Katalog

EKONOMİ Türkiye’nin ilk teknoloji lisesi açıldı Türkiye’nin ilk teknoloji odaklı lisesi olan Teknoloji ve İnsan Kolejleri (Tink), Sancaktepe’deki kampusunda eğitim ve öğretim hayatına başladı. Tink’in kurucusu Zeynep Dereli, okul da standart Anadolu lisesi eğitiminin yanı sıra dijital okuryazarlık, programlama dilleri, kodlama, mobil uygulama geliştirme, siber güvenlik, veri tabanı gibi dersler verileceğini söyledi. 8 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 24 Eylül 2017 Bu borcun altından kalkamazsınız Avrasya Tüneli’nden hediyeli çekiliş Söylediğine, kalben ne kadar inanıyor bilinmese de müstafi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, borçsuz bir belediye bıraktığı kanaatinde. O, öyle söyleyince İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) kurumsal sitesine baktım. Sitenin gayet görünür bir sekmesinde belediyenin 2017 bütçe belgesi duruyor. Daha ilk sayfalarda yazılmış: Gider: 18 milyar 500 milyon TL. Gelir: 13 milyar 600 milyon TL “Denge” başlıklı 3. maddesinde, aradaki 4 milyar 600 milyon TL’lik açığın net borçlanma ile kaynağı gösterilerek denklik sağlandığı belirtiliyor. 4.6 milyar TL’lik borçlanmayı merak eden çıkarsa, not düşelim: Bu tutarın 1. milyar 765 milyon TL’sinin iç; 2 milyar 834 milyon TL’si de dış borçlanmayla karşılanacağı öngörülüyor. Dış borçlanmanın tamamı da yabancı bankalardan. 1.8 milyar TL’lik iç borcun 268 milyon TL’si banka borcu, 947 milyon TL’si İller Bankası’na. Boğaz köprülerinden 27 milyon TL pay Bu arada gelir kalemi içinden bir başlık: Boğaz köprülerinden elde edilen geçiş ücretleri için İBB’ye aktarılacak pay tahmini: 27 milyon TL. Gelir hanesine 54 milyon TL de otopark geliri yazılmış. İBB’nin mali nitelikli borçları, alınacak kurumsal önlemlerle öyle ya da böyle ödenir. Fakat Topbaş’ın İstanbul’a borçları, ne yapsa ödenemez ağırlıkta. Betona boğulmuş şehre, bitmiş yeşile, beklenen ürkütücü deprem yarın olsa sığınılacak eski afet toplanma alanları yerine dikilen yapılara, yandaşları trilyoner etmiş kuleler yüzünden bitmesine yol verilmiş tarihsel siluete, tamamen kapanan ufka, katledilmiş on binlerce ağaca, evsiz kalmış insanlara yuvası dağılmış sincaplara tilkilere baksa bu ağırlığı hisseder mi? Kadir Topbaş Ticaret sicilinde bir başbakan imzası Türkiye Varlık Fonu (TVF) büyük iddialarla, kapalı bir kutu halinde kurulalı bir seneyi geçti. Yönetimi belirlendi, Ak Merkez’de lüks bir daireye taşındı. Rusya Varlık Fonu ile anlaşma imzaladı. OHAL KHK’leri marifetiyle kamu bankaları ve köklü kamu şirketlerini devraldı. Fakat ne üç yıllık strateji belgesini gördük, ne de yapılacağı söylenen bağımsız denetim raporunu. Bütün bu sis perdesi sürerken TVF Başkanı Mehmet Bostan iki hafta önce görevden alındı. Yönetim kurulu üyesi ve BIST Başkanı Himmet Karadağ vekâleten getirildi. TVF bir anonim şirket olduğu için bu operasyon Resmi Gazete’ye yansımadı. Görevden alma, vekâleten görevlendirme ve imza yetkilerine dair kararları Ticaret Sicil Gazetesi’nde gördük. Başbakan Binali Yıldırım ile Başbakanlık Müsteşarı Fuat Oktay’ın imzalarını taşıyan görevden alma ve vekâleten yürütme kararları 18 Eylül tarihli sicil gazetesinde yayımlandı. 22 Eylül tarihli Ticaret Sicil Gazetesi’nde de bir başka karar var. Eski başkan Bostan’ı yetkilendiren imza sirküleri iptal edilerek, imza yetkileri yeniden belirlenmiş. Şirketi borç ve sorumluluk altına sokacak işlemler, sözleşmeler, teklif mektupları niyeti belgeleri gibi işlemlerin imza yetkisi, Başkanvekili Karadağ’ın yanında yönetim kurulu üyelerinden herhangi birinin ortak imzasıyla temsil edilebilecek. Ha bu arada, bu son karar fiziki toplantı yapılmadan elden imza dolaştırılarak yapılmış. Kararda, Karadağ, Kerem Alkin, Yiğit Bulut ve Oral Erdoğan’ın imzaları var. Şimdi sıra Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın “Varlık Fonu’nu bizim yeniden organize etmemiz şart” dediği yeni organizasyonda. Avrasya Tüneli, AKP’nin “milletin cebinden beş kuruş çıkmayacak” dediği yapişletdevret projelerinden biri. Devletin günde 68 bin 500 araç geçiş garantisi verdiği tüneli yapıp işleten şirket ATAŞ. Yapı Merkezi ve Güney Kore’den SK E&C şirketlerinin kurduğu ATAŞ, Avrasya Tüneli’ni 25 yıl işletecek. Otomobil başına 4 dolar artı KDV geçiş üc reti sözleşmede var. Avrasya Tüneli şimdi bir yarışma düzenlemiş. Yarışmanın başlığı, “Avrasya Tüneli Kazandırıyor”. Tünel hikâyesini videoya çekip gönderecekler arasında yapılacak çekilişle tablet/cep telefonu ödülü verilecek. Bu yarışmanın, başta planlanan günlük 68 bin 500 araç geçmemesiyle ilgisi var mıdır sizce? Turkcell’den açıklama Turkcell, geçen hafta bu köşede yayımlanan “Sinyal üzere her türlü mecrada kullanma hakkına sahip” denilmiş. 2015’te Bebek’ten Turkcell’e İntihal Suç San Grafik’in Turkcell’e ihtarname laması” başlıklı yazıma açıklama göndererek “cayma talebi”nde bu gönderdi. lunduğu aktarılıyor. Turkcell açıkla O yazıda, Turkcell’in bugün var masında şu vurgu yapıldı: olmayan ilk logosu Sinyal Bebek’in “Şirketimiz tarafından haksız ve yaratıcısı San Grafik’in savcılığa hukuka aykırı bu talebe karşı Sinyal yaptığı suç duyurusunu değerlen Bebek logosu üzerindeki tüm hak, dirmiştim. menfaat ve yetkilerin ve eserde Turkcell, suç duyurusu belge değişiklik yapılması hakkı ile diğer sinden aktardığım bilgilerin “şirket manevi hakları kullanma yetkisinin itibarına zarar verecek yanlış ve şirketimize devrolduğu gerekçele yanıltıcı” olduğunu bildirmiş. riyle sözleşmeden caymanın haksız “Sinyal Bebek” logosu üze olduğunun tespiti talebi ile dava rinde “Fikir ve Sanat Eserleri açılmış, davanın 30.05.2017 tarihli Kanunu’ndan kaynaklanan tüm duruşmasında, davamızın kabulü mali haklar ve her türlü değişikliği ile San Grafik’in sözleşmeden cay yapmak da dahil olmak üzere her masının haklı ve geçerli olmadığı türlü mecrada kullanma hakkı, bi tespit edilmiştir.” zatihi San Grafik tarafından sınırsız Turkcell açıklaması üzerine ve süresiz olarak, bir sözleşme ile aradığım şikâyetçi şirketin yet ve belirli bir bedel mukabilinde kilileri, fikir ve sanat eserlerinde şirketimize devredilmiştir” denilen “cayma”nın tek yanlı irade beyanı açıklamada, “Turkcell’in Sinyal Be olduğunu, caymayı geçerli bulma bek logosunu her türlü değişikliği yan mahkeme kararınınsa istinaf yaparak kullanmak da dahil olmak aşamasında bulunduğunu bildirdi. Yarın Çağlayan’da olacağız. Cumhuriyet için yen arkadaşlarımız için. 11 aydır tutuklu, bırakın “terör ör “Bazıları bazı şeylerin bazı yer gütüne yardımcı olmak” gibi ağır lerde yayımlanmasını istemez. İş bir suçlama için maddi, elle tutu te o şeylere haber diyoruz” sözü lur somut “delil” göstermeyi, “O nün anlattığı, gazeteciliğe adan haber niye öyle, bu başlık niye mış hayatlar için Çağlayan’da ola şöyle” dışında soru yöneltileme cağız yarın. 22KuekzrkeitoyiknIoroamykli.ak..mfAoalm,toağnryaaf...... iİsçlianmyöi unseutlmsiegloikrtaDünyaEkonomisinden... dördüncübüyükekonomisi ir yandan ve ilişkilerin gün durumunda. Alman ekonomisi geçtikçe gerildiği, en bü sahip olduğu yüksek rekabet gü B Katılım bankacılığından sonra faize karşı olanlar için katıyük ekonomik ortağımız Almanya’da seçim, öte yanda Irak lım sigortacılığı hayata geçiriliyor. İş, katılım finans ilkeleriKürdistan Bölgesel Yönetimi’nin uluslararası baskıya karşın yapmayı ne uygun mu değil mi danışma komitesi karar verecekplanladığı bağımsızlık referandu mu... Her ikisi de Türkiye’yi çok yakından ilgilendiriyor. Ve her ikisi ile HTürkiye’nin ilişkisinde, siyaset ne yazık ki ekonominin önüne geçmiş durumda. Peki, bu iki bölgenin ekonomisi ne durumda? Küçük bir fotoğraf... cünü ve içinde yer aldığı küresel ağı, ileri düzey yenilikçi gücüne ve ihracat odaklı olmasına borçlu. Otomotiv sanayisi, makine ve tesis üretimi sanayisi, kimya sanayisi ile tıp teknolojisi gibi yüksek cirolu sektörlerde elde edilen yıllık cironun yarısından epey fazlası ihracat gelirlerinden oluşuyor. Türkiye ile başta Alman vatandaşlarının tutuklanması olmak üzere politik nedenler yüzünden temmuz ayında Türkiye politikasını yeniden yMoelrakdele’lvi aAmlmmanı?ya ile şekillendireceğini açıklamıştı. Turizmden yatırımların askıya alınmasına kadar bir dizi ekonomik önlem Almanya, 10 yıl önce Avrupa’nın lerin sonuncusu önceki gün açık hasta adamı olmaya doğru yol lanan “Hermes kredileri”ne ilişkin almaya başlamıştı. Artan işsizlik, oldu. Alman hükümeti Türkiye’de rekabet gücünün düşmeye başla faaliyet gösteren Alman firmalarına Dünya Ekonomisinden... yılları toplamında Almanya en fazla doğrudan yatırım yapan 6. ülke konumunda bulunuyor. IKBY’nin altyapısını Türk şirketleri kurdu ama... Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi son 10 yıl içinde çok ciddi yatırım aldı. Bunların önemli bir kısmı altyapı yatırımları oldu ve başı Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri çekti. Bölgede 1300 Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Havaalanları, hastaneler, okullar ve tabii petrol ve doğalgaz hatları... Iraklı Kürtler, Türkiye’nin güneydoğusundan Akdeniz’e ulaşan boru hattından ükümet, “katı ne getirme konusun lım sigortacılığı da yetersiz kalması sisteminin” işleyişin halinde şirket, yaşa de uygulanacak şart nan açığı likidite im ları belirledi. Başba kanı yoluyla kapata kan Yardımcısı Meh MUSTAFA cak. Şirket tarafından met Şimşek’in, “fa ÇAKIR likidite imkânı yoluy iz ve katılım ilkele la Risk Fonu’na akta ri hassasiyeti nedeniyle ge rılan tutar, ilerleyen dönem leneksel sigorta ürünlerine lerde fonda oluşan pozitif mesafeli yaklaşan vatandaş bakiyeden karşılanabilecek. lar için alternatif bir model” 4 Birbirini takip eden 3 olarak tanımladığı sistem yıl süresince likidite imkânı rılabilecek. 4 Katılım sigortacılığı fa aliyetinde bulunan şirketler, yaptıkları faaliyetlerin katılım sigortacılığı ile katılım finans ilkelerine uygunluğunun sağlanması ve takibi amacıyla şirket içerisinde danışma komitesi oluşturacak ya da bunun için dışarıdan hizmet alımı yapacak. 4 Danışma komitesi şir ması, tökezleyen bir eğitim sistemi, yönelik Hermes kredi ve yatırım de sigorta şirketi dönem so sunmak durumunda ka ket yönetim kuruluna bağ garantilerini 2017 yılında 1.5 milyar nunda hesap yapacak. Faz lan şirket; söz konusu du lı olacak. Dışarıdan hizmet Avro ile sınırlandırma kararı aldı. la bakiye katılımcılara da rumun gerekçelerini ve bu alımı yapılan danışma ko yaşlanan nüfus, kamu harcamaları bile AB limitlerinin ötesine geçmişti. Bugün ise Avrupa’nın hatta dünyanın en güçlü ülkelerinden biri. Bugün Almanlar sandığa gidecekler ve büyük olasılıkla Alman Şansölyesi Merkel 4. kez seçilecek. Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Siyasi istikrarı besleyen bir ekonomik başarı var ortada. 2008 krizi unutuldu bile. Ekonomisi sekiz yıldır kesintisiz büyüyor. İstihdam, ihracat, vergi gelirleri rekor kırıyor. İşverenler ekonomiden memnun. İleri düzeyde yenilikçi ve ihracat odaklı olan Alman ekonomisi geleceğini “Sanayi 4.0.” üzerine kurdu. Almanya araştırmageliştirme (ArGe) alanına yılda yaklaşık 80 milyar Türkiye için Hermes garantileri hacmi 2015 yılında 2.1 milyar Avro iken,  2016 yılında 1.1 milyar Avro’ya düştü. 2017 Ağustos sonu itibarıyla sekiz ayda sadece 350 milyon Avro’luk Hermes garantisi verildi. Almanya’nın bu tutumu Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Türkiye’de yaklaşık 6 bin 800 Alman şirket faaliyet gösteriyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 37 milyar Avro tutarında. Türkiye, Almanya’nın ihracat yaptığı ülkeler arasında 15’inci sırada yer alıyor. Almanya 2016 yılında Türkiye’den yüzde 6.1’lik artışla 15 milyar 400 milyon Avro’luk ithalat gerçekleştirmiş, Türkiye’ye 21 milyar 900 milyon Avro’luk ihracat yapmıştı. Almanya, Türkiye’nin en önemli ticaret ortağı konumunda bulunuyor. Almanya, 2016 yılında Türkiye’nin ihracatında birinci sırayı alırken ithalatında Çin’in ardından ikinci sırada yer aldı. Türkiye Ekonomi Bakanlığı’nın web sitesinde yer alan verilerine günde 550 bin varil petrol ihraç ediyor ve gelirinin büyük bölümünü böyle sağlıyor. Ancak 2014 yılından beri, eşzamanlı olarak hem petrol fiyatlarının düşmesi hem de IŞİD saldırıları ve Suriye’den kaçan mültecilerin sığınması nedeniyle bölge derin bir ekonomik krizin içine gömüldü. Yaklaşık 4.5 milyon nüfus var ve bunun 1.5 milyonu devletten aldığı maaşla geçiniyor. Altyapı harcamalarının ödemelerini zamanında yapamıyor, kamu çalışanlarının ücretlerini ödemekte zorlanıyor. Bağdat yönetiminden gelen bütçe de kısılmış durumda. İşsizlik ve yoksulluk diz boyu. Üniversiteler kuruluyor ama mezunlarının önemli bir kısmı işsiz. Bağdat yönetimi ile IKBY arasındaki sürtüşme yabancı yatırımcıları da etkilemiş durumda. Irak Petrol Bakanlığı’nın Kuzey Irak’taki Bölgesel Kürt Yönetimi ile anlaşma yapan ğıtılabileceği gibi danışma komitesinin onayıyla başka şekillerde de değerlendirilebilecek. Şirket yönetimine bağlı olan danışma komitesi, şirketlerin faliyetlerinin katılım sigortacılığı ile katılım finans ilkelerine uygunluğunu değerlendirecek. Ancak şirket yönetimine bağlı olan komiteden, “bağımsız” karar vermesi beklenecek. Hazine Müsteşarlığı’nın yayımladığı Katılım Sigortacılığı Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği ile getirilen düzenlemeler özetle şöyle: 4 Katkı primi ödemeleri ile bunlardan kaynaklanan gelirlerin biriktirilmesi ve tazminat ve/veya birikim ödemeleri ile yasal yü durumun giderilmesi için alınacak tedbirleri Hazine Müsteşarlığı’na sunacak. 4 Tazminat ve reasürans/katılım reasüransı ödemeleri, acente komisyon masrafları ve yasal yükümlülükler dahil olmak üzere, sigorta faaliyetleri ile ilgili bütün masraf ve komisyonlar risk fonundan katılımcılar adına şirket tarafından karşılanacak. 4 Şirket, katılımcıların birikim amaçlı katkı primi ödemelerinin ve bunların katılım finans ilkelerine uygun yatırım araçlarından elde edilen getirilerinin takip edildiği katılımcı yatırım fonunu da yönetecek. 4 Şirket, her dönem sonunda bakiye hesaplaması yapacak. Bakiyenin fazla mitesi de doğrudan şirket yönetimine raporlama yapacak. Yönetmeliğe göre danışma komitesi “başta şirket yönetimi olmak üzere bütün paydaşların etkisinden uzak ve bağımsız şekilde” karar alacak. l ANKARA Mehmet Şimşek Avro yatırım yapıyor. göre 2016 yılında Türkiye dış tica yabancı şirketleri kara listeye alma kümlülükler de dahil olmak vermesi durumunda, bu Almanya ülkeler arası kıyasla rette ihracatının yüzde 9.8’si olan kararının bunda büyük etkisi var. üzere yapılan harcama ve tutar; katkı primlerinin mada, Avrupa Birliği’nin (AB) en büyük ekonomisi ve ABD, Çin ve Japonya’dan sonra dünyanın 14 milyar dolar değerindeki kısmı Almanya’ya yaptı. Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 20022017 Gazprom’dan, Chevron’a, Exxon Mobil’den Total’e kadar birçok şirketi etkiliyor bu durum. giderlerin karşılanması için Risk Fonu oluşturulacak. 4 Risk Fonu’nun yasal ve düşürülmesi için kullanılabilecek. Gelecekteki öngörülemeyen riskler idari yükümlülüklerini yeri için ihtiyat fonuna ay C MY B