Katalog

12 28 EKİM 2019 PAZARTESİ EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: SERPİL ÜNAY HABER/YORUM Operasyon AKP’yi kurtarır mı? Türk Silahlı Kuvvetleri’nin terör örgütleri PKK ve YPG’ye karşı Suriye’de yürüttüğü operasyonlarla ilgili olarak ABD ve Rusya ile yapılan anlaşmalarla kimin kazançlı çıktığı tartışmaları devam ediyor. Bu tartışma, Suriye ve PKK/YPG terör sorunlarının geçmişi dikkate alınmadan sonuçlandırılamaz. Beyin kanaması geçirdikten sonra felç olup hayatta kalan bir hasta kazançlı mı çıkmıştır, yoksa önemli bir kayba mı uğramıştır? Kimine göre bu bir kazançtır, kimine göre bir kayıptır. İnsanlara ölümü gösterip onları sıtmaya razı etmek kolaydır. Eğer, AKP hükümeti yıllar önce, Suriye’deki Beşşar Esad yönetiminin devrilmesi için bir mücadeleye girmeseydi ve Suriye’nin iç işlerine karışmasaydı, “Barış Pınarı” operasyonunun yapılmasına gerek kalmayacaktı, Adana Mutabakatı bağlamında, Türkiye ile Suriye, terör örgütlerine karşı işbirliği yapıyor olacaklardı. Ancak AKP hükümeti, ABD’nin ve İsrail’in tetiklemesiyle, Suriye’nin bölünüp parçalanmasının yolunu açtığı için, ortaya hem PKK/YPG hem de IŞİD bağlantılı bir terör ve güvenlik sorunu çıkmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin elbette terör örgütlerine karşı sınır ötesi operasyon yapma hakkı vardır. Ancak asıl sorun, bu operasyonların yapılmasını zorunlu kılan koşulların nasıl oluştuğudur. Suriye’deki otorite ve güvenlik boşluğunun doğmasına neden olan zaten AKP hükümeti olduğu için, şu anda AKP hükümetinin, bu otorite ve güvenlik boşluğunu ortadan kaldırmak için yürüttüğü operasyonlardan bir siyasi rant sağlamaya çalışması boş bir çaba olduğu gibi, aynı zamanda büyük bir ahlaksızlıktır. Türkiye’de halk artık her şeyin farkındadır. Halkı dinle, imanla, teröre karşı mücadeleyle ve medyada yapılan propagandayla kandırmak olanaklı değildir. Türkiye’deki demokratik, laik, sosyal hukuk devleti ilkesini ortadan kaldıran; yasama, yürütme, yargı arasındaki güçler ayrılığını yok eden; düşünce, ifade, basın, yayın ve örgütlenme özgürlüğüne büyük bir darbe vuran; laiklik ilkesini bertaraf eden; eğitim sistemini çökerterek halkını cehalete mahkum eden; ekonomik ve sosyal adaleti sağlayacağına, kendisine yakın belli bir kesimin daha fazla zenginleşmesine, halkın büyük çoğunluğunun ise daha fazla fakirleşmesine yol açan; bunlar olup biterken, devlete ve halka ait kurumları, tarihi yapıları, toprakları, arazileri, ormanları, denizleri, gölleri, nehirleri ve dereleri talan edip yandaş gruplara satan ve kiralayan AKP’yi, Suriye’ye yapılan sınır ötesi operasyon da kurtaramayacaktır. PKK terörüne karşı mücadele 1984 yılından beri sürmektedir ve geçmişteki tüm hükümetler terör örgütü PKK’ye karşı Irak’ta ve Suriye’de sınır ötesi operasyonlar gerçekleştirmişlerdir. Bu mücadele AKP’ye özgü bir mücadele değildir. Bugüne kadar da bu operasyonlar PKK terörünü sona erdirmemiştir. Geçen günlerde AKP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki, terör örgütü PKK’ye karşı yaklaşık 400 milyar dolar harcayarak mücadele ettiklerini söyledi. Bu miktar Türkiye’nin toplam dış borcuna yakındır. Söz konusu operasyonlardan sonra PKK terörü son bulsa, bu paranın sözü bile edilmez. Çünkü insanların canı, her şeyin önünde gelir. Ancak Türkiye 1984 yılından beri gerçekleştirilen tüm sınır ötesi operasyonlara rağmen hâlâ terör sorununu çözemediyse, teröre karşı mücadele yöntemlerini yeniden gözden geçirmelidir. Suriye’de düzenlenen “Barış Pınarı” operasyonunun başarılı olup olmadığı, bu operasyonlarla ilgili ABD ve Rusya ile yapılan anlaşmalardan Türkiye’nin kazançlı çıkıp çıkmadığı, şu anda belirlenebilecek bir şey değildir. Eğer gelecekte PKK’nin Türkiye’nin içinde gerçekleştirdiği terör eylemlerinde radikal bir düşüş meydana gelirse bu operasyonun ve yapılan anlaşmaların başarıya ulaştığı söylenebilir.  Onun dışında söylenen her söz, askerin kanı üzerinden kişisel siyasi çıkar elde etmek amaçlı boş laftan ibarettir. 28 EKİM 2019 SAYI: 34354 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 05:57 05:41 06:04 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 07:22 12:53 15:45 07:05 12:37 15:32 07:26 13:00 15:57 Akşam 18:13 18:00 18:25 Yatsı 19:34 19:18 19:42 Görkemli kutlamaCumhuriyetin ilan edilişinin 96. yılına özel etkinlikler Cumhuriyetin ilan edilişinin 96. yılı İstanbul’da CHP’li belediyeler ve çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenecek çeşitli etkinliklerle büyük bir coşkuyla kutlanacak. Cumhuriyet Bayramı kutlamaları kapsamında resmi tören bugün saat 13.00’te Taksim Cumhuriyet Anıtı’na çelenk konulmasıyla başlayacak. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da katılacağı törende anıta çelenk konulmasının ardından saygı duruşunda bulunularak, İstiklal Marşı okunacak. 29 Ekim’de ise sabah saat 09.30’da Valilik makamında tebriklerin kabulü gerçekleştirilecek. Saat 10.30’da ise Vatan Caddesi’nde Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ve resmi tören geçişi yapılacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) de Cumhuriyet Bayramı’nı ilk defa kent genelinde ve 2 gün boyunca büyük bir coşku ile kutlayacak. Taksim’deki resmi törenin ardından saat 14.30’da Ayasofya Meydanı’nda İstanbul ve Atatürk Konulu Fotoğraf Sergisinin açılışı yapılacak. Akşam saat 20.0023.00 arasında ise Sultanahmet Meydanı’nda Şevval Sam, Fahir Ataoğlu ve Athena konser verecek. Metro İstanbul, Sultanahmet Meydanı’ndaki Cumhuriyet Bayramı etkinlikleri dolayısıyla bugün F1, M3, T1 ve T4 hatlarındaki seferlerin 02.00’ye kadar uzatıldığı bildirildi. 29 Ekim günü ise Cumhuriyet coşkusu akşam 19.0023.00 saatleri arasında Üsküdar Şemsipaşa ile Harem sahil Yolu arasında Kent Orkestrası, Mehteran, Oda Müziği Dinletileri, Türk halk müziği, Türk pop müziği, Türk sanat müziği, Kemençe, Ata türküleri dinletileri ile devam edecek. Tuzla sahilinde Gece Yolcuları, Alibeyköy’de Fatih Erkoç, Ümraniye’de Fettah Can, Sancaktepe’de Elif Buse Doğan, Gaziosmanpaşa Meydanı’nda İlhan Şeşen, Güngören’de Resul Dindar, Çatalca’da Gökçe konser verecek. Yeşilköy Marina’da ise saat 15.00’te Balık Ayhan, Fasa Fisa Orkestrası ve Dans Ekibi Performansı gerçekleştirecek. Beylikdüzü’nde Cumhuriyet Bayramı kutlamaları bugün saat 13.00’te Yaşam Vadisi Tören Ala İmamoğlu orkestra şefliği yaptı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, dün yeni bestelenen 29 Ekim Cumhuriyet Marşı’nın orkestra şefliğini yaptı. 80 kişilik Beylikdüzü Gençlik Senfoni Orkestrası’nın seslendirdiği marş, Cumhuriyet’in 96. yıldönümü için İmamoğlu’nun isteğiyle özel olarak bestelendi. Orkestra üyeleri, İmamoğlu’nun şefliğinde, marşın klibi için kamera karşısına geçti. Çekimleri bir gün süren klip için Cemal Reşit Rey Sahnesi kullanıldı. Yayımlandığı andan itibaren sosyal medyada büyük ilgi gören marşın söz ve bestesi sanatçı Ali Altay’a ait. l İç Politika nında Çelenk Koyma Töreni ile başlayacak. Yarın ise Beylikdüzü Cumhuriyet Alanı’nda sona erecek yürüyüşün ardından, Beylikdüzü Gençlik Senfoni Orkestrası ve Beylikdüzü Çoksesli Gençlik Korosu İstanbullular’a muhteşem bir müzik ziyafeti verecek. Kadıköy Belediyesi tarafından yarın Saat 10.00’da İstanbul Klasik Otomobilciler Derneği’nin organize ettiği Cumhuriyet konvoyu ile 29 Ekim Bisikletçileri’nin oluşturacağı bisikletli korteji 60’ıncı Yıl Göztepe Parkı’ndan başlayacak. Bağdat Caddesi’nde ilerleyecek konvoy, Beşiktaş Dolmabahçe’de son bulacak. Akşam ise Bağdat Caddesi Suadiye Işıklar’da saat 19.00’da on binlerce yurttaş ellerinde Türk bayrakları ve Atatürk posterleriyle Cumhuriyet yürüyüşü yapacak. Maltepe Beledeyesi tarafından düzenlenecek fener alayı ise yarın saat 18.00’de Maltepe Belediyesi önünden başlayacak. Işık ve ses gösterisi Kartal’da da Belediye Başkanı Gökhan Yüksel’in de katılımıyla yarın saat 19.30’da yurttaşlar Kartallı Kazım Meydanı’nda bir araya gelecek. Beşiktaş Belediyesi tarafından düzenlenecek etkinlikte ise yarın saat 18.30’da binlerce kişi ellerinde Türk bayrakları ve meşalelerle Balmumcu’dan Beşiktaş’a yürüyecek. Sarıyer Belediyesi ise 17.00’de Kefeliköy’den Sarıyer Merkez’e kadar fener alayı gerçekleştirileecek. Etkinlik akşam saat 20.30’da Derya Uluğ’un konseri ile devam edecek. Şişli Belediyesi’nin etkinlikleri kapsamında bugün Maçka Demokrasi Parkı’nda “Ceza” konser verecek. Yarın ise Atatürk’ün Şişli’de bulunan evi önünden başlayacak kortejde Maçka Demokrasi Parkı’na yürünecek. Yürüyüşün ardından Teoman sevilen parçalarını Şişlililer için söyleyecek. Ataşehir’de ise ilk tören bugün saat 13.00’teCumhuriyet Meydanı’nda çelenk töreni başlayacak. Yarın ise saat 10.30’da Ataşehir Bulvarı’nda kutlama ve geçit töreni yapılacak. l İç Politika BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/ İnce yapılı, zarif, narin. 2/ Bir sanat yapıtının ilk taslağı... Osmanlı şehzadelerini eğitmekle görevli devlet adamı. 3/ Kokmuş hayvan ölüsü... “ ’ler kan içinde, dişler kenetli, ayaklar çıplak / ve ipek bir halıya benzeyen toprak / bu cehennem, bu cennet bizim” (Nâzım Hikmet). 4/ Yalnızlık korkusu. 5/ Tüccar. 6/ Rütbesiz asker... Kenar süsü... Lütfi Akad’ın bir filmi. 7/ Karagöz oyununda kullanılan kamış düdük... Anlamlı iz. 8/ Yayla ya da bahçe kulübesi... Aşama, mertebe. 9/ Osmanlı donanmasında kullanılmış yelkenli bir savaş gemisi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Yüksek ve çevresi açık yer, havadar. 2/ Afyonkarahisar ilinde bir göl... Yaşamını ya da kariyerini 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 BÖCEKBAŞ I 2 OF İ S ARAR 3 ZON A L ARA 4 UR BRAK 5 K İ TO SAAT 6 AĞ I T K İ 7 BALAR KAP 8 A RA S GO J İ 9 BAŞ I BOZUK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 boşa harcamış kimse. 3/ Küçük torba... Satrançta özel bir hareket. 4/ Hayat arkadaşı... 8 9 Güçlük yaratan şey. 5/ Trakya yöresine özgü, cadılar bayramına benzer geleneksel bir kutlama. 6/ “Beşparmak” da denilen pamuklu bir kumaş... Eskrimde kullanılan üç silahtan biri. 7/ Demir atmış bir geminin zincirinin su içindeki bölümü... Tuzağa düşürülen şey. 8/ Diyarbakır yöresine özgü yoğurt çorbası. 9/ Divan edebiyatında içki ve içki âleminin övülerek anlatıldı ğı manzum yapıtların genel adı. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com ABD ve Rusya mutabakatlarındaki YPG sorunu A BD için Basra’dan Doğu Akdeniz’e uzanan Amerikan Koridoru stratejik bir hedeftir. Washington yönetimi “yenilmeden” bu hedefinden “kesin olarak” vazgeçmez. ABD, artık hegemonyası inişe geçtiği için bu hedefini bölgeye dayatamamakta, ancak daha geri mevzilerde bu hedefi için tutunmaya çalışmaktadır. Daha somut söylersek: ABD’nin 30 km. derinlikten YPG’nin çıkmasını kabullenmesi, hegemonyasının inişi nedeniyledir; ancak “kara ordusu” YPG’yi şimdi Suriye’nin petrol bölgesinde görevlendirmesi, geri mevzide tutunma çabasıyla ilgilidir. Trump’la ateşkes, Putin’le sona erdirme Trump yönetimi, ekonomiye ağır maliyeti nedeniyle Suriye’den çekilmek istiyor ancak çekilmeyi birbirine bağlı olan şu dört konunun güvencesi çerçevesinde yerine getirmeye çalışıyor: 1) İsrail’in güvenliğini garantiye alarak, 2) PKK/PYD/ YPG kartından vazgeçmeden, 3) İran’ı baskı altında tutmaya çalışarak ve 4) Irak ile Suriye’deki petrol/gaz bölgelerini denetiminde tutarak... İşte Barış Pınarı Harekâtı, Trump ile Erdoğan’ın uzlaştığı bu zeminde başladı ve 2. ile 4. maddelere dokunan boyuta varmadan önce, 120 saatlik bir “ateşkes” ilan edilerek, 480x30 yerine 120x30 kilometrekare alanda bir “cep bölge”de mutabakata varıldı. Ve yine Barış Pınarı Harekâtı, o 120 saatlik “ateşkesi” takip eden 150 saat sonunda, Rusya’nın YPG’yi 120x30 kilometrekarelik alanın her iki tarafındaki bölgeden çıkarmayı vaat ettiği ikinci bir mutabakatla tamamen sona erdirildi. Bu iki mutabakatın kazananlarını, kaybedenlerini ve ortaya çıkan siyasi tabloyu önceki yazımızda incelemiştik. Bugün ise her iki mutabakatta var olan YPG sorununa dikkat çekeceğiz ve çözüme işaret edeceğiz. ABD ve Rusya’nın YPG’ye ortak bakışı 1. Her iki mutabakatta da YPG “terör örgütü” olarak nitelenmiyor. 2. Trump/Pence, Erdoğan’la mutabakatının hedefine, YPG’yi 30 km. derinliğin altında güvenceye almayı koymuştu. Nitekim Trump, “Türkiye Kürtlere ateş açmaması gerektiğini tümüyle anlıyor, yoksa geniş çaplı yaptırımlar uygularım” (25.10.2019) demiş ve AKP’ye yaptırımları kaldırmıştı. Rusya’yla varılan mutabakatta da YPG aslında dolaylı güvence altında. Putin’in mutabakat sonrası yaptığı basın açıklamasında “Kürtlerin hukukundan” bahsetmesi, “çokuluslu Suriye” gibi federasyona işaret eden nitelemelerde bulunması, “Suriye Kürtleriyle diyalog” mesajı vermesi, o güvenceye işaret etmektedir. 3. Türkiye’nin her iki mutabakat ortağı da, ABD ve Rusya da, kırmızı bültenle aranan YPG komutanı Mazlum Kobani’yi doğrudan muhatap kabul ediyor: ABD Başkanı Trump, Mazlum Kobani’yle doğrudan telefonda görüşüyor ve kendisini “General Kobani” olarak kutluyor! Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ise Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ve komutanlarıyla birlikte “General Kobani” ile video konferans yapıyor ve bunu medyaya servis ediyor! ABD ve Rusya’nın YPG’ye farklı bakışı Elbette Moskova’nın PYD/YPG’ye yaklaşımı ile Washington’un yaklaşımı aynı değil ve pek çok noktada örtüşmüyor: ABD, Kürtleri Suriye’yi bölmenin ar acı olarak kullanmaya çalışırken Rusya, Kürtleri Suriye’nin bütünlüğü içinde tutmaya çalışıyor. Bu çok önemli ve temelden bir farktır. Kuşkusuz o bütünlüğün “siyasi birlik” temeli yerine “federasyon” içinde olup olmaması Moskova açısından kırmızı çizgi ya da büyük sorun değil! Tersine Moskova, ABD’nin kartı olmaktan çıkarılacak bir PYD’nin, Suriye’de federasyon altında kültürel özerkliğini kabul edebileceğine dair işaretler veriyor uzun zamandır... YPG konusunda Türkiye’nin ortağı kim? Evet, ABD temel hedefinden vazgeçmiş değil ve geri bir mevzide tutunmaya çalışıyor: Pentagon YPG’yi Suriye’deki petrol bölgesinin bekçisi ve İran’ı IrakSuriye sınırında tutacak bir sınır muhafızı olarak elde tutmaya çalışıyor. Türkiye, ABD’nin son tahlilde Suriye’yi bölme hedefini koruyacak bir şekilde YPG’yi petrol bekçisi olarak kullanma amacıyla Rusya’nın YPG’yi Suriye’nin bütünlüğü içinde ama federasyona razı olarak kabul etme politikası arasında sıkışmak zorunda değil! Türkiye’nin YPG konusunda yegâne ortağı Suriye’dir: Şam yönetimi Barış Pınarı Harekâtı’ndan önce, 16 Eylül 2019’da YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu SDG’yi “terör ögütü” ilan etti ve bir mektupla BM’ye şikâyet etti. Tek başına bu gerçek bile Ankara ile Şam’ın işbirliği yapması gerektiğini ortaya koymaktadır! Kürtleri bir terör örgütüne asker olmaktan çıkarıp ülkeye yurttaş yapacak olan çözüm de, Kürtleri ABD’nin kara ordusu ve petrol bekçisi olmaktan kurtaracak çözüm de AnkaraŞam işbirliğinden geçer!