Katalog

haber EDİTÖR: ELİF TOKBAY TASARIM: EMİNE BİLGET 320 MAYIS 2019 PAZARTESİ 310/170 270/150 TARİHTE BUGÜN 310/1 6 0 220/1 3 0 1506: Kaşif Kristof 220/1 4 0 270/1 9 0 310/1 5 0 290/1 8 0 190/1 2 0 220/1 0 0 Kolomb öldü. 1622: Osmanlı İmparatorluğunda isyancılar, Padişah II. Osman’ı 240/9 0 200/1 0 0 tahttan indirip öldürdü. 180/7 0 250/7 0 Genç Osman’ın yerine 300/1 3 0 180/1 0 0 “Deli Mustafa”, ikinci 340/2 0 0 190/9 0 kez tahta çıkarıldı. 300/1 5 0 290/1 6 0 1902: Küba ABD’den 300/1 3 0 230/1 8 0 bağımsızlığını kazandı. Devlet Anıtkabir’i Bütün ümidimunuttu, gençlik Ata’sına GENÇLİKTEDİRkoştu 19Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları kapsamında başkentte düzenlenen resmi törene sadece bir bakan katılırken resmi törenin ardından gençler başta olmak üzere her yaştan yurttaşlar Anıtkabir’e koştu. 19 Mayıs kutlamaları kapsamında Ankara’da ilk tören saat 09.00’da Anıtkabir’de düzenlendi. Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, gençler, sporcular, öğrenciler ve bakanlık çalışanlarından oluşan heyetle Aslanlı Yol’da yürüdü. Heyette hükümetten Bakan Kasapoğlu dışında herhangi bir bakan yer almadı. Yürüyüşün ardından Atatürk’ün mozolesine çelenk konuldu, saygı duruşunda bulunuldu ve İstiklal Marşı okundu. Buradaki törenin ardından Bakan Kasapoğlu, Misakı Milli Kulesi’nde bulunan Anıtkabir Özel Defteri’ni imzaladı. Resmi programda Anıtkabir Tören Meydanı’nda 81 ili temsilen 81 Türk bayrağı ile hazır bulunan gençler ile Ankara’daki liselerden gelen gençler de yer aldı. Programda tören alanının ancak yarısını dolduracak sayıda gencin yer aldığı gözlemlendi. Yurttaşlar akın etti Anıtkabir’in Akdeniz ve Anadolu kapılarında resmi törenin bitmesini bekleyen binlerce yurttaş, törenin ardından ellerinde Türk bayrakları, Atatürk posterleri ve çiçeklerle Anıtkabir’e akın etti. Anıtkabir’i ziyaret ederek Ata’nın manevi huzuruna çıkan yurttaşlar, buradaki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’ni de ziyaret etti. Öğrencilerden yürüyüş Ankara Atatürk Lisesi öğrencileri de 19 Mayıs kutlamaları kapsamında Anıtkabir’e yürüyüş gerçekleştirdi. Öğrenciler, Sıhhiye’deki okul binasından başladıkları yürüyüşte, Anıtkabir’e kadar ellerinde bayraklarla “Gençlik Marşı”, “İzmir Marşı” ve “10. Yıl Marşı”nı söyledi. 1886’dan beri eğitim veren lisenin Kurtuluş Savaşı’na destek için öğrencilerini cepheye gönderdiğini ve o dönem mezun veremediğini anlatan Ankara Atatürk Lisesi Müdürü Bayram Akyüz, “Çocuklarımızın bilim ve teknik bilgilerinin yanı sıra değerlerimizle kuşanmalarını çok önemsiyoruz. Marş söyleyerek milli duygularla buraya kadar gelmiş olmaları bizi sevindirdi” dedi. CHP Ankara İl Başkanlığı da 1. Meclis’ten Anıtkabir’e kadar yürüdü. CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşçıer ve partililerin katıldığı yürüyüşte, 1. Meclis önünde konuşan CHP Ankara İl Başkanı Rıfkı Güvener, “Martın sonunda bahar geldi. 23 Haziran’da da İstanbul’a yaz gelecek” diye konuştu. Ardından yürüyüşe geçen heyet, saat 19.19’da Anıtkabir’de Atatürk’ün mozelesi önünde hazır bulundu. Ankaralı dağcılar da 19 Mayıs’ı başkentin zirvesinde, 2034 rakımlı Işık Dağı’nda kutladı. Ankara Dağcılar Birliği Spor Kulübü’nden 93 dağcı, Işık Dağı’nın zirvesine 6 saat süren “Yaşasın Milli Mücadele Yürüyüşü” gerçekleştirdi. l ANKARA/Cumhuriyet İzmir’de 100. Yıl coşkusu meydanlara sığmadı Resmi tören lerin öncesin de düzenlenen 19 Mayıs Yol Ko şusu, İzmir Bü yükşehir Beledi ye Başkanı Tunç Soyer’in de ka tılımıyla gerçek leşti. Soyer, ko şuda yer alan 750 atlete eş lik etti. CHP’liler de büyükşe hir belediyesi önünden başla yıp Cumhuriyet Meydanı’nda so na eren 19 Mayıs Tunç Soyer yürüyüşünde bir Bağımsızlığınarayageldi. simgesi yaşıyoruz. Her şey çok güzel olacak” dedi. n MENDERES: Menderes’te Anadolu lisesi önünden başlayan fener alayında görsel şölen oluştu. Etkinlikte, meşaleler ge ceyi aydınlatırken bando takımının marş 19Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nın 100. yıldönümünde İzmirli larına yurttaşlar hep bir ağızdan eşlik etti. Menderes Belediye Başkanı Mustafa Kayalar, “Ata’mızın kazandığı zaferi gençliğe arma ler Cumhuriyet Meydanı’nda buluştu. İzmir Va ğan etmesi ve ‘Bütün ümidim gençliktedir’ sölisi Erol Ayyıldız, İzmir Büyükşehir Belediye Baş zü, kendisinin Türk gençliğine olan güvenini ve kanı Tunç Soyer ve Ege Ordusu Komutanı Orge inancını açıkça ortaya koyuyor” diye konuştu. neral Abdullah Recep’in de katıldığı tören renk n BUCA: Buca’da belediye önünden Kasap li ve coşkulu geçti. 100. yıl coşkusunu doyası lar Meydanı’na gençlik yürüyüşü düzenlendi. ya yaşamak isteyen İzmirliler Türk bayrakları Belediye Başkanı Erhan Kılıç, “Cumhuriyetimi ile Cumhuriyet Meydanı’na akın etti. Gençlik ve zin 100’üncü yılına kadar daha adil, daha özgür, Spor İl Müdürlüğü çelenginin Atatürk anıtına ko demokratik, çocukların yatağa aç girmediği bir nulmasının ardından saygı duruşu yapıldı ve İs Türkiye için, Ata’mızın mirasına sahip çıkmak tiklal Marşı okundu. Törende öğrenciler tarafın için mücadelemize devam edeceğiz” dedi. dan sahnelenen dans ve akrobasi gösterileri ise büyük ilgi gördü. n BAYRAKLI: Bayraklı’da dev Türk ve Ata n BALÇOVA: Balçova Belediyesi, Atatürk’ün Samsun’a çıkarak bağımsızlık mücadelesini başlatmasının 100. yıldönümünde gençleri türk bayrakları eşliğinde kortej yürüyüşü düzen Samsun’a götürdü. Bağımsızlık tarihine tanıklık lendi. Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, eden mekânları gören gençler; Balçova Belediye “Yolumuz Mustafa Kemal’in yolu. Her şey çok Başkanı Fatma Çalkaya ile birlikte Atatürk Anıtı güzel olacak” diye konuştu. na çelenk bıraktı. n ÇİĞLİ: Çiğli n BODRUM: STS Bodrum Okul Belediyesi’nin 5 güne Gemisi; Ege, Marmara ve yaydığı “İlk kurşun Karadeniz’i dolaşarak Sam dan ilk adıma 100. sun’daki 19 Mayıs kutla yıl” etkinlikle malarında yelken açtı. ri fener alayı yü Bodrum Belediye Baş rüyüşüyle taç kanı Ahmet Aras, “Bi landı. Çiğli Be liyoruz ki, 19 Mayıs lediye Başka 1919 her türlü zorlu nı Utku Gümrük ğa rağmen vazgeçme çü, “Bu yıl Milli menin, inancın, kararlı Mücadele’nin 100. lığın, iradenin ve tam ba yılı olması nedeniy ğımsız bir ülke sevdasının le daha büyük bir coşku BAYRAKLI simgesidir” dedi. NECATİ SAVAŞ Bandırma Vapuru’nda kaç kişi vardı? Nuhun Gemisi’nde kaç kişi vardı? İki zürafa, iki fil, iki kedi... Bandırma Vapuru’nda kaç kişi vardı? Çocukluğumda hep “bir kişi” sanıyordum. Atatürk sanki güvertede yalnız başına sigara içiyordu. Doğru yanıtın “76 kişi” olduğunu çok geç öğrendim. Kemal Paşa dahil 22’si subaydı. (Mustafa Kemal Mucizesi, Kerem Çalışkan, Remzi Kitabevi) “Büyük kurtarıcılar”a yaptığımız iki büyük haksızlık var. Biri, şimdi Cumhuriyet düşmanlarının türünden. “Olmasaydın olurduk” diyorlar. Öte yandan bir de “dost hançeri” var. Atatürk’e mesiyanik özellikler atfediyor. 19 Mayıs’ı sanki boşluğa atılmış hayali bir adım sayıyor. Haliyle 20 Mayıs’ı hiç anlamıyor. Oysa Mustafa Kemal, Türk devrimcilerinin belki de en gerçekçisidir. Samsun’a çıkalı 3 ay olmuş. Mustafa Kemal Paşa’nın üniforması çıkarılmış. İşgalcilerin tetikçi medyası aleyhinde yazıyor. Atatürk, İstanbul’daki annesine “endişe etmemesi” için bir mektup gönderiyor. savunma azmi veriyordu. Öte yandan kurmaylık, bir savaşın kazanılabilirliğini ölçmesini sağlıyordu. Hatırlayın, geçen yıl Avrupa, Birinci Dünya Savaşı’nın bitişinin yüzüncü yılını andı. Biz ise dün Milli Mücadele’nin ilk adımının 100. yılını kutladık. Yani onlar bitirirken biz başlıyorduk. Atatürk, savaşla yıkılmış Avrupa’nın savaşma isteksizliğini, şımarık Yunan milliyetçiliğinin hevesleri için yapabileceklerinin sınırını görebiliyordu. Haliyle işgalin sonlandırılmasının doğru bir stratejiyle imkânlı olduğunun farkındaydı. İstanbul “işgal”e, Anadolu ise “direniş”e mahkumdu. Ali Fuat, Rauf, Refet, İsmet Paşalar gibi yeni ordu komutanları Mustafa Kemal’in liderliğini kabul etmişti. Anadolu’daki en büyük silahlı gücü yöneten Kazım Paşa, Mustafa Kemal üniformasını çıkardığı gün, “Ben ve kolordum emrinizdeyiz” diyordu. 1919 öncesinde sürülen, engellenen, uzaklaştırılan Mustafa Kemal için liderlik şartları olgunlaşmıştı. ‘Sonunu görmeseydim başlamazdım’ Padişah’ın “geri dön” dediğini anlatan Atatürk neden dönmediğini şöyle anlatıyor: “Bir tarafında bütün Anadolu halkı, bütün millet hakkımda büyük bir sevgi ve güven gösterdi. ‘Seni bırakmayız’ dediler. Gerçekten de vatan ve milletimizi kurtarabilmek için tek çare, askerliği bırakıp serbest olarak milletin başına geçmek ve milleti tek bir varlık durumuna getirerek elde edilecek milli güç ve hareketi güzel kullanmaktan başka çare düşünülemezdi. Dolayısıyla ben de öyle yaptım. Elhamdülillah başarılı da oluyorum.” (Atatürk’ün Yaveri Salih Bozok Anlatıyor, Alaca Yayınları) Mustafa Kemal’in mektubu Spinoza’dan miras “zorunluluğun bilincindeki özgürlüğün” izlerini taşıyor. Zübeyde Hanım’a “pek yakında maddi sonucu bütün dünya görecektir” diyen Kemal Paşa’nın mektubunu, “Pekiyi bilirsiniz ki ben yaptığımı bilirim. Sonunu görmeseydim başlamazdım” sözleriyle bitirmesi şaşırtıcıdır. 19 Mayıs günü 29 Ekim’i bildiğini kabul ediyoruz. Atatürk’ü devrimci kılan şartlar Atatürk’ün “gerçekçi olup imkânsızı istemesi”ni anlamak zorundayız. Samsun’a çıkan Kemal Paşa’nın elinde 3 temel araç vardı: Politik hedef, strateji ve örgüt. 13 yıl önce, daha 1906’da, “Dava, yıkılmak üzere bulunan bir imparatorluktan bir Türk devleti çıkarmaktır” dediğini biliyoruz. Mustafa Kemal artık eski düzenin araçlarıyla yürünemeyeceğini görüyordu. Nitekim Samsun’a çıktıktan sadece bir ay sonra, 22 Haziran 1919’da Amasya’da ne istediğini belli etti. Mustafa Kemal, Osmanlıcılık mı İslamcılık mı, Almanlar mı İngilizler mi diye tartışan bir kuşağın içinden sıyrılıp gelmişti. Onun çözümü ise kendi yurdunda varlığı inkâr edilen Türk ulusu fikriydi. 1919’da ulusa dayanan bir devleti gerçekleştirme şartları olgunlaşmıştı. Çok değil, 1918 sonbaharında Suriye’de, Osmanlı’nın son savaşında, 7. Ordu’nun başındaydı. Samsun’a giderken ise üzerinde 9. Ordu Müfettişliği üniforması vardı. Ateşin içinden sıyrılıp gelen bir asker olmanın imkânlarını son ana kadar kullandı. Mustafa Kemal bir kurmaydı. Kuşkusuz askerlik, ona her ne pahasına olursa olsun ülkesini Mustafa Kemal’in stratejisi Mustafa Kemal’in bir stratejisi vardı. 19 Mayıs’tan kurtuluşa kadar son derece tutarlı izleri görülebilir. Erzurum ve Sivas’tan Ankara’da bir Meclis, yani yeni bir iktidar odağı çıkarmak politik yanıydı. İşgalin fiili askeri olan Yunan ordusuna Anadolu’da hiçbir şans tanımamak askeri bir tavırdı. Sovyetler ile hızlı uzlaşmadan Lozan’a giden yol, yeni düzeni dünyada meşrulaştırılacak diplomatik çizgiydi. Orduyla herkes savaş kazanır. Mustafa Kemal’in emperyalist merkezler arasındaki ayrışmaları gözlemleyen stratejisi, bazı işgal güçlerine karşı kurşun atmadan zafer kazandırdı. Anadolu’nun her yerinde işgale karşı kuvvetleri tek bir amaç için birleştiren aklını biliyorsunuz. Mustafa Kemal’in 19 Mayıs’ta Samsun’a gidişinin nedeni bile 15 Mayıs’ta İzmir’e çıkan Yunan ordularına karşı Anadolu’da açığa çıkan tepkiydi. Mustafa Kemal’in örgütü, yeniden kurduğu ve düzenli hale getirdiği ordusuydu. Resmi törenlerdeki cenaze merasimi Bütün bunları neden yeniden anlatıyorum? Dün resmi törenlere, münafık konuşmalara, kravatlara ya da çelenklere sıkıştırılmış 19 Mayıs’ın hiçbir yerinde Mustafa Kemal devrimciliğini göremedik. Atatürk’e Cumhuriyet düzenini kurduran yolu dinleyemedik. Önüne çıkan ihanetleri duyamadık. Yeniden doğuş programı mıydı, yoksa cenaze merasimi mi, anlayamadık. Yıllardır ona hakaret edenlerden daha fazlasını beklemiyorduk. İnanırsanız, 19 Mayıs “bir yağmur duası”ydı. Sanki kabul oldu da kurtulduk! Elmalar, armutlar sayılır. Toprağa düşen tohumdan doğacaklar sayılmaz. Sokaktaki lambalar sayılır, karanlığı dönüştüren ışık sayılmaz. Devrim bir nitelik işidir, nicelik tartışılmaz. İşgale karşı direnmeyi de Cumhuriyet fikrini de Mustafa Kemal bulmadı. Binlerce yıllık insanlık mirasıydı. Ama bunları Türkiye için kalıcı ve gerçekçi bir programa, kapsamlı bir devrime dönüştüren Mustafa Kemal’di. Cumhuriyet bugün emperyal projelerin tehdidi altındaysa, yuvasını tarikatler ve cemaatler kemiriyorsa, soğana bile muhtaçsa, onu ona inanmayanlar yönetiyorsa, Bandırma Vapuru programı halen günceldir. Güvertesinde doğacak güneşi erkenden gören yolcularına selam olsun... Her 19 Mayıs’ta Samsun’da Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün, işgal altındaki Anadolu’da Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için Bandırma Vapuru’yla Samsun’a çıkışının 100. yılında Ankara Cumhuriyet Okurları (Ankara CUMOK) Samsun’daydı. Ankara CUMOK dönem sözcüsü Nejdet Özer ve 90 Cumhuriyet okuru ilk olarak İlkadım Anıtı’nı ziyaret etti. CUMOK, her yıl 19 Mayıs’ta Samsun’da olma kararı aldı. l ANKARA/Cumhuriyet