Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 16 Temmuz 2017 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Eşik”, “Aşk Tahtı”, “Akşama Doğru” gibi kitaplarıyla tanınmış şairimiz... Bir tiyatro oyununun perde aralarında seslendirilen serbest biçimli beste. 2 Kimi gemilerin pruva direkleri üzerinde yer alan, gözcülerin nöbet tutmaları için yapılmış yer... Yuvarlak taneli ve ekşi bir üzüm cinsi... Japon lirik dramı. 3 Tuzağa düşürülen şey... İlişkin, değgin... Arapların giydiği hasırdan örülmüş bir başlık... Bir soru sözü... Serbest meslek adamlarını içinde toplayan resmi birlik. 4 16. yüzyılda yaşayan ve kehanetleriyle tanınan Fransız astrolog... Eski Türklerde arpa, buğday, darı gibi tahıllardan yapılan içkiye ya da bozaya verilen ad... İsrail’in plaka imi. 5 Fransız edebiyatına özgü, sekiz dizeden oluşan bir şiir türü... Bir renk... Kuzey Amerika’da yaşayan, iri boynuzlu bir geyik... Eskiden Yahudilerin ayırt edilmek için omuzlarına taktıkları sarı kumaş. 6 Hububat tozu... Tarlada suyu akıtmak için yapılan tahta oluk... İslam düşüncesinde Farabi’yle başlayan Aristotelesçi felsefe geleneğinin en yetkin temsilcilerinden biri olan ünlü filozof ve hekim... Küçük mağara. 7 Satrançta özel bir hareket... Suyu, işleme ve dağıtım tesislerine iletme... 18891927 yılları arasında yaşayan ve simgeci özelliklerin egemen olduğu yapıtlarıyla tanınan ressamımız. 8 Bir nota... Cömert... Rey... Saniyede bir jullük iş yapan bir motorun güç birimi. 9 Salgın hastalık... Ferit Edgü’nün bir öykü kitabı... Cezayir’de doğan ve Arap müziğiyle Batı müziğinin karışımı olan müzik türü... Marangozların delik açmakta kullandıkları bir araç. 10 Ekolojide, bir canlının varlığını sürdürebildiği yaşama ortamının en küçük birimi... “Yakalama, tutma” anlamında argo sözcük... Fovizm akımının öncüsü olan ünlü Fransız ressam. 11 Büyüklere özgü söz ve davranış Bu haftaki bulmaca ödülü Kırmızı Karanfil Reşat Enis Yordam Kitap 2 TEMMUZ 2017 1631 KAZANANLAR: Cemil Sarısoy, Nesim Niso Toledo, İsmail Akyol, Volkan Çilingiroğlu, Türker Koç, İZMİR, Selami Demirkıran, BARTIN, S. Semra Larçın, Ali Çöllüoğlu, ANTALYA, Neşe Özgüner, Mehmet Ali Çıra, Emine Yiğitoğlu, Ayşe Çığ, Esma Bahar Mete, ANKARA, Akın Çamcı, ZONGULDAK, Orhan Keskinsoy, MUĞLA, Sadettin Maraloğlu, MERSİN, Hilmi Yakut, Ceylin Duru Karakılavuz, KIRKLARELİ, Oğuzhan Süer, İSTANBUL, M. Şadi Yücel, BOLU, Binali Emre, Baki Süha Nal, KOCAELİ, Ali Akif Saydam, A. Dinçay Bahçeci, ADANA, Sabahat Dizman, TEKİRDAĞ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 02.07.2017 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte L. Panitch ve G. Leys’in hazırladığı Günümüzde Şiddet Ya Barbarlık Ya Sosyalizm (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 YALÇ I NTURA P Y GMA L İ ON 2 AMAUTA ÇAPARAL PO ME 3 VAY I RA KAME İ P SALA 4 UÇ KURU S U Ş İ KESTE E LA 5Z AĞ TOR F L ANE T PR İM 6G E UZO DAKAR M Ş AP M 7ÖFOR İ AU EZ İ D İ L ER HE 8 R EN LEY UR TE E RATO 9 EBAB İ L ÖV E L EME Ç D ENK 10 Y O Y O DARABA EDEM İ K O 11 F K İ E V S K İ E T İ K GRAD 12 T O P A L C A A Ç E L E R O M A C A 13 U B A N G İ AR KARN I YAR I K 14 F İ GA AR İ DA S E 15 F TA AD İ ERT İ K 16 A H U ARAVUL OTA 17 H A N A F U D A M İ M A R 18 İ L ME SA MEME L İ 19 Y E G A N E GUCAR İ 20 E F E AKROT E R Kİ ları olan çocuk... Yarı memnunluk anlatan bir ünlem... Yumurtadan yeni çıkmış ve henüz ayakları oluşmamış yavru kurbağa... Bir nota. 12 Notada durak işareti... 19671971 yıllarında İstanbul’da yayımlanan haftalık sosyalist dergi... Eski Mezopotamya halklarının ay tanrısı... Çin’de aydınların ve devlet memurlarının yazdığı şiirlere verilen ad... Çok değerli bir akvaryum balığı... İki tarla arasındaki sınır. 13 Doğu Karadeniz yöresinde akarsuların üstüne kurulan bir tür ilkel teleferik... Tanzimat döneminde eski edebiyatın değerlerini savunmasıyla tanınmış, şiirlerini “Şerâre”, “Füruzan” gibi kitaplarında toplamış şair ve yazarımız. 14 130 dirhem ağırlığında eski bir tahıl ölçüsü... Ankara yöresine özgü kıymalı bir börek cinsi. 15 Yarık, yırtık... Yankı... Bir konuda birinin inanmasını sağlama. 16 Süryani takviminde sekizinci ay... Yeniçeri aylıklarına yapılan zam... Asya ile Avrupa’yı ayıran dağ sırası. 17 Çin felsefesinde bütün varlıkları oluşturan ağırlıksız töz... Kilis iline özgü bir zeytin cinsi... Kesilen ağacın yerde kalan kütük dibi. 18 Konya ilinde bir baraj... Dans... Genellikle ahşap zemin üzerine uygulanan bir tür vernik. 19 Dört kişi arasında 48 kartla oynanan bir iskambil oyunu... Bir göz rengi... Bir nota. 20 Trabzon’un Araklı ilçesinde bir yayla... Ankara’nın Elmadağ ilçesinin eski adı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Babalar ve Oğullar”, “Avcının Botları”, “Bahar Seli” gibi romanlarıyla tanınmış Rus yazar... II. Dünya Savaşı sırasında Ankara’daki İngiliz Büyükelçiliği’nde çalışırken Almanya hesabına casusluk yapan Arnavut asıllı Türk vatandaşının takma adı. 2 İtalya’da bir kent... Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı... Kaygusuz Abdal’ın kimi şiirlerinde kullandığı mahlası... İlaç. 3 Civa elementinin simgesi... Bir nota... Basmakalıp söz ya da görüş... Arap harflerinin en çok kullanılan el yazısı biçimi... Myanmar’ın eski başkenti. 4 Ankarakeçisinin, yünü kahverengi ya da siyah olan türü... Şöhret... Eski bir Türk sanatı olan kâğıt oymacılığına verilen ad... Aşının tutması için yinelenmesi. 5 Kenya’nın başkenti... İpekli bir 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... kumaş cinsi... Asya’da yaşayan yabanıl bir keçi. 6 “Akdeniz anemisi” de denilen kansızlık hasta lığı... Bir cetvel türü... Macun... Nazi partisinin hücum kıtasını simgeleyen harfler. 7 İlave... İstanbul’un eski adlarından biri... “Exodus”, “7 Numaralı Mahkeme”, “Çaresizler” gibi romanlarıyla tanınmış ABD’li yazar. 8 Osmanlılar döneminde Avusturya’dan gelen bir cins kumaş... Yüce, yüksek... “İnsanda bulunmaz bu suret / Melek midir bu hüsnü mah dediler” (Emrah)... Pearl Buck’ın bir romanı. 9 Sütün yüzünden toplanan yağlı katman... Bir şeyin özünü oluşturan ana öğe... Belirli bir iş ya da hizmeti başarabilecek güçteki en küçük askeri birlik... Mercan resifleri üzerinde oluşan, çoğunlukla kumlu ve küçük düz ada. 10 Kararsızlık ve eyleme geçememe biçiminde görülen istenç bozukluğu... Hastalığın verdiği acıyla kıvranmak... Avrupa’da bir başkent. 11 Eski Mısır inanışında ana tanrıça... “Âlem çiçek olsa arı ben olsam / Dost dilinden tatlı bulamadım” (Pir Sultan Abdal)... Önü hendekli siper... Hıristiyanlıkta, tözsel bakımdan ayrı olarak kabul edilen üç tanrısal kişiliğin her biri... Ender, seyrek. 12 İyi, hoş, güzel... 19. yüzyıl Osmanlı tarihine ilişkin araştırmalarıyla tanınan, aynı zamanda “Türkiye Cumhuriyeti Tarihi” adlı kitabı da yazan tarihçimiz. 13 Polonya’da, yedi yüz elli bin insanın öldü rüldüğü Nazi toplama ve imha kampı... Müzikli ve danslı sahne gösterisi... Kadın erkek birlikte oynanan bir halkoyunu. 14 Sözcük türetmek ya da sözcüğün görevini belirtmek için kullanılan biçim verici ses... Ucu yanık odun... Üstü kapalı olarak anlatma... Sinema filmlerinin çekimi sırasında kullanılan tahta. 15 “ aldı özge ateşimizden şerâb ü gül / Peymâne söylesin bunu gülzâr söylesin” (Y.K. Beyatlı)... Uluslararası Çalışma Örgütü’nün kısa yazılışı... Kuzu derileri üzerindeki yağları ve fazlalıkları temizlemede kullanılan iki kulplu bıçak. 16 Kendini beğenme, bencillik... Kemiklerin yuvarlak ucu. 17 Genişlik... Bir dileği yerine getirme... Erzincan yöresine özgü, “karaerik” de denilen üzüm cinsi. 18 Yapısına girdiği sözcüğe “hayvan” anlamı katan yabancı önek... Güneydoğu Anadolu’da yetiştirilen bir koyun cinsi. 19 Eskiden Avrupa’da kentler arasında yolcu taşımakta kullanılan at arabası... Aktinyum elementinin simgesi. 20 Kalay oksit katılarak donuklaştırılmış ya da kemik tozu katılarak yarı donuk hale getirilmiş cam... İlerisini düşünerek acelesiz iş görme. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com ÖNCE PLAN! İmp KG zonda D:Güney İlk Kart! ¦ V74 ¦ ARDV ¦ AD ¦ ADV7 ¦ AD5 ¦ 853 ¦ 10753 ¦ 1042 Güneydesiniz, ortağınızın kuvvetli 1trefl açışına 1karo dediniz. Batı araya 1pik sıkıştırdı, Kuzey 2pik ile cuebid etti. Doğu pas geçince siz mütevazı pik değerlerinizle 3SA’ya sıçradınız. Ortağınız sizin yer oyununuza insanın yüreğini parçalayacak bir şekilde güvenerek bir asınızı da öğrendikten sonra 7SA diyor. Atak pik 10’lu. (Batı bu durumda R109’dan açılmaz diye düşünüyoruz.) Her ne kadar dört el açık olarak bile 13 löveye ulaşmak zor olsa da şimdi göreviniz ortağınızın güvenini boşa çıkarmamak. İyi şanslar! Analiz ve Çözüm: Önce dışardaki puanları plase edelim. Ataktan pik Ruasının Doğuda olduğunu çıkarımını yapmıştık, piki beşli olduğuna göre Doğunun pik Ruası ikinci turda düşmeli. Böylece üç pik yapıyoruz. Dört kör lövemiz zaten hazır. Dışardaki kalan yedi puan da araya giren Batıda olmalı. Öyleyse empaslarımız çalışıyor, çalışmıyorsa zaten yapabileceğimiz bir şey yok. Tek sıkıntımız ele geçişimizin az olması. Buna rağmen iki antre ile bile çok şeyler başarabiliriz. Önce karo empası yapar, sonra trefl empası yaparız. Trefl 33 ise 10lu ile başlayarak, Batıda ikili ise küçük trefle başlayıp trefl Asını çekerek treflden dört löve yapıyoruz. Bu da bizi 13’e getiriyor. Şimdi yanıtlamamız gereken iki soru bizi bekliyor: 1.Treflin Batıda kaç tane olduğunu nasıl bileceğiz? 2.Trefl Batıda dörtlü ise şansımız yok mu? Yanıt 1:İlk eli pik Dam ile kazandığımızı düşünüyoruz. Hemen karo empası yapıp karo Asını ve körleri çekip elden bir karo atıyoruz. Batının beş pikini biliyorduk. Karoya ve köre verdiği kartlardan bu renklerdeki sayısını da öğrendik, geriye kalanlar bize trefl sayısını verecek! Varsayalım ki Batı ikinci karoya Ruayı veya Valeyi ver sin ve son üç köre üç pik atsın. Bu noktada kalan kartları yerleştirelim ve 2.yanıtımızı da verelim. Evet, trefl Batıda dörtlü ise de şansımız var: Şimdi Batıda ve Doğuda dapik tek kaldığından Valeyi ezerek ele geliyor ve trefl empası yapıyoruz. Pik 5’li ile ele gelirken aşağıdaki diyagramda görüldüğü üzere Batı sıkışıyor. ¦4 ¦ ¦ ¦ AV7 ¦ ¦ ¦V ¦ R96 ¦ ¦ 10 ¦ 86 ¦8 ¦5 ¦ ¦ 10 ¦ 104 Karo Valeyi atarsa da trefl defos ederse de 13 löveye ulaşıyoruz. Bu problemde en kritik hamle ilk elde yerden pik 7’liyi vermektir. Bu bize hem bir antre yarattığı gibi hem de skuiz kâğıdını çektiğimizde doğru elde kalmamızı sağlıyor. Eğer Batı piki ikili tutar karo veya trefl yerse de kontratı yapmamızı engelleyemiyor. İmp Zonsuz D: Batı Haftanın Problemi ¦ A1073 ¦ R4 ¦ AD5 ¦ V842 ¦ D98642 ¦ AJ9 ¦6 ¦ D65 Batı Kuzey Doğu Güney 2¦* kontr herkes pas pas 4¦ *Zayıf iki:610 puan, 6’lı kör Atak: Karo 10’lu. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ Hintli GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Hindistan satrancın beşiği, bunu tahtadaki Fil figüründen de anlayabilirsiniz. Ne var ki Hintliler Anand çıkana kadar satrançta geri kalmışlardı. Son yıllarda bilhassa kurumların verdiği sponsorluklarla bu büyük ülke de satranca yatırım yapmaya başladı. Bana soracak olursanız bilhassa son 25 yılın satrançta en büyük gelişme gösteren iki ülkesi Çin ve Hindistan.İş o raddeye vardı ki open turnuvalarda genç Hintli oyuncular korkulu rüya haline geldiler. İşte bu haftaki oyunlar Gümüş Göl ve Niş Açık Turnuvalarında 5 gün içinde oynadığım 3 genç Hintliye karşı: GM Suat Atalık (2525)Gupta Prithu (2155), Veliko Gradişte 2017, Yarı Slav Savunması 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Af3 Af6 4.Ac3 e6 5.e3 (5.Fg5 en mantıklı hamle ama turnuvanın son turunda 13 yaşındaki genç Hintliye karşı daha değişik bir yol izledim.) Abd7 6.Vc2 Fd6 7.b3 00 8.Fb2 e5!? (8... b6 daha sağlam.) 9.h3 (Ukrayna asıllı Leton GM Kovalenko’ya ait olan bu fikir varyanta değişik bir hava getirdi.) e4 10.Ad2 a6 11.g4! h6 12.Fe2 b5 13.h4 Fb7 (13...g5? 14.hg5 hg5 15.Ace4! de4 16.Ae4 Fb4 17.Şf1 Ae4 18.Ve4 Af6 19.d5!) 14.g5 Ah7! (14... hg5? 15.hg5 Ah7 16.f4!) 15.gh6 Normal reaksiyon 15...g6 Siyah için kötü. Turnuvada IM normunu bu turdan evvel garantileyen Prithu bilgisayarvari bir yol seçiyor: 15...gh6! 16.000 (16.Ace4! de4 17.Ae4 bilimsel açıdan daha doğru olabilir ama pratikte bu tarz konumlarda bilgisayarı alt edememe ihtimaliniz yükselir.) f5 17.f3 b4 18.Kdg1 Şh8 19.Aa4! (Ac5 Siyahın arka sıra taşları arasındaki iletişimi bozacak.) Ve7 20.f4!? Kg8 21.Ac5! Kg1 22.Kg1 Adf6 23.Vd1 Kg8 24.Kg8 Şg8 25.Vg1 Şf7 26.Ab7! (Kırışılan kötü Fil bile olsa savunmaya yardım ediyordu.) Vb7 27.Af1 Şe6? (27... Af8 28.Ag3 Vd7 29.c5 Fe7 30.Fa6 Ag6 kötünün iyisiydi.) 28.Vg6 Vf7 29.Vf7 Şf7 30.Ag3 Şe6 31.c5 Fc7 32.Fa6 Af8 33.Fb7!? Ag4 (Müşkül durumda naksimum direnç!) 34.Şd2 Af2 35.Fc8! Şf6 36.Af5 Ad3 37.Fa1! (Uzun diyagonal taktik olarak açılmaya müsait.) h5 38.Ag3! Af4 39.Ae4 Şe7!? (39... de4 a) 40.ef4 Ff4 41.Şe2 Şe7 42.Fb7 Şd7 43.d5 cd5 44.Fd5 e3 45.Fd4 kazanır, b) 40.d5 Fe5 41.Fe5 Şe5 42.ef4 Şd5! 43.Ff5! Şd4 44.Şe2 e3 45.Şf3 de kazanır.) 40.ef4 Ff4 41.Şd3 de4 42.Şe4 Fg3 43.Fb7 (43. d5) Şd7 (43...Fh4 44.Fc6 Ff6 45.Şd3 Ae6 46.Şc4 h4 47.Şb4) 44.d5 cd5 45.Şd5!? Ag6 46.Fc6 Şc7 47.Fe8 Ae7 48.Şc4 Fh4 49.Fe5 Şb7 50.Fh5 Fe1 51.Ff3 Şc8 52.Fe4 Şd7 53.Şb5 Fc3 54.Fc3 Terk çünkü 54...bc3 55.Şc4 son eri alır.10 Tilburg 1997’de devrin Dünya Gençler Şampiyonu Tal Shaked’e karşı oynadığı yeniliği daha önemli bir oyuna saklayamamasının yarattığı hezeyanla Kasparov yaptığını ‘Atom Bombasıyla kuş avlamak’ olarak nitelendirmişti. İşte benzer bir durum: GM Suat Atalık (2525)Tickoo Sahil (2234),Niş 2017,Vezir Gambiti,Blackburne Varyantı1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.Af3 Fe7 5.Ff4 00 6.e3 b6!? Siyahın seçimi 6...Abd7 ve 6...c5’den sonra gelen en önemli hamle. 7.cd5 Ad5! 8.Ad5 Vd5!;7. Fd3 dc4! 8.Fc4 Fa6!; 7.Kc1 c5! varyantı refüte edemeyen devamyolları. 7.Va4!Yenilik (Hiç oynanmamış olan bu hamlenin 7.Vc2’ye oranla farkı Aa6b4 yolunun üstünde olmayışı.) dc4!? (7...c5 8.Kd1 Fb7 9.dc5 bc5 10.cd5 ed5 11.Fc4! Fc6! hazırlığımın odak noktasıydı.) 8.Vc4!? (8.Fc4 Fb7 9.Kd1 a6! baktığım konumlara dönüşür.) Aa6! 9.Kd1 (9.Ae5?! Ab4 10.Ac6 Ac6 11.Vc6 Fd7 12.Vc7 Vc7 13.Fc7 Kac8 14.Fe5 Fb4 15.Fa6 Fc3 16.bc3 Kc3 17.Ff6!? gf6 18.Şd2 Ka3!’in iyi olmadığına kani olmam zaman aldı.) Fb7 10.Fe2 (10.e4?! Ab4! 11.a3 Ac2 12.Şd2 Ae4! 13.Şc2 Af2) Vc8 11.00 c5 12.Kc1! cd4 13.Vd4 Vc5 (13...Kd8!? 14.Ad5 Ad5 15.Kc8 Kac8 kompanzasyon.) 14.Ab5 Vd4 15.Afd4 Kfd8 16.a3 (Bu köşede daha evvel de belirttiğim üzere sadece hazırlık yapmak bir şey ifade etmez, devamı da gelmeli.16.Ac7 Ac7 17.Kc7 Kd7 18.Kfc1 Fd8!=) Ad5 17.Fe5! Ac5 18.Kfd1?! (18.b4) a6 19.Ac7 Kac8? (19...Ac7 20.Fc7 Kdc8 21.Fb6 Aa4!=) 20.Ad5 ed5? (20...Kd5? 21.Ff3 Ke5 22.Fb7 Siyah Kalenin konumundan ötürü kazanır ama 20...Fd5! 21.b4 Ab3 22.Ab3 Fb3 23.Kd8 Kd8 erkaybına rağmen mücadeleye devam eder.) 21.Fg4! ve Beyaz oyunu 50. hamlede kazandı. Satrançta başarı sadece neticeye bağlı kalmaz, birçok değişken üzerinden incelenir. O yüzden heba olduğuna inandığım bu yenilik gibi, Dünya Gençler Şampiyonalarının müdavimi Rakesh Kumar Jena’ya kazandığım partinin rakibimin kötü oyunu yüzünden ehemmiyeti yok! C MY B