Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 16 Eylül 2018 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, özellikle “Godot’yu Beklerken” adlı oyunuyla tanınan ve 1969 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan İrlandalı yazar... Osmanlı sarayında iç kapıcılık yapan hadım edilmiş görevlilere verilen ad. 2 Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... Endonezya’da yakılarak açılmış tarlalarda yapılan göçebe tarım... Harman kaldırıldıktan sonra yerde kalan toprak, çöp ve samanla karışık tahıl taneleri. 3 Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan derisi... Atıf Yılmaz’ın yönettiği ve Tarık Akan’ın başrolünü oynadığı bir film... Rus köylü topluluğuna verilen ad... Hammaddeyi işleyip mal üretme... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 4 Oksijenden yoksun bir yeraltı su örtüsü tarafından sürekli doymuş halde tutulan toprak... Zerdüşt dininde iyilik tanrısı... Hermann Melville’in “Moby DickBeyaz Balina” romanındaki kaptanın adı. 5 Bir gıda maddesi... Japonya’da yaşayan bir halk... Tiyatroya uygulanan masal... “Selam” anlamında Latince sözcük. 6 Başıboş bırakılmış at ya da eşek... Haylaz, serseri, berduş... özgün. 7 Hayvanı yedekte götürme... Polonya’nın plaka imi... Erkekliğin ve dişiliğin belirlenmesinde rol oynayan kromozom... Radyum elementinin simgesi. 8 Nabizade Nâzım’ın kimi yazılarında kullandığı takma adı... Üstünde kapak gibi tek bir kabuğu olan küçük bir deniz yumuşakçası... “Dedim dilber niçin sararıp soldun / Dedi çektiklerim yarasıdır” (Âşık Ömer). 9 Değnek, sopa... Serbest bırakma... Genellikle birçok Avrupa ülkesinde giyilen tahta ayakkabı. 10 “Yaşadığım dünyayı seviyorum / tutmak benim harcım değil” (Necati Cumalı)... Aldatma işi, hile... Molibden elementinin simgesi... Tarla sınırı.... “Yemeni” de denilen bir tür ök Bu haftaki bulmaca ödülü Tünel Bernhard Kellermann Yordam Kitap 2 EYLÜL 2018 1692 KAZANANLAR: İsmail Duhan, EDİRNE, Ali Arabacı, BURSA, Osman Nevres Yılmazlar, KONYA, Aytaç İşeren, MANİSA, 02.08.2018 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Nikolay Gogol’un Mayıs Gecesi Portre (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Şenol Yağız, Altay Çokaktaş, Oğuz Çalışkan, Atlas Yılmaz, ANKARA, Mehmet Cangür, Haşim Sarısoy, ANTALYA, Gazanfer Kaya, İlker Özoğul, Ali Osman Karababa, Sevdi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 DO S TOY E V S K İ S EĞ İ RD İ M 2 İ DEOFOB İ O L ÇUM NA İ R A 3NE F İ LAR İ Z R A B UN LOR 4 ÇOTUK NAÇAD İ R E V HANA 5 ENE L A İ N NO E ZAN H İ T ye Bakıner, İbrahim Ormancı, İZMİR, 6 R O P E T E M A R E E L İ M A A İzzet İzci, ADANA, Ruhiser Er, Ender 7 S İ S T İ R E A K A L A A Ş İ N A Çetin, Velaaddin Kılıç, Hüsamettin 8 Ü N E T O L İ T K E S E A R I Z A Dinçer, İSTANBUL, Kemal Sarkılar, 9 MAA R P E S AH GURAB MİM AYDIN, Memiş Mutlu, Ahmet Nadi Altay, ESKİŞEHİR, Selami Demirkıran, BARTIN, Taner Dağkıran, ERZURUM 10 E Y T İ Ş İ M FULAR ŞUP ZA 11 R E D İ NAMO EN İ K ROD İ 12 T R O K NAR İ K L EBEN İ YE 13 A İ L AM LAL Ç E ROK İ L E R 14 K O K O N İ Ç A O T A R İ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan 15 İ M A J N E M A İ P M böyle aycin@cumhuriyet.com. 16 V B İ LAKUZA RİA tr veya (0212) 343 72 64 numaralı 17 A H İ A K T A R K A F faksa gönderebilirsiniz. Posta ile 18 D İ Y A K O Z Z E R K E Ş gönderilen yanıtlar ise aynı adre 19 E N E K P E P İ N O L A se gönderilmeye devam edecek. 20 S E Ü S K A L A N D A R çesiz ayakkabı. 11 Sumo güreşinde en önemli ikin ci derece... “Pay ederek iki kerede yap” örneğinde olduğu gibi tersinden de aynı şekilde okunan tümceye verilen ad... “ gelir biter muhabbet / şarkılar susar heves kalmaz” (Attilâ İlhan). 12 Demir elementinin simgesi... Hatay ilinde bir dağ... “Ben içeri düştüğümden beri güneşin etrafında kere döndü dünya” (Nâzım Hikmet)... Müzik eşliğinde yapılan bir tür jimnastik hareketi. 13 Halka biçiminde mercan adası... Bir duvarın başını ya da iki duvarın köşesini oluşturan gömme ayak... 1914’te bir İngiliz denizaltısı tarafından Çanakkale Boğazı’nda batırılan Osmanlı firkateyni. 14 Kakım, gelincik gibi hayvanların lekesiz beyaz postu... Yunanistan’ın plaka imi... Eski dilde dağ. 15 Filmlerde kendine tutulan erkekleri mahveden, güzel ve acımasız kadın tipi... Yunan mitolojisinde, güzel sanatların dokuz perisinden biri... Yemin. 16 Gaziantep’in Nizip ilçesinde ünlü bir antik kent... Paskalya Adası’nda bulunan, volkanik taşlardan yontulmuş devasa baş heykellerine verilen ad. 17 Bulgaristan’ın plaka imi... Olumsuzluk belirten bir önek... Dingil... Ege Bölgesi’nin en büyük gölü. 18 19322014 yılları arasında yaşayan ve soyut dışavurumculuk akımına bağlanan yapıtlarıyla tanınan ressamımız. 19 Muğla ilinde ünlü bir antik kent... Kayak kros ile ateşli silah nişancılığı dallarını kapsayan kış sporları karşılaşması. 20 Tavır, davranış... Siirt ilinde bir mağara... Bir nota. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 18911953 yılları arasında yaşamış, senfoni, konçerto, opera ve bale müzikleriyle tanınmış Rus besteci... Çorum’un Mecitözü ilçesinde bir kaplıca. 2 Ahırlarda iki hayvan yeri arasında bölmelik diye konulan kalın sırık... Telefonun, sesi kulağa veren bölümü... Bulgaristan’da bir kent. 3 Ördeğe benzer bir su kuşu... Artvin’in eski adı... Trabzonhurmasına Antalya yöresinde verilen ad... “Çocuğum et / Henüz inanırken” (F.H. Dağlarca). 4 Öğütülmüş tahıl... Kavun, karpuz gibi örklü bitki... 19. yüzyılda Filipinler’de İspanyol egemenliğine son vermek ama 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... cıyla kurulan gizli örgüt. 5 Bir göz rengi... “Yine bu Ada sensiz içi me hiç sinmedi” (Şarkı)... “Japon turpu” da denilen ve Uzakdoğu’da yetiştirilen önemli bir sebze ve yem bitkisi... Özellikle hastanelerde ayakkabı üzerine geçirilen plastik gereç. 6 Arının kovandaki yarıkları kapatmak için salgıladığı siyah ve koyu sıvı... Briçte, atılan bir kâğıtla eşine oynamasını istediği kâğıdı belirtme... Lübnan’ın plaka imi... İlaç... Hatay ilinde bir ırmak. 7 Pakistan’da yaşayan bir halk... Eski dilde ayak... Havarileriyle yediği son yemekte İsa’nın kullandığı tas. 8 Diyarbakır’ın bir ilçesi... Bir sanat yapıtında işlenen ana konu... Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... “Yüz ’den yeğrektir / Bir gönül ziyareti” (Yunus Emre). 9 Klor elementinin simgesi... Neolitik çağda Anadolu’da kullanılmış bir çalgı... Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Bölümleme, sınıflama. 10 Bir büyük yetke sahibini perde arkasından yöneten kimse... Artvin ilinde bir yayla... Kekeme ya da dilsiz kimse. 11 Yapılmış, gerçekleşmiş iş... Anlama yeteneği... Altın elementinin simgesi... Barındırma. 12 Yön, yan... Hint felsefesinde, bedenin zincirlerinden kurtulması sonucu elde edilen mut luluğa verilen ad... İzlanda’ya özgü, çürütülmüş köpekbalığı etiyle yapılan bir yemek. 13 Tunus’un plaka imi... Bir mineral grubu... Rüyaların görüldüğü uyku evresine verilen ad... Ege Bölgesi’nde bir dağın, akarsuyun ve ovanın ortak adı... Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yeryüzü kıvrımı. 14 Kastamonu’nun Cide ilçesinde bir koy... Antik mimarlıkta kullanılan beş yapı düzeninden biri... Fatih Sultan Mehmet’in şiirlerinde kullandığı mahlas. 15 “Dayak, dövme” anlamında argo sözcük... Ege Denizi’nde Yunanistan’a ait bir ada. 16 Eski Türk güreşlerinden biri... Nijerya’da yaşayan bir halk... Bir gösterme sıfatı. 17 Giysilik olarak kullanılan iki renkli bir tür ipekli kumaş... Parola... İslam devletlerinde posta ve haberleşme örgütü. 18 “Saçlarıma ak düştü / Sana bulamadım” (Şarkı)... İşyeri olarak kullanılan birkaç katlı yapı... Basra Körfezi ve Doğu Afrika kıyılarında kullanılan, tik ağacından ve hiç çivi kullanılmadan yapılan bir tür tekne... İlgi eki. 19 Ukraynalıların, özellikle de Kazakların giydiği çok geniş bir pantolon... Bir nota. 20 Dilimize de çevrilen “Eva Luna”, “Ruhlar Evi”, “Aşktan ve Gölgeden” gibi kitaplarıyla tanınan Şilili kadın yazar. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Kozlu Oyunda Kazandıran Ataklar Ne çıkarsınız? Artırma: 1¦2¦;4¦P Eliniz: ¦A974 ¦AV6 ¦V4 ¦D1082 Bu el ve geçen hafta bu konuda verdiğimiz eller David Bird’ün “Winning Suit LeadsKozlu Oyunda Kazandıran Ataklar” isimli kitabından alınmış. Kitapta izlenen yöntem şöyle: Sizin eliniz sabit kalmak kaydıyla bilgisayara bin tane 1¦2¦;4¦P eli dağıttırılıyor ve bu ellerde hangi atakların kazandırdığı inceleniyor. Geçen hafta onör dörtlü koz varken kozcuya çaktırarak koz kontrolünü kaybetmesini sağlamak için uzun yan rengimizden çıkmanın yararından bahsetmiştik. Bu düşünceden hareketle burada da trefl çıkmak iyi gibi duruyor. Ancak 12 puanımız olduğundan ortakta en fazla 23 puan var ve bunun da treflde olma olasılığı az. Bin elden çıkarılan istatistiklere göre bu elde en çok kazandıran atak koz atağı; hangi koz derseniz küçük koz, hem kontrolü elde tutmak hem de ortakta bir onör veya marka varsa 9’luyu büyütmek için. Trefl atak edenler üzülmesin, kozdan sonra en iyi sonuç veren atak küçük trefl atağı... Yüze yakın briç kitabının yazarı David Bird’ün aynı teknikle yazılmış “Sanzatuda Kazandıran Ataklar” isimli kitabı da var. Yazarın kitaplarının birçoğu teknikle ilgili, bir kısmı da yarattığı “The Abbot” karakterinin briç maceralarıyla ilgili, bunlardan birinde: The Abbot, başrahip, keşişlerde birlikte bir takım maçı turnuvası oynuyor; rakipler birkaç yıllık oyuncular fakat bir iki bordda olmayacak şeylerden swing alıyorlar. Bir elde başrahibin tarafı bir şleme geliyor, atak edecek oyuncunun ortağı “lightner kontru” atıyor fakat şlem yapılıyor. Skor yazılırken kontru atan bayan oyuncu “680 artı 750 şlem ikramiyesi, eder 1430 diyor.” Keşiş “Kontr ikramiyesini unutmayın!” diyor. Kontru atan “Ben onu ceza için atmamıştım, ortak trefl çıksın diye atmıştım.” diyor. Keşiş “Öyle de olsa kontr için 230 sayı daha yazacağız” diyor. Bayan oyuncu ise şöyle karşılık veriyor: “Bak şu hocaya, bize bunu öğretmedi, hem de dersin saatine 10 sterlin alıyor! Geçen Haftaki Problemin Çözümü İmp DB zonda ¦9 ¦ AV9654 ¦ AR ¦ V832 royu çekip trefle ele geçmeye çalışsak ve Damı el geçeri yapsak bile savunma bizden önce pikleri sağlıyor ve üç pik iki trefl lövesiyle oyunu batırıyor. Peki nasıl yapacağız oyunu? Oyunu yapmak için kendimizi Doğunun yerine koymalıyız. Bakalım: ¦9 ¦ AV9654 ¦ AR ¦ V832 Atak ¦5 ¦ R1064 ¦ 73 ¦ 653 ¦ R1064 Pik Ruaya küçük versek Doğu defansta ne düşünür? “Rakip 3SA oynuyor, yerde iyi bir açar ve bizde boş olan AV9 altılı renk var yani bir onör oynayandaysa nerdeyse bu renkten altı yapacak oynayan bire iki ile başlamış ve yerde renginin AR’sı var, yani bu renkten de 56 el yapabilir. Ortak en iyi iki rengimizden birini atak etmiş ve bu renk savunmanın en iyi rengi. Belki ortakta AV beşli pik vardır, bir şey icat etmeye uğraşmayayım, ortağın rengini devam edeyim.” Ve pik oynar. Şimdi Asla alıp yerden karo Ası ve pik Damı da çekerek yerden karo Ruayı debloke eder ve karolarımızı rahatça çekeriz. Pike devam ettiği için Doğuyu suçlayabilir miyiz? Hayır, çünkü oynayanın trefleriyle piklerini değiştirirsek oyun sadece pik dönüşüne batar. İşte dört el: ¦9 ¦ AV9654 ¦ AR ¦ V832 ¦ V8752 ¦ RD108 ¦ 42 ¦ A9 ¦ R1064 ¦ 73 ¦ 653 ¦ R1064 ¦ AD3 ¦2 ¦ DV10987 ¦ D75 Aslında RD kör içerde olduğu için bu dağılıma kontrat hiç batmıyor eğer sanzatucu Batıda bir onör ikili trefle oynarsa... Haftanın Problemi İmp Zon yok ¦ V62 ¦ RV74 ¦ V109 ¦ D42 ¦ AD3 ¦2 ¦ DV10987 ¦ D75 Batı Kuzey Doğu Güney 1Kör Pas 2Karo Pas 2Kör Pas 2SA Pas 3SA Herkes Pas Batı pik 5’lisini çıkıyor, dördüncü büyük, Doğu Ruayı koyuyor. Nasıl oynarsınız? Analiz ve Çözüm: Bu atağa dokuz löveyi saydık fakat bunları almak için emin bir yol görünmüyor çünkü bu atak aynı zamanda ele geçişimizi de öldürdü. Atağı alıp AR ka Batı 1Karo Pas Herkes Pas ¦ A103 ¦ A62 ¦ ¦ AR109763 Kuzey 1Kör 4Trefl Doğu Pas 3Trefl1 Pas Güney 1Trefl 3Karo2 5Trefl 1) Tutuş, kısalık 2) İyi el Batı karo Asını atak ediyor. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Sistem Modeli Özbekistan Manila Olimpiyatlarında 2. olduğu zaman sansasyon yaratmıştı. Bunu 2004 yılında Libya’da Rustam Kasimcanov’un FIDE dünya şampiyonu oluşu izledi. Taşkent’de Özbek Ulusal Takımlarını olimpiyatlara hazırlarken kurdukları sistem ve şartlar dikkatimi çekti. Belki de eşi benzeri bulunmayan, muazzam bir arazi üzerinde 3 binalı bir satranç yerleşkesi, benim çalıştığım bölümde en yüksek teknolojiyle donatılmış yüzlerce sınıf vardı. Ders verenler Cumayev, Yuldaşev gibi uluslararası turnuvalarda hem birlikte hem de karşı karşıya oynamış olduğum Büyükustalarken, federasyon çalışanlarıysa başta ulusal bayan takımı oyuncuları olmak üzere pofesyonellerdi. Sistem ikinci bir Kasimcanov çıkartacak mı bunu kimse söyleyemez ama 14 yaşındaki Abdusattorov gerçeği ortada: GM Suat Atalık (2512)GM Nodirbek Abdusattorov (2558), Taşkent 2016, Karlsbad Sistemi 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Af3 d5 4.Ac3 Fe7 5.Fg5 00 6.Vc2!? Abd7 7.cd5 ed5 8.e3 c6 9.Fd3 Ke8 10.00 Af8 11.h3 Ae4?! (11...Fe6) 12.Ff4 Ad6!? 13.b4 a6 14.a4 Ag6 15.Fg3!? f5 16.b5 ab5 17.ab5 Ka1 18.Ka1 Ae4 19.bc6 bc6 20.Ae5 (Beyazın Fg3 oynarken aklında bu olmasına rağmen 20.Ka8! Ag3 21.fg3 daha etkili olabilir.) Ae5 21.Fe5 Ff6 Beyazın avantajı sabit ama Nodirbek’in fikri 22.f4?! Fe5 23.de5 (23.fe5 Vg5!) Vb6! ye terince iyi değil. Benim gördüğüm 22.Ka8! Fe5 23.de5 Vc7? 24.Ad5! Vb7 25.Ab6! Vb6 26.Vc4 Şf8 27.Kc8! Kc8 28.Ve6 doğru ama takıldığım 23...Vd7! idi. Bu yüzden o günlerde oynanan bir partideki sadeleştirmeyi model aldım: 22.Ff6? Vf6 23.Fe4 fe4 24.Ka8 Fd7 25.Va2 Ka8 26.Va8 Vf8 27.Vb7 Vc8 28.Vb6 h6 29.Ae2 Şh7 30.Vc5 Ve8 31.Vd6 Ve6 32.Vc7 Fc8 33.Af4 Vd7 34 Ve5 Vf7 (34...g5? 35.Ah5 Vf7 36.g4! sonrası Vd6 tehlikelidir.) 35.h4 Fg4!= 36.h5 Vf5 37.Ve8 Vd7 38.Va8 Vc8! 39.Vc8 Fc8 40.Şh2 Şg8 41.Şg3 Şf7 42.Ag6 Şf6 43.Şf4 Fd7 44.Ae5 Fe8 45.g4 Şe6 46.f3 ef3 47.Af3 Şd6 48.Ae5 Şe6 49.Af3 Şf6 Beraberlik 0,50,5 Kamp esnasında GM Yuldaşev’in direktifiyle oynanmış birkaç ağır partiden birinde model aldığım oyunsa bu oyunla aynı haftaya denk gelmişti: GM Aleksandr İnciç (2599) GM Mustafa Yılmaz (2630), Valyevo 2018, Karlsbad Sistemi 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.cd5 ed5 5.Fg5 c6 6.e3 Fe7 7.Fd3 Abd7 8.Age2 00 9.00 Ke8 10.Vc2 Af8 11.Kab1 (Yukarıdaki oyunda olduğu gibi Beyaz Azınlık Hücumuna başlıyor. Bu kez 11.f3 alternatiftir.) g6 12.b4 a6 13.a4 Ae6 14.Fh4 Ag7 15.b5 ab5 16.ab5 Ff5 17.Ff5 Af5 18.Ff6 Ff6 19.bc6 bc6 20.Aa4 Ka6 21.Ac5 Ka7 22.Ad3 Va8 23.Kfc1 Kc8 24.Kb6 Ka2 25.Kb2 Ka3 26.Ac5 Ka7 27.Ac3 Fe7 28.A3a4 Fc5 29.Ac5 Ad6 30.Ve2 Ac4 31.Kbc2 Kb8 32.h4 Ka1?! (32...h5) 33.Vd1 Kc1 34.Kc1 Va7 (Tehdit 35.Ka1 olduğundan Siyah h5 sürmeye vakit bulamıyor.) 35.h5! Ve7 36.Vg4 Şg7 37.Vf4 Kc8 38.h6 Şg8 39.Ae4!? (Beyaz sadeleştirmeye devam ediyor.39.Kb1!) f5 40.Ag5 Ad6 41.Kb1 Af7 42.Af7 Şf7 43.g4 Vc7 44.Vc7 Kc7 45.g5 Şe6 46.Şg2 Şd6 47.Şf3 Ke7 48.Kb8 Şc7 49.Kg8 Şd7 50.Şg3 Şc7 51.f3 Şd7 52.Şf4 Şe6 İzin verilmesiyle birlikte h erinin ilerleyişi Kg7 fikrini ortaya çıkardı. Fakat 53.Kg7 Kd7! 54.Kd7? Şd7 55.Şe5 Şe7 56.f4 Şd7! 57.Şf6 Şd6 58.Şg7 Şe7 59.Şh7 Şf7= Siyahın temel savunma fikri. 53.Kd8 Kd7 54.Kc8 Şd6 55.Kf8 Ke7 56.Ka8 Şe6 57.Kg8 Kd7 58.Şg3! (Şahı Vezir Kanadına aktaran manevranın başlangıcı.) Ka7 59.Kc8 Şd6 60.Kf8 Ke7 61.Şf2 Şd7 62.Şe2 Ke8 63.Kf7 Ke7 64.Kg7 Şe8 65.Kg8 Şf7? (65...Şd7 66.Şd3 Şe6! (66... f4? 67.Kg7 fe3 68.f4! ve 66...Şc7? 67.Kg7 Şd6 68.Şd2! Şe6 69.Şc3 Şd6 70.Şb4! hemen kaybeder.) 67.Kf8 (67.Şc3? f4! 68.ef4 Kf7=) Şd6 68.Şd2 Şd7 69.Kf6 Şc7 ve Beyazın Şc3Şb4 manevrasına nasıl devam edebileceği meçhuldur.) 66.Kc8! f4 67.e4! de4 68.Kc6 ef3 69.Şf3 Kd7 70.Şe4 Şe7 71.d5 Ka7 (71...f3 72.Kf6) 72.Şf4 Ka1 73.Kc7 Şd6 74.Kh7 Kf1 75.Şe4 Ke1 76.Şf3 Kf1 77.Şe2 Kf5 78.Kh8 Kf7 79.Kg8 Siyah terk eder. 10 Sistemler sorulara cevap verebildiği sürece ayakta dururlar. Türkiye’de satranç için harcanan bütçenin nereye ve kime gittiğinden tutun da günlük gazetelerde biri devamlı leyhte diğeri aleyhte yazan Edi ile Büdünün nasıl ve hangi meziyetlerine göre işe alındığının bile cevabı yoktur.Sistemin yerini, dev organizasyon, usta yorumcu gibi hiçbir kıymeti olmayan palavralar doldururken, en prestijli şampiyonalardan biri olan Gebze’deki Dünya Gençler kaldırılan 40 çocukluk otobüsle hüviyeti bozularak heba edilir! C MY B