Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 29 TEMMUZ 2020 ÇARŞAMBA HABER/YORUM Atatürk’e kimler lanet okur? Diyanet İşleri Başkanı’nın, geçen hafta Ayasofya’daki törende, cuma hutbesinde, Atatürk ve Cumhuriyet kurucularına yönelik sözleri, gündemdeki yerini koruyor. İsim vermeden, Cumhuriyeti kuranları lanetleyen başkanın, Atatürk hakkındaki düşünceleri sır değil. Bu kez, kendi çıtasını da hayli yükselttiği için büyük tepki çekti. İstifası istendi. Hakkında, yargıya başvuranlar var. Türkiye içinde ve dışında, iktidarda ve muhalefette, din adına, mezhep adına, etnik kimlik adına, liberalizm adına, sosyalizm adına, milliyetçilik adına Atatürk’e, Cumhuriyete, Cumhuriyetin kurucularına söven geniş cephenin varlığı malum. Peki, bu cephe kime hizmet ediyor? İslam dinine mi, Türklüğe mi? Yoksullara mı, emekçi halka mı? Mazlum milletlere mi? Kadınlara mı, gençlere mi? Hiçbirine. Emperyalizme hizmet ediyor. Kimlerle yan yana? Emperyalist odaklarla, onların güdümündeki yapılarla, FETÖ, PKK, PYD, YPG başta olmak üzere terör örgütleriyle, Türkiye’nin bağımsızlığı, bütünlüğü, egemenliği ve siyasal birliğine karşıt güçlerle… Hemen bir örnek verelim. 2012’de, İngiliz Ordu Müzesi, sanal ortamda bir anket yapmış, İngilizlerin en büyük düşmanının kim olduğunu sormuştu. Atatürk ilk sırada çıkmıştı. Belli ki, Atatürk düşmanları, Atatürk’ü en büyük düşman olarak gören İngiliz emperyalizmiyle birlikteler. Atatürk düşmanlığının boyutları Vatanı işgalden kurtaran, düşmanı yurttan kovan, TBMM ile millet iradesini egemen kılan, laik bir Cumhuriyet kuran, yurttaşların eşitliğini, kadın haklarını, hukuk devletini, çağdaş, bilimsel, eşit, halkçı bir toplumsal düzeni savunan Atatürk’e düşmanlığın, sadece ideolojik boyutları yok. Bu düşmanlık, özgüven eksikliğiyle, kişisel öfke ve kinle, cehaletle, ezik bir ruh haliyle de yakından ilgili. Çünkü Atatürk, meşruiyetin kaynağı olarak Meclis’i ve milleti görüyor. milli iradeyi, milli egemenliği, milli güçleri temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise emperyalizmin işbirlikçilerini, tek adam ve saltanat özlemini… Çünkü Atatürk, emeği, gayreti, özveriyi, özgüveni, vatan sevgisini, vatan için çalışmayı, gerektiğinde ön safta, en ön sırada vatan için ölümü göze almayı temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise korkaklığı, cepheden kaçmayı, işgalci güçlere yaranmak için her türlü ödünü vermeyi, tembelliği, teslimiyetçiliği… Çünkü Atatürk, dürüstlüğü, erdemi, tüm mal varlığını millete bırakmayı temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise çalmayı, çırpmayı, hırsızlığı, yolsuzluğu… Çünkü Atatürk, millete hesap vermeyi temsil ediyor. Nutuk ile tarihe not düşerken, millete de hesap veriyor. Lanet okuyanlar ise yaptıklarını milletten gizlemeyi, millete hesap vermemeyi, yabancı güçlerle gizli işler çevirmeyi… Çünkü Atatürk, doğru söylemeyi, aldatmamayı, kandırmamayı, yanılmamayı, yanıltmamayı temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise aldatmayı, kandırmayı, yanıltmayı, aldatılmayı, kandırılmayı, yanıltılmayı… Çünkü Atatürk, bilgi birikimi yüksek, ilgi alanları geniş, entelektüel altyapısı sağlam, düşünsel hazırlığı güçlü bir liderliği temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise bilgisizliği… Çünkü Atatürk, şıklığı, zarafeti, nezaketi, karizmayı temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise kabalığı, hakareti… Çünkü Atatürk, kararlı bir duruşu temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise sürekli fikir değiştirmeyi, büyük güçler karşısında geri adım atmayı, boyun eğmeyi, yalpalamayı… Çünkü Atatürk, tam bağımsızlığı, ulusal egemenliği, aydınlanmayı temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise teslimiyetçiliği, bağnazlığı, cehaleti, eşitsizliği. Sözün özü Atatürk, Çanakkale Zaferi’ni, Kurtuluş Savaşı’nı, Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşunu temsil ediyor. Lanet okuyanlar ise Osmanlı Devleti’nin teslim oluşunu, Mondros Mütarekesi’ni, Sevr Antlaşması’nı… Mardin Belediyesi’nde operasyon Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım olarak atanan Mardin Valisi Mahmut Demirtaş’ın göreve başlamasının ardından yaklaşık 2 aydır süren denetimler kapsamında düzenlenen operasyonda, 10 kişi gözaltına alındı. İçişleri Bakanlığı ve Sayıştay müfettişlerinin hazırladığı raporlar doğrultusunda tespit edilen usulsüzlükler nedeniyle belediyede görevli 14 üst düzey yönetici görevden alındı. Aralarında üst düzey yönetici olarak görev yapmış F.K. B.E., Y.E.A., S.Y. ile belediyeye iş yapan müteahhitlerin olduğu 10 kişi dün gözaltına alındı. l DHA 29 TEMMUZ 2020 SAYI: 34626 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ek Yayınlar) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 04:04 05:50 13:16 17:11 20:31 22:09 Ankara 03:55 05:38 13:00 16:53 20:13 21:48 İzmir 04:25 06:04 13:23 17:14 20:32 22:04 Yunan gazeteleri şöyle yazsa kimse şaşırmayacaktı: “Atina Valiliği, Lozan Barış Antlaşması’nın 97. yıldönümü kutlamalarını yasakladı.” H Biliyorsunuz; Anadolu’yu işgal sözleşmesini, Atatürk ve silah arkadaşlarının mücadelesi ile yutmak zorunda kalanlar Lozan’ı imzaladılar. Lozan kutlamalarına yasağı emperyalist ülkeler getirseydi doğal karşılanırdı... Çünkü Lozan Türklerin bağımsızlık sözleşmesidir. Öyle bir sözleşme ki şehitlerin kanı ile mühürlenmiştir. İşgalciler, padişahın ve şeyhülislamın onayı ile Osmanlı’yı parçalayan kölelik antlaşmasının yerine bağımsız Türkiye’nin tapusu Lozan’a mecbur kaldılar. Dönemin işgal kuvvetlerinin ve o ülkelerin vatandaşlarının Lozan’dan rahatsızlık duyması son derece normal... Ancak Lozan kutlamaları Atina’da değil, Yunan askerinin denize döküldüğü İzmir’de yasaklandı! Gerekçesi; kutlamalar toplumsal ayrışma ve kargaşaya neden olabilirmiş... Nerede? Türkiye’de! Türklerin, teslim olmuş, pay edilmiş bir devletten tam bağımsız bir ülke haline geldiğini dünyaya kabul ettiren antlaşması, vatandaşlar arasında neden düşmanlık yaratsın? Türkiye’de Yunan işgalinden mutlu olanlar mı var? “Keşke Yunan galip gelseydi” diyen Fesli Kilit... Kadir’in takipçilerinin rahatsız olması, devleti yönetenleri neden ilgilendiriyor? H Düşünün, bu ülkenin kurucu anlaşması, ülkeyi yönetenler tarafından tartışmaya açılıyor... Lozan’ın yıldönümünde Anıtkabir, nasıl denk geldiyse? ilaçlama bahanesi ile kapatılıyor. Ayasofya, Lozan’ın yıldönümünde siyasi şovla cami yapılıyor. Kemal Kılıçdaroğlu; “Daha Sultanahmet Camii’ni dolduramadınız, Ayasofya’yı cami yapacak kadar istikametimi kaybetmedim” dese, olacakları düşünün. Oysa bu cümleleri AKP Genel Başkanı Erdoğan bir yıl önce söylüyor ve “geçen bir yılda ne değişti” diye kimse sormuyor... Lozan’ın yıldönümünde hilafet sesleri yükseliyor... Kimileri sokaklara dökülüp Atatürk Türkiyesi’nin yıkılma zamanının geldiğini ilan ediyor... Tesadüf değil... Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş... Yıllardır tek bir konuşmasında Atatürk’e rahmet okuma mış... Elinde kılıç Ayasofya hutbesinde ise ortalama zekâda herkesin anladığı gibi Atatürk’e lanet okuma cüretini gösterebiliyor. Kıldığı namazı, yaptığı ibadeti ve maaşını aldığı makamı Atatürk’e borçlu olan Ali Erbaş... Yazarların köşelerini cımbızlayıp suç uyduran, gençlerin sosyal medya hesaplarında “niyet okuyarak” suçlu avına çıkan bazı yargı mensupları, halkı kin ve düşmanlığa açıkça sürükleyen Diyanet İşleri Başkanı’nın sözlerine çıt çıkarmıyor... H İzmir Bergama İlçe Milli Eğitim Müdürü Nuri Kiraz, Lozan için “Bize dayatılan Lozan kilidinin bir parçasını daha çöpe attık. Darısı diğer maddelerin” ifadesini kullandı. Oysa Türkler için kilit, Lozan değil Sevr idi... Sevr’in dayattığı esaret kilidini açan, Türkiye’yi özgürleştiren antlaşmadır Lozan... H AKP ile birlikte kilit; Atatürk devrimleri ve Cumhuriyet rejimine vuruldu. Medyaya, yargıya, anayasal tüm kurumlara... Çağdaş Türkiye’nin yarınlarına... Çözüm, sandığa vurulan kilidi kırmaktan geçiyor. Oylara sahip çıkıldığında, seçim günlerinde zafiyet yaşanmadığında tıpkı yerel seçimlerde olduğu gibi halkın iradesi tüm engelleri aşabiliyor. Toplum muhalefetten, cesaret, direnç, çıkış yolu bekliyor... Karşıdevrimin zindanlarından, umudu çekip çıkarmasını istiyor... FETÖ’nün 15 Temmuz darbe girişimine direnen komutanlar emekliye sevk edildi Jandarmada tasfiye HÜSEYİN HAYATSEVER Geçen hafta toplanan Yüksek Askeri Şura’da (YAŞ) Orgeneral Metin Temel ve Korgeneral Zekai Aksakallı’nın emekli edilmesinin ardından Jandarma Genel Komutanlığı’ndan da aralarında 15 Temmuz darbe girişimine direnmiş komutanların yer aldığı isimler emekli edildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı kararla FETÖ’nün kumpas davalarından Balyoz kapsamında 3’er yıl tutuklu kalan, daha sonra 15 Temmuz darbe girişiminde Jandarma Genel Komutanlığı’nda darbecilere direnen Tümgeneral Ahmet Hacıoğlu ile Ali Demir’in de aralarında bu lunduğu 4 general ve 24 albay emekliye sevk edildi. Şırnak Jandarma Bölge Komutanı Tümgeneral Ahmet Hacıoğlu, Türkiye’nin Baku Büyükelçiliği İçişleri Müşaviri Tuğgeneral Ali Demir, Van Jandarma Asayiş Komutanı Tümgeneral Hacı İlbaş ve Jandarma Lojistik Başkanı Tuğgeneral Abdullah Koçum, 30 Ağustos’tan geçerli olacak şekilde emekliliğe sevk edildi. Jandarma Genel Komutanlığı’ndan Tuğgeneral Engin Çırakoğlu tümgeneralliğe, albaylar Mehmet Çimen, Metin Düz, Ersel Özer, Uğur Ertekin ve Gökhan İnan ile Sahil Güvenlik Komutanlığı’ndan Albay Cengiz Ünver tuğgeneralliğe terfi ettirildi. Ünver, Sahil Güvenlik Komutan Yardımcılığı’na atandı. l ANKARA Kırıkkale şehidinin annesi ve babası tabuta sarılarak gözyaşı döktü. Gözyaşlarıyla uğurlandılar Mersin Mut’ta önceki gün askerleri taşıyan yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu meydana gelen kazada şehit olan 4 asker dün memleketlerinde toprağa verildi. Şehit Mustafa Dağlı, Tarsus’ta düzenlenen cenaze töreninin ardından Tepeköy Mezarlığı’nda toprağa verildi. Şehidin annesi Raziye Dağlı, oğlunun ardından “Askerlik yakışmış kuzuma. Canım oğlum” diyerek gözyaşı döktü. Şehit Caner Mayendağı’nın naaşı Samsun İlkadım’da düzenlenen törenle Kıranköy Mezarlığı’nda defnedildi. Anne Güngör Göksert, oğlunu asker selamıyla uğurladı. Şehit er Samet Çaldır’ın naaşı Bursa’nın Yıldırım ilçesinde toprağa verildi. Şehidin 2 aylık hamile eşi Elif Çaldır, eşinin tişörtüne sarılarak gözyaşı döktü. Ulaştırma er Kerim Arslan’ın naaşı ise Kırıkkale’nin Sulakyurt ilçesinde son yolculuğuna uğurlandı. Şehidin annesi Güler Arslan’ın tabuta sarılarak “Kokun geliyor oğlum, çık bir yüzünü göreyim” demesi yürekleri dağladı. Kazada yaşamını yitiren otobüs şoförü Melih Kızıltepe (27) ve yedek şoför Süleyman Savaş’ın (46), Manisa Alaşehir’deki evlerinde de büyük üzüntü vardı. Kazada yaralanan 27 askerden 14’ünün tedavisi sürüyor. Halk TV’nin cezasına ‘yürütmeyi durdurma’ RTÜK’ün, Halk TV’ye verdiği 5 günlük kapatma cezasında yürütmeyi durdurma kararı verildi. RTÜK, Halk TV ve Tele 1’e, 5 günlük ekran karartma cezası vermişti. Kararın Tele 1’e tebliğ edilmesinin ardından yürütmeyi durdurma kararı verilmişti. Halk TV’ye verilen ceza da önceki gün tebliğ edildi. RTÜK üyeleri İlhan Taşcı ve Okan Konuralp’in yargıya taşıdığı karara ilişkin yürütmeyi durdurma kararı verildi. Taşcı, “Halk TV’ye verilen 5 günlük ekran karartma cezasına ilişkin açtığımız davada Ankara 3. İdare Mahkemesi, cezanın yürütmesinin durdurulmasına oybirliğiyle karar verdi” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet Görüşmelerin ardından Meclis tatile girecek ‘Sansür’ Genel Kurul’da AKP ve MHP milletvekillerinin imzası ile Meclis’e sunulan ve muhalefet tarafından “sansür” olarak tanımlanan sosyal medya düzenlemesinin görüşmeleri dün TBMM Genel Kurulu’nda başladı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 1 Temmuz’da, “sosyal medyanın düzene sokulması gerektiğini” belirterek, yasa hazırlığı yapıldığının sinyallerini vermişti. Kısa sürede hazırlanarak Meclis’e sunulan düzenleme, genel kurul gündeminde öne alındı ve görüşmeleri başladı. CHP’nin, anayasa ve AİHS’ye aykırı olduğu gerekçesiyle teklifin komisyona iade edilmesi talebi reddedildi. Teklifin görüşmelerinin tamamlanmasının ardından TBMM, 1 Ekim’e kadar tatile girecek. Baş: Amaç halkın sesini kısmak Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında, “Amaç, halkın sesinin kısılmasıdır, insanların özgürce düşüncelerini ifade edebilmelerinin önüne yeni engeller koymaktır” dedi. l ANKARA BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI behicak@yahoo.com.tr kamilmasaraci@gmail.com SOLDAN SAĞA: 1/ Antalya’nın Finike ilçesinde bir 1 2 3 4 5 6 78 9 yayla. 2/ Sar 1 M A N K A L A A ma tekniğiyle 2 E G O L A T İ F yapılan bir 3 tür işleme. 4 3/ “Yine 5 yükünün ker 6 vanı geldi / 7 Çekemem bu derdi bölek seninle” (Fer 8 9 FA F İ LETO T Mİ NE İ R UKALA ALO NA AZAP Z EŞAR İ L İ K ET İ K KÜR A RA Z BOĞA yadi)... Eskiden İslam devletlerinde sınır boylarına kurulan küçük kale. 4/ Ürik asidin tuzu ya da esteri... 532’de Bizans’ta ortaya çıkan büyük bir ayaklanmaya verilen ad. 5/ Yapılması ge rekli olan... Mikroskop camı. 6/ Dağkırlan gıcı... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 7/ Kristof Kolomb’un Amerika seferi sırasında yönettiği üç gemiden biri... Hatay yöresine özgü, buğday ve etle yapılan bir yemek. 8/ Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa yazılışı... İri taneli bezelye. 9/ Fas’ın plaka kodu... Tevfik Fikret’in, şimdi müze olarak kullanılan evinin adı. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ İnsanın kendine güvenme duygusu. 2/ Kaliteli bir kahve cinsi. 3/ Su ya da başka sıvıları taşımakta kullanılan büyük cam şişe. 4/ Ses... Vietnam müziğine özgü bir tür lavta. 5/ Kaplarda su nedeniyle oluşan tortu... Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı... Yemek.. 6/ Buğday tanesinin olgunlaşmış içi... Gürcistan’ın para birimi. 7/ Afganistan’ın başkenti... Doğu Karadeniz yöresine özgü ipek başörtüsü. 8/ Uzun tütün çubukları kullanıldığı dönemlerde odanın ortasına yerleştirilen kül çanağı. 9/ Birbirine bağlanmış iki tekneden oluşan deniz taşıtı.