Katalog

4 17 NİSAN 2020 CUMA EDİTÖR: CAFER KURT TASARIM: BAHADIR AKTAŞ HABER CHP’li 11 büyükşehir belediye başkanı, salgınla mücadele kapsamında ortak açıklama yaptı: Önlemkuralyasak Koronavirüs salgını ilk yaygınlaşmaya başladığında basın, Sağlık Bakanı Sayın Koca’ya övgü düzmekte doğrusu biraz acele etti. Ne yani, insanlık tarihinin şimdiye dek gördüğü en büyük felaketlerden biri olduğu ileri sürülen bu boyuttaki bir olayda Türkiye’nin performansı, içinde bulunduğu ekonomik, sosyal, kültürel, siyasi koşullardan tümüyle soyutlanmış bir nitelikte mi olacaktı? Kurallara uymanın enayilik olarak görüldüğü, uzlaşmanın zayıflık belirtisi olarak ayıplandığı, birbirine sevgi ve dayanışma duyguları yerine, ötekileştirme eğilimi ile yaklaşan insanların toplumunun birden demokrasisini, toplumsal dayanışma ve disiplinini, sağlık politikasının içinde bulunduğu koşulları aşarak, koronavirüs ile mücadelede örnek bir tutum sergileyip en başarılı yeri almasını beklemek akıldışı olurdu. Nitekim zamanla toplumsal yapıdan bağımsız olmayan aksaklıklar görülmeye ve yine toplumsal yapıyı yansıtan çarpıklıklar mücadeleyi olumsuz etkilemeye başladı. HHH Çağdaş toplumlarda yaşadığımıza benzer pandemilerde yeni önlemler alınır, yeni kurallar getirilir ve bunlara uymadaki toplumsal gönüllülük düzeyi de başarının oranını belirler. Türkiye’de kriz durumlarında önlem denince akla yasak gelir. Bizde bir krizle karşılaşınca, ilk olarak yasak konur. Bu defa da öyle olmuş, ilk başta, aklın yolu tutularak, vatandaşların birbirleriyle aralarında virüs transferini engelleyecek bir sosyal mesafe konulması ve maske taşıma önleminin sağlanması için sosyal mesefe zorunluluğu getirilmişti. Bu kurallara uyulmada aksaklıklar olduğu zaman zaman görülse bile tedbirler genelde benimsenmişti diyebiliriz. Sosyal mesafe ile maske konusunda iletişim başarılı olmuştu. Ama herhangi bir kriz döneminde, yıllar yılı sorgusuz sualsiz iliklerimize işlemiş olan “yasah hemşehrim!” davranışı yine depreşmiş ve hafta sonunda kimden sadır olduğu bilinmeyen bir sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Yürürlüğe girmesi, ilanından iki saat sonrası için kararlaştırılmış, salt “yasaklamış olmak için yasaklamak” olarak çıkarılmış olan, nereden sadır olduğu belirsiz sokağa çıkma yasağı karışıklığa neden olmuş, fırın ve marketler hücuma uğramış, sosyal mesafe uygulamasının kazanımları da bir anda yok olmuştur. Sosyal mesafe, aklın dikte ettiği anlatılması ve anlaşılması kolay olduğu için, toplumsal gönüllü katılım sağlamakta etkili olabilecek, uygulanması başlamış bir kuraldır. HHH Ama kural koymak yerine yasak koymacılığı yeğleyen kafa, kendi getirdiği yasak ile kendi sağladığı yararı yok etmiştir. Bilmeliyiz ki daha henüz işin başındayız. Aceleye getirilmiş, dayanaksız iyimserlikler yaratmaya yönelik açıklamalar, zaten toplumda yılların birikimi sonunda oluşmuş devlete toplumsal güvensizlik, kolayca egemen olacak fısıtlı gazetesiyle sosyal medyanın her türlü özdenetimden yoksun yapısı, büyük yıkıma yol açacaktır. Bu konuda Sağlık Bakanı Sayın Koca’nın koronavirüs ölümleriyle ilgili, Dünya Sağlık Örgütü’nün verdiği bilgilerle çelişen konuşması ne yazık ki talihsizlik olmuştur. Evet, koronavirüs musibeti ile mücadelenin ne yazık ki daha başlarındayız. Mücadelede yeterli etkinliği sağlamak isteniyorsa eğer, salt yasakçılık etmek için yasak getirmek ve çeşitli değişik kaynaklardan gelebilecek olan haberlerin doğuracağı güvensizliği giderecek şeffaflık konusunda son derece duyarlı davranmak zorunludur. İŞKUR’da ‘acil önlem’ uyarısı MUSTAFA ÇAKIR Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) bağlı işyerlerinde örgütlü bulunan Türkiye KamuSen’e bağlı Türk BüroSen, personelden gelen şikâyetleri kuruma yazı ile bildirerek yeni tip koronavirüs salgınına karşı bir an önce gerekli önlemlerin alınmasını istedi. Sendika, İŞKUR Genel Müdürlüğü’ne gönderdiği yazıda, Sağlık Bakanlığı bünyesine 14 bin kamu işçisi alımı işlemleri, kısa çalışma ödeneği başvuruları, işbaşı eğitim programları iş ve işlemleri, işsizlik sigortası işlemleri ve diğer yüz yüze verilmesi esas olan danışmanlık işlemleri nedeni ile kurum çalışanlarının risk altında bırakıldıklarına dikkat çekti. Taşra teşkilatında altyapı evden çalışmaya müsait olduğu halde işlemlerin yoğunluğu gerekçe gösterilerek tam zamanlı çalışmalara devam edildiğine dikkat çekilen yazıda, esnek çalışma genelgesi kapsamında asgari sayıda personel uygulamasına geçilmediğine vurgu yapıldı. Hizmetlerin bir kısmının online verilebilmesine karşın bazı yöneticilerin yüz yüze hizmet verilmesi yönünde talimat verdiğinin belirtildiği yazıda, önlemlerin bir an önce alınmaması halinde salgının kurum içinde yayılımının önlenemeyeceği ve tüm işlemlerin durma noktasına geleceği uyarısı yapıldı. l ANKARA Tam tecrit zamanı CHP’li 11 büyükşehir belediye başkanı, salgınla mücadele kapsamında “sokağa çıkma yasağı ya da tamtecridi kapanma” ilan edilmesini istedi. CHP’li 11 büyükşehir belediye başkanı tarafından yapılan ortak açıklamada, koruyucu maskelerin büyükşehir ve ilçe belediyelerine teslim edilerek dağıtımın belediyeler eliyle yapılmasının erişimi kolaylaştıracağı vurgulandı. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Eskişehir, Aydın, Antalya, Muğla, Mersin, Tekirdağ ve Hatay büyükşehir belediye başkanlarının imzaladığı ortak açıklamada şunlar kaydedildi: n Testler evde yapılmalı: Ulusal ve uluslararası çok sayıda bilim insanı, ekonomiden sağlığa kent hayatı ile ilgili pek çok kurum ve kuruluş ile bu kentleri yöneten bizlerin ortak görüşü “sokağa çıkma yasağı ya da tamtecridi kapanma”dır. Daha fazla zaman kaybetmeden, bu uygulamanın gereğine tekrar dikkat çekiyoruz. Bu kararla, olum Türkiye’de krize dönen maske dağıtımına ilişkin öneride de bulunan belediye başkanları, dağıtımın belediyeler eliyle gerçekleştirilmesini istedi. Başkanlar, “23 Nisan akşamı saat 21.00’de evlerimizden ve balkonlarımızdan hep birlikte İstiklal Marşımızı okuma çağrısında bulunuyoruz” dedi. lu yönde ciddi yol almış dünya şehir örneklerinde olduğu gibi, test sürecinin evde başlatılması ile karantina uygulamasının takibinin dağılım hızını yavaşlatmakta etkili olacağı görüşündeyiz. n Gelirler artırılmalı: Banka ve sözleşmelerden kaynaklı kredi borçları, özel ve tüzelkişiler ile kamu kuruluşlarına olan borçlarının 2020 yılı için ertelenmesi gereklidir. Belediyelerin genel bütçe paylarının ve borçlanma limitlerinin artırılması gerekmektedir. Toplu ulaşımda nisan, mayıs ve haziran ayları için hazine tarafından gelir desteği yapılması hayatidir. Ayrıca, toplu taşıma araçlarında kullanılan akaryakıttan, rutin taşımacılık faa liyetlerine dönene kadar ÖTV alınmamalıdır. Üç aylığına faturaların ertelenecek olması kapsamında, su ve kanalizasyon işlemlerinin eksiksiz sürdürülmesi adına, İller Bankası veya kamu bankalarından bu idarelere faizsiz ve geri ödemesi 6 ay sonra başlayacak kredi teminleri sağlanmalıdır. n Encümene yetki devri: Meclis toplantılarının uzaktan online olarak yapılabilmesi sağlanmalı veya belediye meclislerinin işlevselliğinin sürdürülmesi adına encümene yetki devri düşünülmelidir. Belediyelerin toplu taşıma ve sosyal destek harcamalarının finansmanı açısından en az üç ay boyunca mal, hizmet alımları ile ya pım işleri üzerinden alınan KDV sınırlanmalıdır. n Kent verileri açıklanmalı: Her kentteki pandemi kurulları daha sık toplanmalıdır. Her kent özelindeki pandemi kurullarının, o kentteki virüsle ilgili tüm verileri günlük olarak halka açıklaması önemlidir. n İstiklal Marşı çağrısı: TBMM Başkanımız Sayın Mustafa Şentop tarafından başlatılan kampanya ile 23 Nisan akşamı saat 21.00’de evlerimizden ve balkonlarımızdan hep birlikte İstiklal Marşımızı okuma çağrısında bulunuyoruz. 11 büyükşehir belediyesi 100. yılında 23 Nisan’ın evlerde en coşkulu şekilde kutlanması için çalışacağız. Aynı zamanda 23 Nisan’ı 24 Nisan sabahına bağlayan gece mübarek Ramazan ayının da başlangıcıdır. Aydınlanma ve yardımlaşma ayı olan ramazanda ihtiyaç sahiplerine ulaşmada belediyelerimizin en etkin ve doğru adreslerden biri olduğunu hatırlatırız. l ANKARA/Cumhuriyet Meclis’ten geçen ücretsiz izin yasasına göre işçi 1177 lira ile ayın sonunu getirmeye çalışacak İşçi açlığa mahkum oldu GIDA BANKASINI ZIYARET ETTI AŞEVINDE INCELEME BELEDIYELER ÇÖZÜMÜ GÖSTERDI CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, CHP’li belediyelerin salgın sürecindeki çalışmaları hakkında bilgi almak amacıyla Avcılar ve Büyükçekmece belediyelerini ziyaret etti. Kaftancıoğlu, “CHP’li belediyeler, pandemi ile mücadelenin nasıl yapılması gerektiğini gösterdi” dedi. Kaftancıoğlu, dün ilk olarak Avcılar Belediyesi’ni ziyaret ederek Belediye Başkanı Turan Hançer’li öle görüştü. Hançerli, belediye bünyesinde yer alan aşevinde salgın öncesi günlük 600 kişilik yemek çıktığını ancak salgın sürecinde bu sayının binlere ulaştığını anlattı. Kaftancıoğlu, daha sonra Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün ile bir araya geldi. Kaftancıoğlu, belediye bünyesinde yer alan ve 2016 yılından beri ihtiyaç sahibi vatandaşlara ücretsiz gıda yardımı yapan Sevgi Eli Gıda Bankası’nı da ziyaret etti. Ziyaretlerin ardından konuşan Canan Kaftancıoğlu, “Koronavirüs salgınında merkezi hükümetin gereğini yapamadığı bir dönemde CHP’li belediyeler, merkezine insan koyarak, planlı, programlı ve sistematik şekilde yapılan yöntemler ile sorunun nasıl çözülebileceğini ortaya koymuştur. CHP’li belediyeler pandemi ile mücadelenin nasıl yapılması gerektiğini gösterdiler” ifadelerini kullandı. l İç Politika İZMİR BÜYÜKŞEHİR’DEN ÇİFTÇİYE ALIM DESTEĞİ İzmir Büyükşehir Belediyesi ürünün hasat döneminde tarlada kalma riski nedeniyle Ödemiş’in Kaymakçı Mahallesi’ndeki üreticiden taze bakla almaya başladı. İkişer kilo bakla paketlerini gıda yardım kolilerine ekleyen belediye, günde 5 ton taze bakla dağıtımı yapıyor. Zor günlerin dayanışmayla aşılacağını vurgulayan Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş, “Üreticilerimizin emeğinin tarlada kalmasını alım yaparak önleyen İzmir Büyükşehir Belediyemiz, sağlık dolu bu ürünleri ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza ulaştırıyor. İşte ‘İzmir Dayanışması’ budur” dedi. l İZMİR / Cumhuriyet İkinci sokağa çıkma yasağı İçişleri Bakanlığı 31 ilde uygulanacak sokağa çıkma yasağı ile ilgili genelge yayınladı. Salgınına karşı alınan önlemler kapsamında 17 Nisan saat 24.00 ile 19 Nisan saat 24.00 arasında Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ile Zonguldak il sınırları uygulanacak sokağa çıkma yasağı ile ilgili bir genelge gönderildi. Açık kalacak yerler n Ekmek üretilen fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı işyerleri. n I·laç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten işyerleri. n Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri. n Her 50.000 nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirler arası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi. n PTT, su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri, n Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları. Yasaktan muaf olan kişiler ise şöyle sıralandı: n Açık olacak işyeri, işletme ve ku ‘GAZETELER EVLERE SERVİS EDİLECEK’ Sokağa çıkma kısıtlaması süresince medya faaliyetleri ve gazete dağıtımına ilişkin açıklama yapan İletişim Başkanlığı, “Bu süre boyunca gazete dağıtım şirketleri açık olacaktır. Gazete dağıtımı sadece gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak kendi dağıtım araçları, tespit edilecek içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek Birimleri aracılığıyla evlere servis şeklinde yapılacaktır” ifadelerini kullandı. l Haber Merkezi rumlarda yönetici, görevli veya çalışanlar. n Acil Çağrı Merkezleri, AFAD, Kızılay ve Vefa Sosyal Destek Birimlerinde görev alanlar. n Cenaze işlemlerinde görevli olanlar ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar. n Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon, tedarik ve arıza giderilmesinde görevli olanlar. n Kargo dahil, yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolamada görevli olanlar. n Bankalar, yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezleri çalışanları. n Küçükbaşbüyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler ile sokak hayvanlarını besleyecek kişiler. n Ekmek dağıtımında görevli olanlar. l ANKARA/ Cumhuriyet Kalın: Genel yasağın maliyeti ağır olur Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, koronavirüs na bakarak tavsiyelerde bulunğuğunu belirterek, “Ekonomi pa tedbirleri kapsamında ülke keti ile ilgili görüş beyan etmesi genelinde sokağa çıkma ya zaten beklenemez. Kendi alanıy sağı uygulanmamasına ilişkin, la ilgili yaptığı tavsiyeler bugü “Bunun ekonomiye maliyeti ne kadar kural haline gelmiştir” çok daha ağır olurdu” dedi. Katıldığı televizyon progra İbrahim Kalın dedi. Ülke genelinde sokağa çıkma yasağını değerlendiren Kalın, mında soruları yanıtlayan Kalın, Bilim “Bunun ekonomiye maliyeti çok daha Kurulu’nun işin tıbbi ve bilimsel tarafı ağır olurdu. Toplumsal hayata, insan psikolojisine de maliyeti farklı şekillerde olurdu. İnsanlar bazen iyi niyetle ama maalesef altında bilimsel veriler olmadan bu tür önerilerde bulunabiliyorlar” dedi. Ücretsiz maske dağıtımında sorunlar yaşandığını kabul eden Kalın, “Sorunları çözmek için çalışmalarımız sürüyor. 82 milyon vatandaşımıza bu maskeleri ulaştırmak kolay değil” dedi. l ANKARA/ Cumhuriyet MUSTAFA ÇAKIR TBMM’den geçen ve işverene işçiyi ücretsiz izne çıkarma yetkisi veren yasa emekçiyi açlığa mahkum edecek. Bekâr bir çalışanın yaşayabilmesi için yapması gereken aylık asgari harcama tutarının 2 bin 847 TL olduğu bir ortamda, işçi 1177 lira ile ayın sonunu getirmeye çalışacak. TBMM’den geçen öneriye göre, sürenin uzatılması halinde işçi 6 aya kadar ücretsiz izne çıkarılabilecek. Hükümet sürekli işçinin çalışmadığı süre içerisinde işsizlik fonundan 1177 lira ücret alacağı vurgusu yapıyor. Ancak işçinin günlük 39.24 lira, aylık bin 177 lira ile nasıl geçinebileceği konusunda bir değerlendirmede bulunmuyor. Devletin yılbaşında belirlediği bir işçiye aylık verilebilecek en düşük ücret olan asgari ücret bile 2 bin 324 lira. En düşük ücret olan asgari ücret ile işçinin ücretsiz izine çıktığında alabileceği ücret arasında bin 147 lira fark var. Türkİş’in 33 yıldır yaptığı ve birçok hesaplamada da kaynak olarak gösterilen araştırmasının mart ayı sonuçlarına göre, bekâr bir çalışanın “yaşama maliyeti” yani yaşayabilmesi için yapması gereken asgari harcama tutarı aylık 2 bin 847 lira. Bugünkü şartlarda asgari ücret bile bekâr bir işçinin yaşayabilmesi için gerekli olan ücretin altında. İşçinin ücretsiz izinde alacağı bin 177 lira ile bekar bir çalışanın “yaşama maliyeti” arasında bin 670 lira fark var. Türkİş’in aynı araştırmasına göre dört kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı yani “açlık sınırı” ise 2 bin 345 lira. İşçinin ücretsiz izinde aldığı bin 177 lira ailesinin bir aylık gıda harcamasını bile karşılayabilmesi mümkün değil. Elinde para kalmayacak Büyükşehirlerde bin liranın altında kira ücreti neredeyse yok. Elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi temel ihtiyaçlar için ödenen faturaların toplamı da en az 600700 lira. Zorunlu olmayan hallerde dışarı çıkılmasının önerilmediği bu günlerde evlerdeki elektrik, su tüketimi daha artmış durumda. İşçi alacağı bin 177 lirasının bin lirasını kiraya verdiğinde elinde sadece 177 lira kalıyor. Bu ücretle ancak 23 günlük gıda gereksinimini karşılayabilecek. Bunun dışında ayın geri kalanı için ihtiyaçlarını karşılayabilmek için elinde para kalmayacak. l ANKARA SIGORTA DEVAM EDECEK Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, koronavirüse karşı ekonomik önlemler içeren düzenlemeye ilişkin, “Nakdi ücret desteğinden yararlanan çalışanlarımız, Genel Sağlık Sigortalı (GSS) sayılacak ve sigorta primleri İşsizlik Fonu’ndan karşılanacak” dedi. Selçuk, yazılı açıklamasında, GSS’li sayılacakların, bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin de sağlık hizmetlerinden faydalanacağını belirtti. Selçuk, kurumsal bakıma ihtiyacı olan yaşlı ve engelliler için “gelir ölçütü” ve “ağır engellilik” şartının da geçici olarak kaldırıldığını kaydetti. İşten atmak 3 ay yasak Meclis’te yasalaşan düzenlemeye göre, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası kapsamındaki yetki tespitlerinin verilmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süreyle uzatılacak. Cumhurbaşkanı, bu süreyi 3 aya kadar uzatmaya yetkili olacak. İşveren, her türlü iş veya hizmet sözleşmesini, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında 3 ay süreyle feshedemeyecek. Bu arada AKP grubunun önergesiyle tatile giren Meclis 23 Nisan’da özel oturumla toplanacak. l ANKARA/Cumhuriyet