Katalog

EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 1113 AĞUSTOS 2019 SALI Yine sefalet zammıToplusözleşme pazarlığı sonuçlandı. Hükümet kamu işçisine 2019 için yüzde 8+4 verdi Hükümet ile Türkİş’in vardığı uzlaşmaya göre, kamu işçisine 2019’da yüzde 8+4, 2020’de yüzde 3+3 ve enflasyon farkı oranında zam yapılacak. Türkİş, seyyanen 300 TL ve ilk 6 ay için yüzde 15 istemişti. Hükümet ile Türkİş, kamu işçisinin 20192020’deki mali ve sosyal haklarını belirleyen 2019 Dönemi Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmesi üzerinde anlaştı. 2019 yılı için yüzde 8+4 zam ve seyyanen 150 TL zam yapılacak. Türkİş, en düşük ücretlerin 3 bin 500 liraya yükseltilmesi, tüm kamu işçilerine seyyanen brüt 300 lira zam, ilk 6 ay yüzde 15, ikinci, üçüncü ve dördüncü 6 aylarda enflasyon artı 3 puan refah payı talep etmişti. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ile Türkİş Genel Başkanı Ergün Atalay, 2019 Dönemi Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmesi Çerçeve Protokolü görüşmeleri kapsamında bakanlığın Reşat Moralı Salonu’nda bir araya geldi. Varılan uzlaşının ardından açıklama yapan Selçuk, sözleşmeyle ilgili şu bilgileri verdi: “Çerçeve Protokol kapsamında, brüt 3 bin 500 liranın altında ücret alan kamu işçilerimizin maaşlarına, brüt ücret 3 bin 500 lirayı aşmayacak şekilde 150 lira iyileştirme yapıyoruz. Ücret zammı oranlarına gelince; yaptığımız görüşmeler neticesinde kamu işçilerimizin ücretlerine 2019’un ilk 6 ayında yüzde 8 oranında, ikinci 6 ayında yüzde 4 oranında zam yapılması konusunda uzlaştık. Kamu işçilerimiz ocak ayında yüzde 6.69 oranında enflasyon farkı zammını da almışlardı. 2019 yılı için üzerinde uzlaştığımız zamlarla birlikte, yıl geneli toplam ücret zammı yüzde 19’a ulaşmış olacak. 2020 yılı için ise ilk 6 ayda yüzde 3 oranında ve ikinci 6 ayda yüzde 3 oranında ücret artışı gerçek Zehra Zümrüt Selçuk Ergün Atalay leştireceğiz. Üzerinde uzlaştığımız bu zam oranları enflasyonun altında kalırsa, kamu işçilerimiz enflasyon farkını da almaya devam edecekler.” Atalay: Erdoğan ile görüştüm Atalay da “Bugün 222. gün, 3 gündür de gece gündüz bu konuyu konuşuyoruz. Benim söyleyecek bir şeyim yok. Hayırlısı olsun” dedi. Konuşmaların ardından, 130 bin kamu işçisinin 20192020 yıllarında ki mali ve sosyal haklarını içeren 2019 Dönemi Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmesi Çerçeve Protokolü taraflarca imzalandı. İmzanın ardından salon çıkışında basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Atalay, “Bu süreçte Cumhurbaşkanı ile görüştünüz mü” sorusu üzerine “Cumhurbaşkanı ile görüşmesem bu rakamı vermezlerdi, yüzde 8 olmazdı yani. 150 lirayı da yüzde 8’i de onunla konuştuk” yanıtını verdi. l ANKARA/Cumhuriyet 130 bin kamu işçisinin 20192020 yıllarındaki mali ve sosyal haklarını içeren 2019 Dönemi Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmesi Çerçeve Protokolü, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk ile Türkİş Genel Başkanı Atalay tarafından imzalandı. Başkanlığı bırakıyor Türkİş Genel Başkanı Atalay, 20 yıldır yürüttüğü Demiryolİş Genel Başkanlığı’ndan ayrılacağını açıkladı. Atalay, “51 senelik demiryolcuyum. Şimdi ben 1 milyon 112 bin üyesi olan bir konfederasyonun genel başkanıyım. İşçiyi hiç satmadım. Yanlış yaptım mı? Yaptım. Ama hep işçiden, fakirden, ülkemden yana oldum. Demiryolİş Genel Başkanlığı’ndan ayrılıyorum, haftaya aday olmayacağım. Hakkınızı helal edin” dedi. Türkiye birçok alanda Avrupa’da en kötü yaşam kalitesine sahip ülke Kalitesiz yaşıyoruz 100 milyon Avro’luk maç İstanbul’da yarın, Şampiyonlar Ligi şampiyonu Liverpool ile UEFA Avrupa Ligi şampiyonu Chelsea, UEFA Süper Kupa maçında karşılaşacak. Dünyanın izleyeceği maçın İstanbul ekonomisine yaklaşık 100 milyon Avro katkı sağlaması beklenirken, Manchester ve Londra’dan İstanbul’a dünden itibaren tarifeli uçaklarla taraftarların gelişleri de başladı. İngilizler İstanbul’a 23 günlük turlarla da geliyor. Final maçını izlemek için 50 binden fazla İngiliz taraftarın kente gelecek olması esnafın ve otellere doping etkisi yaratacak. Dünya spor kamuoyunun gözü 14 Ağustos Çarşamba saat 22.00’de İstanbul Vodafone Park’a çevrilecek. Maçın Kurban Bayramı’na denk gelmesi ve yoğun yolcu trafiğinin olduğu yaz sezonu ile maç için geleceklerin de etkisiyle İstanbul havalimanlarının uçak ve yolcu rekoru kırması bekleniyor. 2 gece konaklamalı maç ve uçak bileti hariç İstanbul turlarının fiyatı 300 sterlinden başlıyor. Ağustosta ortalama 5 yıldızlı otel fiyatları 600700 Avro’yu bulurken, yiyecek içecek ve alışveriş ile her gelen taraftarn 2 bin Avro’ya yakın konaklama ile birlikte para harcayacağı belirtiliyor. l Ekonomi Servisi Finansbank’ta büyüme sürdü QNB Finansbank’ın, 2019 ilk yarıda toplam aktifleri 2018 sonuna göre yüzde 9 artarak 171.3 milyar liraya çıkarken, net kredileri yüzde 6 artarak 100.1 milyar TL, müşteri mevduatı ise yüzde 10 artarak 91.7 milyar TL oldu. Bankanın net faiz gelirleri 3.3 milyar 342 lira, net ücret ve komisyon gelir leri 1.3 milyar liraya ulaştı. Bankanın ilk 6 aylık net kârı ise geçen yılın aynı dönemi ne kıyasla yüz de 13 artarak 1 milyar 280 mil yon liraya çık Temel tı. Öz kaynaklar Güzeloğlu 15 milyar TL, sermaye yeterlilik rasyosu yüz de 15.59 oldu. QNB Finansbank Genel Müdürü Temel Güzeloğ lu, başarılı bir performans ile bü yümeyi sürdürdüklerini belirte rek özellikle ihracat ve KOBİ kre dileri ile teknolojik yatırımlarda önemli adımlar atıldığını söyledi. Yoksulun payı düşük n AB’de yüzde 12.9 olan 1529 yaş arasındaki genç nüfusta ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı, Türkiye’de yüzde 27.6. Bu alanda Türkiye ikinci sırada. n 2064 yaş arasındaki kadınlarda yüzde 35.2’lik istihdam oranıyla Türkiye bu alanda en kötü durumdaki ülke. AB’de ortalama oran yüzde 67.4. n Türkiye’de istihdamdakilerin sadece yüzde 27.7’si orta ya da yüksek teknoloji imalatında ve bilgi yoğun hizmetlerde çalışıyor. AB’de ortalama yüzde 46.1. Türkiye bu alanda da son sırada. n Türkiye’den nüfusun en yoksul yüzde 40’lık bölümü gelirden sadece yüzde 15.8 pay alıyor. AB’de ortalama oran yüzde 21.1. Eurostat’a göre, Türkiye’de nüfusun yüzde 36.6’sı yoksulluk nedeniyle çatısı akan, du varları, zemini ya da temeli rutubetli veya pencere çerçeveleri çürük evlerde yaşıyor. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından bu alanda en kötü durumdaki ülke yüzde 41.6’lık oranla Kuzey yayımlanan “Sürdürü Makedonya, en iyi du lebilir kentler ve top emre rumdaki ülke yüzde lumlar” raporuna göre, deveci 12.2’lik oranla Çekya. Türkiye birçok alanda Avrupa’da en kötü yaşam Destek yetersiz kalitesine sahip ülke konumunda. Rapora göre, Türkiye’de 1824 yaş arasındaki genç nüfus içinde eğitim ve öğretimden erken ayrılanların oranı yüzde 31 ile Avrupa’nın zirvesinde. Bu alanda AB ortalaması yüzde 10.6. Avrupa’da bu alanda en iyi durumdaki ülke, yüzde 4.2’lik oranla Slovenya. Raporda Türkiye ile ilgili öne çıkan satır başları şöyle: n Türkiye’de nüfusun yüzde 36.6’sı yoksulluk nedeniyle çatısı akan, duvarları, zemini ya da temeli rutubetli veya pencere çerçeveleri çürük evlerde yaşıyor. AB’de bu oran ortalama yüzde 13.3 seviyesinde. Türkiye bu alanda da Avrupa’da zirvede. Avrupa’da bu alanda en iyi durumdaki ülke, yüzde 4.6’lık oranla Finlandiya. n Türkiye’de hükümetin kişi başı tarımsal araştırma ve geliştirme desteği, sadece 0.8 Avro. AB’de bu oran yüzde 6.3 Avro seviyesinde. Türkiye bu alanda tarım ülkesi olmayan küçük ülkeler Lüksemburg ve Malta’nın ardından Avrupa’da sondan üçüncü sırada yer alıyor. Avrupa’da bu alanda en iyi durumdaki ülke 64.9 Avro’luk destekle Norveç. n Okulöncesi eğitimde Türkiye yüzde 54.7’lik oranla, yüzde 39.5’lik orana sahip Kuzey Makedonya’nın ardından sondan ikinci sırada. AB’de ortalama oran yüzde 95.4. Fransa ve Birleşik Krallık, yüzde 100’lük oranlarla bu alanda Avrupa’da zirvede. n Türkiye, kadın ve erkeklerin istihdama katılım oranlarında 40.8’lik yüzde puan farkla en kötü konum n Türkiye’de nüfusun daki ülke. AB’de ortalama yüzde 41.3’ü yoksulluk ya fark 11.6 yüzde puan sevi da sosyal dışlanmışlık ris yesinde. Litvanya, 2.3 yüz kiyle yaşıyor. AB’de bu de puanlık farkla bu alanda oran yüzde 22.4. Avrupa’da en iyi durumdaki ülke. Eğitimliler de iltica ediyor Türkiye ve İran’dan Almanya’ya iltica başvurusunda bulunanlar arasında eğitim düzeyi yüksek olanların oranı giderek artıyor. Welt am Sonntag gazetesinin Alman Federal Göç ve Mülteci Dairesi’nin (BAMF) “İltica Başvurusunda Bulunanların Potansiyelleri” başlıklı raporuna dayandırdığı haberde, 2018’de Türkiye’den iltica başvurusunda bulunanların yüzde 59.3’ü üniversiteye gitmiş oldukları belirtiliyor. 2017’de bu oran yüzde 46 olarak kayıtlara geçmişti. Başvuruda bulunanların ayrıca yüzde 14.5’inin liseye, yüzde 16.3’ünün ortaokula, yüzde 7.7’sinin de ilkokula gitmiş olduğu bildiriliyor. l Ekonomi Servisi Fıstığa yüzde 25 zam Antepfıstığında bu yıl periyodisiteye (meyve tür ve çeşitlerinin bir yıl meyve verip, ertesi yıl vermemesi ya da çok az vermesi) bağlı olarak geçen yıla göre 3’te bir oranında rekolte bekleniyor. Geçen yıl ülke genelinde 220 bin ton civarında rekoltenin elde edildiği antep fıstığında, bu yıl ciddi bir kayıp yaşanıyor. Antepfıstığında hasat dönemine hazırlanan üreticiler, ürünün rekolte azlığından şikâyet ediyor. Normal şartlarda ağaç başı ortalama 30 kilogram ürün alan fıstıkçılar, genetik özelliği nedeniyle “yok yılı”nda olan ağaçlardan ortalama 10 kilogram ürün toplayabilecek. Gaziantep Fıstık Sanayicileri Derneği Başkanı Neşet Uçar “Bu yıl yaklaşık 70 bin ton civarında rekolte bekliyoruz. Fiyatta geçen yıla göre yüzde 25’lik artış var. Şu an boz fıstık 160165 lira arasından işlem görüyor, geçen yıl bu fiyat 125 lira civarındaydı. Yine antepfıstığı stokçuluğundan bahsediliyor ama daha 2019 mahsulü ortada bile yok” dedi. l Ekonomi Servisi İnanç adına şeytana pabucunu ters giydirme sanatı.. Haberin birincisi bizim içimizden, bayramın ilk günkü haberleri arasında, üstelik yandaş medya televizyon kanallarının ana haberleri arasında birkaç kez yinelenerek hak ettiği yeri aldı.. Her ne kadar zoraki olsa da 80 milyonun içinden çoğunluk aileler sevdiklerinin, çocuklarının hatırına bayram geleneği buluşmalar için elden gelen çabayı göstermiş olarak, katlanılamayacak boyutlarda birbirinin yinelenmesi haberlerden, eğlendirici, bayram sevinci katabilecek tatta programlardan yoksun televizyon kanallarını sık sık kapamak zorunda kalmış olsalar da, ciddi magazin haberi tadındaki takıldığım haberi duymuş olmalılar.. Bilindiği üzere sıkı önlemler yine bir işe yaramamış, çok sayıda kaçak kurban kesimi, kaçak kasapların ağır yaralar almış olarak kan revan içinde hastanelere koşturmaları, geçmiş yıllardan çok fazla sıradanlaştığının sözünü edeceğim haber, halkımızın parlak zekâsı adına öznel yeni bir örnek olarak torpilliydi. Yine bilindiği üzere el yakan kurbanlıklarda birazcık daha ucuza alınabilme telaşı ile son günlere bırakma, sıkı pazarlıkta tokalaşırken parmaklarından birçok kırıkla kurtulma, kurbanın kaçışı vatandaşın arkasından koşturması elde olmadan gülümsetici, renkli görüntüler arasında vazgeçilmezdi. Şeytana pabucunu ters giydirecek tiynetteki ciddi ciddi verilen haberimize gelince.. Bayramın ilk günü telaşla alınabilmiş birkaç komşu kurbanı birden kaçmasınlar diyerekten sıkı sıkı bağlanmış, bir aracın arkasında kapalı, havasızlıktan, trafikte, sıcakta nefes alamaz, ölüme yatma noktasına geldikleri geç fark edilmişti. Hemen kurtarılmak, hava almak üzere topluca dışarıya çıkarıldıklarında kocaman bir dananın baygın son nefeslerini verme noktasına geldiği fark edilmişti. Murdar olmadan kesilebilmesi, şeriatın gereğine uyulabilmesi için de akla gelen ilk çare, bulunduğu yerde, toz toprak içinde apar topar kesilerek kurban edilmesi olmuştu.. Halkımızın uyanıklığı adına iyi bir örnek olarak değerlendirilmiş olmalı ki, yorumsuz, ciddi ciddi uzun bir haber olarak verilmeyi hak etmişti.. Meraklı, imanlı bir Müslümanın Diyanet’e sorması halinde, verilecek fetvayı ben de çok merak ediyorum.. Allah adına kurban kesme inancı bu boyutlara vardırılmış olabilir mi? Siyasal İslam adına, şeriat kalıpları ile yapılabilecek yorumlarda, özden kopma, kirlilik adına varılabilecek noktaların sınırsızlığından kaygı duyamamak elde mi? HHH Aynı haberler içinde bu kez İsrail siyasi erkinin gücü ile Filistinlilere kitlesel olarak yaşatılan insanlık dışı işkencenin haberini, kuşkusuz ortak insan hakları evrensel kaygılarını da katmış olarak ülkemizin gerçekten 80 milyonunu kapsar ölçekte paylaşabiliriz.. Mescidi Aksa’da bayramın ilk günü Filistinlilerin gazlı, bombalı, plastik mermilerle vurulmaları, çok sayıda yaralı, polis şiddeti işkencesine hedef olarak dağıtılmalarının ilk eylemi değil. Mescidi Aksa, Yahudiler ile Müslümanlar için ortak kutsal ibadet yeri. Göreceli barışçı siyasetlerin uygulandığı dönemlerde, kan akıtılmadan her iki kutsal inanç adına ortak ibadet yeri olarak kullanılmasının başarılması, hiç değilse kan akıtılmaması örnekleri de yaşanmadı değil.. Sorun emperyal çıkarların kirli çatışmacılığı, sıkışmalarında, siyasal İslam da içinde, tüm dinler adına şeriatın, en ilkel, en vahşi yorum boyutları ile inançların kullanılmasındaki sınır izan tanımazlıkta.. Bilimsel, felsefeye dayalı tarihsel gelişim süreçlerinin matematiksel çarpıcı sonuçlarına göre halkları, ırklar ayrımcılığı üzerinden kırdırma tuzaklarıyla çatışan tarafların birkaç yüzyıllık kayıtlarına birden varılırken, dinler üzerinden çatıştırmalarla birkaç bin yıllık, çağdışı kanlı hesaplaşmalar, kayıplara sürüklemenin örnekleri söz konusu olabiliyor.. İnsan hakları, hukuk adına yola çıkılmış gibi yapılıp, kör inanç adına şeytana pabucunu ters giydirme sanatının örneklerini yaratmada nasılsa sınır, izan yok.. Kuşkusuz kaybeden çoğunluğun, aynı ibadet yerini, kasabayı, kenti, bölgeyi, ülkeyi, dünyayı paylaşmayı beceremeyenlerin, çoğunluğunun şeytana uyup, sürü gibi emperyal kirli çıkar odaklarının, otorite, diktatörlerin kurdukları tuzakların peşinden sürüklenmelerinin, kayıpları gerçeği ile yüzleşiliyor.. KISA...KISA...KISA n Portekiz’de tanker şoförleri, maaş artışıyla ilgili varılan anlaşmanın işverenlerce kabul edilmemesi gerekçesiyle aldığı süresiz grev kararını uygulamaya koydu. Ülkedeki benzin istasyonlarının yakıtsız kalmasını önlemek için “acil durum” ilan eden hükümet ise gerekli olması halinde tankerleri polis veya askerin kullanacağını açıkladı. n Suudi Arabistan’ın devlete ait petrol şirketi Saudi Aramco, Hintli petrokimya şirketi Relance Industres’in yüzde 20 hissesini 15 milyar dolara satın almak için anlaştı. Dünyanın en büyük petrol üreticisi Aramco ile Asya’nın en zengin insanı Mukesh Amban arasındaki bu anlaşma Aramco’nun dünyanın en büyük rafinerisinde hissedar olmasını sağlıyor.