Katalog

EKONOMİ DOLAR EDİTÖR: SERHAT ALİGİL TASARIM: SERPİL ÜNAY avro sterlin FAİZ BORSA 111 AĞUSTOS 2019 PERŞEMBE ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 5.5390 2.4 kuruş 6.1730 3.2 kuruş 6.7810 0.3 kuruş 15.95 0.05 puan 102.082 604 puan 1703.32 6.83 lira 253.62 1.26 lira TCMB 2019 yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 13.9’a çekti, 2020 için yüzde 8.2 dedi Düşük zam önerdi Yeni TCMB Başkanı Murat Uysal, işçi ve memur zamlarında gerçekleşen değil beklenen enflasyona işaret ederek 2020 için yüzde 8.2 zam önerdi Merkez Bankası (TCMB), 2019 sonu enflasyon tahminini yon raporu toplantısında, yeni faiz indirimleri sinyali verdi ancak oran konusunda bir Altınsaç, 2020 yıl sonu beklentisi olan yüzde 8.2’ye erişmek için, enflasyon yüzde 1213’le 0.7 puan aşağı çekerek yüz yönlendirme yapmaktan ka re geldiğinde faiz indirimle de 13.9’e düşürdü. 2020 için çındı. Uysal, işçi ve memur rinde agresif olmaması gerek yüzde 8.2 ve 2021 için yüz lara verilecek zam konusun tiğini vurguladı. Öztok, “Eğer de 5.2’lik tahminler korundu. da da geçmişe değil geleceğe 2020’de yüzde 8 isteniyorsa Cumhurbaşkanı kararıyla Mu yönelik hedeflere bakılması politika faizinde yüzde 16’nın rat Çetinkaya’nın yerine göre nı istedi ve 2020 için yıl sonu altına çok gelinmemesi gerekti ve getirilen Murat Uysal, baş enflasyon tahmini olan yüzde ğini düşünüyorum” dedi. kan olarak sunduğu ilk enflas 8.2’ye işaret etti. Bu yaklaşım, Türkiye’de son 10 yıllık or enflasyon hedefleri hiçbir za talamada gerçekleşen reel fa Rezervde 30 milyarlık sır man tutmadığı için işçi ve memura daha düşük zam verilmesi anlamına geldiği gerekçesiyle sendikalar tarafından izin yüzde 1.5, beklenen reel faizin yüzde 3 olduğunu belirten Öztok, “Bu süreçte ‘Enflasyon tek hane. Dolayısıyla geç TCMB Başkanı Murat Uysal, rezerv artırma iradesine sahip olduklarını söyledi ancak ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin hesap kabul edilmiyor. Uysal, Cumhurbaşkanı ka rarıyla yapılan görev değişikliğine ilişkin “bankanın bağımsızlığı zedelendi” eleştirileri mişe bakarak çıkarım yapmak yanıltıcı olabilir. Emsallerimizdeki reel faize bakmak lazım’ dendi. Örneğin Rusyada reel faiz 2.53, enflasyon yüzde 4.7. lamalarına göre, TCMB’nin ne yanıtında “Görev değişikli Oysa bizde enflasyon yüzde net rezervlerinde açıklana ğiyle ilgili kararın mevcut ya 13 olduğunda yüzde 3 reel fa mayan düşüş ilk yarıda 30 sal düzenlemelere göre alındı izle yüzde 16 mı olmalı politi milyar doları aştı. Reeskont alışlarından 10.7 milyar dolar, bankalarla yapılan swap (takas) işlemlerinden 13.9 milyar dolar, Hazine’nin aldığı borçtan 6.5 milyar dolar, bankalara verilen TL depo karşılığından 1.9 milyar dolar geldiğine, kamu enerji şirketlerine satışlardan ise 4.1 milyar dolar gittiğine işaret eden Bürümcekci, 30.1 milyar dolarlık açıklanamayan bir düşüş olduğunu belirtti. ğını” savundu. ‘Makul reel faiz’ Enflasyondaki ana eğilimler üzerine “makul bir reel getiri oranını” da ekleyip para poli tikasının yaklaşık hareket ala nını belirlediklerini söy leyen Uysal, sorula ra rakamsal bir yanıt vermedi. Özye ğin Üniversi tesi’nden Gi zem Öztok Murat Uysal ka faizi gibi çıkarımlar olabiliyor haklı olarak. Eğer ‘yüksek tek hane enflasyon olsun ama yüksek kredi büyümesi de kesin gelmeli’ şeklinde bir hedefe kayılıyorsa buradan çıkacak olan reel faiz muhtemelen piyasanın düşündüğünden daha farklı ve daha düşük olur. O durumda da 2020 için yüzde 8 enflasyon tahminine yaklaş mak zorlaşır” değerlendirmesinde bulundu. l ANKARA/ İSTANBUL DenizBank 4. kez satıldı: Bu son olsun, bu son... DenizBank’ın Rus Sberbak’tan Birleşik Arap Emirlikleri merkezli ENBD’ye satış süreci dün resmen tamamlandı. Böylece DenizBank hisseleri, kurulduğu 1997 yılından bu yana dördüncü kez el değiştirmiş oldu. 1997 yılında Zorlu Holding ile yola çıkan, 2004’te halka açılan, 2006’da Belçika merkezli Dexia’ya, 2012’de ise Rus Sberbank’a satılan DenizBank, 15.4 milyar TL’lik bedelle yapılan son satışla birlikte artık Dubai merkezli ENBD ile yola devam edecek. Bankanın isminin korunacağını söyleyen DenizBank Finansal Hizmetler Genel Müdürü Hakan Ateş, Sberbank çatısı altındaki 7 yılda bankanın aktiflerini yüzde 301 oranında büyüterek 52.4 milyar TL’den 210 milyar TL’ye çıkardıklarını söyledi. EBND’nin aslında satış için 3 yıl önce Sberbak’ın kapısını çaldığı bilgisini paylaşan Ateş, açıklamasını “Bu son olsun, bu son” sözleriyle tamamladı. ENBD Grup Üst Yöneticisi (CEO) Shayne Keith Nelson, Türkiye ekonomisindeki zorlu koşullara ve bankada sermaye artırımına gidilip gidilmeyeceğine dair soruya “Her ekonomide iniş çıkışlar olur, biz uzun vadeli bir yatırım yaptık. İhtiyaç olursa sermaye artışına gidebiliriz” dedi. Nelson ayrıca, DenizBank ile Türkiye’de hızlı büyümeyi hedeflediklerini dile getirdi. l Ekonomi Servisi Fed’den faiz indirimi geldi ABD Merkez Bankası (Fed), beklentilere paralel olarak Borç krizi derinleşti0.25puanlıkfaizindiriminegitti. ASO Başkanı Özdebir: Reel sektörün hem TL hem döviz borcu çok yüksek 10 yıl sonra gelen ve 2’ye karşı 8 oyla alınan ilk faiz indirimiyle bankanın fonlama oranları yüzde 22.25 aralığına çekildi. Karar metninde faiz indirimine gerekçe olarak küresel gelişmelere ve zayıf enflasyona işaret edildi. Bilanço daraltılmasına son verilecek tarih 2 ay öne çekilerek 1 Ağustos olarak açıklandı. Fed Başkanı Jerome Powell, bu adımın uzun dönemli bir faiz indirimi döngüsünün başlangıcı olmadığını söyledi. ABD ekonomisi için görünümün destekleyici Yollara döktüler Mersin Erdemli’de, salatalığın kilosunun 20 kuruşa düşmesinin ardından üreticiler satamadıkları ürünleri çöpe ve yollara döktüler. Ankara Sanayi Odası’nın (ASO) aylık meclis toplantısında konuşan ASO Yönetim Kurulu Başkan Nurettin Özdebir, reel sektörün borçlarının yapısal bir sorun haline geldiğini ifade etti. Özdebir şöyle devam etti: “Ülkemizde ilk defa yüksek oranlı reel sektör borç krizi ile karşı karşıyayız. Borç krizinin derinleşmesinin nede şüşlerin devam ettiğini de belirten Özdebir, “Buna rağmen, TÜFE ile YÜFE arasındaki farkın yüksek olması maliyetleri yansıtamadığından reel sektörün üretim yapabilme imkânlarını azaltıyor” dedi. Yerli makine alınsın Ayrıca kamu alımlarında yerli makine ve teçhizatın tercih edilmesinin, bu sektör olmayı sürdürdüğünü ifade eden ni, şirketlerin hem döviz hem lerin dünyada daha rekabet Fed Başkanı, faiz indiriminin aşa ulusal para üzerinden yük çi hale gelebilmesi açısından ğı yönlü risklere karşı sigorta ol sek borçluluk oranına sahip son derece önemli olacağını masının hedeflendiğini söyledi. Enflasyonun yüzde 2 hedefine dönmesi için bu adımın atıldığını belirten Powell, ticaret politikasındaki belirsizliklerin beklediklerinden daha yüksek olduğunu söyledi. l Ekonomi Servisi Markette antepfıstığı tarlada domates üzdü Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, temmuz ayında önceki aya göre markette 18, üreticide 11 üründe fiyat artışı, markette 18, üreticide 11 üründe fiyat düşüşü olduğunu, markette 4, üreti yüzde 27.78 ile fındıkta oldu. Domatesteki fiyat artışında kıyı bölgesindeki seralarda hasadın bitmesinin etkili olduğunu belirten Bayraktar, “Antepfıstığında düşük rekolte fiyatı artırdı” dedi. Ayrıca temmuz ayında üreti olmasıdır. Şirketlerimiz hem kur ataklarından hem yüksek faiz artışından olumsuz etkilenmeye devam etmektedir.” İşletmelerin finansman maliyetlerinin de yüksek olduğuna dikkat çeken Özdebir, Merkez Bankası’nın 425 baz puanlık faiz indiriminin, krediye ulaşmayı önemli ölçüde kolaylaştıracağını kaydetti. Son aylarda enflasyon rakamlarında kayda değer dü vurgulayan Özdebir şu bilgileri verdi: “Maalesef bu duyarlılığı göremediğimizi ifade etmek istiyorum. Örneğin geçtiğimiz dönemde Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin iş makinesi ihtiyacının Ankara’da bu işi yapan üreticilerden karşılanmasını istediğimiz eski ASKİ Genel Müdürü ile mahkemelik olduk ve dava da lehimize sonuçlandı.” l ANKARA Cenk Alper cide 10 üründe fiyatın değiş ci ve market arasındaki fiyat Göçmen gitti Cenk Alper geldi mediğini açıkladı. Bayraktar’a göre markette en fazla fiyat artışı yüzde 14.07 ile antepfıstığında yaşandı. En çok fiyat düşüşü de yüz farkının yüzde 324.56 ile en fazla salatalıkta yaşandığına dikkati çeken Bayraktar, fiyat farkının kuru incirde yüzde 310.89, kuru kayısıda yüzde Sabancı Holding, Üst Yönetici (CEO) Mehmet Göçmen’in görevinden “kendi isteği”yle ayrıldığını, yerine Cenk Alper’in getirildiğini açıkladı. Alper, yönetim kuru de 36.80 ile patlıcanda görüldü. Üreticide ise en fazla fiyat artışı yüzde 107.81 ile domateste, en çok fiyat düşüşü 309, elmada yüzde 305.48, karpuzda yüzde 288.54, sütte yüzde 251.93 olduğunu bildirdi. l Ekonomi Servisi Toplantıya Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da katıldı. lu üyesi olarak da görev alacak. 1991’de ODTÜ Makine Mühen disliği bölümünden mezun olan Turistin kişi başı Gastronomiden 500 milyon TL Alper, Sabancı Üniversitesi’nde MBA yaptı. Topluluğa 1996’da Beksa bünyesinde proses mühen harcaması düştü Gaziantep, 1215 Eylül arasın dan bahsettirmek olduğunu söyda düzenlenecek GastroAN ledi. Güneydoğu Anadolu İhra disi olarak katılan Alper, en son Sabancı Holding Sanayi Grup Başkanıydı. Alper’in bu görevi de devam edecek. l Ekonomi Servisi SGK’den erteleme Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Düzce’de 18 Temmuz’daki selden etkilenenlerin SGK borçlarını 1 yıl ertelediklerini açıkladı. Selçuk, “18 Ekim’e ka Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), “Turizm İstatistikleri, II. Çeyrek: Nisan Haziran, 2019” raporuna göre turizm geliri ikinci çeyrekte (nisanhaziran) bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 13.2 artarak 7 milyar 974 milyon dolar oldu. Ziyaretçilerin kişi başı ortalama harcaması ise 625 dolara indi. Bu rakam geçen yı da ikamet eden vatandaşların harcaması ise 766 dolar oldu. Öte yandan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre ilk altı ayda gelen turist sayısı geçen yıla oranla yüzde 17.25 artarak toplam 21 milyon 151 bin kişi oldu. Cumhuriyet’e konuşan TÜROFED Başkanı Osman Ayık ve Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Ülkay Atma TEP Gastronomi festivaline ikinci kez ev sahipliği yapacak. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, dün düzenlenen toplantıda festivalin amacının şehrin ürünlerinin bilinirliğini artırarak dünyada adın catçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Fikret Kileci, şehrin geçen sene gerçekleştirdiği 7 milyar dolarlık ihracatta gastronomi sektörünün payının 500 milyon TL olduğunu kaydetti. l Ekonomi Servisi ‘Temassız’ 120 liraya çıktı Şifresiz olarak yapılabilen temassız ödeme işlemleri kabul edilebiliyorken, her 10 kredi kartı işleminden 1’i temassız dar SGK’ye başvurmaları halinde lın aynı döneminde 636 do ca, verilerin, Türkiye’yi hükü nin limiti bugünden itibaren 90 olarak gerçekleşiyor. Yılın ilk 6 18 Temmuz 2019 öncesine ait ve lardı. Yine ikinci çeyrekte ya metin 50 milyon turist hedefi TL’den 120 TL’ye çıkarıldı. ayında aylık temassız işlem ciro Eylül 2019 tarihine kadar tahak bancıların ortalama harca ne ulaştıracağını söyledi. Bankalararası Kart Merke su ortalama 1.3 milyar lira oldu. kuk edecek borçlarını 1 yıl süre ması 607 dolar, yurtdışın l ANKARA / Cumhuriyet zi (BKM) verilerine göre, her 5 iş Günlük işlem adedi de 1.3 milyo ile erteleyeceğiz” dedi. l DHA yerinin 3’ünde temassız ödeme na ulaştı. l Ekonomi Servisi Çirkin bir resim... Belediye seçimlerinin sonuçlarının sarsıntıları (özellikle İstanbul’da, iktidarda yarattığı şok, muhalefette yarattığı heyecan) yatışır, taşlar yerine otururken oldukça çirkin bir resim şekilleniyor. Korku... Varlıklarına yönelik bir tehditle (isyan, beklenmedik seçim sonucu) karşılaşan iktidarlar, tehdidi savuşturduktan sonra, tehdidin kaynağını kurutmaya yönelik kurumsal ve ideolojik önlemler almaya girişirler. Genelde baskıyı artırır, özgürlükleri hedef alır, birleştirici iç ya da dış düşmanlar arar, hatta tehlikeli maceralara girişmekten çekinmezler. Türkiye’de, siyasal İslamın yönetici oligarşisi bir “beka sorunu” olarak gördüğü İstanbul yerel seçimlerinde iki şok yaşadı. İlk şok yaşanırken yayımlanan yazımda “Bu orta dönemde AKP... siyasal İslamın çıkmazını aşacak biçimde değiştirmek için çabalayacak, çabaladıkça devletin totaliter... özellikleri daha da güçlenecektir” diyordum. Gelişmeler bu beklentime uygun bir yönde, siyasal İslamın iktidarının “beka” korkusunu ağırlaştıracak biçimde ilerledi. Muhalefetin kendine güveni yükseldi, AKP bölünme riskiyle yüz yüze. Ekonomik kriz bir türlü aşılamıyor, anı kurtarmaya yönelik, orta dönem maliyeti düşünülmeden, devreye sokulan önlemlerle yönetilmeye çalışılıyor. Oligarşi, doğası gereği kendi çıkarlarına öncelik vermeden edemez, ancak kendi çıkarlarına öncelik verdikçe, kriz yönetiminin orta dönem maliyeti, bir şok/kırılma olasılığı gittikçe artıyor. Uluslararası ilişkilerde de iktidar ülkeyi, birbirleriyle yakından ilişkili, ancak nasıl aşılacağı meçhul krizlerle yüz yüze getirdi. Ülke S400 /F35 krizinin de katkısıyla, Rusya ile ABD/Batı arasında adeta bir paylaşım konusu oldu. İdlib’de savaş davullarının sesi giderek yükseliyor. Doğu Akdeniz’de ülke, çok geniş bir koalisyonun karşısında yalnız kaldı; NATO ve AB üyesi ülkelerden biriyle bir sıcak temas riski artıyor. AKP’nin siyasal İslamın iktidarını koruyabilmek için hem bu krizlerin hepsini birden yönetebilmesi, hem de AKP içindeki ve dışındaki muhalefetin yaşamsal bir tehdide dönüşmesini önlemesi gerekiyor. Ve tepki... Deneyimli gazeteci, Murat Yetkin’in “Erdoğan sistemi daha da güçlendirme hazırlığında” (Paraanaliz, 29/07/19) başlıklı yazısındaki tespitler, AKP liderliğinin, yaptığı “algı” ve “olgu” analizleri üzerinden yukarıda işaret ettiğim, şoklara yol açan tehditlerin kaynağını kurutmaya, tekrarını önlemeye yönelik önlemler alacağına ilişkin beklentilerimi destekler yöndeydi. Anlaşılan merkezin gücü daha da artırılacak, MHP’nin etkisini kıracak önlemler planlanıyor. Diğer taraftan, benim yaptığım gözlemlerde AKP liderliğinin karşısındaki dış politika krizlerini, “ulusal çıkar”, “bağımsızlık” fantezilerinden, hatta bir savaş olasılığının yaratacağı ortamdan yararlanarak, muhalefetin momentumunu kırma yönünde kullanmaya hazırlandığını düşündürtüyor. AKP liderliğinin Suriyeli sığınmacıları etkileyen insani krizi de kurbanlarına eziyet etme pahasında, kendi iktidarını güçlendirmek için kullanmaya başladığı görülüyor. İktidarın ve yandaş basının hızla devreye soktuğu, etnik kültürel farkları ve çelişkileri körükleyen bir ırkçı, milliyetçi algı yönetimi, “ötekileştirme” stratejisiyle, bu sorunu yaratanlar değil, sorunun Suriyeli kurbanları suçlanıyor. Sorunu yaratan AKP liderliği de bu kez ortaya çıkıp, sorun çözücü taklidi yaparak sorunun Türkiyeli kurbanlarının desteğini kazanmaya çalışıyor. Özetle toz duman dağılır taşlar yerli yerine otururken, ekonomide kısa dönemli, krizi erteleyen ve büyüten önlemler, siyasette merkezi devletin, lider vesayetinin, böylece totaliter eğilimin daha da güçlendirilmesi, milliyetçilik, ırkçılık, yabancı düşmanlığı iklimi ve savaş davullarının yükselen sesi, ortaya çıkan resmin ana bileşenlerini oluşturuyor. CHP liderliğiyse AKP’ye, adeta bu resmi tamamlaması için 2023’e kadar zaman tanımış görünüyor. Bu çirkin resmin gündeme getirdiği tehlikeleri anlamlandırmak için uzman bir tarihçi olmak gerekmiyor. KISA... KISA... l Türk Telekom’da, 2016’dan bu yana genel müdür yardımcılığı görevlerinde bulunan Ümit Önal, şirketi yeni Üst Yöneticisi (CEO) oldu. l Şişecam’ın iştiraki Anadolu Cam’ın Rusya’daki iştiraki Pokrov fabrikasının yeniden devreye alınmasına karar verildi. Fabrika ülkedeki kriz nedeniyle 2013’te üretime ara vermişti. l Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG), Tapco Petrol’ün ÜnyeKırıkkaleYumurtalık Petrol Boru Hattı’ndan çekildiğine ilişkin kararı dünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.