Katalog

10 12 Ağustos 2019 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Yüksek fiyatlarArtan maliyetler ve üretimin düşmesi iç piyasadaki fiyatları artırdı ihracatı düşürdü TASARIM: İLKNUR FİLİZ EKONOMİ 20 ülkenin 12’sinde azalış Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Türkiye Geneli Değerlendirme Raporu’na göre, ilk 20 üründen yalnızca çay, çilek ve kiraz ihracatı arttı. Satışı en çok düşen ürün portakal oldu. 2019 OcakTemmuz döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre portakal ihracatı miktarda yüzde 57 azalarak 110 bin 971 tona düştü. Elde edilen döviz miktarı da yüzde 65 azalarak 31 milyon 478 bin dolara geriledi. Portakaldan sonra ihracatı en çok azalan ise ürünler üzüm, greyfurt, patlıcan, kornişon salatalık, erik, limon, mandalina ve karpuz oldu. Üzüm ihracatı miktarda yüzde 53, değerde yüzde 48 azalırken, greyfurt ihracatındaki miktar kaybı yüzde 44, değer kaybı yüzde 33 oldu. Aynı dönem aralığında elma ihracatının ise miktarda yüzde 35 artarken, değerde yüzde 10 azalması dikkat çekti. 2019 OcakTemmuz aralığında seb ze ve meyvede Türkiye’nin en önemli pazarlarından Irak ve Rusya’ya yapılan ihracat da düştü. Irak’a yapılan ihracat miktarda yüzde 24 azalarak 431 bin 506 tona düştü. Bu ihracattan elde edilen gelir ise yüzde 34 azalışla 93.3 milyon dolara geriledi. Rusya’ya yapılan ihracat ise miktarda yüzde 13 düşüşle 419 bin 515 tona geriledi. Değerdeki kayıp ise yüzde 3 düşüşle 345 milyon dolara inmiş oldu. Ülke genelinde sebze ve meyve ihracatı yapılan ilk 20 ülkenin 12’sinde ihracat düştü. En çok düşüş Belarus, Polonya ve Gürcistan’a olurken, ihracatın en çok arttığı ülke ise Türkmenistan oldu. Bu ülkeye ihracat miktarda yüzde 379, değerde yüzde 667 arttı. Türkmenistan’ı Hindistan ve İsrail izledi. 2019’un yedi ayında sebze ve meyve ihracatı yüzde 20 düşüşle 1 milyon 777 bin tona indi. En çok portakal ve üzüm ihracatı azaldı. İhracat pazarlanının azılması ve sebze fiyatlarının GAMZE BAL yükselmesi ihracatçı yı olumsuz etkiledi. Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin Yaş Meyve ve Sebze Sektörü Türkiye Geneli Değerlendirme Raporu’na göre, ülke genelinde ki yaş meyve ve sebze ihraca tı, 2019’un ilk 7 ayında geçen yı lın aynı dönemine göre miktar da yüzde 20, değerde yüzde 14 azaldı. 2018 OcakTemmuz aralı ğında 2 milyon 213 bin ton seb ze meyve ihracatından 1.2 mil yar dolar döviz elde edilmişken, 2019 OcakTemmuz aralığında ki ihracat 1 milyon 777 bin tona düştü. Bu ihracattan elde edilen gelir de 1 milyar dolara geriledi. Akdeniz Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği Başkan Yar dımcısı Ali Kavak, ihracattaki bu düşüşün artan girdi maliyetle ri ve değişen iklim koşullarından kaynaklandığını aktardı. Rekolte düşecek Kavak, “Çiftçi, artan maliyetlerden dolayı üretim konusunda çekingen davranıyor. Geçen yıl rekoltede yaşanan düşüşler iç piyasadaki sebze ve meyve fiyatlarını artırdı. Bu sebeple dışarıya satış mümkün olmadı. Yıl sonuna kadar belli ürünlerde rekoltenin yeniden düşmesi bekleniyor. Örneğin limondaki düşüş beklentisi yüzde 60. Ancak bazı ürünlerde de üretiminin artma beklentisi var. İklim koşulları da zorlamazsa yıl sonuna kadar ülke genelindeki ihracatın yüzde 1015 artmasını hedefliyoruz” diye konuştu. Çiftçiye boş umut aşıladılar CHP milletvekili Ömer Fethi Gürer, Bakanlar Kurulu’nun tarımsal kredilerde faiz oranının yüzde 8 olmasına ilişkin kararına karşın, Tarım Kredi Kooperatifleri’nin çiftçiye yüzde 2324 gibi ticari kredi oranları ile kredi kullandırmasını yazılı soru önergesiyle Meclis gündemine taşıdı. Soru önergesine yanıt veren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Tarım Kredi Kooperatifleri tarımsal üretici ya da çiftçi değildir. Banka tarafından tarımsal üretim yapan üreticilere kullandırılan kredilere uygulanan faiz oranlarının Tarım Kredi Kooperatifleri’ne uygulanması mümkün bulunmamaktadır” dedi. Gürer, “Albayrak’ın ya Bakanlar Kurulu kararından haberi yok ya da yine çiftçiye boş umut aşıladılar. Çiftçi borç batağında, son 7 yılda 3.4 milyon hektarlık alan çiftçilerimiz tarafından terk edildi” dedi. Yabancı ortak sermayesi azaldı Haziran 2019’da bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yabancı ortak sermayesi yüzde 14, Suriye ortak sermayesi yüzde 57 azaldı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) araştırmasına göre, Haziran 2019’da Suriye ortak sermayeli 41 şirket kurulurken bu şirketlerin sermayesi ise 9.2 milyon TL oldu. Haziran 2019’da Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı, Haziran 2018’e göre yüzde 60.6, Suriye ortak sermayesi ise yüzde 56.8 azaldı. Mayıs 2019’a göre kıyaslandığında ise Suriye ortak sermayeli kurulan şirket sayısı yüzde 38.8, Suriye ortak sermayesi yüzde 28.5 azalış gösterdi. Haziran 2019’da yabancı ortak sermayeli kurulan 696 şirketin, 41’i (yüzde 5.9) Suriye ortak sermayeli olup yabancı ortak sermayesinin yüzde 4.4’ünü oluşturdu. l Ekonomi Servisi Limonda erken hasat uyarısı Çukurova’da sezonun ilk hasat edilen narenciye ürünü mayer türü limonun tam sulanmadan erken hasat edilmesi üretici ve tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Narenciyenin en erken hasat edilen ürünü olan mayer limonu, bu özelliğiyle genellikle 15 Ağustos’tan itibaren piyasaya girerek tezgâhlardaki limon fiyatlarının düşmesini sağlıyor. Geçen sezondan kalan yatak limonun azalması nedeniyle yükselen fiyatlar, mayer limonun tezgâhta yerini almasıyla düşüşe geçiyor. Bu durumu fırsat bilen kimi üreticiler ise yüksek fiyatından faydalanmak için henüz tam sulanmadan mayer türü limonların hasadını yapıp piyasaya sunuyor. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Limonun erken kesilmesi yanlış. Erken kesilen ürün pazara gidiyor ama içinde su yok. Tüketici bunu aldığında limonu sıktığında su çıkmadığı için bir daha limonu almamakta” dedi. Sıfır atıkla 1 milyar tasarruf mümkün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın düzenlediği Sıfır Atık Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Bakanlığın yaptığı, “1 ton atık kâğıdın geri kazanımıyla 17 ağacın kesilmesi önlenir ve 12 bin 400 m3 sera gazı salınımı engellenir” açıklamasını hatırlatan Olmuksan IP Genel Müdürü Ergun Hepvar, “Öte yandan Sıfır Atık projesi sayesinde, yılda ortala ma 600 milyon TL’lik ithalat bağımlılığını azaltmak da dahil olmak üzere oluklu mukavvadan yaklaşık 1 milyar TL’ye yakın bir kaynağı ekonomiye kazandırmak mümkün hale gelecek” diye konuştu. l Ekonomi Servisi İhracatta aslan payı yine otomotivin Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) OcakHaziran dönemine ait “Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu”na göre, Türkiye’nin ihracatı yüzde 2.2 artarken, otomotiv endüstrisinin toplam ihracatı yüzde 6.8 azaldı. 2019 yılının ilk altı ayında 15.3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren otomotiv endüstrisi, toplam ihracat içerisinde yüzde 17.4 pay alarak ilk sıradaki yerini korumaya 14. yılında da devam etti. Bu dönemde otomotiv ithalatı yüzde 49 azalırken, dış ticaret fazlası yu¨zde 60 artarak 8.7 milyar seviyesine yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise Audi A7 Sportback Türkiye’de Dünyanın birçok ülkesinde tasarımı ile ödüller kazanan, Audi A7 Sportback’in 2 litrelik dizel motora sahip versiyonları, Türkiye’de satışa sunuldu. 40 TDI olarak adlandırılan 2 litrelik dizel motora sahip A7 Sportback, 204 beygir güç üretiyor. Stronic şanzımana sahip modeller, aynı zamanda Audi’nin dört tekerden çekişli quattro sistemine de sahip. Audi A7 Sportback, geribildirime sahip MMI dokunmatik ekranla donatıldı. Bunala bir fonksiyonun etkinleştirildiği, ekrana dokunurken hissedilebiliyor ve klik sesi duyuluyor. Delphi GDi ile emisyon düşecek Delphi Technologies, benzinli araçlar için pazara sunduğu GDi teknolojisini daha da geliştirdi. İlk kez Viyana Motor Sempozyumu’nda tanıtılan yeni 500+ bar GDi sistemi, çoğu uygulama için motor modifikasyonu gerektirmeyen ve güncel olarak kullanılan Delphi’nin bir önceki 350 barlık GDi sistemine göre, partikül emisyonlarını yüzde 50 daha da düşürüyor. Sistem, var olan motorlara yüksek maliyetli değişiklikler yapmaya gerek olmadan uygulanabiliyor. 500+ bar GDi yakıt enjeksiyon sistemi, motorlarda fiziksel değişiklik gerektirmeden 2022’den itibaren kullanılacak. Fransa ilk sırada yer alıyor OSD’nin Otomotiv Sanayii Dış Ticaret 4. Birleşik Krallık 1.2 milyar dolar Raporu’na göre, 2019’un 5. İspanya 804 milyon dolar ilk altı ayında en çok 6. Slovenya 536 milyon ihracat gerçekleştirdiğimiz dolar 10 ülke şöyle sıralandı: 7. Belçika 514 milyon dolar 1. Fransa 1.6 milyar dolar 8. Polonya 493 milyon dolar 2. Almanya 1.5 milyar dolar 9. Hollanda 462 milyon dolar 3. İtalya 1.3 milyar dolar 10. ABD 442 milyon dolar. 3.1 değerinde gerçekleşti. OSD raporuna göre, 2019 yılının ilk yarısında otomobil ihracatı yüzde 12 azaldı. Otomobil dış ticaret fazlası ise 2018 yılı ilk yarısına göre yu¨zde 60 artarak 4.6 milyar dolar seviyesine yükseldi. Raporda dikkat çeken bir diğer ko nu ise son 10 yıla ait dış ticaret verileri oldu. Son 10 yıllık verilere göre Türkiye otomotiv sektörü, 2011 ve 2015 yılları haricinde sürekli dış ticaret fazlası verdi. Sekto¨ru¨n son 10 yıllık dış ticaret fazlası ortalama olarak 2.6 milyar dolar değerinde gerçekleşti. Yeni nesilde eCall Turkcell’e emanet Yeni nesil otomobillerin kaza anında hayat kurtarabilmek için otomatik olarak acil çağrı merkezlerini arayabilmesi (eCall teknolojisi) hizmeti Türkiye’de zorunlu hale geldi. Turkcell bu teknolojiyi ve araçları bağlantılı hale getirecek. Yeni nesil araçlar; kaza anında hayatları kurtarabilmek ve kazazedelere en hızlı şekilde ulaşabilmek için “eCall” adı verilen, otoma tik olarak Turkcell üzerinden acil çağrı merkezlerini arayabilecek ve aynı kanaldan geri aranabilecek iletişim teknolojileriyle donatılıyor. Turkcell’in operatör profili eCall ihtiyacını karşılamak üzere kullanılan modüllerde kullanılacak ve bu cihazlar araçlara yurtdışında monte edilecek. İlk kez bir Türk işletmecinin SIM özellikleri yurtdışında üretilen araçlarda kullanılacak. araçlar cep telefonuna dönüşecek Araçların elektronik ve bilişim sistemleri ile entegre çalışan yeni nesil bağlantılı modüller sayesinde araçlar tıpkı cep telefonları gibi dijital cihazlara dönüşecek. Araçlarda hava durumu, trafik yoğunluğu, medya ve eğlence, harita ve yol gösterme gibi birçok servisin sürücülerin hizmetine sunulması yaygınlaşacak. 5G teknolojileri de devreye girdiğinde, bağlantılı araçlar, karayolu altyapıları ve çevrelerindeki diğer araçlarla iletişim kurabilecek. Araçların trafik ışıklarının durumu hakkında önden bilgi sahibi olması veya özel tasarlanmış yollarda sürücüsüz araç teknolojilerinin yazılım ve donanımları ile kavşaklarda hiç ışık bulunmaksızın trafik yönetimi yapılabilecek. Europcar’dan şoförlü araç kiralama ve transfer hizmeti ASF Otomotiv’in Türkiye distribütörlüğünü üstlendiği Europcar, müşterilerine sunduğu hizmetlere şoförlü araç kiralama ve transfer hizmetlerini de ekledi. Europcar şoförlü araç kiralama ve transfer hizmetleri, düzenli olarak yapılan iş seyahatlerinde kiralanan aracı kullanmak istemeyen müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelirken, aynı zamanda gidilen lokasyona dair yol bilgisine sahip bir şoför tarafından daha rahat ve güvenli bir yolculuk geçirilmesini de sağlıyor. Tecrü beli ve profesyonel şoförlerle verilen bu hizmet kapsamında hem müşterinin kendisi hem de misafirleri havalimanları, oteller ya da belirtilen adreslerden alınarak, gidilecek lokasyonlara konforlu ve güvenli bir şekilde ulaştırılıyor. Europcar Genel Müdürü ve ASF Otomotiv Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Fidan, müşterilerinin istek ve ihtiyaçlarına yönelik ürün ve hizmet geliştirmeyi ilke edindiklerini belirterek, bu doğrultuda çalışmalarının devam edeceğini kaydetti.