Katalog

kültür EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: FUNDA YAŞAR ER 1327 MAYIS 2019 PAZARTESİ 72. Cannes Film Festivali önceki gece yapılan ödül töreni ile sona erdi. Dünyanın en prestijli sinema ödülü sayılan Altın Palmiye, ŞİİR TÜKENMEZ / ATAOL BEHRAMOĞLU Altın PalmiyeGüney Koreli sinemacı Bong Joonho’nun ‘Parasite’ adlı filmine verildi Güney Kore’nin ÖMER FARUK TOPRAK (19201979) T oplumcu şiirimizin, 40’lı yıllar şiirinin bir başka ustası. Romantik, gerçekçi, geleceğe umutla dolu, barış özlemiyle ve memleket sevgisiyle dolup taşan bir şair. Uzun dizelerle, rahat bir li, özenli, sakin, alçakgönüllü bir ağabey şair. Ürünler verebileceği bir olgunluk çağın söyleyişle yazılmış şiirler. da ölümü sonrasında, eşi Militan’ı çıkardığımız 70’li sayın Füruzan Toprak tara Fransız oyuncu Edouard Baer’in sunuculuğunu üstlendiği ödül gecesi 12 gündür süren ve deyim yerindeyse tüm si yıllarda dergiye ziyaretimize de gelmişti. Uzun yıllar memur olarak çalışmanın getirdiği alış fından adına bir ödül kondu ve bağışlanan kitaplarıyla Bostancı’da Ömer Faruk Toprak Halk Kütüpha nema dünyasının kalbinin attığı Cannes kanlıklarla, düzgün giyim nesi açıldı. Film Festivali’nin şüphesiz zirve noktasıy dı. 4 bini aşkın gazetecinin ve on binlerce si HAFTANIN ŞİİRİ nema tutkununun her gün bir salondan diğe rine koşarak, yağan yağmur altında kuyruklarda bekleyerek, film aralarında ayaküstü Bong MEMLEKETİM bir sandviçle açlığını bastırarak ama muhakkak bir film daha görebilmek uğruna uykusundan feragat edip (burada ilk seans sabah 08.30’da başlıyor) tüm enerjisini sinemaya adadığı bir maratonun sonuna gelindiğinde ödülleri kimin alacağına dair bazen saatler süren tartışmalara da nokta konmuş olacaktı elbette. Viski kadehini kendine ayrılmış kürsünün üstünden eksik etmeyen Baer, jüri üyelerini sahneye davet edip de töreni resmen başlattıktan sonra yaklaşık bir saat içinde tüm ödüller verildi ve Elvis Presley’in “Suspicious Minds” şarkısı eşliğinde geleneksel toplu fotoğraf çekimiyle birlikte tören sona erdi. Sıralı tam listeyi sayfamızda bulacaksınız, bu satırlarda önceliğimiz törenden akıllarda ne kaldı, onları hatırlatmak. Eleştirmenlerin seçimi bu kez kazandı Sylvester Stallone, Michael Moore, Viggo Mortensen, Gael Garcia Beral gibi isimlerin ödül sunmak üzere hazır bulunduğu ödül töreninin finalinde gerçek bir ikon, yadsınamaz bir sinema efsanesi geldi sahneye: Catherine Deneuve. Âdet olduğu üzere Deneuve lafı fazla uzatmadan, “dünyanın en iyi festivali” diyerek övgülerini sunduktan sonra Altın Palmiye’yi açıklaması için jüri başkanı Alejandro Gonzalez Inarritu’yu yanına davet etti. Inarritu, “Demokrasinin tüm dünyada kaybolmaya yüz tuttuğu günler yaşıyoruz, ama sizi temin ederim bizim jürimiz son derece demokratikti ve bu ödül için de Emily Beecham En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı. mış olmasıydı, zira genellikle tam tersi olur ve en yüksek notu alan film geceyi zirvede bitiremezdi. Banderas ödülünü Almodovar’a adadı Törenden saatler önce kimin telefonla arandığına dair haberler hızla yayılmaya başlandığında bir ödülden herkes emindi: En İyi Erkek Oyuncu ödülünü Almodovar’ın filminde oynayan Antonio Banderas olacaktı. Neden derseniz filmin yönetmeni Almodovar değil, başrol oyuncusu Banderas’ın çağrıldığı duyumu alınmıştı. Bu durumda (ve genelde her filme tek ödül verilmesi geleneğinden de ötürü) Almodovar’ın sanıldığının aksine Altın Palmiye’yi alamayacaktı, ama Inarritu başkanlığındaki jüri, filmde onu canlandıran (filmdeki Salvador Mallo karakteri şüphesiz Almodovar’ın ta kendisiydi) Banderas’a ödül vererek bir anlamda her ikisini de onurlandırmış olacaktı. Nitekim Çin sinemasının uluslararası yıldızı Zhang Ziyi sahneye gelip de Inarritu’dan En İyi Erkek Oyuncu ödülünün sahibini açıklamasını istediğinde tüm gözler Banderas’a dönmüştü bile. Adı okun Joonho Ödüller (Ayl:tıBnoPnahlmJoiyoen:h“oP)arasite” (Byü:yMüaktÖi Ddiüolp: )“Atlantique” (A(Öy(E“BE“BlEM:n(tzIJneDPEnatyıCeüneenİaon:İMlryeİycnrryidLKMİishdutidyaÖieaaSraKseaoidEarmrdetmnnYaanrjinüDtknsBesdçöLalie(ieadreyıünya(“rnak“e):eyozL(FH:D“O“O)tvioinle“tlmLaLoeh::ytyNaeelloECuJeueov“uselJnnenBeri&eeJaMu:clcnasoyiunuLnuJiS”tcenseuuG:re:)uu”eaelcEArlFli)SrsoeamaAia&nclirnuMlmbthiiieola”aoylJmaaem”Ene(Ddnse)Kniamroo”dnleFera”snebP)”eueiel”rler)rse t“AhTlethıenSkDPyais”ltm(ayiny:ceVea(BKseiılstisawKFeieelmkna)Ut:ossa)nd ğı Pedro Almodovar’a adayan Banderas ona olan saygı, hayranlık ve sevgisini belirterek onun kendisi için bir mentor olduğunu ve birçok şeyi ona borçlu olduğunu söyledi. Bu sırada Almodovar’ın salonda olmayışı ise usandım artık hazin mısralar okumaktan neyleyim akşam yaklaşıyor dostum kuşların cıvıltısı dinecek birazdan yitecek yeşil yapraklar taze güller ağır bir makamla başlayacak şarkısına afyon çekmiş zavallı mısır radyosu sen kütahya sen samsun sen istanbul sırtını dayayıp o bereketli toprağa diniliyorum çukurova’nın sesini sürüyor tarlaları traktör kardeşim avuçlar serpmeyecek artık tohumu kaç yıldır özlüyor bu topraklar bilir misin ağır uykusundan uyanmış kalkıyor bafralı tütüncüler haliç kıyıları ve toroslar benim insanlarım öğrenmişler yeryüzünü ilk kurşunu atan antepli şahin’e kadar dağlarda bellerde onları tek tek tanımışım yamalı mintanları ve ağızlarını örten bıyıkları öfkeyi cesareti bilen gözleriyle taş taşımışlar ekmeği bölerek yemişler yıllar var ki hüznü kederi sevmiyorum yalnız insanlar için şiir yazdığımı bilirler sen kütahya sen samsun sen istanbul asfalt yollara çıkan dar sokakları köprüleri ambarları ve akarsularıyla düşünmüşümdür on sekiz saat yol boyunca bir sabah erken yola çıktım gâvur dağlarında bıraktım türkümü avuçlarım delik deşik dudaklarım çatlak yağmurda ıslanmış saçlarım yıllardır görmediğim ak saçlı anam özlem türkülerini ezberler olmuş bilirim çamaşırdan delinmiş parmakları saçlarımı okşar her gece uykumda “gurbet gurbet” diye dizlerini dövme onu çoktandır kardeş bilmişim ben mektuplarımda adı torbamda ekmeği var alınan karar oybirliğiyle alındı” diyerek Altın Palmiye’yi Güney Koreli sinemacı Bong duktan sonra sahneye gelen ve İspanyolca ile herkeste buruk bir tat bırakmıştır diye düşüİngilizceyi harmanlayarak bir konuşma ya nüyorum açıkçası. YENİ YAYINLARDAN Joonho’nun “Parasite” adlı filmine verdiklerini açıkladı. Böylece geçen yılki Japon filmi “Shoplifters”ın ardından bu yıl da Altın Pal pan Banderas, “Festival sarayının merdiven Tarantino, Malick, Loach, Kechiche gibi da lerini çıkarken Thierry Fremaux bana ‘Bura ha önce Altın Palmiye almış sinemacılar ile ya ulaşman ne kadar sürdü’ diye sordu. Muh Bellocchio, Dolan, Porumboiu, Desplechin ve Âba Müslİm Çelik miye bir uzakdoğu filmine gitmiş oldu. Bir temelen Londra’dan ya da İspanya’dan bu Jarmusch gibi iddialı isimlerin ellerinin boş başka ilginç nokta da, Cannes’da günlük ola raya kaç saatte geldiğimi soruyordu ama be kaldığı 72. Cannes Film Festivali özellikle sı ‘İlhan’ın Paltosu Kanlı’ rak basılan ve son sayfasında yarışma filmlerinin eleştirmenlerden aldığı yıldızları listeleyen Screen dergisinden en yüksek ortalamayı alan “Parasite”in Altın Palmiye’ye ulaş nim ağzımdan birden şu sözler çıktı: 40 yıl. 40 yıl sürdü” diyerek aldığı ödülün onu ne denli duygulandırdığını ifade etti. Ödülünü 40 yıl önce tanıştığı ve birlikte 8 film yaptı nıf çatışmalarının öne çıktığı filmlerin ödüllendirildiği bir seneye sahne olmuş oldu. Politik yönü ağır basan bir seneye de böylesi yakışırdı herhalde. Müslim Çelik’in bu yeni şiirler toplamına, ağıtlar kitabı, acılar kitabı dense yeridir. İlhan Erdost’tan Ter lar geçidi. Şairin kendisi de sessizce, usulca, sesini yükseltmeksizin söylüyor ağıtını. Böylece bu şiirler, cella GÜLSİN ONAY İLE zi Fikri’ye, Kemal Türkler’den da, zalime, kıyıcıya, daha vu Bedrettin Cömert’e, Ca rucu, daha öldürücü bir ilen vit Orhan Tütengil’den Bat meye dönüşüyor. Âba Müs CHOPIN AKŞAMI tal Mehetoğlu’na, oradan Deniz’lere, hapisteki isimsiz oğullara, kızlara, bir acı lim Çelik’in kitabı, acıyla delik deşik bir kalbin açılmış sayfaları gibi karşımızda. 33. Uluslararası İzmir Festivali Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde yapılan “Gülsin Onay ile Chopin Akşamı” konseri ile başladı. Polonya Cumhuriyeti’nin “En İyi Chopin Yo lar toplamı, okurken dayan Kanla lekelenmiş, gözyaşlama gücümüzü sınadığımız, rıyla ıslanmış, acımasızlıkla gözyaşlarımızı içimize akıtır örselenmiş sayfalar. Bir ülkecasına okuduğumuz bir ağıt nin, ülkemizin güncesi. rumcusu” nişanının sahibi Onay, ilk bölümde bestecinin mazurka, balad ve noktrünlerini seslendirdi. İkinci bölüme “Hérold ve Halévy’nin FATSA’NIN GÜLÜ ‘Ludovic’ teması üzerine parlak çeşitlemeler” I ile başlayan Onay, programını Chopin’in Si minör sonatı ile bitirdi. “Chopin İzmir’de İzmirlilerle bir başka güzel” diyen Gülsin Onay, dinmeyen alkışlara Chopin’nin Nocturne op48 no Fikri Sönmez bu şafaklarda “yırtığı yamasından büyük terziydi” Kapatırken ayıpları bir bir Ne yaptımsa halkım için Onlarla birlikte yaptım!dedi 2 eseri ile karşılık verdi. 33. Uluslararası İzmir Festivali, yarın saat 21.00’de DEÜ Sabancı Kül sen misin bir fındığın içini tür Sarayı’nda yapılacak Concertgebouw Caz ayrı yemeyen he mi? İlker Cem Güzeldemirci Şanlıurfa’dan İstanbul’a Orkestrası (Jazz Orchestra of Concertgebouw) konseri ile devam edecek. Festival, İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı’nın (İKSEV), Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir Büyükşe Karanlık mahzenlerde Kum torbalarıyla dövüldü ezdiler ezim ezim kan oturdu içine kustu ciğerlerini NESCO Dünya Miras Listesi’nde yer U Göbeklitepealan, tarihin bilinen ilk yerleşim alanlarından olan Göbeklitepe fotoğrafla rı, İstanbul Aydın Üniversitesi D Blok Fu rındırıyor. Bu yapıların henüz kesin ol aye alanından 2729 Mayıs tarihleri ara mamakla birlikte sosyal toplanma alanla sında sergileniyor. rı veya dinsel amaçlarla kullanıldığı tah Okulun Gazetecilik Bölüm Başkanı Dr. minleri yapılıyor. Bölgede devam eden hir Belediyesi, İzmir Kalkınma Ajansı’nın katkıları, Eczacıbaşı Holding’in ana sponsorluğu, Portekiz Büyükelçiliği, İzmir Goethe Enstitüsü ve İzmir İtalya Konsolosluğu işbirliği ile düzenleniyor. kayalardan kopan zinciri bir sevda mırıltısıyla iğnesinde Ahi ipliği bir an olsun eğmedi başını yere kalır gitsen de ödünsüz şiirin… umutluyum, halk sofrasında bir şeyleri tutuşturdum ya, ülkemi ve geleceği aydınlatsın gücüyle, göğün boşluğunu çelen Ay ışığı Öğr. Üyesi Olcay Uçak’ın Radyo Televizyon Sinema bölümü öğrencisi İlker Cem kazılar henüz başlangıç aşamasında olmasına rağmen dünyanın ilgisini çekebi nasıl parıldarsa suyun yüzünde Güzeldemirci ile birlikte yaptıkları Şan lecek önemli bir değişikliğe neden oldu. lıurfa Göbeklitepe ziyaretinde çekilen fotoğraflar, 12 bin yıllık bir geçmişe tanıklık ediyor. Geçtiğimiz yaz UNESCO’nun Dünya Ka Bu, insanlık tarihinde tarıminanç olarak bilinen sıralamayı inançtarım olarak değiştirdi. Tüm bunları öğrenince çok etkilendik ve bu projeye başlamaya karar ‘Yol, Nefes, Kadın’... lıcı Miras Listesi’ne alması ve 2019 senesinin “Göbeklitepe yılı” ilan edilmesiyle ilgi odağı haline gelen Şanlıurfa Göbekli Tepe, “tarihin sıfır noktası”, “sosyal hayatın başlangıç noktası” olarak değerlendiriliyor. verdik. Göbeklitepe’de yaşayan Taş Devri toplumunun sanatsal süslemeler yapabilen ve mimari sistemler kullanabilen 12 bin yıl öncesinin uygarlığını taşımaları ören yerinde ziyaretçileri şaşırttığı kadar bizi de şaşırttı” diyor. ‘YolNefesKadın’ temalı konserde AleviBektaşi yolundan üç kadın sanatçı bu yola ait nefesleri seslendirdiler. Önceki akşam Şişli KentCemil Candaş Sahnesi’nde Mercan Erzincan, Nilüfer Sarıtaş ve Özge Çam’ın Himmet, Mahzuni, Muhlis Akarsu gibi ozanlara ait nefesleri koro ve solo olarak seslendiren sanatçılara bağlama, nefesli ve vurmalı çalgılardan oluşan bir orkestra da eşlik etti. Başak İlkiz’in sunumuyla başlayan konserde, Alevi Serginin açılışı için Şanlı Urfa’ya giden Kazılar, Araştırma ve Kazı Koordinatörü birlikte çalıp birlikte seslendirdiği de Bektaşi yolunda kadın ve vahdeti mev Uçak, “Öğrendiğimiz kadarıyla Göbeklite ve Almanya Arkeoloji Enstitüsü Öğretim yişler ve nefesler kalabalık bir dinleyi cud felsefesine ilişkin bilgiler verilir pe dünyanın en eski anıtsal yapılarını ba Üyesi Dr. Lee Clare ile devam ediyor. ci topluluğu tarafından izlendi. Harabi, ken bu felsefenin ele alındığı nefesler Pir Sultan, Hatayi, Derviş Kemal, Kul de pekiştirildi. l Kültür Servisi