Katalog

Perşembe 5 Temmuz 2018 EDİTÖR: ALPER İZBUL/ASLAN YILDIZ TASARIM: EMİNE BİLGET Erdoğan’ın sistemi haber 5 görüş almayacak Başkanlık sistemi ile ilgili ilk KHK yayımlandı. KHK ile birçok yasadaki ‘bakanlık görüşü’ alınması uygulamasına son verildi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş için ilk KHK yayımlandı. Cumhuriyetin ilk dönemlerinden itibaren birçok yasada yer alan icra vekilleri (hükümet) ile “bakanlar kurulu”, “başbakan” ifadeleri “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirildi. Yasalardaki “sıkıyönetim” ve “askeri hâkim, “askeri mahkeme” ifadeleri de çıkartıldı. KHK ile birçok yasadaki ‘Başbakanlık onayı’ ile birlikte “bakanlık görüşü” uygulamasına son verilmesi dikkat çekti. Yeni sisteme geçişin ilk adımı atıldı. 16 Nisan referandumunun anayasa değişikliği kararı doğrultusunda 4 Mayıs 2018’de TBMM’de KHK ile uyum yasalarını çıkarma yetkisi alan hükümet, referandumdan 455 gün sonra ilk düzenleme ile yeni sistemin inşasına başladı. 2 Temmuz tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla yayımlanan KHK ile 1924’te başlayarak birçok yasadaki icra vekilleri (hükümet), “bakanlar kurulu” ifadeleri ‘Cumhurbaşkanı’, nizamname ifadeleri ‘yönetmelik’ ifadeleri ile değiştirildi. Birçok yasadaki maddeye de ‘Cumhurbaşkanı’nca çıkarılan yönetmelik’ ibaresi eklendi. KHK ile 71 yasada değişikliğe giden hükümet, yasaların 132 maddesini yeni sisteme uyarladı. KHK ile birçok yasadaki “sıkıyönetim”, “askeri hâkim”, “askeri savcılık” ifadeleri de madde metinlerinden çıkartıldı. Ayrıca KHK ile yürürlükte bulunan kanun ve kanun hükmünde kararnamelerdeki Bakanlar Kurulu YSK kesin sonuçları açıkladı Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin kesin sonuçlarını açıkladı. YSK’nin yaptığı açıklamaya göre; 59 milyon 367 bin 469 kayıtlı seçmen bulunuyor. 24 Haziran seçimlerinde 51 milyon 197 bin 959 seçmen oy kullandı. Bunlardan geçerli oy sayısı 50 milyon 068 bin 627 iken 1 milyon 29 bin 332 seçmenin oyu geçersiz sayıldı. Seçime katılım oranı ise yüzde 86.24. Cumhurbaşkanlığı’na adaylığını koyan isimlerden CHP’nin adayı Muharrem İnce toplam 15 milyon 340 bin 321 oy, İYİ Parti’nin adayı Meral Akşener 3 milyon 649 bin 30 oy, AKP ve MHP’nin adayı Tayyip Erdoğan 25 milyon 330 bin 823 oy, HDP’nin adayı Selahattin Demirtaş 4 mil yon 205 bin 794 oy, Saadet Partisi’nin adayı Temel Karamollaoğlu 443 bin 704 oy ve Vatan Partisi’nin adayı Doğu Perinçek 98 bin 955 oy aldı. Kesin sonuçlara göre parlamentoya girmeye hak kazanan partilerden AKP toplam 21 milyon 338 bin 693 oyla yüzde 42.56, CHP 11 milyon 354 bin 190 oyla yüzde 22.65, HDP 5 milyon 867 bin 302 oyla yüzde 11.70, MHP 5 milyon 565 bin 331 oyla yüzde 11.10, İYİ Parti 4 milyon 993 bin 479 oyla yüzde 9,96, SP 672 bin 139 oyla yüzde 1,34’lük orana ulaştı. YSK’nin kesin sonuçlarına; AKP 295 milletvekili, MHP 49 milletvekili, HDP 67 milletvekili, CHP 146 milletvekili, İYİ Parti 43 milletvekili çıkardı. Bağımsız adaylardan kimse Meclis’e giremedi. Mazbata Meclis’te YSK Başkanı Sadi Güven ile TBMM Başkanı İsmail Kahraman, TBMM’de bir araya geldi. Güven, Erdoğan’ın mazbatasını TBMM Başkanı İsmail Kahraman’a takdim etti. Kahraman, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçildiğine ilişkin “24 Haziran 2018 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanı seçiminde Sayın Recep Tayyip Erdoğan, 13. Türkiye Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir” yazan mazbatayı teslim aldı. Kahraman, Erdoğan’ın sistemde ilk cumhurbaşkanı olduğunu söyledi. l ANKARA / Cumhuriyet ve bakanlara yapılmış olan atıflar da Cumhurbaşkanı’na yapılmış sayıldı. KHK kapsamında, değişiklik yapılan kanunların ilgili maddeleri gereğince yürürlüğe konulmuş olan tüzüklerin, nizamnamelerin, Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikler ile diğer işlemler yürürlükten kaldırılmadıkça geçerliliğini sürdürmesine karar verildi. KHK’nin Cumhur başkanı Erdoğan’ın TBMM’de yemini sonrasında göreve başlaması ile yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı. KHK’de dikkat çeken bir diğer değişiklik ise bazı kanunlardan çıkartılan ‘bakanlık görüşü’ ifadeleri oldu. KHK ile birçok yasada “Bakanlar Kurulu” ve “Başbakanlık” ifadeleri kaldırılırken “konunun temel muhatabı olan bakanlığın teklifi ve görüşü nü alma şartı” da yasalardan çıkartılarak “Cumhurbaşkanı’nca” olarak değiştirildi. KHK’ye eklenen geçici madde ile Başbakanlık merkez teşkilatında ‘Uzman Yardımcısı’ kadrolarında görev yapan ve iki yıllık süre sonunda hazırladıkları uzmanlık tezi kabul edilenler için en az üç yıl çalışma şartı aranmaksızın yeterlilik sınavına girme hakkı tanındı. l ANKARA /Cumhuriyet Kabine pazartesi açıklanacak Milletvekilleri cumartesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan pazartesi ant içecek TBMM’de 27. dönemde görev yapacak milletvekillerinin yemin töreni Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) dün kesin sonuçları açıklamasının ardından 7 Temmuz Cumartesi günü saat 14.00’te gerçekleşecek. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da pazartesi günü saat 16.30’da yemin edecek. Milletvekillerinin ve Erdoğan’ın yemin etmesinin ardından Türkiye’de başkanlık sisteminin ilk dönemi resmen başlamış olacak. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, yeni yönetik sistemine 9 Temmuz Pazartesi’ye kadar geçileceğini duyurdu. YSK’nin 24 Haziran seçimlerinin kesin sonuçlarını dün ilan etmesinin ardından TBMM’deki yemin töreninin tarihi de netleşti. TBMM İçtüzüğü’nde milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının YSK tarafından ilanını takip eden üçüncü gününde TBMM Genel Kurulu’nun saat 14.00’te çağrısız olarak toplanmasını düzenliyor. Buna göre genel kurul, 7 Temmuz saat 14.00’te yemin töreni için toplanacak. AKP grubu toplanacak Yemin töreni öncesi AKP’nin 27. döneme ilişkin ilk grup toplantısı da yapılacak. Erdoğan’ın başkanlığında saat 11.00’de toplanacak AKP grubunda TBMM Başkanı adayının kim olacağının netleşmesi bekleniyor. AKP’nin yanı sıra aynı gün HDP de TBMM çatısı altında ilk grup toplantısını yapacak. Erdoğan’ın kendi yeminini ise milletvekillerinin yemininin uzun olacağı ve geç saatlere kadar sürmesi beklendiği için hafta başında yapacağı belirtiliyor. Saray’da tören Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın da, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 9 Temmuz Pazartesi saat 16.30’da TBMM Genel Kurulu’nda yemin edeceğini bildirdi. Kalın, aynı gün saat 18.00’de Cumhurbaşkan Başbakanlık çalışanlarına anket Başbakan Yıldırım, önceki gün Başbakanlık personeline Çankaya Köşkü’nde veda etmişti. Başkanlık sistemi ile birlikte kapısına kilit vurulacak Başbakanlık’ın 2 bin 168 personelinden “yeni sistemde nerede çalışmak istediklerine” ilişkin anket formu doldurmalarının istendiği öğrenildi. Ancak Başbakan Yıldırım’ın “hizmet aldığımız şirket elemanlarının endişesi olmasın” ifadelerini kullanmasına karşın, anketin sadece kadrolu personele iletildiği, sözleşmeli personel için herhangi bir anketin hazırlanmadığı öğrenildi. Ankette çalışanların ilk tercihlerinin de Cumhurbaşkanlığı olduğu ifade edildi. Az da olsa bazı personelin, anketi doldurmadığı da aktarıldı. Anket sonuçlarının belirleyici olmadığı, yeniden görevlendirme çalışmaları içinde etkisinin olduğu ifade edildi. l SİNAN TARTANOĞLU/ANKARA Dışişleri’nde yeni sistem kaygısı DUYGU GÜVENÇ Ankara’da başkanlık sistemine geçiş için bakanlıklardaki müsteşarlıkların kaldırılarak yerine siyasi olarak ‘Bakan Yardımcıları’nın atanmasına yönelik KHK bekleyişi devam ederken, bu süreç, iç ve dış teşkilat yapısı müsteşarlığa bağlı olan Dışişleri’nde de kaygıyla bekleniyor. Bugüne kadar dışarıdan bir müsteşarın atanmadığı Bakanlık’ta, Türk diplomatların kaygısı atanacak siyasi bir ismin teşkilatı bilmemesi. Dışişleri müsteşarları, protokoldeki ayrıcalıklarının yanı sıra bakan ile teşkilat arasındaki dengenin kurulmasında da kritik rol oynamasıyla biliniyor. Merak edilenler... Yeni sistem dış politikanın Cum hurbaşkanlığı bünyesinde “Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu” tarafından yönetilmesini öngörüyor. Bu kurula kimin başkanlık edeceği, Dışişleri teşkilatını bilen isimlerin yer alıp almayacağı, hariciye koridorlarında en çok merak edilen soruların başında geliyor. Hükümetin dış politikasında etkin bir isim olan İbrahim Kalın da “Büyükelçilik” unvanını taşımasına karşın teşkilattan bir isim değil. Yeni yapılanma ile müsteşarlıkların kaldırılarak yerine siyasiler tarafından bakan yardımcılarının atanması öngörülürken, bu sayının 5’e kadar çıkabileceğine ve genel müdürlük gibi atamaların siyasiler tarafından yapılacağına yönelik iddiaların Dışişleri’ni nasıl etkileyeceği ise bilinmiyor. Dışişleri’nin şu andaki yapılanmasında ise bakanın altında müsteşar yer alırken ona bağ lı olarak 7 müsteşar yardımcılığı bölgelere ve konulara göre Türk dış politikasına yön veriyor. AKP’nin geçmiş döneminde uygulamaya başladığı Bakan Yardımcılığı’na diğer bakanlıklarda siyasi isimler atanırken Dışişleri’nde bu koltuğa hep teşkilattan, büyükelçi düzeyinde isimler oturdu. Koordinasyon sorunu Öte yandan kulislerde AB Bakanlığı’nın yanı sıra yeni dönemde Maarif Vakfı, TİKA ve Yunus Emre Enstitüsü’nün de Dışişleri’ne bağlanabileceğine yönelik iddialar gündeme getiriliyor. Bunda özellikle Türkiye’nin yurtdışındaki girişimlerinde bazı kurumların büyükelçilik ve Dışişleri ile koordinasyonunun olmamasının zaman zaman eksiklik ve sorun yarattığına işaret ediliyor. l ANKARA lığı Sarayı’nda göreve başlama töreni yapılacağını aktardı. Aynı gece düzenlenecek bir basın toplantısıyla Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nin Erdoğan tarafından kamuoyuna ilan edileceğini söyledi. Vekillerin yemin etmesinin ardından TBMM Başkanlığı için adaylık başvuru süreci de başlayacak. 7 Temmuz’da başlayacak adaylık başvuru süreci 11 Temmuz’da sona erecek. TBMM Başkanlığı için seçim ler 12 Temmuz’da yapılacak. Seçimlerde, birinci ve ikinci turlarda üye tam sayısının üçte iki (400 oy) çoğunluğu, üçüncü turda ise salt çoğunluk (301 oy) aranacak. l ANKARA / Cumhuriyet Acı haber... Bir düş kurdum... Alaca bir şafaktaydım... Kaybolan, kaçırılan çocukları düşündüm... Ağrı’da günlerdir aranan 4 yaşındaki Leyla’dan acı haber gelirken “Türkiye’de kayıp çocuk” olaylarının 8 yılda 100 bini aştığını öğrenince donup kaldım. 8 yılda 100 bin çocuk... Verilere göre sadece 20082016 yılları arasında 16 ülkenin nüfusundan fazla çocuğumuz kaybolmuştu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun Adli İstatistik verilerine göre 20082016 yılları arasında resmi olarak kayıp başvurusu yapılan çocuk sayısı 104 bin 531’e ulaşmıştı. HHH Ağrı’da kaybolan 4 yaşındaki Leyla Aydemir ile kamuoyunun gündemine gelen kayıp çocuklara ilişkin son olarak 20082016 yıllarını kapsayan TÜİK Adli İstatistikleri’ne göre 31 bin nüfuslu San Marino, 36 bin nüfuslu Lihtenştayn, 56 bin 810 nüfuslu Grönland’ın da aralarında bulunduğu 16 ülkenin nüfusundan daha fazla çocuk kayboldu ülkemizde. Ağrı’da ailesiyle birlikte bayramlaşmak için gittiği dedesinin köyünde 4 yaşındaki Leyla’nın ölü bedeni bulundu... Bezirhane köyüne yakın Kurudere’de öldürülmüştü. Bu bir vahşetti... Leyla’nın dedesi Zeki Aydemir “Gidip baktığımızda yüzü suya batırılmış vaziyetteydi” diye konuştu. Ateş düştüğü yeri yakarmış... Leyla’nın fotoğraflarına bakınca masum çocukları düşündüm. Sonra İstanbul’un gecelerinde kâğıt mendil satan, dilencilik yaptırılan çocuklarımızı. Gündüzün geceyle buluşma noktasında hoyrat bir çığlığı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’ni şu açıklamasını: “Kayıp çocukların insan ta cirlerinin eline düşmesi olası bir durumdur.” HHH Minik Leyla’nın fotoğraflarına bakıyorum... Artık Leyla yaşamıyor. Gözlerinin içi parlamıyor Leyla’nın... 8 yılda 104 bin çocuk kayboldu... Uzmanlar ise şöyle diyor: “Kayıp çocukların kaybolduktan sonra birçok şiddet türüne maruz kalma açısından risk altında olduklarını söyleyebiliriz. Çocukların ortadan kaybolmasını engellemek için önleme çalışmalarına odaklanmak gerekiyor. Kayıp çocuk destek hattı kurulması lazım.” CHP’li İlgezdi: “İktidar çocuk istismarı denilince sorunu sadece fiziki ve cinsel şiddet boyutunda ele alıyor. Oysa çocuğun istismarı oldukça geniş acı ve endişe verici bir alanı içeriyor. Sorunlar çok. Bu sorunlar çözülmeli. AKP iktidarı bu sorunlara sırtını dönmüş vaziyette.” HHH Ankara’da kaçırılarak öldürülen minik Eylül... Pek çok kentimizde kayıp çocuklar... Bir sevda acılarla, hüzünlerle boy veriyor, kayıp ülkemin çocukları için ağlıyor. Zamanın içinde bir kuşku yürekleri dağlıyor. Saat gecenin bir saati. İstanbul’da trafik yoğun. Yaşlar 410 arasında kızlı erkekli çocuklar. Ellerinde kâğıt mendiller. Oturduğum yerde bir düş kuruyorum çocuklar için. Bu kez çocuk gelinleri, evden kaçan çocukları düşünüyorum. Zamanın içinde yok olan yalnızlıklar, minik Eylül’ün alçakça katli. Her iklimden şarkılar dolduruyor içimi... Gecenin o bilinmeyen çalar saatinde... AP Türkiye raportörü PİRİ: kırmızı çizgi aşıldı ‘Müzakerelerin askıya alınmasını isteyeceğiz’ Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye raportörü olduğu gibi hayata geçirilmesi halinde Türkiye’nin AB Hollandalı parlamenter Ka katılım müzakerelerinin for ti Piri, 24 Haziran seçimleri mel biçimde askıya alınma sonrası TürkiyeAB ilişkileri sı çağrısında bulunacağımı ni değerlendirirken bu yılki zı söylemiştik. Ne yazık ki o Türkiye raporunda müzake noktaya gelmiş bulunuyo relerin askıya alınması çağ ruz. Bu şartlarda ve en azın rısında bulunacaklarını söyledi. Piri, AB’ye üyelik mo Kati Piri dan gelecek beş yıl süresince üyelik müzakerelerinin delinin Türkiye için opsiyon olmak devam edebileceği hayalini bırak tan çıktığı görüşünde. mak gerekiyor. Bizim açımızdan kır DW Türkçe’nin sorularını yanıtla mızı çizgi aşıldı. Bu yılki Türkiye ra yan Kati Piri, “Seçim sonuçlarını na porunda müzakerelerin kesin olarak sıl değerlendiriyorsunuz” sorusunu askıya alınması çağrısında buluna yanıtlarken şöyle konuştu: “Seçim cağız” şeklinde yanıtladı. Türkiye’de kampanyasının adil olmadığını söy temel haklar, insan hakları ve azın lemek yanlış olmaz. Televizyon ka lık hakları konusunda mevcut şart nallarında adaylara ayrılan süre ke lar devam ettikçe ilişkilerin ileriye gi sinlikle eşit değildi. Yeni başkanlık deceğini düşünmediğini belirten Pi yönetimi başkanın kuvvetler ayrılığı ri, şöyle konuştu: “İşlerin birdenbi olmaksızın hiçbir demokraside gö re değişeceği konusunda iyimser de rülmemiş ölçüde güce sahip olaca ğilim. ‘Şu kişiyi serbest bırak karşı ğı anlamına geliyor.” Piri, “Sonuç lığında şunu al’ gibi pazarlıklara de lar AP içinde nasıl karşılandı” soru ğil, jestlere ihtiyaç var. Bu jestler ül sunu ise “AP olarak geçen yıl Vene kenin normalleşme iradesi olduğunu dik Komisyonu’nun raporunun ar göstermeli. Bir bakıma hukuk devle dından, son anayasa değişikliğinin tine dönüş.” l Haber Merkezi AP’den Türkiye’ye vize serbestisine Kıbrıs koşulu Avrupa Parlamentosu (AP), Türk vatandaşlarının AB vizesinden muaf tutulmasını Türkiye’nin Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanıması koşuluna bağladı. Terörizm ve büyük çaplı suçlarla mücadele için AB Polis Teşkilatı (Europol) ve yetkili Türk makamları arasında kişisel verilerin transferi konusunda AB ile Türkiye’nin müzakerelere başlamasına ilişkin AP tarafından hazırlanan rapor dün Strasbourg’da oylanarak kabul edildi. Oy çoğunluğuyla kabul gören raporda, kişisel verilerin transferi konusunda müzakerelere başlanmadan önce Türkiye’nin, adalet ve içişleri alanlarında Kıbrıs Cumhuriyeti ile “tam, fiilen ve ayrımcılık yapmaksızın işbirliği yapmasının gerekli olduğu” ibaresi yer aldı. AP böylelikle sadece Rumlar tarafından temsil edilen Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tanınmasını kişisel verilerin transferiyle ilgili müzakereler için koşul haline getirmiş oldu. sYeeyşailhvaet gizrni ipgaestaiprioldrita Bu arada AB’den vizesiz seyahat hakkına sahip yeşil ve gri pasaport sahipleri için kötü haber geldi. AP, vizesiz geçiş hakkına sahip kişilerin artık seyahat izni uygulamasına tabi tutulacağını duyurdu. AP, Twitter hesabından yapılan açıklamada, “Yeni sistem, vizeye ihtiyaç duymadan AB’ye giriş yapan yolcuların, artık bir seyahat iznine sahip olmalarını gerektiriyor. Bu sayede sınırlarımıza varmadan önce, kimin AB’ye geldiğini öğrenebileceğiz” denildi. Açıklamaya göre; vizesiz geçiş hakkı olanların 7 Avro karşılında internet üzerinden sisteme başvurması gerekiyor. Başvurular, güvenlik birimleri tarafından kontrol edilecek.”l Haber Merkezi C MY B