Katalog

Perşembe 28 Eylül 2017 kültür 16 EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Milattan önce 3 bin ile 2 bin yıllarına ait ‘Erken Bronz Önce ‘satıldı’ Çağı’eseriYortan Kabı, 50 yıl sonra ait olduğu topraklara döndü ancak eserin geri dönüş hikâyesi sonra ‘alındı’ trajikomik... Herakles lahdinden sonra, milattan önce 3 bin ve 2 bin yıllarına tarih lenen “Yortan Kabı” da 50 yıl sonra Türkiye’de sergileniyor. “Yortan kültü rü” tekniğiyle ya pılan ve pişmiş SELDA GÜNEYSU topraktan bir sürahi (testi) biçimindeki eser, 1960’lı yıllar da Türkiye’yi ziyaret eden İn giliz vatandaşı Thelma Bistop’a satılmıştı. Ayrıca Pisidia Anti okheia Antik Kenti’nde, Roma Dönemi’ne ait çok sayıda parça lanmış heykel ve mimari ka lıntılar ile adak stelleri (di kili taş), kabartma ve iki adet mermer heykele de ulaşıldı. Antik kentin 5 kilometre doğusunda bu lunan ‘Ay Tanrısı Men’in tapınağı ve kutsal alanı çevresinde ulaşılan hey kellerden giyimli kadın heykelinin başı bulunamaz ken, erkek heykelinin ise “Tanrı Apollon”a ait olduğu da tespit edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı, bir dönem yurtdışına kaçırılan ‘Boğazköy Sfenksi’, ‘Yorgun Her kül’ gibi tarihi eserlerin yurda dönüşünü sağlamıştı. Uzun süre yurtdışına kaçırılan tarihi eser lerin yurda dönüşü için diploma si yürüten bakanlık, bir süreden beri tarihi eserlerin yurda dönü şünün diplomasisini yürütme de “başarı gösteremedi.” Numan Kazıda ulaşılan heykellerden giyimli kadın heykelinin başı bulunamazken, erkek heykelinin de ‘Tanrı Apollon’a ait olduğu tespit edildi. ‘Yortan Kabı’ Kurtulmuş’un bakanlık koltuğuna oturmasının ardında da yeniden süreç hızlandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Kültürde geri kaldık” sözleri üzerine işe tarihi eserlerin yurda dönüşü ile başlayan bakanlık, ilk olarak Herakles Lahdi’ni Türkiye’ye getirdi. Ardından da ‘Erken Bronz Çağı’na ait olan ve tarihi milattan önce 3000 ile 2000’lere uzanan ‘Yortan Kabı’nın iadesini sağladı. Ancak ‘Yortan Kabı’nın geri dönüş hikâyesi trajikomik. Bir testi, binlerce yıllık tarih... ‘Erken Bronz Çağı’na ait olduğu saptanan ‘Yortan Kabı’, pişmiş topraktan bir sürahi (testi) biçiminde. Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmesine başlanan eser, 1960’lı yıl larda, Efes Örenyeri’ndeki bir dükkândan İngiliz vatandaşı Thelma Bishop’a satılıyor. Bishop, eseri “Türkiye’yi ziyaretinden anı kalması” gerekçesiyle alıyor ve böylece eser yurtdışına çıkarılıyor. Eser, Adam Partridge Müzayede Firması’na ‘mezat’ yoluyla satılmak istenirken, eserin “Türkiye’den çıkarılmış binlerce yıllık tarihi bir miras olduğunu” anlaşılıyor ve firma danışmanı Jason Wood eser sahibine aracılık ederek, Türkiye’nin Londra Büyükelçiliği’ne başvuruyor. ‘Yortan Kabı’nın Türkiye’ye iade edilmesini sağlıyor. Eser, 16 Ocak’ta Londra Kültür ve Tanıtma Müşavirliği’ne teslim ediliyor. Pisidia’dan Roma dönemi çıktı Öte yandan Isparta’nın Yalvaç ilçesindeki Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmaları sırasında Roma Dönemi’ne ait buluntular açığa çıktı. Milattan sonra 3. yüzyıla ait, çok sayıda parçalanmış heykel ve mimari kalıntılardan oluşan buluntuların yanı sıra adak stelleri (dikili taş), kabartma ve iki adet mermer heykele de ulaşıldı. Antik kentin 5 kilometre doğusunda bulunan ‘Ay Tanrısı Men’in tapınağı ve kutsal alanı çevresinde ulaşılan heykellerden giyimli kadın heykelinin başı bulunamazken, erkek heykelinin de ‘Tanrı Apollon’a ait olduğu tespit edildi. Dil Bayramı’nın 85. yılı kutlandı Dil Derneği, bu yıl 85’incisi kutlanan Dil Bayramı dolayısıyla bir etkinlik düzenledi. Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde Dil Derneği Başkanı Sevgi Özel’in yaptığı konuşmayla başlayan etkinlikte, Dil Derneği’nin 85. Yıl Onur Ödülleri Gökhan Adalı, Kâmil Özdemir, Yaşar Seyman, İlhan Taşcı, Gökçin Yalçın, Erkan Yücel ve Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen’e verildi. Dil Bayramı kapsamında bu yıl ikincisi verilen Cumhuriyet Halk Partisi’nin “CHP Bilim, Yönetim ve Kültür Platformu 2017 Türkçe Onur Ödülleri”nin bu yılki sahipleri ise Filiz Ali, Ahmet Say ve Genco Erkal oldu. Konuşmasında çağdaşlaşma ve uluslaşma sürecinde dil devriminin kritik bir öneme sahip oldu ğuna dikkat çeken Dil Derneği Başkanı Sevgi Özel, 1950’li yıllarda başlayan dil devrimine yönelik saldırıların 12 Eylül askeri darbesi sırasında artarak devam ettiğini ve bugünlerde zirveye ulaştığını söyledi. CHP Bilim, Yönetim ve Kültür Platformu’nun Türkçe Onur Ödülü’nü CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan’ın elinden alan tiyatro sanatçısı Genco Erkal, dilin sanatı, sanatın da dili geliştirici bir yönü olduğunu vurguladı. Sanat hayatı boyunca Türkçeyi en iyi biçimde kullanmak için özel bir çaba sarf ettiğini belirten Erkal, bu özen ve çabasının böyle bir ödülle karşılık bulması nedeniyle büyük bir mutluluk duyduğunu söyledi. Türküyle cazı birleştiren Minor Empire, Ankara’ya geliyor Türküleri cazla birleştiren Kanadalı grup Minor Empire 1 Ekim’de Ankara’da konser verecek. Çankaya Belediyesi’nin düzenlediği etkinlik, MEB Şura Salonu’nda 19.30’da gerçekleşecek. 2010 yılında gitarist ve prodüktör Ozan Boz ve vokalist Özgü Özman öncülüğünde Toronto’da kurulan grupta İsmail Hakkı Fencioğlu, Michael Occhipint, Didem Başar, Chris Gartner, Debashis Sinha, Sidar Demirer ve Selim Sesler gibi çeşitli milletlerden sanatçılar yer alıyor. Grup, ilk albümleri ‘Second Nature’ ile Kanada Folk Müzik Ödülleri ve Kanada Bağımsız Müzik Ödülleri’nde “En İyi Dünya Grubu” ödüllerini almıştı. Benim bir düşüm vardı: Çocuktum. Büyüyünce sevinç makinesi olacaktım. Çevremdeki herkesi sevindirecektim. Bunu nasıl yapacağımı bilmiyordum ama mutlaka yapacaktım. İlkokulda bu düşü terk etmek zorunda kaldım. Açları doyurmanın, çıplakları giydirmenin, yetim ve öksüz çocuklara anababa bulmanın yolunu öğrenememiştim... Orta ve lisede hayalim, yeryüzündeki tüm kitapları okumak, tüm tiyatroları, filmleri izlemek, tüm müzikleri dinlemekti. Böylelikle tüm kültürleri öğrenecektim. Bunu herkesle paylaşırsam, belki... Üniversite yıllarında artık tek hayalim vardı: Dünyayı değiştirmek! Ben ve arkadaşlarım, arkadaşlarım ve ben, yeryüzü gençleri, dünyayı değiştirecektik. Paris’teydim. ’68 Mayısı yakındı. Biliyordum: Biz dünyayı değiştirecektik! Başka bir dünya mümkündü: Savaşsız şiddetsiz, sömürüsüz bir dünya... Sevginin egemenliğinde... Emeğin en yüce değer sayıldığı bir dünya. Tek dayatma, dayanışma olacaktı. Tüketmeyi değil üretmeyi yaşayacaktık. Her insan sanatçı olabilecekti... İnanmıştım: Irkçılık, dincilik, etnikçilik, militarizm, maçoism, fanatizm ve fundamentalizm kökten dincilik gerileyecekti... John Lennon “Imagine” şarkı Gerçekler ve düşler sını söylediği yıl, Türkiye’de gazeteciliğe başladım. Dünyayı değilse de Türkiye’yi değiştirecektim. Mustafa Kemal Atatürk’ün açtığı yoldan, daha ileri, daha eşitlikçi, daha özgür bir ufka, aydınlığa götürecektik bu ülkeyi... Nasıl mı? Elbet sanatla! Sanatı herkesle paylaşarak, herkese musallat ederek, herkesin kılarak... Tiyatro kir tutmaz Sanatları içinde biri var ki, gönlümde apayrı hükümranlığı vardı: Tiyatro! İnsandan insana dolaysız gerçekleştiği, yani seyirci önünde var edildiği için... Nice değerli insandan, en çok Muhsin Ertuğrul’dan öğrenmiştim, tiyatro sahnesinin kir tutmayacağını... Sadece yaşamın her alanına ayna ya da büyüteç tuttuğu için değil... Sadece “katharsis” kavramı için, özdeşleşme, empati duyguları ve arınma sağladığı için de değil... Yalanla doğruyu birbirin den ayırdığı için seviyorum tiyatroyu. Sahici olanla sahte ve yoz olanı birbirinden ayırdığı için... Sorgulamamızı sağladığı için... Eleştirel düşünceye açıklığı için... Gerçeklerden daha gerçek, tüm hayallerimizden daha düşsel olduğu için seviyorum tiyatroyu... Tiyatroya gidenler aldatılamaz! Ha bire aldatıldım demez. Yine yanılmışım diyemez... İşte ben bu tutkuyla, düşler ve gerçeklerle yoğrulurken bir mucize yaşadık. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı kuruldu. Aynı yıl Abdi İpekçi önderliğinde arkadaşlarımla Sanat dergimizi çıkarmaya başladık. Nejat Eczacıbaşı, Aydın Gün, Şakir Eczacıbaşı’yla yürünen yollar... 45 yıl böyle geçti... Muzice diyorum çünkü cehaletin marifet; vasatlığın popülerlik; talanın ve yalanın kurnazlık sayıldığı bir ortamda düşünün ki, nitelikten ödün vermeyen, çağdaş ve evrensel değerleri yücelten, olanaksızı olur kılan bir kurum var: İKSV! Gerçekleştirdikleriyle, adeta bir Kültür Bakanlığı görevi yapıyor. Şimdi bu kurumdan Tiyatro Festivali Onur Ödülü’nü almak, hele hele Duygu Sağıroğlu gibi çok sevdiğim ve saydığım bir ustayla birlikte almak ba na sonsuz bir mutluluk veriyor. İKSV’nin tüm çalışanlarına ve Tiyatro Festivali’ne teşekkür ediyorum. Tiyatro Festivali’nin her yıl tekrarlanma kararını alkışlarken emeği geçenleri şimdiden kutluyorum. Hemen belirtmeliyim ki: Deminden beri benim hakkımda söylenen onca şeyi ben tek başıma yapmadım. Bugün aramızdan ayrılmış ya da hayatta olan, hep omuz başımdaki arkadaşlarımla birlikte yaptım. Onlara ve bana her daim destek olan aileme, eşime, çocuklarıma, torunlarıma teşekkürüm sonsuz. Benim güzel ülkem, kurulduğu günden beri çağdaş ve evrensel uygarlık, “muassır medeniyet” düzeyini yakalamaya çalışıyor. Bu güzelim ülkeden asla umut kesmeyeceğime; bu ülkenin karanlığa gömülmesini önlemek için sahne ışığından hep güç alacağıma söz vererek... Bu çok değerli ödülü bugün haksız yere hapsedilmiş meslektaşlarım, akademisyenler ve öğretim üyeleri adına alıyorum. HHH Sevgili okurlar: 4 gün önceki Cumhuriyet duruşmasından beri hastayım! Midemin bulantısı geçmiyor. Sözcüklerle anlatılamayacak sekiz saat... Anlatmaya kalksam yeniden kusmaya başlayacağım... Yazı yazamıyorum. Affınıza sığınarak, dün akşam, İKSV’nin Tiyatro Festivali Onur Ödülü’nü alırken yaptığım konuşmayı, bu köşeye koydum. TELEVİZYONEDİTÖR: DEMET YALÇIN Yayın Akışı 06.00 Güne Merhaba 10.00 Bugün 14.00 Bugün 15.00 Bugün 17.00 Günlük 18.00 Haber Bülteni 18.00 Ana Haber 21.00 Türkiye’nin Gündemi 24.00 Gece Haber 06.00 Gün Başlıyor 10.00 Güne Bakış 11.45 Spor Bülteni 12.00 Güne Bakış 13.00 Gün Ortası 17.00 Ajans 17 18.00 Ana Haber Bülteni 20.00 Açık ve Net 21.00 Teke Tek 24.00 Haber 10.40 Spor 11.45 Tekno Hayat 13.00 Öğle Bülteni 15.20 NTV‘ye Sorun 19.00 Akşam Haberleri 20.00 Ana Haber 21.00 Bugün Yarın 24.00 Gece Bülteni 09.45 Dizi: Adını Sen Koy 11.00 Duymayan Kalmasın 13.00 Balçiçek İlter ile Olay Yeri 18.45 Ana Haber Bülteni 01.30 Yerli Film: Çember 03.30 Dizi: Adını Sen Koy 07.00 Kanal D ile Günaydın Türkiye 14.15 Magazin D 16.15 Dizi: Arka Sokaklar 18.45 Ana Haber Bülteni 20.00 Dizi: Ver Elini Aşk 23.30 Dizi: Sevda’nın Bahçesinde 07.30 Güldüy Güldüy Show Çocuk 09.00 Zahide Yetiş’le 13.00 Yeni Gelin 15.00 Artık Susma 18.45 Ana Haber Bülteni 20.00 Güldür Güldür Show 00.15 Gece Hattı 07.20 Güne Başlarken Semra Topçu 11.00 Can Ataklı ile Yazıişleri 13.00 Elif Şentürk Haber Masası 18.00 Lale Arslan ile Ana Haber Bülteni 21.00 Rahmi Aygün ile Türkiye Gündemi 23.30 İsmail Dükel ile Günsonu 07.15 İsmail Küçükkaya ile Çalar Saat 10.00 Mehmet Özer ile Mutfakta 13.30 Sen İste Yeter 19.00 Ana Haber Bülteni 20.00 Dizi: Bizim Hikâye 00.30 Dizi: Kayıt Dışı 10.00 Müge Anlı ile Tatlı Sert 13.55 Dizi: Seven Ne Yapmaz 16.20 Esra Erol’da 19.00 Ana Haber Bülteni 20.00 Kanatsız Kuşlar 00.15 Nihat Hatipoğlu ile Dosta Doğru 07.55 Yeşil Deniz 12.45 Doktor Geldi 14.20 Böyle Bitmesin 16.20 Seksenler 19.30 Ana Haber Bülteni 20.00 KonyasporVirtoria Guimaraes 22.00 Yalaza 00.40 Leyla ile Mecnun 13.00 Haber 16.00 Güncel 18.00 Ekonomi Haberleri 18.15 Kültür Sanat 18.30 Günce 19.30 Doğru Seçim 20.00 Ana Haber 21.00 Beyaz Perdenin Notaları 22.30 İslam ve İnsan 11.00 Haber 12.15 Günün Dosyaları 14.00 Haber 14 16.00 Haber 16 17.00 Tele Ekonomi Raporu 19.00 Ana Haber 20.05 18 Dakika 21.00 Ayrıntılar 22.45 Günün Dosyaları 08.00 Aşkı Roman 09.30 Gençlik Başımda Duman 10.45 Emlak Avcıları 13.15 Yemekteyiz 15.15 Gerçeğin Peşinde 20.00 Güldür Güldür 22.00 Yerli Film: Dedemin Fişi 12.35 MY 600LB Life 13.25 Say Yes to The Dress 12.20 Min El Forn 16.45 Extreme Cheapskates 21.30 Venom Hunters 22.25 Ultimate Survival 23.15 İşler Güçler 11.00 Risk Yönetimi 14.00 Piyasa Hattı 15.00 Akıllı Para 20.00 Her Şey Bu Masada 21.00 Akustikname 22.00 Küresel Piyasalar 23.15 Charlie Rose 00.15 Her Şey Bu Masada 08.30 Kavak Yelleri 10.15 Adını Feriha Koydum 12.45 Yaprak Dökümü 15.00 Doktorlar 16.45 Doktorlar 19.00 Yarışma: Kelime Oyunu 20.00 Kanıt 23.15 Kanıt 23.45 Doktorlar 01.10 Doktorlar 03.00 Yarışma: Kelime Oyunu 09.00 Film: Yılbaşı Teklifi 10.45 Film: Keşke 12.30 Film: Aile Doktoru 14.15 Film: Starbuck 16.15 Film: Gereksiz 18.15 Film: Volkan 20.00 Sinemaskop 21.00 Film: Banliyö 13 22.45 Film: Stephan King Öldürülemez 00.45 Film: Chiko BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Abecenin bir ya da 1 birkaç harfini hiç kullanmayarak yazılan yazı (Halk edebiyatındaki 2 3 lebdeğmez denilen şiir türü bunun en güzel örneğidir). 2/ Yahudi 4 5 lerin ayırt edilmek için omuzlarına taktıkları sarı 6 kumaş... Yüzeni içeriye 7 çeken deniz akıntısı. 3/ Hamamböceği. 4/ Evin 8 damında biriken karları atmak için kullanılan bü 9 yük tahta kürek. 5/ Orta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Avrupa’da, Tuna’nın kolu olan bir ırmak... On iki hayvanlı eski Türk takviminde maymun yılına verilen ad. 6/ Molibden elementinin simgesi... “Arap yasemini” de denilen, güzel kokulu bir çiçek... Yiyecek bulamayan, yoksul kimse. 7/ Kişide ayın etkisiyle ortaya çıktığı düşünülen 1 AMED İ Y E K 2 RAPAN KOL 3 UVED YÜRE 4 S İ AHAR M 5 İ AMA L İ K A 6 YAR I C I UN 7 E R İ K YON T ruhsal bozukluk... Tanrıtanımaz. 8/ 8 A Z D A N D İ Ahşap zemin üzerine uygulanan bir 9 A N A F O R A N tür vernik... İstek, arzu. 9/ Afrika’da bir ırmak... Akdeniz’de, Napolyon’un sürgüne gönderildiği ada. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Gözyaşıyla ilgili olan. 2/ Bir peygamber... Serdar, başkomutan. 3/ Kuzey Amerika kökenli bir ceviz ağacı... Kayak. 4/ Önemli tarihsel olgu... Bir nota. 5/ Kırmızı meyveleri turşu ve reçel ya pımında kullanılan bir ağaççık. 6/ Hastalıklı, sakat... Kuzu sesi. 7/ Dağ sırtlarında davarların yatırıldığı düz ve kuytu yer... Sarp bölgede kurulmuş Kafkas dağ köylerine verilen ad. 8/ Bir nota... Kullanma süresi. 9/ Harita çıkarmaya yarayan aygıt. C MY B