Katalog

10 19 HAZİRAN 2020 CUMA DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ BORSA ALTIN CUMHURİYET EKONOMI ALTIN 24 AYAR 6.8810 0.2 kuruş 7.7050 1 kuruş 8.5440 6.7 kuruş 8.94 0.22 puan 112.494 1555 puan 2556.34 4b18 lira 380.22 51 kuruş İŞSIZLIK SORUNU DÜNYADA TEHLIKELI BIR ŞEKILDE BÜYÜRKEN ÜLKELER ÇARE ARAYIŞINDA Temel gelir kampanyası Jale Özgentürk YAKIN PLAN jale.ozgenturk@cumhuriyet.com.tr İnsanları sokaklara düşüren yoksulluğun önlenmesi için dünya ülkelerinin gündeminde bir süredir “vatandaşlık temel geliri” tartışması var. 28 üyeli Avrupa Birliği’nde 25 Eylül’de bir imza kampanyası başlatılıyor. 1 milyon imzaya ulaşılırsa Avrupa Birliği konuyu gündemine alacak. İşsizlik tüm dünyanın bir numaralı sorunu. Teknolojinin gelişmesi, robotizasyon, esnek çalışma, mesleklerin kaybolması derken dünya hızla bir sosyal kâbusa yaklaşıyordu. Koronavirüsle birlikte bu kâbus gerçek oldu. Bu süreçte dünyada 320 milyon kişinin işsiz kalacağı belirtiliyor. İşsiz, umutsuz kitlelerin sokağa çıkması için artık ufak bir kıvılcım yetiyor. Türkiye ekonomisi de Kovid öncesi büyük bir krizin içinden geçiyor, işsizlik oranları hızla artıyordu. Koronavirüs salgını ile son bir yılda işsiz ordusuna katılanların sayısı 500 bini aştı. Ülke genelinde işsiz sayısı 4 milyona dayandı. Umudunu kaybedenlerin oranı her geçen gün artıyor. Bu sorun nasıl aşılacak? Kitlesel Ali Mutlu Köylüoğlu, “vatandaşlık temel geliri” fikrini yaymak için dünyanın 12 ülkesiyle birlikte Fatih’te eylem yaptı. işsizlik, kitlesel çaresizliğe nasıl çözüm bulunacak? Bu konuda tartışılan konulardan biri “vatandaşlık temel geliri...” Tarifi şöyle: “Tüm vatandaşlara, her bir bireye, herhangi bir sınırlama, ayrım veya şart olmaksızın, temel ihtiyaçlarını karşılayabileceği miktardaki parasal büyüklüğün, koşulsuz bir şekilde ve başkaca gelirlerinden bağımsız olarak, devlet tarafından, düzenli olarak, ömür boyu ödenmesi...” Tarifi yapan Türkiye’de bu konuyu gündeme getirmek için yaklaşık 5 yıldır çalışan Dr. Ali Mutlu Köylüoğlu. Bir grup arkadaşı ile Mayıs 2019’da ‘Vatandaşlık Temel Geliri Araştırma Geliştirme Kültür ve Yayma Derneği’ kurmuş. Köylüoğlu, bu çalışmaların birçok ülkede yürütüldüğünü pandemi sürecinde ise hızlandığını ve aciliyet kazandığını belirtiyor. Köylüoğlu, yaklaşık üç yıldır Evrensel Temel Gelir Avrupa toplantılarına katılıyor. Bu kapsamda şekillenmesinde kendisinin de büyük katkısı olan bir kampanya gündemde. 25 Eylül 2020’de başlaması planlanan kampanya, Avrupa Vatandaşları İnisiyatifi tarafından yürütülecek. 1 milyon imza toplanırsa bu konu, 28 üyeli Avrupa Birliği’nin karar mekanizmalarının gündemine alınacak. Kabul edilme ihtimali de yükselecek. Köylüoğlu, Türkiye’nin AB tam üyesi olmamasına rağmen Avrupa’da yaşayan milyonlarca Türk’ün çifte vatandaş olduğunu hatırlatıyor. Ve bu vatandaşların imza kampanyasında önemli bir rol üstlenebileceğini ekliyor. Tehlike yaklaşıyor. “Vatandaşlık temel geliri” kavramını bundan sonra daha sık duyacağız. VATANDAŞI ÖZGÜRLEŞTIRECEK Ali Köylüoğlu, konunun aslında ilk önce ABD’de Nixon döneminde gündeme geldiğini söylüyor. Gallup araştırmasına göre vatandaşlık temel geliri konusunda destek ABD’de yüzde 49. Fransa ve İngiltere’de yüzde 70’lerdeymiş. Ancak o başka ülkelerden bir örnek beklenmesine gerek olmadığını hatırlatıyor. Kaynak konusundaki eleştirilere de katılmıyor. Gelirle elde edilecek faydaların bu kaynağı yaratacağını söylüyor. “Vatandaşlık Temel Geliri tüm vatandaşlarımıza onurlu bir yaşam, tercih yapabilme, tercihlerini ifade edebilme, pozitif anlamda ‘Hayır’ diyebilme kabiliyeti kazandıracak, vatandaşlarımızı özgürleştirecektir” diyor. Ancak bu konunun önünde bazı engeller olduğunu söylüyor ve şöyle sıralıyor: “Vatandaşın vatandaş olduğu için elde edeceği gelirle özgürleşmesi, siyasi partilerin isteyeceği bir gelişme değil. Ayrıca siyasetçilerin bu gelirin topluma olumlu anlamda katacaklarını da yeterince bilmiyor olmaları önemli bir engel. Bütün dünyada son zamanlarda siyasetçiler bu konuyu gündeme getiriyor ama vatandaşlık geliri kavramının içini boşaltacak, yozlaştıracak şekilde içerik olarak eksik ve farklı uygulamalara neden olması da önemli bir sorun olacaktır. Bunun için bizim çalışmalarımızın amacı halkımızın bilinçlendirmek ve bunu talep etmesidir.” T.C. ÇANKAYA İLÇE NÜFUS MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN İLANEN DUYURULUR Ekli listede adı, soyadı, verilen kişilerin adresleri tespit edilemediğinden, yasal süresi içerisinde veya gerçeğe aykırı adres beyanında bulunduklarına ilişkin İdari Para Cezaları kendilerine tebliğ edilememiş olup, Varsa bilgi ve belgeleriyle yedi (7) gün içerisinde en son adres beyanında bulunduğu Nüfus Müdürlüğüne müracaat etmesi gerektiği, Bu cezaya karşı 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 27. maddesi uyarınca tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Sulh Ceza Mahkemesine başvurabileceği, 5326 Sayılı Kabahatler Kanununun 17/6 maddesi uyarınca kanun yoluna başvurmadan önce (tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde) ödeme yapması halinde peşin ödeme indiriminden yararlanabileceği, Kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde, idari para cezasının ilk taksitinin peşin ödenmesi koşulu ile bir yıl içinde ve dört eşit taksit halinde ödenmesine karar verilebileceği, taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idari para cezasının kalan kısmının tamamen tahsil edileceği hususunun iş bu gazete ilanından itibaren yedi gün sonra kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağı ilanen tebliğ olunur. ÇANKAYA İLÇE NÜFUS MÜDÜRLÜĞÜ İLANEN TEBLİGAT YAPILACAK KİŞİLERE AİT LİSTE SIRA NO ADI SOYADI SON ADRESİ EVRAKIN İÇERİĞİ KONUSU 1 YUNUS EMRE DİKTEPE NASUH AKAR MAH. 1404 SK. ÖRNEK BLOK NO:17 İÇ KA İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI PI NO:2 ÇANKAYA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/67 ADRES BEYANI 2 OSMAN MURAT ANFAZLIOĞLU KIZILIRMAK MAH. 1425 CAD. C BLOK NO:32 İÇ KAPI NO:110 ÇANKAYA/ANKARA İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI ESAS SAVUNMA 2019/101 ADRES BEYANI 3 SAADETTİN DOKUMACI EMEK MAH. 18 CAD. BERRAK APT. BLOK NO:45 İÇ KAPI İDARİ PARA CEZASINI GERÇEĞİ AYKIRI NO:1 ÇANKAYA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/99 ADRES BEYANI 4 CANİP KARAKUŞ PROF. DR. AHMET TANER KIŞLALI MAH. 2896/1 SK. MUT İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI LU TEK BLOK NO:5 İÇ KAPI NO:22 ÇANKAYA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/178 ADRES BEYANI 5 ÇAĞLA SEDA KAÇMAZ BİRLİK MAH. 451 CAD. MİMOZA SİTESİ A1 BLOK NO:2/1 İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI İÇ KAPI NO:25 ÇANKAYA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/185 ADRES BEYANI 6 SALİM ŞİMŞEK KORKUTREİS MAH. SEZENLER CAD. NO:16 İÇ KAPI NO:4 İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI ÇANKAYA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/187 ADRES BEYANI 7 ŞERİFE ÖZALP MUTLUKENT MAH. SUZİDİLARA CAD. NO:9 ÇANKAYA/AN İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI KARA ESAS SAVUNMA 2019/194 ADRES BEYANI 8 SERCAN BAĞBAŞI OĞUZLAR MAH. 1393 CAD. NO:25 İÇ KAPI NO:2 ÇANKA İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI YA/ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/190 ADRES BEYANI 9 ÖZGÜR BAYKAN AŞIKPAŞA MAH. 222 SK. NO:4A İÇ KAPI NO: ÇANKAYA/ İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/196 ADRES BEYANI 10 CÜNEYT ÖZMEN İLKADIM MAH. SEÇKİN SK. NO:3 İÇ KAPI NO:1 ÇANKAYA/ İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI ANKARA ESAS SAVUNMA 2019/204 ADRES BEYANI 11 BAYRAM İNANÇ BOZTEPE MAH. 230 SK. NO:41 ÇANKAYA/ANKARA İDARİ PARA CEZASINA GERÇEĞİ AYKIRI ESAS SAVUNMA 2020/7 ADRES BEYANI 12 TUBA KİRİŞKIRAN BEYTEPE MAH. 5365 SK. NO:1A İÇ KAPI NO:22 ÇANKAYA/ İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI ANKARA 2019/2714 ADRES BEYANI 13 ENDER GÜNALTAY AHLATLIBEL MAH. 1825 SK. NO:1 İÇ KAPI NO: ÇANKA İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI YA/ANKARA 2019/2715 ADRES BEYANI 14 NASİBE ÖZDOĞAN OĞUZLAR MAH. 1371 CAD. DURMAZ APT. BLOK NO:4 İÇ İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI KAPI NO:10 ÇANKAYA/ANKARA 2019/2716 ADRES BEYANI 15 HÜSEYİN SANLI İNCESU MAH. AZAK SK. FUNDA APT. BLOK NO:14 İÇ KAPI İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI NO:7 ÇANKAYA/ANKARA 2019/2717 ADRES BEYANI 16 MEHMET BARIŞ YALÇIN NAMIK KEMAL MAH. 94 CAD. NO:22 İÇ KAPI NO:3 ÇANKA İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI YA/ANKARA 2019/2718 ADRES BEYANI 17 SERDAR ÖZYURT EMEK MAH. 19 SK. NO:137 İÇ KAPI NO:K9 ÇANKAYA/AN İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI KARA 2019/2719 ADRES BEYANI 18 ENTAN NAMLI CEVİZLİDERE MAH. 1226 SK. ÇANKAYA APT. BLOK NO:11 İDARİ YAPTIRIM KARARI GERÇEĞİ AYKIRI İÇ KAPI NO:6 ÇANKAYA/ANKARA 2019/2722 ADRES BEYANI Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1174351) COVID19 sonrası... 4 senaryo Dünya, son 75 yılın en keskin dönemeçlerinden birini yaşıyor. Salgın daha yeni başladığında COVID19 krizinin sosyal, ekonomik ve politik “dönüştürücü” sonuçlarının olacağı dillendiriliyordu. Şimdi bunlar etkilerini hızla göstermeye başladılar. Yeni açıklanan araştırmaların sonuçlarına göre dünyada 1.5 milyardan fazla insan şiddetli COVID19 riski ile karşı karşıya. Bu, dünya nüfusunun beşte 1’inden fazlası demek. Biraz daha açıklayıcı olacak ise: 1.5 milyar insan kendi sağlık problemleri, bağışıklık sistemlerinin yeterince olmaması ya da virüse açık olumsuz yaşam ve çalışma koşulları yüzünden ciddi risk altında. Buna bir de çığ gibi artan işsizliği, kapanan işyerlerini, aldıkları kredi borçlarını ödeyemeyenleri ekleyin... Prof. Dr. Daron Acemoğlu, geçen hafta Bilimler Akademisi’nin gerçekleştirdiği “Salgının İktisadi Analizi” konulu webinarın konuğu idi. Acemoğlu, “Pandemi ile yaşamaya başladığımız koşullar bizim ‘kritik kavşak’ diye tanımladığımız döneme denk geliyor” dedi: “Değişim kaçınılmaz olur ama bu değişimin hangi yöne doğru evrileceği, o toplumun kurumlarına, iktidar yapılarına, siyasi liderlerine ve diğer unsurlara bağlı olarak şekillenir” diye de ekledi. Acemoğlu’nun webinardaki konuşmasını ve Project Syndicate’de yer alan bir değerlendirmesini özetlemek istiyorum. Tarihsel ve şimdiki koşullar, COVID19 sonrasına ilişkin her biri son derece farklı ekonomik, politik ve sosyal çıkarımlara sahip 4 senaryoyu karşımıza koyuyor. 1 Her zamanki yola devam: Başarısız kurumlarımızda reform yapmak veya endemik hale gelen ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri ele almak için ciddi bir çaba sarf etmiyoruz. Karar vermede uzmanlık ve bilimin rolünü güçlendirmiyoruz. Ekonomik, politik ve sosyal sistemlerimizin esnekliğini artırmak için adımlar atmıyoruz. Bu senaryoda toplumlarda derinleşen kutuplaşmalara göz yumuyoruz. Liderlerimiz sorunun ciddiyetini anlamazlarsa ve biz halklar, onlardan gerekli reformları talep etmek için örgütlenemezsek bu senaryonun sonuçları trajik olacak. COVID19, aslında insanlığın kendisi ile, kurduğu sistem ile yüzleşmesi için bir fırsat. Belki de son fırsat. Çünkü bu senaryonun en trajik kısmı artık yola “her zamanki”gibi devam edemeyeceğimiz gerçeği. Öyle ya da böyle, demokratik politik dikişler bir bir atmaya başlayacak, ortaya çıkacak boşluğu doldurmak için ise popülist milliyetçilikten çok daha kötü bir şey yaşama geçecek. 2 İkinci olası senaryo: “Çin örneği”. Yani “her şeye kadir bir devletin gerekliliği”. COVID19 krizinin en belirgin derslerinden biri, büyük ölçekli acil durumları yönetmek için güçlü bir hükümetin gerekli olmasının anlaşılması oldu. Tamam ama nasıl bir hükümet? Sıkı kontrol ve denetim için önceden var olan altyapısı, Çin’in virüs ile birçok ülkeden çok daha hızlı ve çok daha etkin şekilde mücadele etmesini sağladı. Bu diğer ülkelerin iç gözetim rejimleri, gizlilik yasaları ve sözleşmeleri ile ekonomi politikaları için örnek olabilir. Zaten başta ABD olmak üzere buna kayış son yıllarda zaten var. Ancak Acemoğlu’na göre bu da trajik bir sona dönüşür. 3 Teknoloji hâkimiyeti veya “dijital kölelik”: Pandemi döneminin en önde gelen dinamiklerinden biri teknolojinin en yoğun ve hemen her alanda kullanımı oldu. Bu teknolojilerin vazgeçilmez olduğu ortaya çıktıkça, arkasındaki özel şirketler daha fazla güç toplayacak. Uygulanabilir bir devlet temelli alternatifin yokluğunda, bu firmalar, kişisel verileri toplamaya ve kullanıcıların davranışlarını manipüle etmeye devam edecekler, ancak hükümetten endişelenecek daha az şeyleri olacak. Bu da hem hükümetleri hem de toplumları Silikon Vadisi’ne daha itaatkâr hale getirecek. Artan eşitsizlik gibi var olan koşulları daha da kötüleştirecek. Silikon Vadisi daha sonra evrensel bir temel gelir ve daha fazla edevlet için kendi çözümlerini önerecek. Bu önlemler altta yatan problemleri boyadığı sürece, zaman içinde daha geniş hoşnutsuzluğa ve hayal kırıklığına yol açması muhtemel. Uzun vadede, üçüncü yol, ilk ikisi ile aynı distopik hedefe ulaşacaktır. 4 “Refah devleti 3.0”: Refah devletinin ilk versiyonu Büyük Buhran ve II. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıktı. Sosyal güvenlik ve işsizlik sigortası gibi politikalar içeriyordu. İkinci versiyon 1980’lerde ABD’de Ronald Reagan ve İngiltere’deki Margaret Thatcher’ın iktidara gelmesi ve daha sonra Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından geldi. Ancak olumlu anlamda olmadı. Sendikalar güçsüzleştirildi, haklar, güvenceler tırpanlandı. Şimdi “Refah 3.0” için yeni bir fırsat. Ancak önce ihtiyaçlar tanımlanmalı: Daha güçlü bir sosyal güvenlik ağı, daha etkili hükümet, iyileştirilmiş bir halk sağlığı sistemi, daha iyi bir koordinasyon.. Hemen hemen herkes, hükümetlerin hem daha fazla sorumluluk üstlenmeleri hem de daha verimli olmaları gerektiğini kabul ediyor. Ancak devlet güçlendikçe, demokratik kurumlar ve siyasi katılım mekanizmaları da hükümetlerin icraatlarını denetlemek ve hesap sorabilir hale gelecek şekilde güçlendirilmeli. Acemoğlu, “Dünyanın bir virüs tarafından kuşatıldığı bu dönemde, sistemlerimizin yirmi birinci yüzyılın zorluklarına karşı çok kırılgan ve savunmasız olduğu gerçeği de giderek su yüzüne çıkıyor” diyor. Anlayacağınız Refah Devleti 3.0 bir ütopya, bir fantezi değil. Ama şunu da ekliyor: “Ancak, kendi başına kolayca ortaya çıkacağını varsaymak naiflik olur. Demokrasiyi ve hesap verebilirliği güçlendirme çabaları, devletin sorumluluklarının genişlemesi ile el ele gitmelidir. Doğru dengeyi yakalamak en iyi zamanlarda bile zor.” LC Waikiki’nin kurucularından Vahap Küçük hayatını kaybetti Malatya’nın AKP’li Doğanşehir Belediye Başkanı ve LC Waikiki’nin kurucularından Vahap Küçük (78) tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük’ün babası olan Vahap Küçük, kalp rahatsızlığı nedeniyle 2 hafta önce İstanbul’da hastaneye kaldırılmıştı. l İç Politika