Katalog

DUNYA DONETSK LİDERİ PATLAMADA ÖLDÜ yapan güvenlik güçlerinden bir kaynak “Patlama sonucu Gelir ve Vergiler Bakanı Timofe Ukrayna’dan tek taraflı bağımsızlık ilan eden yev de dahil olmak üzere üç kişinin yaralan Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin lideri Aleksandr dığını” açıkladı. Olayla ilgili Rusya Dışişleri Zaharçenko’nun dün Donetsk’in merkezinde Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “Cinaye ki bir restoranda meydana gelen patlamada ya tin ardında Kiev hükümetinin olduğunu düşün şamını yitirdiği duyuruldu. Sputnik’e açıklama mek için her türlü neden var” denildi. Cumartesi 1 Eylül 2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET 13 İbadi’den Haşdi Şabi resti IŞİD’e karşı zaferin ardından ilk kez düzenlenen genel seçimlerin yılan hikâyesine döndüğü Irak’ta hükümet kurma çabaları sürerken Bağdat, cihatçı örgütle mücadelede aktif rol oynayan Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin etkinliğini azaltacak kritik bir karara imza attı. Irak Başbakanı Haydar İbadi, Haşdi Şabi’nin başındaki Falih el Feyyad’ı “hükümet kurma çalışmalarına müdahale ettiği” gerekçesiyle Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevinden aldı. İran bağlantısı Başbakanlık’tan yapılan açıklamada, “Feyyad’ın siyasi ve partizan faaliyetleri ve politik süreçlere müdahale etme isteği, güvenlik ve istihbarat yetkililerinin yasalara göre uyması gereken tarafsızlık ilkesi ile çelişiyor” denildi. Açıklamada ayrıca Feyyad’ın Haşdi Şabi’deki de dahil tüm görevlerine son verildiği duyuruldu. Bağdat’ın kritik hamlesi, Feyyad’ın İran Dışişleri Bakanı Zarif, geçen çarşamba Türkiye’yi ziyaretinin ardından dün de Pakistan’da temaslarda bulundu. ‘Şii milislere füze desteği veriliyor’ ABD’in yaptırım kıskacına aldığı İran’ın Irak’taki Şii milislere füze teknolojisi ve bilgisi naklettiği ileri sürüldü. Bu hamlenin, İran’a karşı saldırı planı yapanları caydırmaya yönelik gözdağı olduğu belirtildi. Reuters ajansına göre İran, Irak’ta müttefiki konumundaki Şii milislere, aylardır hem kısa menzilli balistik füze hem de bu füzelerin üretim araçlarını naklediyor. Haberini İranlı ve Iraklı yetkililerle Batılı istihbaratçılara dayandıran Reuters, böylelikle İran’ın askeri saldırıya uğraması ihtimaline karşı caydırıcılık kapasitesini artırmaya çalıştığını yazdı. Batılı bir kaynak, iddia edilen silahlandırmanın ABD ile Suriye’deki İran güçlerine sık sık saldırı düzenleyen İsrail’e uyarı niteliğinde olduğunu söyledi. Iraklı ve İranlı yetkililer, füze transferi kararının 18 ay önce alındığını, ama nakil sürecinin son dönemde hız kazandığını aktardı. Habere göre İran müttefiki Iraklı Şii milislere balistik füze üretme ve fırlatma eğitimi de veriliyor. Bu amaçla biri Zafariniya’da diğeri Irak’ın Kürdistan bölgesinde olan en az iki fabrika kullanılıyor. İngiltere’den İran adımı İngiltere’nin Ortadoğu’dan Sorumlu Bakanı Alistair Burt’ün Suriye ve Yemen ile ilgili görüşmelerde bulunmak için İran’ın başkenti Tahran’a gittiği dün gündeme yansıdı. Burt’ün ziyareti ABD’nin İran’la nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından ilk kez bir İngiliz bakanın bu ülkeye gitmesi açısından önem taşıyor. ABD anlaşmadan çekilmesinin ardından yaptırım kartını çıkarmıştı. Başta AB olmak üzere Almanya, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya ise uzlaşıya bağlılık açıklamıştı. Ziyareti öncesinde Burt, “İran yükümlülüklerine uyduğu sürece anlaşmaya bağlı kalacağız. Bu, İran’ı anlaşamadığımız konularda eleştirmemize engel değil. Ziyaretim sırasında İran’ın füze programının ve bölgedeki istikrarı bozucu eylemlerinin ele alınması gerekli” dedi. ABD’nin İran’ın bölgede etkisini kırmaya yönelik Bağdat’a baskı politikası sürerken Şii milis gücün lideri Falih el Feyyad görevinden alındı çalışmalarında Amiri liderliğinde Fetih koalisyonundan kınama geldi. ki Fetih koalisyonu, Maliki’nin ön Kararın “kişisel ve gayrimeşru” oldu derliğindeki koalisyonla aynı cephe ğu savunuldu. de yer alıyor. Seçimlerden birinci çı Diğer yandan, Fetih koalisyonu lide kan, Şii din adamı Mukteda Sadr li ri Hadi Amiri de önceki gün ABD Baş derliğindeki Komünist Parti ittifaklı kanı Donald Trump’ın IŞİD ile Müca Sairun koalisyonu ise ülkenin mev dele Özel Temsilcisi Brett McGurk’le cut Başbakanı İbadi liderliğindeki temastaydı. Amiri, görüşmenin ar Nasır koalisyonu, Şii liderlerden Am dından yaptığı açıklamada, “ABD’nin Başbakan İbadi (sağda), seçimlerden lideri olduğu blokla birinci çıkan Sadr ile iktidar ortaklığı pazarlığında. İran’a yakınlığı ile bilinen Bedir Tugayları’nın eski komutanı Hadi Amiri’nin lideri olduğu Fetih koalisyonu için çalıştığı haberlerinin ardından geldi. Feyyad’ın adı, daha önce de Tahran’a yakın bir diğer isim olan Nuri el Maliki’yle anılmıştı. Seçimlerin ardından başlayan hükümet mar el Hekim öncülüğündeki Ulusal Hikmet ve eski başbakanlardan İyad Allavi’nin Vataniyye koalisyonuyla ittifaka gideceğini açıklamıştı. Irak’ta 12 Mayıs’taki genel seçimlerde oy sayımı, bazı bölgelerdeki hile iddiaları sonrası tekrarlanmış, resmi sonuçlar geçen ay açıklanmıştı. Amiri’den ABD’ye gözdağı İbadi’nin kararı sonrası gözler AmiriMaliki cephesine çevrilirken Irak’ta kurulacak yeni hükümete müdahalesini reddediyoruz. ABD’nin baskısıyla kurulacak her hükümet kabinesini tüm çabamızla 2 ay içinde düşürmeye çalışacağız” diye konuştu. ABD karşıtı söylemleriyle bilinen Mukteda Sadr, İran’ın Irak’taki nüfuzuna da karşı çıkıyor. Ancak seçimlerden ikinci çıkan Nasır koalisyonu lideri İbadi, başbakanlığı döneminde hem ABD hem İran’a karşı dengeli tutumuyla biliniyor. Eller tetikteuriye’detansiyonundorukta olduğu İdlib’de gözler ordu Snun olası operasyonunday ikmpiuaköthlapalritüftylı eür ken bölgeden muhaliflerin çatışma ya hazırlandıkları haberleri de geli yor. AFP’nin muhaliflere yakın Su riye İnsan Hakları Gözlemevi’ne dayandırdığı haberine göre, Asi Nehri’nde komşu Hama ile bağlan tı noktasında bulunan iki köprü si lahlı muhalifler tarafından havaya uçuruldu. Gözlemevi, köprülerin muhalif lerin yeni şemsiye oluşumu Ulu sal Kurtuluş Cephesi’ndeki grup lar tarafından patlatıldığını söyle di. Muhaliflerin Rusya destekli or du cephesindeki hazırlıkları izlediğine dikkat çekti. Haberde köprülerin Hama ve İdlib’i birbirine bağlayan bir ovada bulunduğu, bu alanın olası ordu operasyonunda ilk hedeflerden biri olacağı savunuldu. Konvoylar ilerliyor Suriye ordusunun İdlib operasyonu hazırlıkları sürüyor. Zırhlı araçlar, tanklar, ağır topçu araçları ve personel taşıyan araçlardan oluşan konvoyun şehrin güney sınırlarına vardığı haberleri önceki gün gündeme yansıdı. Reuters’e konuşan Esad hükümetine yakın bir kaynak Suriye ordusunun İdlib’e kademeli bir askeri harekât hazırlığında olduğunu aktardı. Suriyeli kaynak kısa süre içinde başlaması beklenen harekâtın ilk aşamasının İdlib kent merkezine değil, vilayetin güneyi ve batısındaki muhalif cephelere yönelik olacağını, bu hamleyle muhaliflerin Lazkiye’ye ve Hama’ya giden yollarını tamamen kesmeyi hedeflediğini aktardı. Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, “ABD ve müttefiklerinin Suriye’ye saldırı düzenlemesine bakılmaksızın, İdlib’in özgürleştirilmesi konusunda sonuna kadar gideceklerini” söylemişti. Öte yandan, DHA’nın haberine göre Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde bir araya gelen Suriyeli aşiret liderleri İdlib’deki muhalif gruplar için silah bırakma çağrısında bulundu. AtırBmDa: nGdeırriılrimi daha da İdlib’e bir operasyon halinde sivillerin korunması için uluslararası arenada çağrılar ise sürüyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, “Buradaki asıl endişemiz sivillerin korunması. İdlib’e askeri bir müdahalenin felaket olacağını zaten birçok kez söyledik” diye konuştu. Dujarric, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın İdlib konusunda Astana sürecinin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran ile sürekli iletişim halinde olduğunu söyledi. Alman Hükümet Sözcü Yardımcısı Ulrike Dem ZİRvenin adresi tahran Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile 7 Eylül’de Tahran’da bir görüşme yapacağını açıkladı. Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada daha önce İran’ın Tebriz şehrinde yapılacağı duyurulan RusyaİranTürkiye liderler zirvesinin Tahran’da gerçekleştirileceğini belirtti. Peskov, bilginin İran tarafından geldiğini aktardı. mer de İdlib ve çevresine yönelik olası askeri operasyonun insani felakete yol açacağı uyarısında bulundu. Avusturya Dışişleri Bakanı Karin Kneissl ise AB’nin Suriye’deki yeniden yapılandırma ve reform sürecinde yer alması gerektiğini belirtti. Öte yandan ABD’den İdlib’e olası ordu operasyonuna karşı uyarı sürüyor. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Bu durumu zaten tehlikeli düzeydeki gerilimin daha da tırmanması olarak görüyoruz” dedi. UNICEF’ten uyarı ‘ABD İSTİHBARAT PAYLAŞSIN’ BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), İdlib’deki çocukların durumu Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İngiliz Times gazetesine verdiği söyleşide, ABD’nin İdlib’deki aşırıcı gruplara dair istihbaratını Türkiye ile paylaşması gerektiğini na dikkat çekti. UNICEF Acil Durum Programları Direktörü Manuel Fontaine, AFP’ye yaptığı açıkla söyledi. Çavuşoğlu, “Herkes kimin aşırıcı olup olmadığını biliyor çünkü mada, Suriye ordusuna çağrı herkesin sahada ajanları var. Terörist grupları ılımlılardan ayırmak için birlikte çalışmalıyız” dedi. Gazete, Türkiye’nin bir istihbarat paylaşımı anlaşmasına aracı olma girişiminin, Suriye’deki çatışmanın tarafları arasındaki arabuluculuk rolünü de genişleteceği yorumunu yaptı. “Esad Suriye’nin her santimetresini geri almakta ısrarcı. Buna fiili olarak Türkiye’nin kontrolünde olan yerler de dahil” denilen haberde Çavuşoğlu’nun, “Bu bölgeler Suriye’nin toprağı. Suriye’nin birlik ve yaparken “Militanların çocuklarını kurban etmeyin” dedi. 3 milyon kişinin yaşadığı İdlib’in nüfusunun üçte biri bütünlüğüne tamamen saygı duyuyoruz. Ancak şu an terör saldırılarını durdurabilmek nin çocuk olduğu tah için sınırlarımızı güvenlik altına almak zorundayız” ifadelerine yer verildi. min ediliyor. EĞİTİMDE KESİNTİYE HAYIR! Riyad, Katar’ı ada yapma peşinde Suudi Arabistan, başını çektiği ve aralarında Mısır’ın da bulunduğu bazı Körfez ülkelerinin, “İran’la yakınlaştığı, terör gruplarını desteklediği” gerekçesiyle abluka uyguladığı Katar’ı izole etme hamlelerini sürdürüyor. Riyad’ın geçen aylarda ilan ettiği, Katar’ın Suudi Arabistan’la kara bağlantısını tamamen koparacak olan Salwa Kanalı projesi için tasarlanan 65 metre yüksekliğindeki dünyanın en büyük ekskavatörü, Süveyş Kanalı’ndan önceki gün geçiş yaptı. Proje, Katar’ın bulunduğu yarımadayı adaya dönüştürecek ve Suudi Arabistan’ın turizm gelirlerini ve deniz taşımacılığındaki payını artıracak. Ekonomik krizin pençesindeki Arjantin’in başkenti Buones Aires’te binlerce öğrenci ve öğretim görevlisi, önceki gün hükümetin kamu üniversitelerine yönelik bütçe kesintisini protesto etti. Hükümetin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile imzaladığı borç anlaşması kapsamındaki kemer sıkma önlemlerine karşı 4 hafta süren boykotun ardından sendikaların çağ rısıyla düzenlenen protesto gösterisinde, “Devlet üniversitesi yoksa, gelecek de yok” yazılı dövizler taşındı. Yükseköğretimin yüzde 80’ini oluşturan devlet üniversitelerinde yaklaşık iki milyon öğrenci okuyor. Enflasyonun temmuz ayında yüzde 30’lara dayandığı ülkede öğretim görevlilerinin maaşına ise bu yıl sadece yüzde 10 zam yapıldı. Ülkenin para biriminin dolar karşısında erimesi ve yüksek enflasyon nedeniyle Buenos Aires yönetimi, haziran ayında IMF’yle, Arjantin’e 50 milyar dolar verilmesini öngören 3 yıllık standby anlaşması imzalamıştı. Arjantin Merkez Bankası, pesonun değer kaybını engellemek için önceki gün faiz oranlarını yüzde 45’ten 60’a çıkarmıştı. Bakanlar görevi bıraktıklarını basın toplantısıyla duyurdu. kÖalzüamisctüifla ettirdi Bulgaristan’da geçen hafta bir turist otobüsünün nehre düşmesi, içindeki 17 kişiye mezar olmasına yönelik tepkiler kabineyi sarstı. Üç bakan görevlerinden istifa etti. Başbakanlık Basın Merkezi’nde yapılan açıklamada, Başbakan Boyko Borisov’un Ulaştırma Bakanı İvaylo Moskovski, Bölgesel Kalkınma Bakanı Nikolay Nankov ve İçişleri Bakanı Valentin Radev’in istifa dilekçelerini kabul ettiği belirtildi. Radev ve Nankov, merkezde yaptıkları ortak açıklamada, kazanın ardından başlatılan soruşturmaya katkı sağlamak amacıyla istifa kararı aldıklarını kaydetti. Kimi yerel kaynak, istifaların doğrudan Borisov tarafından istendiğini duyurdu. Ülkenin batısındaki Svoge bölgesinde geçen cumartesi günü aşırı yağış sırasında bölgede seyreden bir otobüs yoldan çıkarak kaza yapmıştı. Yaralılar arasında bulunan dört kişinin de durumunun kritik olduğu açıklanmıştı. Yolsuzluk suçlamaları Bölgedeki yollarda güvensiz koşullara, altyapı eksikliğine ilişkin uzun süredir şikâyetlerin olduğu, sık sık kazaların yaşandığı, otobüslerin eski olmasına karşın gerekli önlemlerin alınmadığı, ehliyet belgelerine yönelik usulsüzlükler yaşandığı iddiaları basına yansımıştı. Son ölümcül kaza sonrasında bakanların bu şikâyetlerle ilgili gerekli çalışmaları yapmadıklarına yönelik hükümeti hedef alan tepkiler yoğunlaşmış, gösteriler artmıştı. Kazaya ilişkin ön raporlarda, bölgedeki son dönem yol çalışmalarında kullanılan asfaltın standartlara uygun olmadığı da tespit edildi. Tepkilerin bir diğer odak noktası ise AB’nin de kimi zaman fonladığı, yolların yeniden yapılanmasına yönelik çalışmalarda yolsuzluk, usulsüzlük yapıldığı iddiaları. Üstlenici firmaların çoğu kez iktidara yakın olanlar arasından seçildiği suçlamaları dikkat çekiyor. Çatışma, yokluk 5 milyon çocuğu hayattan aldı Afrika kıtasındaki silahlı çatışmalar ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan hastalıklar ve açlıktan dolayı 20 yılda 5 milyon çocuğun hayatını kaybettiği bildirildi. Tıp dergisi Lancet’ta dün yayımlanan araştırmaya göre, 19952015 yılları arasında 34 ülkede 3 milyonu bir yaşında ve daha küçük çocuklar olmak üzere 5 milyon çocuk yaşamını yitirdi. Araştırma ekibi, özellikle Nijerya’da ve Kongo’da yoğunlaşan çatışmaların çocukların sağlık hizmetine erişimine engel olduğunu, böylelikle önlenebilir hastalıklarla hayatını kaybetmelerine yol açtığını vurguladı. Raporda, şiddet eylemle rinin yaşandığı bölgenin etrafındaki geniş bir alanın durumdan etkilendiğine ve çatışmaların sona ermesinin ardından da çocukların temel yaşamsal gereksinimlerinin karşılanmasında güçlük yaşamaya devam ettiğine dikkat çekildi. Su kıtlığının ve eksik beslenmenin de önlenebilir hastalıkların ölümcülleşmesine neden olduğunu kaydeden araştırmacılar ve yetkililer, insan hakları hukuku çerçevesinde sağlık görevlilerinin, hastanelerin ve kliniklerin tüm şartlarda koruma altında olması gerektiğinin altını çizdi. Uzay merkezinde oksijen sızıntısı Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) üç yeni personel taşıdığı belirtilen bir uzay kapsülünde önceki günlerde oksijen sızıntısı tespit edildi. Uzay boşluğunda yüksek hızla dolaşan küçük meteoroitlerden birinin kapsüle çarpması sonucunda oluştuğu iddia edilen sızıntının, içerideki hava basıncının ve oksijen düzeyinin düşmesiyle fark edildiği, ilk etapta dolgu macunu ve koruyucu bant gibi geçici önlemlerin alındığı öğrenildi. Rusya: ABD’lileri taşımayacağız Bu arada, Rusya Başbakan Yardımcısı Yuriy Borisov, füze ve uzay şirketi Energiya’da yapılan bir toplantıda, Nisan 2019’dan sonra ABD’li astronotları SoyuzMS uzay aracıyla UUİ’ye taşımayacaklarını açıkladı. Borisov “NASA ile olan ABD’li astronotların UUİ’ye SoyuzMS uzay aracı ile götürülüp getirilmesine ilişkin sözleşmemiz Nisan 2019’da sona eriyor” dedi. C MY B