Katalog

TALİBAN, GÜVENLİK ZİRVESİNİ VURDU Afganistan yarın yapılacak seçimler önce şamını yitirdiği bildirildi. Ölümlerin toplantı sinde dün yine kanlı eyleme sahne oldu. salonunda koruma görevlisi kimliğiyle bulu Kandahar’da ABD ve NATO yetkilileri ile Af nan bir kişinin ateş açmasıyla meydana gel DUNYA gan temsilcilerin bulunduğu bir güvenlik zir diği, ABD ve NATO güçlerinin komutanı Scott vesine düzenlenen saldırıda vali, emniyet Miller’ın ise saldırıdan kurtulduğu kaydedil müdürü, istihbarat şefi ve bir gazetecinin ya di. Saldırıyı Taliban üstlendi. Kore’de ABD çelmesiCuma19Ekim2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 Resmi olarak 68 yıldır savaş halinde olan Kuzey ve Güney Kore arasında son dönemde ilerleyen barış sürecine, Pyongyang’la ilişkilerini geliştiren ABD yönetiminin mesafeli olduğu iddia edildi. Reuters ajansı ve Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, ABD’nin, iki Kore arasındaki sınırın silahsızlandırılması ve uçuşa kapalı bölge haline getirilmesi ile taraflar arasında kara ve demiryolu ağlarını birleştirme planına karşı olduğunu öne sürdü. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jaein’i geçen ay Pyongyang’da bir araya getiren zirvede kara ve deniz sınırları boyunca tampon bölgeler oluşturma, sınır üzerinde uçuş yasağı uygulanması, aralık ayına kadar 11 sınır güvenlik noktasının kaldırılması ve mayınların temizlenmesi konusunda anlaşmaya varılmıştı. Kore Yarımadası’nda barış yönünde atılan en önemli adımlardan bi PyongyangSeul arasında sınırın silahsızlandırılması planına Trump yönetiminin muhalefet ettiği savunuluyor Moon, Papa Françesko ile buluştu. ri olan anlaşmanın uygulanması için bu hafta Birleşmiş Milletler’in (BM) yanı sıra tarafların yetkilileri sınırda bir araya geldi. Tatbikat çekincesi Görüşmede Kore Savaşı’ndan bu yana kesilen demiryolu ve karayolu bağlantılarının kasım sonu ya da aralık başında birleştirilmesini amaçlayan ortak projenin temel atma töreninin yapılması konusunda da anlaşmaya varıldığı bil dirildi. Reuters’ın ABD’li kaynaklara dayandırdığı habere göre ise Washington, BM güçlerinin de görev yaptığı sınırda askeri tedbirin elden bırakılmamasını istiyor. Seul’le yapılan ortak tatbikatları da etkileyecek şekilde hava sahasının uçuşa yasak hale getirilmesine karşı çıkan Washington görüşünün Güney Kore’ye iletildiği kaydediliyor. Washington’ın itirazında Kuzey’in nükleerden arındırılması konusunda net bir yol haritasının henüz oluşmamasının etkisinin olduğu iddialar arasında. WSJ’nin haberinde de ABD’li yetkililerin demir, karayolları ağlarının birleştirilmesi ve Kuzey’de oluşturulan ortak irtibat ofisinin Pyongyang’a yönelik yaptırımları olumsuz etkileyebileceği kaygısını aktardı. Güney Kore’de geçen yılın mayıs ayında yapılan seçimlerde dev let başkanlığı koltuğuna oturan merkez solliberal çizgideki Moon ile Trump’ın Kuzey’e yaklaşımda farklı öncelikleri olduğu değerlendirmeleri yapılıyordu. Papa’ya K.Kore daveti Bu arada Moon, Kore’deki barış arayışını Avrupa ve Vatikan’a taşıma adımları atıyor. 9 günlük Avrupa turu kapsamında, göreve geldiğinden bu yana ilk kez Vatikan’ı ziyaret eden Moon, Katoliklerin dini lideri Papa Françesko’yla bir araya geldi. Kendisi de Katolik olan Moon’un, Papa’dan Kore Yarımadası için barış temennisinde bulunmasını istediği bildirildi. Moon ayrıca, Kim’in Papa’yı Kuzey Kore’ye davet ettiği mektubu da Vatikan’a teslim etti. Papa Françesko, K. Kore’den resmi davet gelmesi halinde ziyaretin gerçekleşebileceğini duyurdu. Brexit’te uzatmaya kapı açıldı Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesine katılan İngiltere Başbakanı Theresa May’in ülkesinin Birlik’ten ayrılması (Brexit) sürecinde son tarihin ertelenmesine yeşil ışık yaktığı bildirildi. Avrupa Parlamentosu Başkanı, özellikle İrlanda sınırıyla ilgili yaşanan anlaşmazlık nedeniyle tıkanan sürecin bir yıl ertelemeyle aşılabileceği teklifinde bulunmuştu. May, dün yaptığı açıklamada “Şu anda bir düşünce aşamasında olan yeni bir fikir ortaya çıktı. O da, geçiş sürecinin birkaç aylık bir süre için uzatılmasıdır” ifadesini kullandı. Taraflar arasında daha önce varılan mutabakatta İngiltere’nin AB’den Mart 2019’da çıkması ancak ayrılık sürecinin Aralık 2020’de tamamlanması öngörülüyordu. May’in erteleme için “birkaç ay” demesi dikkat çekti. İtalya İçişleri Bakanı, önceki gün Roma’da özel polis güçlerini ziyaretinde elinde silahla görüntülenmişti. Salvini Avrupa’da koltuk istiyor İtalya’nın aşırı sağcı İçişleri Bakanı Matteo Salvini, gelecek yıl yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından Avrupa Komisyonu başkanlığı için aday olabileceğini söyledi. “Avrupa’nın farklı ülkelerinden dostlarım başkanlık için teklifte bulundu” şeklinde konuşan Salvini, “Göreceğiz, bunu düşüneceğim” ifadelerini kullandı. Lideri olduğu Lig Partisi, sağ popülist 5 Yıldız Hareketi’yle koalisyonda olan Salvini, göçmen karşıtı çıkışları ve Avrupa Birliği’ne yönelik eleştirileriyle tanınıyor. Salvini’nin geçen ay bir AB toplantısında göçmenler için kullandığı “çağdaş köleler” ifadesi büyük tepki toplamıştı. Türk restoranı hedef alındı Almanya’nın son aylarda yabancı düşmanlığıyla ilgili sık sık gündeme gelen Chemnitz kentinde dün bir Türk restoranına kimliği belirsiz kişilerce saldırı düzenlendi. Restoranın bulunduğu apartmanın sakinleri, sabaha karşı patlama sesi duyduklarını ve kısa süre sonra da duman çıktığını gördüklerini aktardı. Polis, saldırıda kimsenin yaralanmadığını belirtirken soruşturmanın sürdüğünü duyurdu. BÜYÜK YIKIM IŞİD’in bir dönem Suriye’deki kalesi haline gelen, cihatçılara yönelik ABD liderliğindeki koalisyonun ağır bombardımanlarının da hedefi olan Rakka’da yıkım büyük. Pek çok sivil geri döndüklerinde evlerinin enkazıyla karşılaşıyor... Uluslararası Af Örgütü’ne göre, IŞİD sonrası dönemde SDG kontrolündeki Rakka’da altyapının, okulların, hastanelerin de olduğu binaların yaklaşık yüzde 80’i çatışmalar ve bombardımanlar sonrasında yerle bir olmuş durumda. İdlib için süre uzatılıyorMİBHÜMTZFİ:AAYDZAKALÇEAHRVAEAYRE Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın danışmanı Jan Egeland, Rusya ve Türkiye’nin Suriye’nin İdlib bölgesinde “silahsızlandırılmış bölge” uzlaşısının yaşama geçmesi için 15 Ekim’de dolan süreyi uzatmayı planladığını söyledi. Egeland, bu adımın yaklaşık üç milyon sivilin bulunduğu bölgede gerilimin artmaması adına bir rahatlama yaratacağını dile getirdi. “Çatışmaya olanak verilmemeli, daha fazla müzakereye, zamana ihtiyaç var. İdlib anlaşması son derece önemli” dedi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Eylül’de Soçi’de İdlib konusunda militanların silahsızlandırılmış bölgeden 15 Ekim itibarıyla tamamen çekilmesini de içeren mutabakata varmıştı. Ancak Nusra bağlantılı HTŞ’nin de aralarında olduğu kimi grupların hâlâ bölgeden tümüyle çıkmadığı haberleri de gündeme yansımıştı. ‘Kamulaştırmadan vazgeçildi’ Cenevre’de Suriye’ye yönelik insani yardım toplantısı sonrasında basının karşısına çıkan Egeland, Şam yönetiminin ülkeden ayrılan sığınmacılara ait arazi ve mülklerin kamulaştırılmasını öngören tartışmalı yasayı geri çektiğinin iletildiğini de duyurdu. Öte yandan Egeland, Mistura’nın önceki gün kişisel gerekçelerle gelecek ay görevinden ayrılacağı açıklamasına atıf yaparak kasım sonu kendisinin de bırakacağını belirtti. Bu tarihe kadar yeni ekibin oluşturulacağını söyledi. Haiti’de petrol isyanı Karayip Denizi’nin yoksul ülkesi Haiti’de, petrol yolsuzluğuna karşı binlerce kişinin katıldığı gösteride Devlet Başkanı Jovenel Moise’nin fiziki olarak da hedef alındığı bildirildi. Moise ve yetkililer, Venezüella’nın 2006’da dönemin Devlet Başkanı Hugo Chavez ta rafından yoksul bölge ülkeleri için başlattığı petrol yardımı çerçevesinde 3.8 milyar dolarlık yolsuzluğa karıştıkları iddia ediliyor. Moise’nin katıldığı bir tören sırasında gerçekleşen protesto sırasında ateş açıldığı, göstericilerin Moise’ye temasta bulundukları belirtildi. IŞİD’DEN ‘HER GÜN 10 ÖLÜM’ TEHDİDİ’ Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İdlib’de “hâlâ bölgeyi terk etmeyen teröristlerin olduğunu, tüm ağır silahların çıkarılmadığını” belirtti. Valday Tartışma Kulübü’nde konuşan Putin’e, Türkiye’nin İdlib’le ilgili sorumluluklarını yerine getirip getirmediği sorusu yöneltildi. Putin, yapılacak işlerin kolay olmadığı, tüm sorumlulukların henüz yerine getirilmediği, ancak Türkiye’nin gerekenleri yaptığını gördükleri yanıtını verdi. ‘ABD’liler de kaçırıldı’ Rus Interfax ajansının haberine göre Putin’in “Fırat’ın güneyinde teröristlerin bazı ABD, Avrupa vatandaşlarını rehin aldığı” ifadesi de dikkat çekti. ABD’nin kontrolündeki bu bölgede IŞİD’in varlığını artırdığına işaret eden Putin, “Teröristler yaklaşık 700 kişiyi esir aldı ve her gün 10 kişiyi öldürecekleri tehdidinde bulundular” diye konuştu. Geçen günlerde bu çerçevede on kişinin cihatçılarca katledildiği iddiasını da aktardı. Hafta başında El Bahra kampı yakınlarında IŞİD’in yüzlerce kişiyi esir aldığı haberleri gündeme yansımıştı. ‘CİHATÇILAR GÖNDERİLDİ’ El Masdar sitesinin haberine göre Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin IŞİD militanlarını Suriye’den Irak ve Afganistan’a gönderdiğini söyledi. Moskova’nın bu adımdan duyduğu kaygıyı dile getirdi. Öte yandan Sputnik’in haberinde Suriye’nin Deyr ez Zor bölgesinde Hacin yakınlarında ABD liderliğindeki koalisyona ait iki savaş uçağının, Washington’ın müttefiki Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) hedef aldığı, oluşumun altı üyesinin öldüğü iddiası aktarıldı. Olayın ABD’nin koordinasyon hatası nedeniyle gerçekleştiği, SDG’nin hedef alınmasının ardından alanın IŞİD’in eline geçtiği de savunuldu. RUSYATÜRKİYE İLİŞKİLERİ Vizede pürüz ‘sığınmacılar’ AnkaraMoskova hattında Rus minlerde bulunmaktansa kaçındı. Rus uçağının düşürülme vekil, “Ankara’nın sinin ardından üç yıl İdlib’in şiddetsiz bir önce baş gösteren biçimde çözülmesin kriz gerek uluslararası konjonktür gerekse karşılıklı diplo EZGİ KARDEŞ de büyük rolü bulunuyor. Ancak bu konuda daha çok fazla matik çabalarla geride bı çaba sarf etmesi gerekiyor. rakılıyor gibi görünse de, İdlib çözüldüğünde sığın iki ülke arasında hâlâ aşı macılar evlerine dönmeye lamayan zorlu konular bu başlayacak. İşte o zaman lunuyor. Suriye konusu, vize konusundaki görüşme Türk vatandaşlara vize uy ler başlayabilir” ifadelerini gulaması ve ikili ilişkilerde kullandı. ki ticaret dengesi gibi nor Türkiye ile Rusya’nın malleşme sürecini zorlaş PYD/YPG’ye karşı tutum tıran sorunlar, geçen hafta larında da görüş ayrılıkla Türkiye’den bir grup gaze rı bulunduğuna dikkat çe tecinin Moskova’ya yaptığı ken Slutskiy, Suriye için ge ziyarete de damga vurdu. lecekte “İsviçre modeline” Rus haber ajansı uygun bir yapı kurulabile Sputnik’in, bu yıl Rusya’nın ceğini savundu. Türkiye’nin yurtdışındaki vatandaşla yakın zamanda operasyon rından sorumlu Rossotrud sinyali verdiği Münbiç’in de niestvo ortaklığıyla düzen bu model içerisinde bir kan lediği eğitim projesi kapsa ton sayılmasına açık olduk mında Moskova’ya yaptığı larını söyledi. mız ziyarette en çok me rak edilenlerden biri de vize meselesiydi. İki ülkenin gelişen si yasi ilişkilerini toplum sal düzleme taşıma yı amaçlayan RusTürk Toplumsal Forumu Ge nel Sekreteri Sergey Markov, “Uçak kriziyle” Moskova’nın Türkiye vatandaşlarına uygulamaya başladığı vize zorunluluğunun KARLOV’UN ADI YAŞATILIYOR Moskova’daki temaslarımız sırasında katıl artık bir güvenlik meselesi olduğu görüşünde. Vize serbestisi müzakerelerine ilişkin sorumuza Markov, “Doğrusu ben her platformda vizelerin kalkması gerektiğini söylüyorum. Ancak Türkiye’de bulunan dığımız iki ülke ilişkilerinin ele alındığı bir konferansın konukları arasında 2016’da Ankara’da uğradığı suikast sonucu yaşamını yitiren Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’un eşi Marina Karlova da vardı. Karlova, konuşmasında eşi yaklaşık 4 milyon Suriye adına kurulan Uluslarara li ülkesine dönmeden veya sı Andrey Karlov Vakfı’nın onlara vatandaşlık verilmeden bu meselenin çözüle çalışmaları hakkında paylaşımlarda bulundu. ceğini düşünmüyorum” di ye yanıt verdi. TürkiyeRusya ilişkileri Suriye’ye ‘İsviçre ne dair dikkatimizi çeken bir başka konu da ticaret modeli’ önerisi Benzer bir görüş, Rus parlamentosunun alt kanadı Duma milletvekili Leonod Slutskiy tarafından da dile getirildi. Duma Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Slutskiy, “Türkiye’deki te “uçak krizi” öncesindeki noktaya henüz gelinememiş olması... Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Hüseyin Diriöz, ticarette 2014 rakamları seviyesine hızla yaklaşılmasına rağmen dengenin Rusya’dan yana olduğunu vurgularken bu sığınmacılar Avrupa dışın açığı kapatabilecek sektör daki yolları da deneyecek ler üzerinde durulması ge ler. Burada radikal görüş rektiğini ifade etti. Diriöz, lü bir sürü insan var. Rus “Elbette enerji arzı nedeniy ya bu konuda kendisini gü le dengelerin Rusya’dan ya vene almak istiyor” şeklin na olması doğal, ancak biz de konuştu. de bunu son zamanlarda in Slutskiy, Astana ortağı iki şaat ve turizm gibi sektör ülkenin Suriye’deki işbirli lerle kapatmaya çalışıyo ğine ilişkin ise iyimser tah ruz” diye konuştu. Kırım yasta...Saldırının gerçekleştiği alana kurbanlar için çiçekler bırakıldı. Kırım’ın Kerç kentindeki bir teknik okulda önceki gün aralarında öğrencilerin de olduğu 20 kişinin yaşamını yitirdiği saldırının yankıları sürüyor. Yetkililer, el yapımı bombayı patlatmasının ardından silahla ateş açan 18 yaşındaki 4. sınıf öğrencisi Vladislav Roslyakov’un bu silahlara nasıl eriştiğini araştırırken Rus basını, saldırının ardındaki nedenleri sorguluyor. RT televizyonuna konuşan eski kız arkadaşı, Roslyakov’un okulda zorbalık gördüğü için insanlara olan güvenini yitirmiş olduğunu, son dönemlerde “intikamdan” söz ettiğini ileri sürdü. Diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Putin, saldırının “küreselleşmenin bir sonucu” olduğunu savundu. Putin, “Her şey ABD’deki trajik okul katliamlarıyla başladı. Sosyal medya, internet gibi araçlar bunların yayılmasında etkili oldu” ifadelerini kullandı. ‘Nahlupin’e rüşvet gözaltısı’ Rusya’nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım’ın fiili Başbakan Yardımcısı Vitaliy Nahlupin’in Moskova’da gözaltına alındığı bildirildi. Kırım’ın Başbakanı Sergey Aksenov, Nahlupin’in bölgedeki bazı yolların ihalesinde rüşvet aldığı suçlamaları nedeniyle gözaltına alındığını duyurdu. Aksenov, “Suç işleyenler veya yasaları ihlal etmeye niyetli kimseler şunu bilmeli: Ceza kaçınılmazdır” dedi. ABD’li öğrencinin hukuk zaferi İsrail’i boykot hareketine destek verdiği gerekçesiyle İsrail’in ülkeye sokmadığı ABD’li öğrenci Lara Alkasım hukuk mücadelesini kazandı. İsrail Yüksek Mahkemesi, “Filistin İçin İsrail’i Boykot Girişimi” olarak bilinen BDS hareketine destek verdiği gerekçesiyle 2 haftadan uzun süredir Ben Gurion Havalimanı’nda tutulan Alkasım’ın itirazını haklı buldu ve ülkeye girişine izin verilmesine hükmetti. l AA C MY B