Katalog

HABER EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ 3 25 NİSAN 2020 CUMARTESİ 170/5 0 260/1 1 0 150/3 0 200/6 0 200/3 0 140/2 0 80/1 0 180/1 0 240/1 1 0 190/8 0 180/4 0 210/6 0 140/6 0 180/1 4 0 180/8 0 90/1 0 240/1 1 0 220/1 1 0 140/5 0 200/1 0 0 140/7 0 210/7 0 TARİHTE BUGÜN 1918: Kars ve Ardahan işgalden kurtuldu. 1953: Cambridge Üniversitesi’nde iki bilim adamı, kalıtsal özellikleri ebeveynden çocuğa taşıyan DNA molekül yapısını buldular. 1962: Anayasa Mahkemesi kuruldu. Doktorlar, Erdoğan’ın ‘çifte bayram yapacağız’ mesajını değerlendirdi Aşıya kadar maske Can dostlara kıymayın Koronavirüs korkusuyla çok sayıda evcil hayvan sokağa terk ediliyor Bilim insanları “Eğer ‘kontrol altına aldık’ dersek ve halkta rehavet oluşursa, bu süre içinde tekrar ikinci piki görürüz” diye uyardı. Bilim insanları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Ramazan Bayramı için nor malleşme mesajı vererek “Millet çe çifte bayram yapa cağımızı umut ediyo ruz” ifadelerine ilişkin Cumhuriyet’e değerlen dirmelerde bulundu. SENA GATA Yoğun Bakım YAŞAR ve İç Hastalıkları Uz manı ve Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Levent Yamanel, “Önlemlerin gevşetilmesi ancak sosyal mesafeyi korumak ve maske takmak şartıyla olur. Önce okullar, ardından kademeli olarak işyerleri açılabilir. 2 ve 4 günlük so kağa çıkma yasakları vaka azalışını olumlu yönde etkiliyor. Bu uygula mayı bayram sonuna kadar sürdür mekte fayda var” dedi. Yamanel, aşı bulunana kadar maske takmanın zorunlu olabileceğini de belirtti. Bilim Kurulu’nda gevşemeye iliş kin bir basamaklandırma yapma dıklarının bilgisini veren Yamanel, “Pik noktasını yakaladık, demek için biraz erken. Bir hafta boyunca böyle devam ederse, bunu söyleme miz mümkün olur” ifadelerini kul landı. Bayramın ardından önlemle rin yavaş yavaş gevşetilmesinin ko nuşulacağını belirten Yamanel, gele cek 5 haftalık sürecin önemli oldu ğuna dile getirip ikinci bir pik nok tası görme olasılığının her zaman olduğunu söyledi. Yamanel, “Eğer ‘kontrol altına aldık’ dersek ve halk ta rehavet oluşursa, bu süre içinde tekrar ikinci piki görürüz” dedi. ‘Tarih sürpriz değil’ Türk Tabipleri Birliği Başkanı Sinan Adıyaman ise, “Virüs daha Türkiye’ye gelmeden mayıs sonu haziran başı sönümlenmeye başlanacağı, normal şartlar altında da böyle seyredeceği zaten bekleniyordu. Tüm virüsler için yaz ayları böyledir. Dolayısıyla, bu açıklamalar sürpriz değil. Bizi düşündüren tek şey 10 Nisan akşamıydı, onun da yansımalarını gördük” dedi. Yaz boyunca önlemlerin gevşetilmemesi görüşünü bildiren Adıyaman, “Özellikle fiziksel mesafeye yaz boyunca dikkat edilmeli. Kalabalık yerlerde bulunulmamalı” diye konuştu. ‘R0 değeri önemli’ Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala da, “Salgının seyrinin kontrol altına alındığını söylemek için, R0 değerinin, 1’in altına düşmesi gerekir. Yalnızca, Imperial College London tarafından paylaşılan veriye göre, 2027 Nisan haftasında Türkiye’de ölümlerin artış eğilimlerinin süreceği tahmin ediliyor. Kurum, Türkiye için R0 değerini ise, halen 1’in üzerinde, 1.5 civarında hesaplıyor. Dolayısıyla bu koşullarda herhangi bir önlemi azaltmak ya da ortadan kaldırmayı konuşmamak gerekir” dedi. l ANKARA Uzmanlardan Bakan Koca’nın ‘İstanbul Wuhan olmaktan çıktı’ açıklamasına ortak yanıt: Verileri açıklayın SİBEL BAHÇETEPE Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın “Türkiye’nin Wuhan’ı, İstanbul oldu. Ekiplerimiz tıbbi dedektif gibi iz sürdü. Salgını İstanbul’da kontrol altına aldık” açıklamasını değerlendiren uzmanlar “Bilimsel anlamı olmayan subjektif bir değerlendirme. Bunun verilerle bize gösterilmesi gerekli. İstanbul Wuhan olmaktan çıktıysa öncesini ve sonrasını gösteren bir veri açıklaması yapılsın” görüşünü dile getirdi. n Prof. Dr. Nilay Etiler (Halk Sağlığı Uzmanı) Bakanın değerlendirmesi bizim açımızdan son derece subjektif değerlendirme. Bunun verilerle bize gösterilmesi gerekli. Çok fazla sayıda araçla ve uzmanlarla yapılan filyasyon çalışması çok kıymetli, yapılması gereken birşey ama İstanbul’da kaç vaka var bilmiyoruz. Filyasyon ekiplerinin sayısı yeterli mi, bunu da söyleyemeyiz. Biz sorunun boyutunu anlamak için bunları soruyoruz. Bakanlığın şeffaflık dediği şey her gün ölüm sayısı, yoğun bakım ve iyileşen sayısını açıklamaksa bu yeterli değil. Bazı ülkelerde hastaların yaş, cinsiyet dağılımını bile görüyorsunuz. Bizim için rakamlar steteskop gibi, tanı için rakama ihtiyaç var. Rakam olmayın ca afaki konuşmalar oluyor. İstanbul, Wuhan olmaktan çıktıysa öncesini ve sonrasını gösteren bir veri açıklaması yapılsın. İstanbul’da plato çizildi mi bilmiyoruz. n Prof. Dr. Kayıhan Pala Bursa (Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi) “İstanbul’da kaç vaka var, kaç ölüm var bilmiyoruz. Şimdi bu enfeksiyona karşı alınan önlemleri en net açıklayabileceğimiz etkisini gösterecek gösterge R0 diye bilinen temel üreme katsayısı. Mesela İstanbul’da bugün temel üreme katsayısı kaç, mart ayının başında kaçtı, ortasında kaçtı, nisanın başında ve ortasında kaç biliyor muyuz? Bunları hesaplamak için verileri verseniz biz de R0’ları hesaplayalım. Ve riye dayalı tartışma yürütülmeden söyleyeceklerimiz çok havada kalacaktır. İstanbul’da şubat ayından bu güne kadar solunum sistemi nedeniyle ölümlerin sayısı ne, bunları da bilmiyoruz. Bu veriler neden açıklanmıyor?” n Prof. Dr. Sinan Adıyaman (Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı) “Halen hangi ilde ne kadar hasta olduğunu bilmiyoruz, halen şeffaflık yok. Eğer şeffafsanız bunları başından beri bütün bilim insanlarına açmanız gerekirdi. “İstanbul Wuhan olmaktan kurtuldu, bizim başarımızdır” gibi söylemlerin hiçbir bilimsel açıklaması yok. İstanbul’daki vakaları görmeden açıklama yapmak havada kalır ve Wuhan gibi olmadığının söylenmesinin hiçbir bilimsel açıklaması yok.” Tunceli’de korona SEVİNCİ KISA SÜRDÜ Tunceli’de tespit edilen 8 koronavirüs hastasından 7’si geçen günlerde tedavilerinin ardından taburcu oldu. Tedavisi süren son koronavirüs hastası E.D. (27) de dün sağlık çalışanlarının alkışlarıyla taburcu edildi. Ancak kentte tüm hastaların iyileşerek taburcu olduğunun dün sabah bildirilmesinin ardından akşam saatlerinde Vali Tuncay Sonel, bir hastanın daha testinin soncunun pozitif çıktığını belirterek alınan kararlara titizlikle uyulmaya devam edilmesini istedi. l DHA Prof. Şenol: Karantina yoksa o zaman çok test yapmak zorundasınız Tedbirler gevşetilmemeli SİBEL BAHÇETEPE Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, koronavirüsle mücadelede sürecinde doğru fotoğrafı çekebilmek için test sayılarının artırılması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin koronavirüs mücadelesinde kısıtlama yaptığını anımsatan Prof. Dr. Şenol “Karantinanın kelime anlamı bir hastalığın kuluçka süresinin en uzun süreci boyunca kısıtlamadır. Bu hastalığın da en uzun kuluçka süresi 14 gündür. 14 günün altındaki hiçbir kısıtlama nu da 9 Nisan’da yüksek karantina değildir. Bu ne bir rakama çok kısa süre denle Türkiye şu an bastır de ulaşarak anlamış olduk. ma politikaları uygulamıyor. Çin 650. olguda karantina Pasif yöntemlerle kontrollü uygulamıştı. İki hafta son bir kısıtlama yöntemi uygu ra eğri ilk kez yatay dediği luyor” diye konuştu. miz düzleme geçti, 34 haf ‘Geç kaldık’ ta sonra kontrol altına alındı. Türkiye’nin aldığı ön Türkiye’de ilk vakanın 10 lemler kısıtlama ve baskı Mart’ta görüldüğünü ve 9 Prof. Dr. Şenol Mart’ta da yerel yayılım de lama değil. Yani artık geç kalınmış bir aşamadayız” nen yani 100 vakaya ulaştığını ha diye konuştu. tırlatan Prof. Dr. Şenol, “Ondan son Hastalığın tırmanmasının hızlı ve ra salgın hızımız oldukça yüksekti, kolay, düşüşe geçmesinin ise güç toplumda yaygın bir yayılım olduğu ve çok yavaş olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Şenol, “Testlerin 34 misline çıkması ve metodolojik olarak yapılması gerekiyor. Testlerin enfekte olma ihtimali taşıyan herkese yapılması gerekli. Eğer karantina yapamıyorsanız o zaman çok test yaparak fotoğrafı çekmek zorundasınız. Önümüzdeki 23 haftada ölüm oranlarında ciddi artış görürsek daha ciddi tedbirler uygulamak ve gevşememek durumundayız. Şu an da tamamen belirsizlik içindeyiz. Virüsün yayılımını engellemek sadece bilimsel öngörülerle olmuyor. İdari tedbirlerin de yeterli olması gerekiyor” dedi. l İSTANBUL Koronavirüsün hayvanlardan insanlara bulaşabileceği yönündeki bilgi kirliğinden kaynaklanan korkularla evcil hayvanlar sokaklara terk edilmeye başlandı. İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, “Maalesef bize çok sayıda hayvanın terk edildiği bildiriliyor. Kedilerin, köpeklerin, hatta papağanların ve kuşların bile bırakıldığına dair bilgiler var. Ancak kesinlikle evcil hayvanlardan, kedi ve köpekten insanlara henüz bu virüsün geçtiğine dair hiçbir bilgi yok” dedi. Prof. Dr Arslan, “Meslektaşlarımız onlara sahip çıkıyorlar, ancak tabii ki ev ortamına alışmış hayvanların dışarıda ya da başka ortamlarda tutunabilmesi oldukça problemli. Özellikle psikolojik olarak sorunlar yaşayacaklarını düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. ‘Yaptırım uygulansın’ Prof. Dr. Arslan hayvanlardan insanlara virüs bulaşacağı konusunda bilgi kirliliği olduğunu belirterek “Herkes istediği zaman sokağa hayvanını bırakamaz. Belediyelerin, ilgili kurumların mutlaka bu hayvanların kime ait olduğunu bularak, yaptırım uygulaması gerekiyor” dedi. l DHA Ölen doktor gönüllü olarak ÇALIŞMAK istemiş Muğla’nın Bodrum ilçe rak çalışmak için başvuru yaptı. Opr. sinde yaşayan göz Dr. Çitoğlu’nun hastalıkları uzma başvurusunda “Ül nı Tıpta Uzmanlık kemizin içinden Sınavı Eğitim Mer geçtiği bu zor gün kezi (TUSEM) kuru lerde mesleğimizin cularından Opr. Dr. Çitoğlu sorumluluğu ve Hi Ahmet Cevdet Çi pokrat yeminimize toğlu, 19 Nisan’da korono bağlılığımız nedeniyle böy virüsten hayatını kaybetti. le bir görevlendirme oldu Çitoğlu, hastalığa yaka ğunda 7/24 hizmette bu lanmadan 1 hafta önce 28 lunmayı gönüllü olarak is Mart’ta CİMER’e, koronavi tiyorum” dediği ortaya çık rüs salgınında gönüllü ola tı. l DHA Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Yamanel: Günde 20 defa elimi yıkıyorum Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi (GATA) Yoğun Bakım ve İç Hastalıkları Uzmanı ve Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Yamanel, hastanede çalışırken kendisini, evde de ailesini koronavirüsten nasıl koruduğunu anlattı. Prof. Dr. Yamanel, hastanede özellikle yoğun bakımda mutlaka koruyucu kıyafet giydiğini belirterek, “Günde 20 defa elimi yıkıyorum. Eve gitmeden de duşumu hastanede alıyorum” dedi. Yamanel eve gittiğinde ayrı bir odada üzerini değiştirip ev kıyafetlerini giydiğini belirterek “Akşamları ailemden ayrı başka bir odada oturuyorum. Evde onlardan ayrı bir tuvalet ve banyo kullanıyorum. Sosyal mesafeyi evde de mutlaka korumaya ça Prof. Dr. Yamanel lışıyorum. Eğer sosyal mesafeyi koruyamayacaksam da mutlaka ben maske takıyorum” dedi. Beslenmesine de çok dikkat ettiğini belirten Yamanel “Bu süreç içerisinde bütün besin gruplarından mutlaka almak gerekiyor” diye konuştu. l DHA Demirel’in manevi oğlu, koronadan öldü 9.Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in manevi oğlu olarak gördüğü; Nazmiye Demirel’in kardeşi Ali Çetin Şener koronavirüs yüzünden yaşamını yitirdi. Eski DYP’li siyasetçi Muhsin Alnıaçık, 8 yaşından beri Demirel çiftinin yanında olan Şener’in, ölüm haberini sosyal medyadan açıkladı. Alnıaçık, “Demirelin, hesap kitap konularını teslim edecek kadar güvendiği kayınbiraderi tam da Demirellerin torun yerine koyup sevdikleri ikizlerin düğün hazırlıkları sırasında korona illetinden kurtulamayarak hayata veda etti” ifadelerini kullandı. l Haber Merkezi Bildirici: Sanırım koronaVİRÜSE yakalandım Medya ombudsmanı ve eski RTÜK üyesi Faruk Bildirici, koronavirüs belirtileri gösterdiğini, nefes alma sorunu yaşamadığı için doktorun da tavsiyesiyle hastaneye gitmediğini ve evde karantina uyguladığını açıkladı. Bildirici, sosyal medya hesabından şunları yazdı: “Sanırım ben de koronaya yakalandım. 20 gün süren ateş, kas ağrısı, halsizlik ve kuru öksürük bitti. C vitamini takviyesi, bol su ve ateş 39’a çıktığında parasetamol aldım, soğuk pres uyguladık. Antikor oluşması için beklemem gereken süre haftaya tamamlanacak. O zaman gidip test yaptıracağım.” l Haber Merkezi