Katalog

EKONOMİ DOLAR avro sterlin FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY 1115 OCAK 2019 SALI BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 5.4680 1.4 kuruş 6.2750 5 kuruş 7.0260 1.9 kuruş 18.39 0.55 puan 92.054 367 puan 1517.90 10.29 lira 226.37 9.3 kuruş Üretimde dev çöküşKriz derinleşiyor. Sanayi üretimi kasımda 2017’nin aynı ayına göre yüzde 6.5 azaldı Çarklar dört aydır kesintisiz yavaşlıyor. Aylık bazda sanayi üretimi yüzde 0.3 düştü. Türkiye ekonomisi nin 2018 son çeyrekte büyüme ihtimali kalmadı. Sanayi üretimi, kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 aya göre yüzde 3.7, imalat sanayii sektörü yüzde 0.1 azalırken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlen oranında düştü. Böylece sana dirme üretim ve dağıtımı sektö yi üretimi dört ay üst üste ge rü endeksi değişmedi. rilemiş oldu. Uzmanlar Türki Takvim etkisinden arındırıl ye ekonomisinin 2018’in son mış sanayinin alt sektörlerine çeyreğinde küçüleceğine ke bakıldığında ise madencilik ve sin gözüyle bakıyor. taşocakçılığı sektörü endeksi, Türkiye İstatistik Kurumu Kasım 2017’ye göre yüzde 1.1, (TÜİK), 2018 yılı kasım ayı Sa imalat sanayii sektörü endeksi nayi Üretim Endeksi verileri sa yüzde 7.1, elektrik, gaz, buhar nayi üretimindeki hızlı daral ve iklimlendirme üretimi ve da manın devam ettiğini ortaya ğıtımı sektörü endeksi yüzde 18 koydu. En büyük daralma, yüz azalış kaydetti. de 7.1’le imalat sanayii sektöründe yaşandı. Ara malı üreti Küçülme kesin mi yıllık bazda yüzde 11.9, orta Mevsim ve takvim etkisinden düşük teknoloji üretimi de yüz arındırılmış ana sanayi grupla de 14.2 düşüş gösterdi. Sermaye rı incelendiğinde, Kasım 2018’de malı üretimindeki yıllık üretim bir önceki aya göre en fazla artış düşüşü yüzde 8.3’ü orta yük yüzde 7.6 ile dayanıklı tüketim sek teknoloji üretimi ise yüzde malı sektöründe gerçekleşirken, 7.6’yı buldu. en fazla düşüş yüzde 3.5 ile yük Yüzde 0.3 düşüş sek teknoloji sektöründe oldu. QNB Finansbank Ekonomisti Mevsim ve takvim etkisin Deniz Çiçek, endeksin 2018 yı den arındırılmış sanayi üreti lının son çeyreğinde ekonomik mi de kasımda bir önceki aya aktivitedeki yavaşlamanın hız kıyasla yüzde 0.3 düşüş kay landığına dair öncü verileri doğ detti. Beklenti ise aylık yüzde ruladığını söyleyerek “Bu ne 0.2 artış, yıllık bazda ise yüzde denle, GSYH büyümesinin son 5.4 düşüştü. çeyrekte yıllık olarak yüzde 2 Mevsim ve takvim etkisinden gibi önemli ölçüde negatife dön arındırılmış sanayinin alt sek mesini, 2018 yılında büyüme törleri incelendiğinde, Kasım nin yüzde 3 civarında kalmasını 2018’de madencilik ve taşocak bekliyoruz” dedi. çılığı sektörü endeksi bir önceki l Ekonomi Servisi Avro bölgesinde de mevsimsel olarak ayarlanmış sanayi üretimi kasım ayında aylık yüzde 1.7 düştü. Tarımda üretici fiyatı arttı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), Aralık 2018’de bir önceki aya göre yüzde 3.28, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15.89 artış gösterdi. TÜİK’e göre, aralıkta Tarım ÜFE 141.87 değerini aldı. Tarım ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 11.65 yükseldi. Tarım ve avcılık ürünlerinde aylık değişim yüzde 3.46, balıkçılıkta yüzde 3.43 artış şeklinde olurken, ormancılık ürünlerinde yüzde 4.81 azalış meydana geldi. Bir önceki aya göre tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 6.49, çokyıllık bitkisel ürünlerde yüzde 3.84 artış, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 0.41 azalış gerçekleşti. Alt tarım gruplarından tropikal ve subtropikal meyveler yüzde 4.9, diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler yüzde 3.48, çeltik yüzde 2.17 azaldı. Aralık 2018’de endekste kapsanan 86 maddeden 48’inin fiyatlarında artış, 33 maddenin fiyatlarında azalış görülürken, 5 maddenin fiyatlarında ise değişim olmadı. Büyüme mutlu etmiyor Isuzu’dan 26 gün üretime mola Hafif ticari ve ticari araç üreticisi Anadolu Isuzu, pazarda yaşanan daralmayı gerekçe göstererek, ocaknisan döneminde üretime 26 Güneşe kriz darbesi Güneş enerjisine dayalı yenilenebilir enerji kay Mutlu etmeyen ekonomik büyüme uğruna iklim değişiyor, gelecek kuşakların hakları ellerinden alınıyor. Ekonomik büyümeden ziyade adil vergilerle gelir adaletinin günlük ara vereceğini duyurdu. Şirketten Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamaya göre, üretime ara verilmesinin toplam satış ve üretime “önemli bir etki” yapmasının beklenmediği anlatıldı. 2018’in hafif ticari araç pazarı yüzde 42 daralma yaşarken, ticari araç pazarı ise ocakkasım döneminde yüzde 38 küçülmüştü. Anadolu Isuzu, üretime ara veren ilk yerli üretici değil. Pazardaki talebin azalması sebebiyle Tofaş ve Renault gibi markalar da 2018’in üçüncü çeyreğinde üretimlerine yaklaşık 10’a gün ara verdiğini duyurmuştu. nak alanları (YEKA) ve bağlantı kapasitelerinin tahsisine ilişkin yarışma iptal edildi. Toplam 1.000 MW olmak üzere ŞanlıurfaViranşehir’de 500 MW, HatayErzin’de 200 MW ve NiğdeBor’da 300 MW gücünde olacak şekilde YEKA içinde belirlenen sahaların kullanım hakkının 30 yıl süreyle tahsis edilmesine yönelik olarak üç ayrı yarışmanın 31 Ocak’ta yapılması planlanıyordu. Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği Başkanı Cem Özkök, Türkiye’deki finansal koşulların güneş enerjisi santralı projelerini sağlanması daha mutlu bir toplum yaratıyor. Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin toplantısında konuşan İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden Doç. Dr. Ahmet Atıl Aşıcı, “Geliriniz artarken ve daha çok tüketirken, bunu sosyal hayatınızdan, hobilerinizden ve sağlığınızdan feragat ederek yapmanız gerekiyorsa, gelirinizdeki artış sizi daha mutlu etmiyor. Mutlu etmeyen ekonomik büyüme uğruna iklim değişiyor, ekolojik borç artıyor, gelecek kuşakların ve diğer canlıların hakları ellerinden alınıyor” dedi. l Ekonomi Servisi “uygun” finansal koşullarda hayata geçirmeyi zorlaştır Kırılganlık yükseldi dığını ifade ede etti. 20132017 arası kişi başı gelir yüz l Ekonomi Servisi de 79 artmışken ekolojik borç ve kı rılganlık da yükseldi. Türkiye’nin Girişimciye 360 bin TL destek Çin’den daha az büyümesine rağmen ekonomik kırılganlığının Çin’den fazla olduğu belirtildi. Aşıcı, “Haya Vakıfbank’tan yapılandırma Vakıfbank bireysel kredi kartlarına ödeme kolaylığı sağlanması, aksamadaki bireysel ve ticari kredilerin yapılandırılması ile takipteki ticari kredi faizlerinin sıfırlanması Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) 2019 desteklerini ve yeni vizyonunu açıkladı. İş Birliği Destek Progra mı ile ilk kez teknoloji düzeyi yüksek KOBİ’ler büyük işletmelerle işbirliği yapmaları halinde 10 milyon TL’ye kadar desteklenecek. Ayrıca Girişimciliği Geliştirme Destek Programı yüksek teknolojiye uyarlandı. Yeni girişimciye 360 bin TL’ye kadar kaynak sağlanacak. Desteğin başlangıç tari hinden itibaren üç ay içerisinde başvuranlar, erken ödemeden yaralanabilecek, erken ödeme için Kredi Garanti Fonu kefaleti devreye girecek. l Ekonomi Servisi tınızı bir bütün olarak düşündüğünüzde ne kadar mutlusunuz” sorusunun cevabını belirleyen 300’e yakın soruyla çizilen 72 Yapraklı Türkiye Mutluluk Ağacı’nda insanların 6 adet ‘Çok Mutlu’, 7 adet “Mutlu”, 14 adet “Orta”, 19 adet ‘Mutsuz’, 26 adet “Çok Mutsuz” yaprakta yoğunlaşmış olduğunu belirtti. l Ekonomi Servisi na yönelik paket açıkladı. Bu kap samda bireysel kredi kartı borçluları aylık yüzde 1.1 faiz oranıyla 24 aya; aylık yüzde 1.2 faiz oranıyla Kayyım A.Ş. Tekstilci 2019’da da 60 aya kadar vadelerle borçlarını yapılandırabilecekler. Kampanyadan Vakıfbank bireysel kredi kartı müşterileri, Vakıfbank ve diğer bankalardaki Aralık 2018 dönem borçları için faydalanabilecek. Açıklamada ayrıca Vakıfbank’taki borçları 3 milyon TL’nin altında olan ve geçen yılsonu itibarıyla ödemelerinde 31 gün ve üstü aksama bulunanlara da altı aya varan ödemesiz dönemle yapılandırma imkânı tanındığı ifade edildi. Bireysel müşteriler borçlarını üç ay ödemesiz dönem ile 36 aya varan vadelerle, ticari segmentteki müşteriler de altı ay ödemesiz olarak 60 aya kadar aylık yüzde 0.98’den başlayan faiz oranlarıyla yapılandıracak. Tasarruf MevduMuhiddin atı Sigorta Gülal Fonu (TMSF) Başkanı Muhiddin Gülal, TMSF kayyımlığında idare edilen 955 şirket olduğunu söyledi. Kayyım atanan şirketlerin yüzde 27 oranında büyüdüğünü ifade eden Gülal, “Bunların aktif büyüklükleri toplam 56.5 milyar lira, öz kaynak rakamı 19.8 milyar lira seviyesinde. Çalışan sayısı da 44 bin 622 kişi” dedi. Kayseri’de, FETÖ soruşturması kapsamında TMSF’ye devredilen Boy dak Holding’in 2018 kârının açıklandığı toplantıda konuşan Gülal, “Boydak’ın ocakaralık konsolide vergi öncesi kârı yüzde 33.7 artışla 1 milyar 111 milyon TL’ye ulaştı. Aynı dönemde net kâr ise yüzde 25.3 artışla 856 milyon TL oldu” dedi. Gülal, Boydak’a Arap yatırımcıların ilgi göstermesine ilişkin olarak ise, “Ekonomik durumu iyiye giden firmaların satışını düşünmüyoruz. Mahkeme süreci zaten devam ediyor. Sonuçlanana kadar Boydak’ı yönetmeye devam edeceğiz” diye konuştu. daralma bekliyor SAhmet Öksüz on bir yılda sektör maliyetlerinin yüzde 30 arttı asıl yaz sezonunda göreceğiz. İki ay sonra fiyat artış ğını belirten İstanbul Teks ları maalesef çok daha fazla til ve Hammaddeleri İhra olacak” dedi. Sektörün özel catçıları Birliği Başkanı Ah likle yüzde 50’yi bulan ener met Öksüz, bu artışın ilerle ji artışlarını kaldırmadığını yen aylardan itibaren fiyatla kaydeden Öksüz, çok düşük ra yansıyacağını, iç pazarda kâr marjlarıyla çalıştıkları da daralma yaşanabileceği nı aktardı. ni söyledi. İthalat nedeniyle iplik üre Daralmanın özellikle timinde oluşan atıl kapasi 2019’un ilk altı ayında his te olduğunu belirten Öksüz, sedileceğini belirten Öksüz, bu ayın sonuna kadar pamuk “Bizim sektörde yansımaları ipliği ve suni sentetik iplikte anlık göremiyorsunuz, bir se ilave gümrük vergisi getiril zon geçmesi gerekiyor. Bunu mesini beklediklerini söyledi. l Ekonomi Servisi Bir deli kuyuya bir taş atmış, kırk akıllı... Hani şu dünya ölçeğinde, yeni emperyal çıkarlar paylaşım savaşlarında, otoriter liderler yandaşlık adına yetiştirdikleri terör örgütleri üzerinden yoksul güneyin milyarlarca çaresizlerini birbirlerine kırdırarak ayakta kalma savaşlarında ipin ucu iyice kaçtı ya.. Kim kimi kurtarıyor, kim kimin yanında, kim kimin karşısında, kimin eli kimin cebinde.. Otoriter liderlikler ülkelerinin emperyal çıkarlarının kutsallığı adına, sınır, izan, vicdan taşımaksızın, destekledikleri terör örgütleri üzerinden, en kanlı savaşlarla milyarlarca dünyalının birbirlerine kırdırılmaları projelerinden vazgeçemiyorlar... Popülist otoriter liderliklerin önlenemez yükselişlerine, kendilerinin zekâ, otoriterleştirmekte sınır tanımadıkları parlak dâhice zekâlarına tapınma boyutlarına, kulanmakta hiçbir sakınca görmedikleri en kanlısından terör örgütlerini sınırsız kullanma pervasızlıklarına bakılırsa.. Ortaya çıkan kara tablo “Bir deli kuyuya bir taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış..” benzetmesiyle, insanlık, dünya, tüm canlıların geleceği adına bir kaos, umutsuzluk senaryosu yazılabilir... Akıl var mantık var, delinin kuyuya taş atması halleri, ne kadar da çok, kendilerine hayran, diktatörlük tutkularında sınır tanımayan liderlerin deli deli çıkışlarıyla kuyuya taş atmaları hallerinin örnekleri ne kadar gerçekse. Bilimsel teknolojik devrim çağının olanaklarıyla kırk akıllının kafa kafaya verip taşı çıkarmayı başaramayacaklarına inanmak da öylesine gerçek, akıldışı bir durum... HHH Amerikan emperyal çıkarları adına, tek kutuplu dünya düzenini sürdürebilme yolunda, Gülen Cemaati’nin, âli Amerikan emperyalizmi çıkarları adına, Evangelizmin alternatifi, sermaye gücünün Soros türü demokrasi fonlarının yandaşı olarak, “ılımlı İslam” projesi olarak İslam dünyası halklarına pazarlanması, Sovyetler’in parçalanması sonrası, Çin, İran’ı da hedef alan 170 ülkenin içine dönük örgütlenmesi, kardeş kardeş ortak amaçlı dev bir paylaşım ortaklığının eseriydi.. Olmadı, tarihin sonu tek kutuplu dünya emperyalizm projesi işlemedi. Çin, Rusya, Hindistan, Japonya, İran, Kore’ler, Ortadoğu, dahası Güney Amerika, Afrika gelişmeleri, otoriterleşmeleri kutsamakla birlikte, dünya ölçeğinde milyarların hızla yoksullaşmalarını da kuralsızlık içinde beslerken, ucuz emek, sosyal damping itici güç, yeni çok daha farklı otoriterleşme, güç, paylaşım odaklarının gelişmesini de getirdi. Demokrasi kaygısında umarsız, geçmişin sömürgeciliklerini aratmayacak izansızlıkta yeni sömürgeciliğin araçlarını sona kadar kullanmakta kararlı tek kutuplu dünya düzeninin, yoksul güney, enerji yatakları, İslam dünyasını hedef alan ılımlı İslam mayası tutmadı. Tıpkı geçmişte kullanılan sağcı iktidarların kullanım sürelerinin dolması süreçlerinde, geçmişte askeri darbelere başvurulmasında olduğu üzere, Erdoğan liderliğinin hedef alındığı FETÖ’cü darbe sürecine, 15 Eylül’le geçilmiş oldu. Doğaldır ki, Suriye’de, Irak’ın paylaştırılmasında zorlanan Rusya, İran, İngiltere; AB cephesi dengeleri içinde, Rusya iç savaşa sürüklenen bir Türkiye yükünü göze almak yerine, Erdoğan liderliğinin iç savaştan kurtarılacağı bir duruşu seçmişti. HHH Yeni saflaşma, emperyal güç odakları oluşturma, paylaşım savaşlarında, dışardan bakıldığında otoriter liderlikler egemenliği ön planda. Ancak otoriter liderlikler oluşturma refleksleri ile çıkarların korunmasında kullanılacak terör örgütleri seçimlerinde saflaşmalarda kaypaklıklar uç noktalarda. Kimin eli kimin cebinde, hangi terör örgütleri hangi emperyal gücün çıkarları için ön saflarda, hangileri taşeronluklarla el değiştirmiş olarak kafaların daha bir karıştırılmasına kullanılmaktalar. Tam bir arapsaçı. Erdoğan liderliği varlığı ile ayakta kalabilme adına, dünyada bir benzeri, örneği olmayan, parti başkanlığı kimliği öne çıkmış, hem parti başkanı hem de Saray Tek Adam rejimini dayatmış olarak, var olan Başkanlık rejiminin yetkileri ile de yetinemeyerek, birçok anayasal maddenin geçersizliğini sağlayacak kararnamelerle iş yapmanın peşinde. FETÖ’cülerle hesaplaşılırken Diyanet, Saray’ın fetvacı şeyhülislamlığı işlevinde, yeni cemaatlere kapılar açılmış. Sandık güvenliği içinde, her yol, oyun, tuzakta dur durak tanınmıyor. Kabataş’ta Gezi sürecine dönük büyük provokasyonda, gelin kızımızın takıntılı düşleriyle ortaya çıkan yalan senaryodan bile ders çıkarılmamış... Sarhoş, türbanlıya küfreden bir sanatçı suçlamasında, türbanlı kızımızın içki içilen bir mekânda nasıl olup da bu saldırıya hedef olduğu sorgulanmadan, sil baştan türbanlı mağdurlar yalanı, senaryoları üretilebiliyor... KISA... KISA... l Avrupa’nın önde gelen reklam şirketi Ligatus, 2013 yılından beri yer aldığı Türkiye pazarında faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Ligatus, Türkiye yatırımlarını 1 Mart 2019 itibarıyla tamamlamış olacak. l Modanisa.com’un azınlık hisselerinin Wamda Capital ve Goldman Sachs’a satışı için Rekabet Kurumu’na başvuru yapıldı. l MarjinalSosyal’in girişimi ve Facebook’un katkılarıyla geçen yıl 15 sivil toplum örgütünü aynı çatı altında toplayarak 22 milyondan fazla kişiye ulaşan ‘Sosyal Bağış Hareket’i, yoluna 25 STK ile devam ediyor. 14 20 Ocak tarihleri arasında bağışlar ÇEKÜL Vakfı için toplanacak. C MY B