Katalog

Salı 18 Temmuz 2017 sağlık 12 [email protected] EDİTÖR: SİBEL BAHÇETEPE TASARIM: EMİNE BİLGET AAA ölümcül olabilir Karın bölgesindeki ana damarın sessizce büyümesi sonucu oluşan Abdominal Aort Anevrizmasi (baloncuk), teşhis edilemeden patlarsa ölüme neden olabilir Her yeni gün, yeni bir başlangıç demek. Siz de sağlığınız adına yeni başlangıçlar yapabilir siniz. İlk yapmanız gereken bedenini zi tanımak ve ciddi sayılabilecek belir tileri önemsemek. Unutmayın ki ken dinizde gözlemlediğiniz belirtiler her hangi bir hastalığın bulguları olabilir. Bazı hastalıkların belirtileri erken his sedilirken, bazı hastalık lar kendisini çok geç gös terir. Tıpkı Abdominal Aort Anevrizmasi (AAA) gibi. Karın bölgesinde ki ana damarın sessizce SİBEL BAHÇETEPE büyümesi sonucu oluşan balon, teşhis edilemeden patlarsa oluşan kanama ölüme yol açabilir. Uzmanlar, sırtta, kasıkta, kalçada veya bacakta ağrı, ka rından alınabilen güçlü nabız, bulantı gibi belirtilere dikkat edilmesi gerekti ğini belirterek “Anevrizmanın çapı 5.5 cm üzerinde ise açık veya kapalı ameli yat yöntemi tercih edilir” dediler. Aort anevrizmasını, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini Avrasya Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Rıza Cenal ile konuştuk. 150 bin insan ölüyor n Aort anevrizması nedir? Aort, kalbin sol karıncığından çıkan ve tüm temiz kanı vücuta dağıtan ana damardır. Çapı göğüs içinde ortalama 2.5 cm ebatındayken, karın içinde ortalama 2 cm’dir. Göğüs içindeki kısmına torakal, karın içindek kısmına abdominal aort denir. Aort anevrizması, en basit anlatımıyla bir atardamarda, damar çapının normalden yüzde 50 daha fazla genişlemesine yol açan bir cins balonlaşma olarak tarif edilebilir. Torakal aort çapı yaklaşık 3.5 4 cm’i, abdominal aortanın çapı 3 santimetreyi aşarsa balonlaşma teşhisi konulur. Abdominal aort çapının 3 santimetreden biraz geniş olması ciddi bir risk yaratmaz. 5 4 Bu hastalıkta kimler risk altında? 4 Ailesinde bu hastalığı olanlar 4 İleri yaştakiler 4 Sigara kullananlar 4 Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterolü olanlar 4 KOAH hastaları 4 Genetik bazı hastalıkları taşıyanlar Doç. Dr. Ali Rıza Cenal, hastalığın 60 yaş üzeri erkeklerde ölüm sebepleri arasında 9. sırada olduğunu söyledi. yılda bir ultrason ile takip edil ha önce anevrizması oldu mesi önerilir. Dünyada her yıl ğu bilinen ya da bilinme 150 bin insan aort anevrizması yen bir kişi ani gelişen şid nın yırtılması sonucu ölmekte detli sırt ve karın ağrısı ile dir. Erkeklerde 3.5 kat daha faz beraber bayılma, tansiyon la görülmektedir. yüksekliği ya da düşüklü ‘Vakit kaybetmeyin’ ğü durumunda yırtılma akla gelmeli hemen hastane n Hastalığın belirtileri ne ye başvurulmalıdır. dir? n Hastalık tanısı nasıl Anevrizma olan hastala konulur? rın yüzde 70’inde herhangi bir şikâyet saptanmamakla çoğu za Doç. Dr. Ali Rıza Cenal Genelde anevrizmalar pek fazla şikâyete neden man tesadüfen fark edilmektedir. En olmadığı için çoğu kez yapılan incele sık görülen belirtileri ise şöyle: Böğür melerde tesadüfen saptanır. Tanısında de veya sırtta zonklama şeklinde ve en basit yöntem ultrasonografidir. Ult ya derinde hissedilen ağrı, kasıklarda, rasonografi anevrizmaların tanısında kalçada veya bacaklarda ağrı, karından basit, hızlı, ucuz ve güvenilir bir yön alınabilen güçlü nabız, az miktarda ye temdir. Ultrasonografi ayrıca toplum mekten sonra bile gelen doygunluk da anevrizmalar için çok iyi bir tara hissi, bulantı ve kusma. Aort anevriz ma aracıdır. Anevrizma tedaviyi plan ması göğüste olursa ise göğüste ve sır lamak için başka yöntemlerde kullan tın üst kısmında aniden ortaya çıkan maktadır. Bunlar bilgisayarlı tomogra keskin ağrı, nefes darlığı, yutkunmada fi, manyetik rezonans ve anjiografidir. ve nefes almada güçlük görülebilir. Da Anevrizma tanısında en önemli de tay çaptır. Anevrizma çapı 5.5 cm altında ise takip altına alınır. Yaşam tarzı önemli Anevrizmanın büyümesini engelleyen faktörler; sigaranın bırakılması, kilo vermek, tansiyonu normal sınırda tutmak ve varsa şeker hastalığının kontrol altına almak gibi önlemler olarak sıralanabilir. Ancak damar genişliği 5.5cm üzerinde ise o zaman tedavi planına geçilir. Bunlar açık ameliyat yöntemi veya kapalı ameliyat yöntemidir. Açık ameliyat: Anevrizmanın klasik cerrahi yöntemi ile genişleyen damarın suni bir damar ile değiştirilmesidir. Kapalı ameliyat yöntemi (Evar/ Stent): Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte yeni girişimsel tekniklerden biri de stenttir. Bu işlemde anestezi altında kasıktan özel bazı kateterler ile damarın içine girilip, anevrizmanın olduğu bölgeye suni stentdamar yerleştirilmektedir. Türkiye umut oldu Romanya’da yaşayan ve yumurtalık tümörü tanısı konulan tıp fakültesi öğrencisi Maria Robu Alina, Türkiye’de yapılan ameliyat ile sağlığına kavuştu Romanya’da tıp fakültesinde 3. sınıf öğrencisi olan 22 yaşındaki Maria Robu Alina, şiddetli karın ağrısı şikâyetiyle gittiği hastanede yumurtalığında tümör olduğunu öğrendi. Alina, hemen ameliyat edildi ve tümörü alındı. Ancak patoloji sonuçlarında Alina’nın yumurtalıklarındaki tümörünün özel bir tip olduğu ortaya çıktı. Alina, nadir olan bu tümörün tedavisi için Türkiye’ye gelmeye karar verdi. İstanbul’a gelen ve doktorlarla görüşen genç doktor adayı, ikinci kez ameliyata alındı ve sağlığına kavuştu. ‘Moralim çok bozulmuştu’ Alina, geçen yıl sonu karnında bir şişlik ve karın ağrısı şikâyetiyle doktora gitti. Şubat ayında ise ultrasona giren Maria, “Ultrasonda 20 cm büyüklüğünde bir kitle olduğunu öğrendim. MR’a girdim. Kitlenin diğer organlarıma baskı yaptığını söylediler. Daha sonra Romanya’da bir cerrahla görüştüm ve ameliyata alındım. Patoloji sonucuna göre yumurtalığımda tümör olduğunu ve bir jinekolojik onkoloji uzmanının sonuçlarımı görmesinin iyi olacağını söylediler. İkinci ameliyat konusunda kararsızlardı ve ne yapacaklarını bilemediler” dedi. Bunun üzerine araştırmalara başladığını ve Türkiye’ye gelmeye karar verdiğini kaydeden Alina, şöyle devam etti: “Normalde sınavlarım olduğu için sınavlarım bittikten sonra Türkiye’ye git Doç. Fatih Güçer Kapalı yöntemle ameliyat olan 22 yaşındaki Alina (sağda) “Tümör var dediklerinde moralim bozulmuştu. Ameliyat oldum, şu an çok iyiyim” dedi. meyi planlıyordum ama nüks (yeniden hastalığın ortaya çıkması) olduğu için bir an önce geldik ve ameliyat oldum, şu an çok iyiyim. Tümör var dediklerinde moralim çok bozulmuştu. Bu konuda çok fazla uzman olmadığı ve araştırabileceğim bir kitap da olmadığı için zorlandım. Bu durum Romanya’da da çok nadirmiş, 2 kişide varmış. Türkiye’ye geldiğimde hastalığımla ilgili pek bir şey bilmiyordum. Doktorum anlattı ve moral verdi.” Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Güçer ise hastanın Romanya’da Tıp Fakültesi’nde okumasına karşın sorularına yanıt bulamadığını belirterek, “Romanya’da yumurtalık kisti nedeniyle ameliyat olmuş ve çıkan patoloji sonucu ‘müsinöz borderline over tümörü’ dediğimiz tipte bir tümör olduğu anlaşılmış. Hastamızın Romanya’da başvurduğu birçok hekim böyle bir şeye ilk defa rastladığı nı ya da çok nadir olduğunu, bu konuda fazla bilgileri olmadığını belirtmiş. Hastamız da tedavi alternatifleri ararken araştırmış ve bize başvurmaya karar vermiş” dedi. ‘Çocuk sahibi olabilir’ Alina’da görülen tümörün nadir bir tümör olduğunu kaydeden Güçer, özetle şunları söyledi: “Romanya’da gerçekleştirilen ameliyatta yumurtalık alınmamış. Sadece kist alınmış. Hastanemizde ilk ameliyatta çıkan patoloji sonuçlarını tekrar incelettik. Müzinöz borderline over tümörünün bağırsak sistemine benzeyen tipte olduğunu gördük. Bu tip tümörlerde muhakkak aynı zamanda apandisitin de alınması gerekiyor. Kisti alıp yumurtalığı bırakmışlar ve kist 3 ay sonra tekrarlamış. Burada en sağlıklı şey bu yumurtalığın alınmasıdır. Çünkü bu tip tümörler yüzde 90 tek taraflı olurlar, sadece kist alınmasıyla tekrarlama riskleri çok yükselir. Biz de incelemelerimiz sonucunda hastamıza yumurtalığının, apandisitinin ve karın zarının alınması gerektiğini ifade ettik. Alina, ileride çocuk sahibi de olabilir. Sonuç olarak hastaya laparoskopik bir ameliyat yaptık. 1 buçuk saat süren laparoskopik cerrahi sonrasında hastanın durumu gayet iyi. Bu işlemden sonra tümörün tekrarlama riksi çok düşük. Hastamız için bu konu kapanmıştır. Bundan sonra yalnızca kontrollere gelecek.” Engellilere park engeli Adıyaman’da engelli rampalarına hatalı park eden araçlar nedeniyle engelliler zor anlar yaşıyor. Tekerlekli sandalye ile ilerleyen engelli yurttaşlar, kaldırımların engelli rampalarına park edilen araçlar nedeniyle ilerleyemiyor. Engelli yurttaşlar, araç sürücülerinin park konusunda hassas davranmalarını belirterek, yetkililerin denetimlerini sıklaştırmasını istiyor. l ADIYAMAN/İHA GözÜNÜZDE kuruluK VARSA Göz kuruluğu hastalığı, gözde gözyaşı salgısının yetersiz olması veya kalitesiz olması olarak tanımlanıyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Şeyda Atabay, çeşitli nedenlerle gözyaşı salgısının azalabildiğini belirterek “Gözde batma hissi, refleks olarak aşırı sulanma, ağrı, yanma, görmede bulanıklık oluşturmaktadır. Diyabet, uzun süreli kontakt lens kullanma, uyku düzeninin bozuk olması, uzun süreli bilgisayar ve telefon ekranı kullanma gibi nedenler göz kuruluğuna yol açabilir” dedi. Bel ağrısını önlemenin 9 kuralı Her 100 kişiden 80’i bel ağrısı çekiyor Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Coşkun Akalın, bel ağrısının toplumdaki görülme sıklığının yüzde 80’lere çıktığını belirterek, basit ama etkili önlemlerle bel ağrısından korunmanın mümkün olduğunu söyledi. Akalın, bel ağrısından koruyacak 9 önlemi şöyle sıraladı: 1. Ağır nesneleri kaldırmayın: Mümkün olduğunca ağır nesneleri kaldırmaktan kaçının. Eğer bunu yapmanız gerekiyorsa, sırtınızı dik tutun ve belinizi sağa, sola veya öne bükmeyin. 2. Yerden bir şey alırken bacaklarınızı bükün: Bu sayede yük bacaklarınıza dağılacağı için beliniz korunacaktır. 3. Uzun süre ayakta durmayın: Uzun süre ayakta durmanız gerekiyorsa arada dinlenmeyi ihmal etmeyin. 4. Doğru sandalye seçin: Eğer oturarak çalışıyorsanız sandalyenizin yüksek ve sert ayarlanabilir bir arkalığı olmasına özen gösterin. 5. Ortopedik yatak kullanın: Yatak satın alırken ortopedik olanları seçmeye özen gösterin. 6. Fazla kilolarınızdan kurtulun: Ağrılardan korunmak için fazla kiloların verilmesi gerekiyor. 7. Her 2 saatte bir mola verin: Trafikte geçirilen saatler ya da uzun yolculuklar bel ağrılarını artırıyor. Bunun önüne geçmek için her 2 saatte bir mola vermeye özen gösterin. 8. Yüksek topuklu ayakkabı tercih etmeyin: Ağırlık merkezinin kaymasına ve belin gerginleşmesine neden olabileceği için bu tarz ayakkabıları giymemeye özen gösterin. 9. Egzersiz yapın: Fiziksel kondisyonunuza uygun bir egzersiz yöntemi seçerek bunu düzenli hale getirmek bel kaslarını güçlendirebileceği gibi duruşu da düzeltiyor. l ADAHA/İHA Çocuklarda TV izleme alışkanlığı Televizyonun çocuklar için ilgi çekici olduğunu belirten Uzman Psikolog Merve Demir, çocuklar da televizyon izleme alışkanlığına dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Demir, “Televizyondaki parlak renkler, hareketler ve sesler bebeklikten itibaren çocukların dikkatini çeker. Anne babalar tarafından seçilen, yaş düzeyine uygun programlar çocuğun yeni bilgiler öğrenmesine yardımcı olabilir. Ancak televizyonun bilinçsiz kullanımı çocukların gelişiminde olumsuz etkiler oluşturur” diye konuştu. Tatile çıkmadan önce bilgilenin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkla rı Uzmanı Dr. Özlen Kaya Çardak, çocuklarla tatil yaparken yaş grubuna göre dikkat edilecek şeylerin de değiştiğini söyledi. 02 yaş dönemi çocuklarda 10 günden daha uzun tatillerin çocuk için endişe verici olduğunu kaydeden Çardak “02 yaş arası çocuklu tatillerin genelde 57 gün sürmesi idealdir. Daha uzun süre anne babadan ayrı kalmak küçük çocuklarda huzursuzluk yapabilir” dedi. l DHA C MY B