Katalog

DUNYA İran’dan gövde gösterisi İran’da Ordu Günü dolayısıyla düzenlenen askeri geçit töreni, füze ve silahların gösterildiği gövde gösterisine dönüştü. Tahran’da Ayetullah Humeyni türbesi önünde düzenlenen törende, Rusya’dan alınan S300 füze savunma sistemleri de görücüye çıktı. Mattis’ten Riyad çıkarması ABD Savunma Bakanı James Mattis, Ortadoğu turuna Suudi Arabistan ile başladı. Mattis, Yemen krizine yönelik Washington’ın tarafların BM’nin aracılığı ile barış görüşmelerine geri dönülmesini istediğini söyledi. Öte yandan Suudi ordusuna ait bir helikopter dün Yemen’de düştü, 12 asker öldü. Çarşamba 19 Nisan 2017 Yazarımız yıllık izninin bir bölümünü kullandığından yazılarına ara vermiştir. dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ 13 Trump’ın acelesi var USULSÜZLÜK İDDİALARI AB’den şeffaf soruşturma çağrısı Avrupa Birliği’nden Türkiye’ye referandumdaki usulsüzlüklere karşı şeffaf bir soruşturma yapılması çağrısı geldi. Avrupa Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas, “Tüm tarafları itidale ve yetkilileri gözlemcilerin bulduğu usulsüzlük iddialarıyla ilgili şeffaf soruşturma başlatmaya çağırıyoruz” dedi. Schinas, “Türk yetkililere referandum sonrasında mümkün olan en geniş mutabakat zeminine ulaşma çağrısında bulunuyoruz” ifadesini kullandı. İdam kararının getirilmesi halinde ise “bunun kırmızı çizgilerin en kırmızı” olacağını belirtti. 26 Nisan’a işaret Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani de sığınmacılar ve IŞİD’le mücadele konusunda birlikte hareket ettikleri Türkiye ile diyaloğun sürdürülmesi gerektiğini, ancak idam cezasını getirmesi halinde ülkenin, AB perspektifinin dışında kalacağını söyledi. La Repubblica gazetesine konuşan Tajani, Türkiye’ye kapıları tamamen kapatırsa Avrupa’nın kendi kalesine gol atacağını da ifade etti. AGİT’in ön raporunun endişe verici olduğunu ve bu bulguların kesinleşmesi halinde Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sert bir mesaj vermek zorunda kalacaklarını belirterek şu Nazarbayev’den laiklik vurgusu Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazar bayev, Cumhurbaşka nı Tayyip Erdoğan’a re ferandum sonucuyla ilgi li kutlama mesajı gönder di. Sputnik’in haberine gö re, Nazarbayev sonuçlara ilişkin Erdoğan’ın aldı ğı desteğe öv güde bulunur ken diğer yan dan da şu ifa deleri dikkat çekti: “İnanı Nazarbayev yorum ki yönetiminizdeki Türkiye Cumhuriyeti sağ lam toplumsal irade çerçe vesinde laik bir ülke olarak kalacak. İnanıyorum ki Tür kiye küresel politikada cid di konumda bir ülke olarak kalacak ve bölgede istik rarın korunması için daha fazla katkı sağlayacak.” ifadeleri kullandı: “Ön rapordaki suçlamaların kesinleşmesi halinde AP, 26 Nisan’daki oturumda Türkiye üzerine tartışmaya hazırdır.” Tajani, “Gazetecilerin ve binlerce insanın tutuklanması gibi konularda sesimizi yükseltmeliyiz” vurgusu yaptı. Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen de Bild’e verdiği demeçte “Türkiye’deki gelişmeler bizleri zorlamakla birlikte, NATO dışındaki bir Türkiye ile ilişkilerin, NATO üyesi Türkiye ile ilişkilerden daha kolay olacağını kimse sanmasın” diye konuştu. “Türkiye ile demokratik ve açık toplumla ilgili görüşlerimizi NATO bünyesinde daha yoğun tartışabiliriz” görüşünü dile getirdi. kDaeymboetktriasirDeyışfoebrruaamnsıdnlaudrmaı: AKP hükümetinin kılpayı kazandığı anayasa referandumunun sonuçları dış basında yankılanmaya devam ediyor. Guardian gazetesi editoryal yazısında referandumda onaylanan anayasa değişikliklerinin Türkiye’yi “100 yıl sonra yeniden sultanlığa dönüştüreceğini” savun rilen makalede, “Nihai sonuçlarla Erdoğan’ın zaferi değişmeyecek; Türkiye dengesiz ve intikamcı bir adamın eline kalacak. Dünya da, on yıllar boyu Avrupa’yla Müslüman dünya arasında hayati önemde bir köprü görevi görmüş bir ulusun, demokratik yapı ve değerlere böylesine az saygı duyan bir kişinin yönetiminde istikrarlı ve refah içinde bir geleceği olup olmayacağını merak edecek” ifadeleri kullanıldı. v‘Kaaavtgead iyor’ NATO ül kelerinden, Erdoğan’ın “otok ratik eğilimlerini yatıştırmak için İstanbul’da “hayır” cephesinin protestoları önceki gece de sürdü. ellerinden geleni yapması gerektiği” çağrısı ya du. Yazıda, “Türkiye, ne ka pıldı. Independent’ın dene dar hırslı ve ısrarcı olsa da, yimli Ortadoğu yazarı Pat tek bir adamın bünyesinde rick Cockburn, referandu toplayamayacağı veya dar ma ilişkin “Erdoğan’ın re bir yere sıkıştıramayaca ferandum zaferi Türkiye’yi ğı kadar karmaşık bir ülke. çok sayıda düşmanı için av Direniş yeniden başlayabi haline getirecek” başlık lir” yorumu yapıldı. lı analizinde, “Otokratların ‘İntikamcı...’ New York Times gazetesi ise başyazısında “Türkiye’de demokrasinin kaybettiğini” yazdı. Usulsüzlük iddialarına yer ve yönetimlerinin karşısındaki gerçek tehlike iç ve dış düşmanlarının onlara karşı birleşmesidir” diye yazdı. Financial Times ise “Erdoğan reform değil kavga vaat ediyor” dedi. ‘Referanduma ilişkin gözlemcilerin raporlarını bekliyoruz’ diyen ekibine karşın ABD Başkanı’ndan Erdoğan’a işbirliği vurgusuyla tebrik telefonu geldi Anayasa referandumuna ilişkin uluslararası gözlemcilerin ilk değerlendirmelerinde sürece geçerli not çıkmazken Washington yönetimi içinde Ankara’ya yönelik farklı tutumlar dikkat çekti. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yanı sıra Beyaz Saray Sözcüsü, önceki gün referandum sonuçlarına ilişkin ilk açıklamalarında “AGİT’in nihai raporunu bekleyeceğiz” vurgusu yaparken geç saatlerde Başkan Donald Trump’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı telefonla arayıp tebrik ettiği haberi gündeme yansıdı. Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, görüşmede Trump’ın İdlib’de kimyasal saldırı iddialarının ardından ABD’nin Suriye üssünü vurmasına yönelik Türkiye’nin desteğine teşekkür ettiği, ikilinin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın yaptığı eylemlerden sorumlu tutulması gerektiği konusunda hemfikir oldukları kaydedildi. Görüşmede IŞİD’le mücadele konusunun da le konusunda Türkiye ile yakın işbirliği içerisinde olacağını söy leyen Trump’ın, “Dostluğumuzu önemsiyorum, beraber yapacağı mız birçok önemli iş var” dediği aktarıldı. Görüşmede Trump’ın referanduma ilişkin Erdoğan’ın iyi bir kampanya yürüttüğü gö rüşünü dile getirdiği de belirtildi. Trump, Paskalya Yortusu çerçevesinde Beyaz Saray’da çocukları ağırlarken balkona Paskalya tavşanıyla birlikte çıktı. Gözler Suriye ve Irak’ta IŞİD’e yönelik nihai operasyonlara çevrilip Washington’ın Rakka’ya geniş taarruz için referandum ele alındığı ifade edildi. sürecini bekleyeceği yorum ç‘Boekraişbimerizyavpara.c..a’ k ları geçmişte gündeme gelmişti. Trump’ın yakın ekibinin referandum sonuçlarına ilişkin temkinli Ardından da dün Cumhurbaşkan açıklamalarının aksine Erdoğan’a lığı kaynaklarınca görüşmeye iliş destek veren çıkışı ise dikkat çekti. kin ayrıntılar duyuruldu. Buna gö Trump’ın telefon görüşmesi önce re, Suriye’de gerçekleştirilen ha sinde ABD’den referanduma ilişkin va saldırılarına Türkiye’nin des ilk açıklama Dışişleri Bakanlığı Söz teği için Erdoğan’a teşekkür eden cüsü Mark Toner’den gelmişti. To Trump, “Rejimin saldırılarına daha ner, “Türkiye hükümetinden, oyları fazla sessiz kalamayız” dedi. Ayrı ne olursa olsun tüm yurttaşların hak ca Suriye, Irak ve PKK ile mücade ve özgürlüklerini korumasını bekli yoruz” demiş, “AGİT’in nihai raporunu bekliyoruz” ifadesini kullanmıştı. ‘Raporu bekleyeceğiz’ Ardından ise Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer basın toplantısında, “ABD Başkanı, uluslararası gözlemcilerin Erdoğan’a sınırsız yetkiler veren referandumda usulsüzlük yapıldığına ilişkin raporlarla ilgili kaygısı var mı” şeklindeki bir soru üzerine şu yanıtı verdi: “Anladığım kadarı ile uluslararası bir komisyon değerlendirmesini yapıyor ve 1012 gün içinde bir rapor açıklayacak. Bunu bekleyeceğiz, bırakalım onlar işini yapsın.” “Trump, Erdoğan’ın tüm güçleri ele geçirmiş olmasına ilişkin ne düşünüyor” sorusuna da Spicer’ın yanıtının, “Türkiye’de bir seçim yapıldı ve insanlar bu seçimlere katılarak oy verdi. Yönetim sistemine ilişkin değerlendirmelerden önce gözlemci komisyonunun çalışmasını tamamlamasına izin vermek gerek” olduğu kaydedildi. Kaarıyyıoprlalarrın...ı Suriye’de hükümet ve cihatçı gruplar arasında varılan anlaşma doğrultusunda hafta sonunda İdlib’deki Fua ve Kefraya kasabalarından tahliye sırasında yarısından çoğu çocuk 120’yi aşkın kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırıda yaralananların tedavileri sürüyor. Birçoğu İdlib yakınlarında kurulan merkezlerde bekleyişini sürdürürken kimileri de yaşanan kaos sırasında kaybolan, hastanelere kaldırılan yakınlarının izini sürmeye çalışıyor. Bu arada YPG’nin ana bileşenini oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Rakka’nın IŞİD’den kurtarılmasından sonra yönetimi devralması amacıyla sivil bir konsey kurulduğunu duyurdu. Konsey için altı aydır hazırlık yapıldığı, “Rakka’nın nasıl yönetileceği konusunda önde gelen aşiret üyeleriyle de görüşüldüğü” belirtildi. May ‘erken seçim’ dedi Brexit çerçevesinde AB ile resmen pazarlığa oturacak olan Britanya Başbakanı, parlamentodan güçlü destek peşinde. AB’den çıkış (Brexit) kararı alan Britanya’da Muhafazakâr Partili Başbakan Therasa May, erken seçime gidilmesi çağrısı yaptı. Daha önceki açıklamalarında 2020’de yapılması planlanan seçimlere ilişkin süreçte değişikliğe gidilmeyeceği yönünde demeçler veren May’in dün sürpriz dönüşü Londra’nın yanı sıra çıkış görüşmelerine hazırlanan AB cephesinde de yankı buldu. 8 Haziran’ı istedi Avrupa’da gözler bu hafta sonu Fransa’da yapılacak, ardından ey lülde Almanya’da gerçekleşecek se çimlere çevrilirken Londra da sandı ğı gösterdi. Britanya Başbakanı, er ken seçim için önü müzdeki 8 Haziran’a işaret etti. Gerekçe olarak AB ile yapıla cak müzakerelere el leri daha güçlü, par lamentoda bu konuda tek ses olarak gide Theresa May bilme amacını koydu. Seçime gitmede nihai karar parlamentoda. Britanya’da hal kın önemli bir bölümü AB’den çıkış kararına karşı tepkili. Bu çerçevede de parlamentoda Brexit süreci konu sunda ciddi görüş ayrılıkları olduğu biliniyor. May de dünkü açıklama sında “Önümüzdeki yıllarda istikra rın sağlanmasının tek yolu bu seçim Göçmen kartı yine sahnede Fransa’da 23 Nisan’da ilk turu düzenlenecek olan cumhurbaşkanlığı seçimlerine günler kala anketlerde oy kaybeden aşırı sağcı Ulusal Cephe’nin adayı Marine Le Pen, göçmen kartını oynadı. Paris’te bir mitingde konuşan Le Pen, göçmenlerin ülkeye gelişini askıya alma, güvenliğin artırılması, küreselleşmeden koruma sözü verdi. Le Pen’in mitingi sırasında dışarıda Le Pen protestocular ile güvenlik güçleri arasında arbede yaşandı. Bu arada 25 Nobelli ekonomi uzmanı Le Monde gazetesinde yayımlanan ve Le Pen’in Avrupa karşıtı politikalarının tehlikelerini anlatan metni imzaladı. Bu isimler arasında Le Pen’in sıkça alıntı yaptığı 2011 yılında Nobel kazanan Joseph Stiglitz de var. leri yapmak” dedi. Diğer partilerin AB’den çıkış süreciyle ilgili tutumlarını eleştirerek “Eğer bu seçimi şimdi yapmazsak, siyasi oyunlar devam edecek” diye konuştu. Hitchcock filmi gibi... Erken seçim kararına muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri James Corby’nden de destek geldi. Son yoklamalara göre, Muhafazakâr Parti’ye destek yüzde 3846 bandında. İşçi Partisi ise yüzde 2329 arasında. Brexit süreciyle birlikte Londra’ya İskoçya’dan da tepki yükseliyor. İskoçya, ikinci kez bağımsızlık referandumuna gitme adımları atıyor. May’in açıklamasının ardından ise Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, Brexit sürecindeki tansiyonlu iniş çıkışı Hitchcock filmlerine benzetti. PAPA’DAN ETKİLENMİŞ 2. dönemden vazgeçti Paraguay Devlet Başkanı Horacio Cartes, protes tolara da yol açan, yeniden gö reve seçilmesini sağlayacak ana yasa değişikliği teklifinden vaz geçtiğini açıkla dı. Cartes, kara rı alırken Papa Françesko’nun Cartes diyalog çağrısı nın da etkili olduğunu dile ge tirdi. Ülkede 35 yıl süren dik tatörlük rejiminin ardından 1992’de kabul edilen anayasa ile başkanlık süresi, tek dönem ve 5 yıl olarak sınırlanmıştı. Cartes ise bu sınırlamayı kal dırarak yeniden başkanlık için adaylığını açıklamış ancak bu nun üzerine protestocular so kaklara dökülmüştü. Ülkenin ana muhalefet partisi, olaylar da bir kişinin polis tarafından silahla vurularak öldürüldüğü nü açıklamıştı. Katoliklerin ru hani lideri Papa Françesko, kri zin aşılması için barış ve diya log çağrısı yapmıştı. ‘AVM SALDIRGANI’ Hücresinde ölü bulundu ABD’de geçen yıl bir alışveriş merkezinde ateş açarak beş kişiyi öldürmek le suçlanan, cezaevindeki Türk vatandaşı Arcan Çetin’in pa zar gecesi hücresinde ölü bu lunduğu belirtildi. AFP ajansı nın haberine göre, önünde du ruşma süreci bulunan Çetin’in (20) ölümüne ilişkin ilk bulgu lar intihar ettiği yönünde. Kimi ABD basınına yansıyan haber lerde de Çetin’in kaldığı cezae vinin bağlı oldu ğu Skagit Bölge Savcısı, Çetin’in kaldığı hücre de kendisini asa rak intihar et tiğini duyurdu. Çetin’in 2015’te Çetin de intihara teşebbüs ettiğine işaret edilerek hücrede göze tim altında tutulmaksızın nasıl bırakıldığı soruları da basında yer aldı. Geçen yılki saldırı son rasında ilk olarak FBI, olayın terörle bağlantılı olduğu yönün de ellerinde bir kanıt olmadı ğını açıklamış, Çetin’in babası da oğlunun akıl sağlığı sorunla rı olduğunu savunmuştu. Birin ci derece cinayetten suçlanarak yargılanan Çetin’in sorgusunda suçlamaları kabul ettiği basına yansımıştı. Çetin’in akıl sağlığı na ilişkin ikinci bir rapor bek lendiği de savunuldu. C MY B