Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 28 Ocak 2018 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, özellikle “Cibali Karakolu” adlı oyunuyla tanınmış tiyatro sanatçımız... Geri vites kolu. 2 Tarikata giren dervişlerin doldurdukları kırk günlük çile... Yönettiği “Gırgır” adlı mizah dergisiyle karikatürün Türkiye’de büyük bir yaygınlık kazanmasını sağlamış karikatür sanatçımız... Bir Asya ülkesinin başkenti. 3 Nijerya’da yaşayan bir halk... Balık çorbası... Boru sesi. 4 Moldova’nın plaka imi... Dölyatağı... “Sevdiğim arzımı demek’çin sana / Bülbül söylediği gerek bana” (Karacaoğlan)... Judo, karate gibi sporlarda, teknik bir gösteriyi oluşturan kurallara bağlı hareketler dizisi. 5 Fiyat... Marlene Dietrich’i üne kavuşturan ilk sesli Alman filmi... Kırmızı, pembe ya da beyaz çiçekler açan bir süs bitkisi. 6 Kasırga, fırtına... Bir atımlık barut miktarı... Mardin yöresinde kızartılarak hazırlanan içliköfteye verilen ad... Metal parlaklığı verilmiş deri. 7 Muğla’nın bir ilçesi... Osman lılar döneminde bazı devlet görevlerindeki sorumlu kişilere verilen ad... Doğu Karadeniz yöresine özgü ipek başörtüsü... Bir tür ince meşin. 8 Balıklarda sırt yüzgeci... Çikolata tableti... Sıvı, gaz gibi akışkanların akış denetiminde kullanılan aygıt. 9 Japonya’nın Hokkaido Adası’nda etkin bir yanardağ... Sıkıntı verme, üzme... Dince aziz sayılan kimi kadınlara verilen saygı sanı... Bir iskambil oyunu... Madencilikle ilgili kuruluşumuzun kısa yazılışı. 10 1981’de “Devlet Sanatçısı” unvanını da kazanan ve uluslararası bir üne sahip olan opera sanatçımız... Trabzon ilinde bir yayla... Sınır boyu. 11 “O” gösterme sıfatının eski biçimi... “Domuzlahanası” da denilen ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitki... Metal saplama... Büyük Okyanus’ta bir adalar ülkesi. Bu haftaki bulmaca ödülü Çizgilerle Rosa Soner Tuna Yordam Kitap 14 OCAK 2018 1659 KAZANANLAR: Yahya Çelik, Mehmet Kuşçu, Roger L. Urgan, Ekin Özsancak, İSTANBUL, Sema Ödemiş, Burçak Bulhaz, 14.01.2018 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Yılmaz Onay’ın Gerçekçilik, Yeniden (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Demet Özer, ANKARA, Ali Niyazi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Öz, BURSA, Veda Bilican, SİVAS, 1 F İ KR E TK I Z I LOK BÖSME K Onurhan Ateşli, SAKARYA, Erol Ayanoğlu, Mustafa Urkun, KOCAELİ, Yalçın Koçer, MUĞLA, İnci Koş, Gülden Aykanat, Oktay Pekdemir, İZMİR, Tezer Sarıer, BALIKESİR, 2 E B İ ON E S ER İ CED İ T UFO 3 RANT İ Y E BA ALAT EN TR 4 İ TA S AKAR EK MC ELEK 5TE EBR RA İ Ş L AO S ANU 6T P R E LÜD DEVEC İ İLİT 7ÜR E H I ZAR KA P AN İ Ç E B Hamza Şahin, TRABZON, Zafer 8 ZA D İ KELEÇ R EN R E Ş KO Öçal, KDZ. EREĞLİ, M. Şadi Yücel, BOLU, Okan Özkan, ÇANAKKALE, Ali Aldemir, BALIKESİR, Turgay Duman, KAYSERİ, Enver Açıcı, SAMSUN Not: Bulmaca yanıtlarını bundan 9ÜF L EÇ RA E MU ABAR UR 10 N İ L KAL S T E NO A T İ K A 11 N A P O L İ T E N A V E L E SİT 12 M E N A R KEPEZ İ RON İ FA 13 O O R Y A Ş İ VEYD İ Z S LAV 14 N A S ÜRAT İ NU İ T böyle aycin@cumhuriyet.com. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese 15 T N ARAF AR KUR 16 A T A B E K ET TASO 17 N İ F K I ND I RAÇ S 18 İ G O R YAOL AR Mİ 19 Z U N İ L E R A D E N İ T gönderilmeye devam edecek. 20 M A İ K O A K Y A T A N 12 “Avizeağacı” da denilen, odunsu gövdeli ve uzun yapraklı bir süs bitkisi... Atmosferin, yeryüzünden 80 km yükseklikte başlayan son tabakası... Pamuk, kenevir ya da sentetik iplikten dokunmuş büyük torba. 13 Küçük testi... Doğayı yansıtan fotoğraflarının yanı sıra “Çölde Fırtına”, “Türkiye’nin Kuş İnsanları” gibi belgesel filmleriyle de tanınmış fotoğraf sanatçımız... İlgi eki. 14 Hindistan’da Tibet antilobunun tüylerinden dokunan bir tür şal... Sergen... Ağır kokulu bir gaz. 15 Binek hayvanlarının sırtındaki oturmalık... Kötü, fena... Eskiden Yahudilerin ayırt edilmek için omuzlarına taktıkları sarı kumaş. 16 Alüvyon... Buket Uzuner’in bir romanı... “Bu burada biter ve ben çekip giderim” (Ataol Behramoğlu)... Fas’ın plaka imi. 17 Dört Halife’den sonra İslam devletinin başına gelen hanedan... Tavlada “üç” sayısı... Gürcistan’ın plaka imi. 18 Üflemeli bir çalgı... Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde, sarkıt ve dikitleriyle tanınmış bir mağara. 19 Satranca benzer bir strateji oyunu... Arası kesilmeksizin sürme... “Gelse bir araya vü mihr / Olmaz bir arada cehl ile şiir” (Ziya Paşa). 20 İstanbul Boğazı’nda Karadeniz’e doğru oluşan yüzey akıntısı... Tiyatro, sinema gibi yerlerde, sahnenin bulunduğu ilk kata ve burada bulunan koltuklara verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 İncelikli ve şiirsel bir anlatımla sahneye koyduğu “Sevdalı Bulut”, “Kafkas Tebeşir Dairesi”, “Simyacı” gibi oyunlarla tanınmış tiyatro yönetmenimiz... Dünyada yalnızca Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde yetişen, tadı salatalığa benzeyen ve turşusu yapılan bir meyve. 2 Hint mutfağına özgü, ezilmiş mercimekle yapılan bir yemek... Tarhana çorbasına verilen bir başka ad... Önü hendekli siper. 3 Rize’nin Ardeşen ilçesinde bir yayla... Bir Afrika ülkesinin başkenti... Civanperçemi bitkisinin yurdumuzda yetişen bir türü. 4 Çeşme zıvanası... Mersin’in bir ilçesi... Bir yasanın, bir kararın yürürlüğe girmesine karşı çıkma hakkı. 5 Kullanma süresi... Rize’nin Ça 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... yeli ilçesinde, Bizans dönemine ait bir kale... Hayat arkadaşı... Binlerce yıldır Anadolu’da ekilen bir buğday cinsi. 6 Yerküre’nin belli bir yerinde, düşey düzlemin ekvator düzlemiyle oluşturduğu açı... Rize ilindeki Kaçkar Dağları’nda bir yayla ve buzul gölü... “ olayım kalem tutan ellere” (Pir Sultan Abdal). 7 Bazı ülkelerde damıtık içkilere verilen ad... Ticarette, geciktirilmiş borçlar için kullanılan sözcük... Bir yarışın belirli uzaklığı kapsayan bölümlerinden her biri. 8 Ardahan’ın Göle ilçesinde bir kaplıca... Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Güney Afrika Cumhuriyeti’ne özgü, liköre benzer bir içki. 9 Şebeke... Adana’nın Kozan ilçesinin eski adı... Soğurulan iyonlaştırıcı ışınım dozu birimi... Mimarlıkta “sahın” anlamında kullanılan sözcük... Kaynağı antik çağlara dayanan kirişli bir çalgı. 10 Müslüman ülkelerde oturan Yunan asıllı kimse... Trabzon’un Akçaabat ilçesine özgü bir cins tel peynir... Çürük taş... Yurdumuzda kurulmuş yirmi bir köy enstitüsünden biri. 11 “Çocuk gönlüm kaygılardan ” (Orhan Veli)... Antalya’nın Kumluca ilçesinde antik bir kent... Boynun arkası. 12 Araplarda Müslümanlıktan önceki çağ... Akciğerlerin havayla şişerek aşırı derecede gerilmesi... Asya’da bir çöl. 13 Tarihöncesi dönemlerde İran’da ve Kuzey Hindistan’da yaşamış bir halk... “Deniz ufkunda bu sesleri nerden geliyor / Barbaros belki donanmayla seferden geliyor” (Y.K. Beyatlı)... 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya atom bombası atan ABD uçağının adı. 14 Bir zaman birimi... Yerip çekiştirme... Anadolu’nun yerel buğday türlerinden biri... Cinsiyet. 15 Kızana gelmiş köpek... Hokkabaz yardakçılarının giydiği bir tür başlık. 16 “Git, defol” anlamında argo sözcük... Türlü renklerde çiçekler açan bir kaktüs cinsi. 17 Güçlü ve beyaz bir ışık vererek yanan, hidrokarbonlu bir gaz... Grönland’ın başkenti. 18 Bir nota... Afrika zencilerinin çalı çırpıdan yaptıkları çardak gibi barınak... Tuzağa düşürülen şey. 19 Kışın soğukta hayvanları öldüren felaket... Üstü kapalı olarak anlatma... Ağrı’nın bir ilçesi. 20 Ürün henüz tarladayken pey verilerek yapılan satış... “Tefarikotu” denilen, sap ve yapraklarından keskin, kokulu bir yağ elde edilen otsu bitki. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Bir Yıldız, Bir El: TEZCAN ŞEN O bir Dünya Şampiyonu: İmp İkili, 2006. İtalya. O bir Avrupa Şampiyonu: Karışık İkili, 2009, Fransa. Adapazarı doğumlu Tezcan Şen’in Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünde okurken öğrendiği briç hem hobisi hem işi oldu. 30 yılı aşkın süredir yönetici, eğitmen ve profesyonel sporcu olarak bricin içinde. Ortağı Okay Gür ile ilk ve tek Dünya Şampiyonlarımız ve eşi Emine Şen ile ilk Avrupa Karışık İkili Şampiyonlarımız. vini yapmış olan pik Damını ata Koz kontrolünü rız, şimdi Doğu sıkışır, karo atar kaybetmeyin? sa yerdeki karo 8’li, trefl atarsa İmp, Herkes zonda, Dağıtan: Güney eldeki son trefl sağlanır. Eğer karoyu da Batı tutarsa bu kez treflini teklemek zorunda kalır ve ortağını empastan koruyamaz. Biz ¦ D4 ¦ J4 ¦ RV103 ¦ V63 de As trefle gidip trefl empası ya parak amacımıza ulaşırız. Şen’in masasında artırma şöy le gelişmişti: Z. Şengüler Tezcan Şen Batı Kuzey Doğu Güney 1Karo Pas 1SA 4Kör Kontr Herkes Pas Zafer Şengüler karo Asını atak etti, sonra pik Asını çekti, Şen tek sayı verince karo Rua ile devam etti. Kozcu çakıp Da ¦9 ¦ AR10962 ¦ D85 ¦ A74 Z. Şengüler Tezcan Şen Batı Kuzey Doğu Güney 1Kör 1Pik Kontr 3Pik 4Kör Herkes Pas Şen çifti Avrupa Şampiyonluğu madalyalarıyla ma doğru kör oynadı, Şen boşladı. Şimdi kozcu karoya çakarak ele gelse karoyu ve piki sadece Batı tutabildiğinden otomatik skuiz olacaktı. Fakat kozcu pike çakarak ele gelmeyi seçince savunmaya bir şans doğdu. Doğu pik Ruayı çıkıp, Asla devam etti. Oyunu planlayın. Analiz ve Çözüm: İkinci pike çaktıktan sonra AR körü çekip kör 10’luyu oynarsak Batı pik oynayarak bizi çakmaya zorlar ve kozlar 41 dağılmışsa sıkıntıya gireriz; Ba Şen’e yılın defans ödülü getiren el (2011) İmp DB zonda ¦ D10752 ¦D ¦ 8763 ¦ A106 ¦ AR93 ¦2 ¦ AR1054 ¦ V42 ¦ 864 ¦ A93 ¦ DV2 ¦ D753 ¦V ¦ RV1087654 ¦9 ¦ R98 Güneyden 4Kör oynanıyor, kont ratın batarsız olduğunu görüyor musunuz? Son 5 kâğıda şu şekil de girilir: İmp DB zonda ¦D ¦ ¦8 ¦ A106 ¦ R9 ¦ ¦ 105 ¦ V42 ¦ D10 ¦ ¦ 87 ¦ A106 ¦ ¦ RV108 ¦ ¦ R98 Bu durumda kozcu bir koz daha oynadığında yerden kâğıt atmakta zorlandı. Pik atarsa Doğu pik oynayarak, ka ¦8 ¦A ¦D ¦ D753 tının son kozunu alabiliriz ancak karo Asını çıkarttığımızda kozumuz kalmadığından savunma piklerini yapar. Son kozu almadan karo Asını çıkartmak istersek bu kez savunma bir tur boşlayıp çaka alabilir. Erkenden bir koz verirsek bu bizim koz kontrolünü elde tutmamızı sağlar. Onun için hemen Valeye doğru koz oynarız. Rakipler koz Damıyla alınca pike devam edip bizi uzun taraftan çakmaya zorlayamazlar, çünkü yerde de pik kalmadı artık. Olası trefl dönüşünü elden alır, kozları toplar ve karo Asını çıkartırız; sağlanan karoya da kayıp treflimizi atarak oyunu yaparız. İşte savunmanın dağılımı: ¦ ARV63 ¦ D873 ¦ 96 ¦ 93 ¦ 108752 ¦5 ¦ 1042 ¦ DV5 ¦A ¦ ¦ 10 ¦ V42 ¦8 ¦ ¦D ¦ D75 ¦ ¦ 65 ¦ ¦ R98 Şimdi koz çekildiğinde Batı ya trefli ya da karoyu bırakmak zorundadır, biz her iki durumda da yerden trefl 10’luyu atarız. Doğu da rahatça pik atar Son kozu çektiğimizde Batı karo atarsa biz de buna karşı hamle olarak da yerden göre ro atarsa karo oynayarak yerdeki tehditi temizleyecek ve skuizi öldürecekti; onun için trefl 10’lusunu debloke etti. Tezcan Şen iki defa boşlayarak yarattığı kontratı batırma şansını bu kez de dâhiyane bir hamle ile süsleyerek amacına ulaştı: Trefl Damını döndü. Artık skuiz için antre kalmamıştı. Şen’in 2011 İstanbul İkili’de yaptığı bu şahane savunma Uluslararası Briç Basın Birliği The International Bridge Press Association tarafından yılın defansı olarak seçildi. Haftanın Problemi İmp Zonsuz ¦ V4 ¦ A4 ¦ RV862 ¦ RV107 ¦ D852 ¦ R72 ¦ AD3 ¦ 643 Güney 1SA (1517) açtı, Kuzey 3’e yükseltti ve ortağınız kör Valeyi çıktı. Savunmayı planlayın. İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ Bhopal GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Hindistan’ın Bhopal kentini 1984 yılında bir Amerikan gaz şirketinin yol açtığı faciadan hatırlayabilirsiniz. 33 sene sonra bu sevimli şehir birbiri ardına düzenlenen dört uluslararası turnuvadan ilkine sahne oldu. 2128/Aralık/2017 tarihleri arasında düzenlenen turnuvayı 10 turda 8,5 puan alan Vietnamlı GM Nguyen Duc Hoa kazandı. 27) IM Yeoh Li Tan, GM Tran Tuan Minh, GM Suat Atalık, FM Dravid Shailesh, CM Dommaraju Gukesh, GM Adam Tukhaev 8 puan. 300 kişilik bir turnuvada ilk sıraları alabilmek için sağlam oynamanız gerekir. 6 galibiyet, 4 beraberlik iyi bir netice olarak gözükse de birinci olmak için riske girmek gerekir: GM Suat Atalık (2545)GM Alberto David (2571), Bhopal 2017, NimzoHint Savunması 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Ac3 Fb4 4.Af3 b6 5.Fd2!? Fb7 6.g3 00 7.Fg2 d6 8.00 Abd7 9.Kc1 Fc3 10.Kc3!?Yenilik Ke8 11.Fc1 h6 12.Ke1 a6 13.a4 Ka7!? 14.Ff1 Vb8 15.Fe3!? (15.Ah4 c5 16.g4! Konumun gereklerini yerine getirmeye daha uygun olabilir.) Ag4 16.Fc1 Agf6 17.Fe3 Ag4 18.Fc1 Beraberlik 0,50,5 Söz konusu hamle tekrarıyla beraberlik olduğunda daha mantıklı örnekler de olası: CM Dommaraju Gukesh (2362)GM Suat Atalık (2545), Bhopal 2017, İngiliz Açılışı 1.Af3 Af6 2.g3 b6 3.Fg2 Fb7 4.c4 c5 5.00 e6 6.Ac3 Fe7 7.Ke1!? (Bu hamle son yıllarda 7.d4 cd4 8.Vd4 ile Kirpi Sistemine giden yollara oranla rağbet görmekte.) d5 8.cd5 Ad5 9.e4 (9.d4 Ac3!? 10.bc3 Fe4,GM YermolinskyGM Atalık, San Francisco 2005 bu oyundaki rakibim doğmadan bir yıl önce oynanmıştı!) Ab4 10.d4 cd4 11.Ad4 Ac6 12.Ac6 Vd1! 13.Kd1 Fc6 14.a3 Ac2 15.Ka2 Kd8 16.Kd8 Fd8 17.b4 Ae1! 18.Fh1 Ad3 19.Fe3 Ff6 20.Kc2! (20.f4? Fc3 21.Kc2 Fb4! mümkün.) Ae1 (20...Ae5?! 21.Ae2 Şd7 22.f4 Ag4 23.Fc1 Beyaz için daha iyi olabilir.) 21.Kc1 Ad3 22.Kc2 Ae1 23.Kc1 Ad3 Beraberlik 0,50,5 Simetrik yapıların beraberliğe eğilimi bilinse de ilk hamle avantajına karşı zayıf rakipler açılışın gereklerini yerine getiremeyebilirler: GM Suat Atalık (2545)Reddy M Deepthamsh (1984), Bhopal 2017, Kırışmalı Slav 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Af3 Af6 4.cd5 cd5 5.Ac3 Ac6 6.Ff4 a6 7.Ae5 e6!? 8.e3 Fe7 9.Fd3 00 10.00 Fd7 11.Vf3 Kc8 12.Kac1 Aa5?! (Merkezden uzaklaşma.) 13.Fg5!?Yenilik (13.Vh3 g6 14.Fh6 Ke8 daha doğal.) h6 14.Ff4! (14.Fh6 gh6 15.Vg3 Şh8 16.Vf4 beraberlikten fazlasını vermez.) b5 15.Vh3 Ac4 (15... Ke8? 16.Fh6! gh6 17.Vg3 Şf8 18.Fg6! Siyahı kurtarmaz ama 15...b4 16.Fh6! (16.Ae2? Fb5!) bc3 17.Fg7! Şg7 18.Vg3 Şh8 19.Vh4 Şg7 20.Vg5 Şh8 21.Vh6 Şg8 22.f4! cb2 23.Vg5 Şh8 24.Kc8 Vc8 25.Ad7 Vd7 26.Vh6 Şg8 27.Kf3 varyantının masa başında bulunması zordur.) 16.Fh6! gh6 17.Vh6 Ad2? (17...Ae4 18.f4 Beyaza kuvvetli hücum verir.) 18.Vg5 (18.f4! Afe4 19.Kf3! Af3 20.gf3 hemen kazanırdı.) Şh8 19.Kfd1 Ac4? (19...b4! 20.Kd2 bc3 21.bc3 ve Beyazın atağı kuvvetlidir ama şimdi Siyah hemen kaybediyor.) 20.Vh6 Şg8 21.Ag4 Ae4 22.Ae4 de4 Siyah 23.Fe4? f5 umuyor. Beyaz oynar kazanır. 23.Af6! Ff6 24.Fe4 Siyah terk eder çünkü 24...Ke8 25.Fh7 Şh8 26.Fg6 Şg8 27.Vh7 Şf8 28.Vf7 mat. 10 Open turnuvalarda en önemlisi son turda kazanmaktır. Konumumuz GM Atalık(2545)Kunal (2352) partisinden. Durum Siyah için kötü ama sıkı bir savunma rakibi hataya sevk edebilirdi: 1...Ke6! 2.Kd8 (2.g3! Fc7 3.Kd5 Kc6 4.Kc5 Kc5 5.Ac5 kazanmalı.) Şg7 3.g3 Fc7 4.Kc8 Kc6 5.Ac3? (5.Ab2 Şf6 6.Ac4 Şe6 7.Kh8! tek şanstır.) c4! 6.b4 Şf6!!= 7.Kc7? Kc7 8.Ad5 Şe5 9.Ac7 c3 ve Siyah Vezir çıkar.1...Kc8?! (Siyah ilginç tuzağı gözden kaçırınca artık Beyazın işi kolay.) 2.g3 Fe5 3.Kd5 Fd4 4.b4! (4.Ac5?! Kc6 5.Aa6 Ka6! 6.Kd4 Ka2 7.b4 Kb2 8.Kf4! gereksiz bir incelik.) Kc6 5.bc5 Fg7 6.Şg2 (6.Kd6 Kd6 7.cd6 Şf8’e oranla daha basit olabilir.) Şf8 7.f4 Şe7 8.Şf3 Şe6 9.Şe4 Ff8 10.f5 Şf6 11.Ab6 (11. Kd7 içerdiği Şd5 fikriyle daha kolay kazanca gidebilirdi.) Şe7 12.Ad7 Fg7 13.Ab8 Kc8 14.Aa6 Fb2 15.Ab4 Fc3 16.a3!? (Zaman sıkışması içinde en basit varyantı seçmek gerekir.) f6 17.c6! Fb4 18.Kd7 Şe8 19.ab4 Kc6 20.Kb7! (20. Kh7?? Kc4 21.Şd5 Kb4=) Kd6 21.g4! h6 22.b5 Şd8 23.Kh7 Kb6 24.Kh6 Şe7 25.g5 Kb5 26.Kf6 (Çift geçer kolayca sonuca gider.) Kb4 27.Şe5 Kb5 28.Şf4 Kb4 29.Şf3 Siyah terk eder 10 C MY B