlerinin, taraflar arasında önceki gün Katar’ın başkenti Doha’da uzun zamandır beklenen barış görüşmelerinin başlamasından saatler sonra Afganistan’da çatıştıkları bildirildi. Taliban’ın Kapsia ve Kunduz illerinde saldırılar gerçekleştirdiği kaydedildi. Afganistan Savunma Bakanlığı Sözcüsü Fawad Aman, “Barış görüşmelerinin başlamasıyla birlikte Taliban’ın saldırılarını azaltmasını bekliyorduk, ancak ne yazık ki hala sürüyor” dedi. Aman, görüşmelerin başlamasından bir gün önce de Taliban’ın ülke çapında hükümet güçlerine ve kurumlarına karşı 18 saldırı düzenlediğini söyledi. Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid yaptığı açıklamada, “Kunduz’daki önemli bir otoyolda operasyon başlatmak için gelen Afgan güçlerinin konvoyuna yapılan saldırıyı üstlendiklerini” duyurdu. Afganistan güvenlik güçlerinin de Baghlan ve Cevizcan illerinde hava ve topçu saldırıları düzenlediği bildirildi. Rusya’da yerel seçimler Rusya’da halk dün yerel seçimler için sandık başına gitti. Seçimin, emeklilik reformu, düşen gelirler ve yolsuzluk gibi nedenlerle desteğini kaybetmeye başladığı yorumları yapılan Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Birleşik Rusya Partisi için bir “test niteliğinde” olduğu belirtiliyor. Muhalif lider Aleksey Navanly’nin zehirlendiği iddialarının yankılarının sürdüğü ülkede 83 federal bölgede yapılan ve yaklaşık 160 bin kişinin yerel meclisler için aday olduğu belirtilen seçimlerde oylama üç gün sürecek. 20 bölge valisi ile 11 bölge milletvekili seçilecek. Sandıkların kapandığı belirtilen Rusya’nın uzak doğusundan gelen ilk sonuçlara göre ise Kremlin destekli iki vali adayı seçimleri büyük farkla önde götürüyor. Oy kullanımında yeni tip koronavirüs salgınına karşı önlemler alındı.