Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 24 ARALIK 2020 PERŞEMBE 7 İsrailli şirketlerin Yunanistan’da askeri araç üreticisi ELVO’nun çoğunluk hissesini aldığı belirtildi Savunma işbirliği hamlesi ATINA ILE DIYALOG HESAPLARI HÜSEYİN HAYATSEVER Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi öncesi Akdeniz’de Yunanistan’ın tepkisine neden olan bölgelerdeki faaliyetini tamamlayan Oruç Reis gemisinin, 15 Haziran’a dek Antalya Körfezi’nin içinde sismik araştırma yapacağı duyuruldu. Oruç Reis için Antalya Körfezi ile sınırlı NAVTEX’in, Ankara’nın son dönemde Atina’yı diyalog masasına çağırma stratejisinin bir parçası olduğu, bu kapsamda AnkaraAtina hattındaki ön görüşmelerin (istikşafi görüşmeler) 61. turunun da yeni yılda yapılabileceği belirtiliyor. Faaliyetin kapsamı dar Oruç Reis’in önceki araştırma alanlarıyla karşılaştırıldığında çok daha dar kapsamlı bir alanda yürütülecek faaliyet için öncekilerin aksine uzun bir süre belirlendi. Gemi, ilk olarak 10 Ağustos12 Eylül, daha sonra da 12 Ekim29 Kasım tarihleri arasında BM’ye bildirilen Türk kıta sahanlığının güney sınırlarından başlayarak 28 numaralı doğu boylamının doğusuna doğru uzanan geniş bir alanda sismik araştırma faaliyeti yürütmüştü. Yunanistan, Türkiye’nin sismik araştırma yaptığı alanların kendi kıta sahanlığıyla örtüştüğü gerekçesiyle duruma tepki göstermişti. AnkaraAtina hattındaki gerilim TürkiyeAB ilişkilerinin de odağında. Eylül ayındaki AB Liderler Zirvesi öncesi “diplomasiye fırsat tanımak için” Oruç Reis’i limana çeken, aralık ayındaki zirve öncesi ise Akdeniz’deki araştırmalarının tamamlandığını duyuran Ankara, son dönemde gemi üzerinden Yunanistan’a diyalog çağrılarını sürdürüyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AB’nin son liderler zirvesi öncesi Türkiye’nin Yunanistan’la diyaloğa hazır olduğu mesajını yineleyerek “Yunanistan, ‘Oruç Reis gemisi orada olduğu sürece toplantılara gelmeyeceğiz’ demişti. 29 Kasım’da Oruç Reis faaliyetlerini o bölgede tamamladı geldi, Antalya Limanı’nda ama hâlâs başka bahaneler buluyorlar” demişti. Diyalog penceresi Oruç Reis’in araştırma alanı olarak Antalya Körfezi’nin belirlenmesinin ardından Ankara’dan Atina’ya diyalog çağrılarının yoğunlaşması bekleniyor. Almanya’nın arabuluculuğunda yapılan görüşmelerde eylül ayında iki ülke, 20022016 yılları arasında başta Ege olmak üzere aralarındaki sorunların çözüm yollarını aramak üzere 60 tur boyunca süren ön görüşmeleri (istikşafi görüşmeler) yeniden başlatma üzerinde uzlaşıya varmıştı. Ancak Türkiye’nin Oruç Reis’in araştırmalarını devam ettirme kararı üzerine Yunanistan bu görüşmeleri yapmayı reddetmişti. AB liderlerini Türkiye’ye yönelik sert yaptırımlara ikna edemeyen Yunanistan’ın Türkiye ile görüşmelere başlayıp başlamayacağıyla ilgili Ankara ve Atina’da çeşitli olasılıklar dillendiriliyor. lANKARA İlk etapta İsrail’in Guarder ve SandCat modeli askeri zırhlı araçlarının üretileceği savunuldu. TürkiyeYunanistan arasında Doğu Akdeniz’de nüfuz ve enerji mücadelesi sürerken Atina hükümeti, İsrail ile savunma işbirliğini güçlendiriyor. DW’nin haberine göre İsrailli SK Group ve Plasan Sasa adlı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyumun, Yunanistan Araç Sanayii (ELVO) adlı şirketin hisselerinin çoğunluğunu satın aldığı açıklandı. Stratejik önemi var Yunanistan Maliye Bakanlığı, ülkenin en büyük askeri araç üreticisi olan ELVO’nun hisselerinin çoğunluğunun İsrailli konsorsiyuma satıldığını önceki gün yaptığı açıklamayla duyurdu. Maliye Bakanı Hristos Staikuras konuyla ilgili ERT televizyonuna verdiği demeçte, “Yunanistan’ın savunma sanayiinin yeniden yapılandırılması için kararlılıkla çalışıyoruz” dedi. ELVO, 2014 yılında iflas etmiş, fabYunanistan, Fransa’dan Rafale uçakları alıyor. rikaları devlet tarafından kamulaştırılmıştı. Yunan savunma sanayii için stratejik öneme sahip olduğu belirtilen şirket, zırhlı araçlar üretiyor. Hatta şirketin Alman Leopard tanklarının üretim sürecinde, montajında yer aldığı belirtiliyor. Habere göre, Yunanistan Maliye Bakanlığı kaynakları, ELVO’nun hisselerinin yüzde 79’unun İsrailli şirketlerin oluşturduğu konsorsiyumun kontrolü altında olacağı, yüzde 21 hissenin ise Atina’da kalacağı bilgisini paylaştı. Haberde, ilk hedefin, İsrail’in Guarder ve SandCat modeli askeri zırhlı araçlarının, Avrupa Birliği ve NATO üyesi Yunanistan’da üretilmeye başlanmasının olduğu, daha uzun vadede ise şirketin Selanik’teki fabrikasında hafif silahların üretilmesinin planlandığı kaydedildi. ABD, Rus yapımı S400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle Türkiye’yi F35 üretiminden çıkartmış, satın aldığı F35’leri teslim etmemiş, yaptırım kararı almıştı. ABD, eşzamanlı olarak Yunanistan ile özellikle savunma alanındaki işbirliğini güçlendirmeye yönelmişti. Fransa’dan 18 Rafale savaş uçağı satın alan, kasım ayında da 24 adet F35 için ABD’ye resmi başvuruda bulunan Yunanistan, 2021’deki savunma bütçesini 5 kat artırmıştı. Havaalanı işletmesi İsrail firmasına Öte yandan Yunan Kathimerini gazetesinin haberine göre Atina ve Tel Aviv hükümetleri, beş aylık müzakerelerin ardından Kalamata’daki havalimanının uçuş eğitim merkezine dönüştürülmesi konusunda anlaştı. Merkezin işletilmesinin 22 yıl süreyle İsrail’in ELBİT firmasına verilmesini de öngördüğü belirtilen anlaşma geçen pazartesi Yunanistan’da meclisin Silahlanma Komisyonu’nda görüşüldü. Projenin, İsrailli eğitmenlerin Yunan pilotlara yılda 510 bin saat eğitim vermelerini içerdiği de belirtiliyor. İsrail ablukası altındaki Gazze’de dün Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) binası önünde eylem düzenlendi. Boş tencerelerin de taşındığı eylemde UNRWA’nın gıda yardımlarındaki kısıntılar protesto edildi. İsrail seçim sarmalında İsrail’de koalisyon hükümetinin 2020 büt ri hiçbir seçimin kesin sonuç vermeme bu görevi devralmasını öngörüyordu. Neçesi konusunda anlaşamaması nedeniy si üzerine geçen mayıs ayında birlik hükü tanyahu, sadece 2020’nin yıllık bütçesile ülkede yeniden erken seçim kararı alın meti kurma kararı almıştı. Koalisyon an nin meclisten geçirilmesini isterken Gantz dı. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun laşması Netanyahu’nun 18 ay başbakanlı 2021’in de oylamaya dahil edilmesini istepartisi Likud ile koalisyon ortağı Savun ğının ardından Gantz’ın mişti. Bütçenin kabulü için tanınan ma Bakanı Benny Gantz’ın liderliğinsüre dün itibarıyla doldeki MaviBeyaz İttifakı’nın bütçeyi dün oylamaya sunamamasının ardından parlamento yasal olarak feshedildi. Bu gelişmeyle İsrail’in, son iki yıl içinde dördüncü kez erken seçime gideceği kesinleşti. İsrail medyasında yer alan haberlere göre, seçimin İsrail ile Fas arasında, muştu. NORMALLEŞME ilişkilerin normalleştirilmesi çerİMZALARI çevesinde Fas Kralı VI. Muhammed’in ABD ve İsrail ortak heyetini kabulünün ardından dün dört anlaşma imzalandı. İlk anlaşmanın diplomatik ve hizmet pasaportu hamillerinin vizeden muaf tutulmasını öngördüğü bildirildi. Sivil havacılık alanında bir mutabakat zaptının yanı sıra, 23 Mart 2021 tarihinde yapılmasu kaynaklarının inovasyonu, geliştirilmesi ile maliye ve yatırım alanında işbirliğisı bekleniyor. Netanyahu ile raki ni öngören mutabakat zaptlarına da imza atıldı. İsrail ile ilişkilerini normalleştiren dörbi Gantz, 2019 Nisan’nından be düncü Arap ülkesi Fas’a Tel Aviv’den ilk doğrudan ticari uçuş önceki gün yapılmıştı. ACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74 Bir mutasyon daha Dünya, İngiltere’de yeni tip koronavirüsün yüzde 70 daha hızlı yayılan bir türünün ortaya çıkmasının ardından diken üstündeyken dün bir mutasyon haberi daha geldi. İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock, Güney Afrika’da belirlenen, daha hızlı bulaşan bir varyant bulunduğunu ve bunun İngiltere’ye de ulaştığının tespit edildiğini açıkladı. Hancock, bu varyantın İngiltere’de iki vakada belirlendiğini, bunların Güney Afrika’dan gelen kişilerle temaslı olduğunu söyledi. Önlem olarak Güney Afrika’dan son Dover Limanı’nda şoförler ile polis arasında zaiki hafta içinde İngiltere’ye gelen herkesin man zaman arbede yaşandı. iki haftalığına karantinaya girmesi çağrısında bulundu. Öte yandan Fransa, İngiltere’ye belli koşullarla sınırlarını yeniden açma kararı aldı. Dover Limanı’na giden yolda TIR’lar uzun konvoylar oluştururken, ülkede Noel öncesi gıda sıkıntısının da başgösterebileceği endişesiyle yapılan girişimler sonucunda iki ülke İtalya’da korona davası Salgının birinci dalgasından en çok etkilenen İtalya’nın Bergamo kentine bağlı Lombardiya’da Covid19’dan yakınlarını kaybeden 500 aile yargıya başvurdu. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Sağlık Bakanı Roberto Speranza ve Lombardiya Belediye Başkanı Attilio Fontana hakkında arasında yasağın kalkmasına dair protokol dava açtı. Gerekçe olarak bu üç ismin bilim inimzalandı. Anlaşma uyarınca Fransa, İngilte sanlarının önerisine rağmen hızla karantina ve re’deki Fransız vatandaşları, Fransa’da otur sokağa çıkma yasağı kararı almaması, krizi iyi ma izni olan İngiliz vatandaşları ve kamyon yönetememesi gösterildi. lara sınırlarını açtı; tren, uçak ve feribot seBu arada ABD Başkanı Donald Trump, ferleri dün yeniden başladı. Seyahatler için Kongre’de günler süren tartışmaların ardınson 72 saat içinde koronavirüs testi yaptır dan kabul edilen 900 milyar dolarlık koronamış olma zorunluluğu getirildi. Hollanda da virüs için teşvik paketinde değişiklik yapılmayeni yapılmış ve sonucun negatif olduğunu sını istedi. ABD basınına yansıyan haberlere gösteren bir test koşuluyla dünden itibaren göre Trump, “israf” ve “utanç verici” diye niyasağı kaldırdı. telediği pakette yoksul ülkeler için öngörülen Avrupa Komisyonu ise Avrupa Birliği üyesi yardımları eleştirerek, “Kongre’den savurgan ülkeleri, İngiltere’ye uygulanan seyahat ya ve gereksiz maddelerden derhal kurtulmasını saklarını kaldırmaya çağırdı. istiyorum” dedi. Putin işini sağlama aldı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin eski devlet başkanlarına görevden ayrıldıktan sonra yaşam boyu dokunulmazlık ve yine yaşam boyu senatörlük hakkı tanıyan yasayı imzaladı. Eski devlet başkanlarına idari veya cezai sorumluluk getirilmemesini garanti eden yeni yasa ile bu kişilerin yanı sıra aileleri de dokunulmazlıktan yararlanacak. Polis ve savcılık makamları tarafından soruşturulamayacak, aramaya ve gözaltına tabi olmayaPutin. cak. Yine eski devlet başkanlarına verilen dokunulmazlık gereği, görev süresi bittikten sonra, konut, özel otomobil, ofis, bavul ve belgelerinin aranması yasaklanıyor. Yasaya göre, dokunulmazlık, sadece ihanet ve diğer ciddi suçlar için kaldırılabilecek. Yasa, Putin istediği takdirde iki altı yıllık dönem daha başkanlık için aday olabilmesini öngörüyor. ABD’den yine Suriye yaptırımları ABD’de Trump yönetimi önceki gün Suriye’ye yeni yaptırımlar açıkladı. Hazine Bakanlığı, Suriye Merkez Bankası’nın bakanlığın kara listesine dahil edildiğini duyurdu. Listede, Suriye hükümetinde görevli bir üst düzey yetkili, milletvekili eşi ve bu kişilerin yönetimindeki 9 işletme de bulunuyor. Bakanlık, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın eşi Esma Esad’a ve ailesine yönelik de yaptırım kararı açıkladı. İngiltere doğumlu Esma Esad ve hâlâ Londra’da yaşayan, İngiliz vatandaşı olan doktor babası Fawaz Akras, annesi Seher Otri, erkek kardeşi Firas Akras ve amcası Eyad Akras, Hazine Bakanlığı’nın yaptırım listesine girdi. Kararın amacının Esad’ı ekonomik olarak zor durumda bırakmak ve müzakere masasına çekmek olduğu yorumları yapılıyor. Esma Esad hakkında geçen haziranda da yaptırım kararı alınmıştı ancak bu kez tüm aile üyeleri bu kapsama alındı ve yaptırımlar genişletildi. ‘Ayn İsa’da görüşme’ Öte yandan Rakka’nın kuzeyindeki Ayn İsa kırsalında Türkiye ve Rusya arasında bir toplantı yapıldığı iddia edildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Rus ve Türk subayların, Ayn İsa’daki son durumu görüşmek üzere geçen pazartesi bir toplantı yaptığı iddiasını aktardı. Şark’ul Avsat gazetesinin haberinde Türk tarafının mutabakata varılması için ABD destekli, terör örgütü YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Ayn İsa bölgesinden tamamen çekilmesini şart koştuğu, Rus tarafının SDG’nin belli bir mesafeye kadar sınırlı olarak geri çekilmesi önerisinde bulunduğu öne sürüldü. Görüşmenin başarısız olduğu iddia edilirken gözlemevi bölgede çatışmaların önceki gün yeniden başladığını aktardı. Blackwater affı tepki çekti ABD Başkanı Donald Trump, 2007 yılında Irak’ta 17 sivilin öldürülmesi olayına karışan özel güvenlik şirketi Blackwater çalışanı 4 eski paralı askeri affetti. Trump, Beyaz Saray’dan ayrılmasına günler kala 15 kişiye özel başkanlık affı çıkardı. Af çıkarılanlar arasında Rusya soruşturması kapsamında suçlu bulunan George Papadopoulos ve Alex van der Zwaan bulunuyor. Trump’ın 16 Eylül 2007 tarihinde Irak’ın başkenti Bağdat’taki Nisur Meydanı’nda sivillerin öldürülmesi olayında adı geçen ve Blackwater mensubu Nicholas Slatten, Paul Slough, Evan Liberty ve Dustin Heard’i affetmesi başta Bağdat hükümeti olmak üzere büyük tepki çekti. Eski as Slatten. kerler, “kasten adam öldürmek” dahil çeşitli suçlamalardan uzun süreli hapis cezaları almıştı. Trump, Rusya’nın 2016 başkanlık seçim sürecine müdahalesine yönelik açılan soruşturmada suçunu kabul eden eski danışmanı Papadopoulos’u da affetti. ABD Başkanı’nın af listesinde, Rusya’nın en zengin kişilerinden German Khan’ın damadı olan ve eski danışmanı Rick Gates ile iletişimi konusunda soruşturmacılara yalan söylediği gerekçesiyle hapis cezası alan Hollandalı avukat Alex van der Zwaan’ı da bulunuyor. AB sığınmacılara yardımı uzattı Avrupa Birliği (AB), Türkiye’deki sığınmacıları desteklemek için yürütülen projelere 2021 yılında 485 milyon Avro ek kaynak sağlayacağını duyurdu. AA’nın haberine göre Avrupa Komisyonu’nundan yapılan açıklamada, Türkiye’de sığınmacılar için yürütülen Sosyal Uyum Yardım (SUY) programı kapsamında dağıtılan Kızılay Kart’lara ve sığınmacı çocukların eğitimlerinin devamlılığını sağlamaya yönelik Şartlı Eğitim Yardımı (ŞEY) programına desteğin 2022 yılının ilk aylarına kadar devam edeceği kaydedildi. Programlarla Türkiye’deki 1.8 milyon sığınmacıya temel ihtiyaçları için aylık nakit yardım sağlandığı, 700 bin çocuğun da eğitimine katkı verildiği belirtilen açıklamada, söz konusu uzatılan yardım programlarının AB bütçesinden karşılanacağı bildirildi. Açıklamada, Türkiye’nin yaklaşık 4 milyon sığınmacıya ev sahipliği yaptığı, bunların yüzde 70’inin kadın ve çocuk olduğu anımsatıldı.