Katalog

10 4 EYLÜL 2019 ÇARŞAMBA EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ SİVAS KONGRESİ 100 YAŞINDA Sivas Kongresi ve Atatürk’ün vicdanındaki milli sır Sivas Kongresi, 100 yıl önce bugün toplanmıştı. Hem katılımcıları hem de kararlarıyla ulusal bir kongreydi. Yurt çapındaki tüm yurtsever, millici, işgal ve ilhak karşıtı örgütler, tüm Müdafaai Hukukçular, Kuvayi Milliyeciler, Sivas Lisesi’nde düzenlenen kongrede bir araya gelip, tek bir çatı altında toplanmaya karar vermişlerdi: Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti. Cemiyetin temsil heyeti başkanlığına Mustafa Kemal Paşa seçilirken, ilerleyen yıllarda Sivas Kongresi, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın ilk kongresi olarak parti tüzüğüne yazılacaktı. Kurtuluşun ve kuruluşun birlikte kotarıldığı, iç içe geçtiği günlerdi o günler. Sivas Kongresi’nde, “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, bölünemez” kararı alınmıştı. “Her türlü işgal ve müdahaleye karşı millet birlikte kendisini savunacak ve karşı koyacaktır” denilmişti. “Kuvayi Milliye’yi amil ve iradei milliye’yi hâkim kılmak esastır” ilkesi benimsenmişti. “Manda ve himaye kabul edilemez” diye dünyaya haykırılmıştı. Kongrenin toplanmasını engellemek, Mustafa Kemal’i tutuklamak için çok çabalayan Saray ve İstanbul Hükümeti, başaramamıştı. Henüz Samsun’a çıkmadan önce Mustafa Kemal Paşa’yı takibe alan İstanbul’daki İngiliz istihbaratı ise bir süre sonra Londra’ya şu notu geçmişti: “Türkler, Cumhuriyete gidiyor.” Osmanlı Genelkurmayı’ndaki, Harbiye Nezareti’ndeki gizli sicilinde “Cumhuriyetçidir” diye yazan, yıllar sonra bir soruyu yanıtlarken, “Ben Cumhuriyet’i vicdanımda milli bir sır gibi sakladım” diyen Mustafa Kemal Paşa, kongreler yoluyla Cumhuriyetin temellerini atmaktaydı. Nitekim tabandaki bu katılım ve irade sonucunda, 23 Nisan 1920’de Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi açılacaktı.   100 yıl sonra, 200 yıl geriye düşmek İşte bu koşullarda verilen Milli Mücadele ve kurulan Cumhuriyetin 100. yılında Türkiye, 100 değil, 200 yıl geriye doğru adımlar atıyor. Meclis işlevsiz kılındı, hem de anayasa referandumuyla. Yargının bağımsızlığını ve tarafsızlığını yitirdiğini bizzat barolar vurguluyorlar. Adli yılın açılışı, ilgili yargı kurumlarının yerleşkelerinde değil, aynı zamanda parti genel başkanı da olan Cumhurbaşkanı’nın isteğiyle, Cumhurbaşkanlığı külliyesinde yapılıyor. İktidara mensup bir milletvekili, beğenmediği kaymakamı sürgün ediyor. Halk yoksullaşıyor. Eğitim ve sağlık; holdinglerin, tarikat ve cemaatlerin egemen olduğu, öğretmenin ve doktorun pazarlama elemanı, öğrencinin ve hastanın müşteri, okulun ve hastanenin işletme olarak görüldüğü, tamamen piyasalaşmış, kamu hizmeti niteliğini fazlasıyla yitirmiş alanlar. Devlet ve toplum yaşamında akıl ve bilim, ehliyet ve liyakat, laiklik ve hukuk, büyük ölçüde dışlanmış durumda. Kadına yönelik şiddetin, çocuklara yönelik cinsel istismarın önüne geçilemiyor. Kurumlara güven azalıyor. Beyin göçü hızlanıyor. Yolsuzluk, usulsüzlük, torpil, adam kayırma, rüşvet, ihaleye fesat karıştırmak adeta kurumsallaşıyor. Dış politikada Atatürk’ün temel ilkeleri bir kenara itiliyor. Ulusal bütünlük örseleniyor. Yurttaş kimliği hırpalanıyor. Etnikçiliği solculuk, mezhepçiliği devrimcilik, hemşericiliği ilericilik sanan çarpık bir anlayış kök salıyor siyasette.   Kısacası, Cumhuriyetin ilke ve hedeflerinden uzaklaşmak kimseyi daha Müslüman, daha milliyetçi, daha solcu, daha liberal yapmıyor. Türkiye’yi zayıflatıyor. 4 EYLÜL 2019 SAYI: 34300 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 04:57 06:26 13:08 16:47 19:41 21:04 Ankara 04:44 06:12 12:53 16:31 19:24 20:46 İzmir 05:11 06:36 13:16 16:53 19:46 21:05 100 yıllık gurur4 Eylül Sivas Kongresi’nin yıldönümü etkinliklerle kutlanıyor Cumhuriyetin temellerinin atıldığı, manda ve himayenin reddedildiği Sivas Kongresi’nin 100. yılı kutlamaları için CHP, Kılıçdaroğlu öncülüğünde Sivas’ta olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan da etkinliklere katılacak. MEHMET MENEKŞE 4Eylül Sivas Kongresi’nin 100’üncü yılı hafta boyunca gerçekleştirilecek çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Cumhuriyet Halk Partisi de (CHP) 4 Eylül’de Sivas’a çıkarma yapacak. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MYK üyeleri, PM üyeleri, milletvekilleri ve İBB Ekrem İmamoğlu’nun da aralarında bulunduğu büyükşehir belediye başkanları bugün Sivas’ta olacak. CHP’liler saat 13.30’da düzenlenecek resmi törenin ardından Cumhuriyet Üniversitesi 4 Eylül Kültür Merkezi’nde Sunay Akın’ın “Uğurlar Olsun 100 Yılın Hikâyesi” etkinliğine katılacaklar. CHP Sivas İl Başkan Yardımcısı Behzat İnan Şahin, Cumhuriyetin kurulmasına temel olan Sivas Kongresi’nde CHP teşkilatının Sivas’ta olacağını belirtti. 100. yıldönümü etkinlikle Atatürk’ün Sivas’a geldiği gün olan 2 Eylül’de Paşa Pınarı mevkiinde Sivaslıların Atatürk’ü karşılaması temsili olarak canlandırıldı. ri 30 Ağustos’ta başladı ve 15 Eylül’e dek devam edecek. Etkinlikler kapsamında bugün 13.30’da Sivas’ta Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtına çelenk sunulup, saygı duruşu ve İstiklal Marşı okunacak. Aynı gün saat 13.45’te Sivas Kongresi’nin yapıldığı Kongre ve Etnografya Müzesi ziyaret edilecek ve devamında temsili olarak Sivas Kongresi canlandırılacak. Etkinliklere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılacak. Protokol konuşmalarının ardından ozanların dilinden şairlerin kaleminden Sivas Kongresi Halk Şiiri Yarışması’nda dereceye girenlere ödülleri verilecek. Ayrıca Kale önünde 100 milyon fidan dikimi yapılacak. Solo Türk yıldızlarının gösterisi, Serkan Kaya konseri, Lazer animasyon video mapping gösterisi, hayvancılık ve gıda fuar açılışları, Sivas Devlet Tiyatrosu’nun çocuklara yönelik programları, Hacivat ve Karagöz gösterisi, Yıldız Dağı tırmanış programı, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası konseri, İsmail Hakkı Demirci ve Erkan Ogur konseriyle 11 Eylül Çarşamba gününe kadar devam edecek. Erdoğan’dan mesaj Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 4 Eylül Sivas Kongresi’nin yıldönümü dolayısıyla mesaj yayımladı. Erdoğan, “Sivas’ta, 100 sene önce, bağımsızlık ve vatan aşkıyla yakılan meşale, muasır medeniyet yürüyüşümüzde bugün de yolumuzu aydınlatmaktadır. Şanlı tarihimizle iftihar eden, kahraman ecdadımızla aynı ruh ve şuura sahip olan genç nesiller, Türkiye’yi 2023 hedeflerine taşıyacaktır” açıklaması yaptı. l ANKARA/ Cumhuriyet Cumhuriyet Kadınları Derneği Sivas Şubesi, tabelanın kaldırıldığı yerde eylem yaparak tepki gösterdi. Sivas’ta tabela krizi MEHMET MENEKŞE Bugün Sivas’ta 4 Eylül Sivas Kongresi’nin 100’üncü yılı kutlama etkinlikleri yapılırken, AKP’li Sivas Belediyesi geçen hafta kentin girişinde asılı “Cumhuriyet’in şehri Sivas’a hoş geldiniz” tabelasını kaldırdı. “Sivas’ı sultan şehir yapma hevesleri var” diyen Cumhuriyet Kadınları Derneği Sivas Şube Başkanı Nurten Yanalak AKP’li belediyeye dilekçe ile tabelaların kaldırılma nedenini sordu. Beledi ye, tabelanın sabitlendiği platformun deforme olduğu ve araçların ve yayaların üzerine düşebilir endişesi ile tabelanın kaldırıldığı yanıtını verdi. Tabelanın tekrar asılması talepleri AKP’li belediye tarafından yanıtsız kaldı. Bunun üzerine Cumhuriyet Kadınları Derneği Sivas Şubesi öncülüğünde Sivaslı kadınlar Sivas’a Kayseri yönünden girişte kaldırılan tabelanın önünde eylem yaptı. Ellerinde “Cumhuriyet şehri Sivas’a hoş geldiniz” yazılı dövizler taşıyan kadınlar derhal tabelanın ye rine asılmasını istediler. Tabelanın yerine asılmaması na tepki gösteren Yanalak, “Cumhuriyetin temelinin atıldığı Sivas Kongremizin 100. yılını kutlayacağız. Sivas’ın girişinde yazılı “Cumhuriyet’in şehri Sivas’a hoş geldiniz” tabelasının belediye tarafından kaldırıldığını gördük. Dilekçe ile belediyeye sorduk ve güvenlik nedeniyle kaldırıldığı yanıtını aldık. Cumhuriyetin temellerinin atıldığı Sivas’ta bu tabela kimi niçin rahatsız etmiştir?” dedi. Ülkenin gerileyiş süreci T ürkiye’nin yalnız ekonomi değil her alanda dünya sıralamasında * Eğitim düzeyi Eğitim, önemli bir ayraç olabilirse de, lisans, lisans yeri geriliyor. “Birleşik Kaplar üstü eğitim görme yeterli ayı Kanunu” fizik kanunu top rıcı ölçüt değildir. Kurumların, lumsal yaşamı da belirleyici üniversitelerin eğitim düzeyi, oluyor; bir alanda başlayan kalitesi çok farklıdır. Farklılı gerileme süreci her alana ğı, yerleşke, donanım değil, yayılıyor. Sorunun varlığını ve öğretim kadrosu, öğrenci sorunu yaratanların, ağırlaş kalitesi, mezunlarının yaşam tıranların bir parçası olanların daki başarıları belirler. İtibarlı, sorunu çözmeyeceklerini de ülke ve dünya sıralamasında kabul ederek, sorunun neden ilk sıralarda yer alan üniversite lerini, çözüm yollarını araştır mezunları ile, diploma ticareti mak gerekiyor, yapma eğiliminde olan üniver Sorunun ana nedeni olarak, site mevzunları, en azından ülkede kısırdöngüler yanı sıra, bilgi açısından denk tutula tersine ayrım, negatif seleksi maz. Bazen ABD’de de eğitim yon süreci de yaşanıyor. Yüz görme liyakat göstergesi yıllar öncesi İngiltere Maliye olarak sunulmaktadır. ABD’de Bakanı Grasham’ın “kötü bizdekine benzer diploma para iyi parayı kovar” gözlemi, ticareti yapan eğitim kurumları toplumsal yaşantımızda ge olduğundan sıralama, en azın çerliliğini koruyor; iyi genelde dan ilk yüze giren üniversite dışlanıyor. lerde lisansüstü eğitim görme Geriye gidişin, geri kalmış bir liyakat göstergesi olarak lığın nedenleri araştırılırken, algılanabilir. sermaye birikimi, tasarruf * Eğitim ve mesleki sınav yetersizliği, finansman gibi larda başarı derecesi nicel konulardan çok, farkı, Aynı eğitim kurumundan zenginliği yaratan insan öğesi mezun olunsa da benzer üzerine odaklamak gerekir. mesleki, akademik unvanlar Nitelik, liyakat, ehliyet taşınsa da, başarı derecesi kavramları dillere persenk ayırıcı bir ölçü olarak alınabilir. olmasına karşın, toplumda Başarı derecesinin yüksekli genelde liyakatin, ehliyetin ği, kişinin bilgisinin yanı sıra dışlanması yaşanmaktadır. görev, sorumluluk anlayışının, Liyakat ehliyet, egemen onurlu davranışının bir göster iç ve dış çevrelerce kendi gesi de olur. emellerine hizmet açısından Mesleki yeterlilik sınavların tehlikeli görüldüğünden, daki başarı da bir göstergedir. tercih çoğu kez liyakatsizlik Siyasi etkilerden arındırılmış yönünde olmaktadır. sınavlarda ilk sırada yer alan Atamalarda, seçmelerde larla, yeterli görülmemekle liyakatin dışlanması, liyakat beraber yetişir beklentisiyle sizliğin yeğlenmesi, liyakatin sınavı son sırada kazandı artamlarından kaynaklanmak rılanlar aynı sıfatı taşısalar tadır. Liyakat, ehliyet, kişiye da, nitelikleri, ehliyetleri çok özgüven, ödün vermeme, öz farklıdır. verili davranma; gösterişten, * Tutarlılık savurganlıktan kaçınma; alçak Kişinin söylem, eylem, gönüllü olma; fikir, eylem tu zaman içinde davranış tutar tarlılığı; gerektiğinde inisiyatif lılığı, fikri dürüstlüğü ehliyet kullanma; belli çevrelerin aleti ayrımında bir ölçüttür. Liyakat olmama gibi erdemler, artam eksikliği, çoğu kez söylem lar sağlamakta, ancak çoğu eylem tutarsızlığını, zaman kez bu nitelikler, bazı çevrele içinde çelişkili davranışları rin kişisel, çıkar, beklentilerine beraberinde getirir. uygun düşmemektedir. * Etkin iç ve dış çevrelerce Uygulamada, itaat, talimata desteklenme uyma, oluşturulan ekibin bir Etkin iç ve dış çıkar çevre parçası olma, etkin iç ve dış leri, kullandıkları, araç olarak çevrelerle yakın ilişki kurma, kullanabilecekleri kişileri ödül esnek davranma, ilkeli olma lendirmekte, övmekte, kamu ma, saygıda kusur etmeme, ya tanıtımını yapmaktadırlar. kozmetik yönetim anlayışına Nesnel bir başarısı olmadığı hizmet, algı yönetimine katkı halde desteklenen, tanıtıl gibi beceriler aranmaktadır. maya çalışılan kişilerin bilgi ve Liyakatli olan, başarıya, liyakatinden kuşkulanılmalıdır. görevi en iyi şekilde yerine * Süreklilik getirmeye odaklanırken, liya Mevkiye geliş ve sürek kat eksikliği ne şekilde olursa li kalış, bir başarı, ehliyet olsun, belli orunlara, gelmeyi, göstergesi olabileceği gibi, sıfatlar almayı, bulunduğu kişinin esnekliğini, ödün ver mevkiyi sürdürmeyi amaçlar. mekte olduğunu, etik olma Liyakat, liyakatsizlik ayrımı yan yöntemlere başvurmuş nı, öznel değer yargılarından olabileceğini de gösterebilir. arındırıp, nesnel ölçütlere Gerileme sürecinde, iyinin bağlamak gerekir. Ayrım ya dışlanmasının, “Birleşik Kap parken dikkate alınabilecek lar Kanunu”nun toplumsal bazı göstergeler belirlemeye, yaşamdaki geçerliliği de irde önerilmeye çalışılmıştır. lenmelidir. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI behicak@yahoo.com.tr kamilmasaraci@gmail.com BULMACA SEDAT YAŞAYAN is1Snu/OcnLSelluDaeryAyıoneNnı SAĞA12: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 bilim dalı. 3 2/ Yerli bir 4 keçi ya da koyun cinsi... Bir soru sözü. 3/ Bir 5 6 7 bağlaç... Kul 8 lanılmaya 9 hazır para. 4/ İletki. 5/ Zerdüşt dininde ateş tanrısı... Kutsal inanç. 6/ Tantal elementinin simgesi... “Şalvarı şaltak Osmanlı / Eyeri kaltak Osmanlı / Ekende yok biçende yok 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 SALOPE T K 2 TR İ P VALA 3 RUGAN KAR 4 A Z L AMA A 5 P T İ REV İ T 6 LUANDA ME 7 ERK ELHAP 8 SAVAN AL E 9 LASK İ YE / Yiyende Osmanlı” (Mani). 7/ Kimi Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük... Kolayca yutulabilmesi için küçük yuvarlak biçime getirilmiş ilaç. 8/ Yu murta ve irmikle yapılan bir tatlı... Pişmekte olan et ya da tavuk suyundan elde edilen kah verengi sos. 9/ Hıristiyanlığı kabul etme. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Eğlendirmeyi amaçlayan bir izlencenin düzenleyicisi. 2/ Vladimir Nabokov’un, sinemaya da aktarılmış ünlü romanı... Bir gıda maddesi. 3/ Narçiçeği renginde bir süs taşı... Myanmar’ın (Birmanya) eski başkenti. 4/ Ateş... Bir tür gevrek kurabiye. 5/ Resim yapımında kullanılan bir boya... Güzel, hoş, latif. 6/ Özgün çizim, harita, plan gibi şeylerin fotoğraf tekniğiyle çoğaltılması... Duman leke si. 7/ Erzincan’ın bir ilçesi. 8/ Kayınbirader... “Maun” da denilen büyük bir ağaç. 9/ Yemiş lerin yenen bölümü... Çam, ardıç gibi ağaçların ince yaprakları.