Katalog

EKONOMI Bill Gates’e rağmen iflas etti ABD’li teknoloji patronu Bill Gates’in yatırımcılarından biri olduğu Pittsburgh merkezli pil fabrikası iflas etti. Aquion adlı şirket 190 milyon dolar yatırım çekmişti. Bill Gates 2013’te şirkete yatırım yapmıştı. Bill Gates 8 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY TVF aslında kimin fikriydi? Ruslardan yedi kat ilgi Rusya Tur Operatörleri Birliği’ne göre, arama motoru Yandex’te Rusya vatandaşları tarafından şubatta yapılan “Türkiye” aramaları, Şubat 2016’ya göre yüzde 750 arttı. Bir önceki aya göre artış yüzde 84 oldu. Pazar 12 Mart 2017 Türkiye ile Rusya ortak yatırım fonu kurdu. Hacmi 1 milyar dolar. RFPİ (Rusya Doğrudan Yatırım Fonu) Başkanı Kirill Dmitriev ile TVF (Türkiye Varlık Fonu) Başkanı Mehmet Bostan anlaşmayı imzaladı. Bu gelişme, Cumhurbaşkanı’nın Moskova’ya günübirlik ziyaretinin öne çıkan sonuçlarından biriydi. Dmitriev, ortak fonun ilk yatırımını, Rus inşaat sektörüne yapacağını söylemiş. İlk anlaşmayı Türk Rönesans ile yaptıklarını, yatırım hacminin de 400 milyon dolar olduğunu açıklamış. Ayrıntılı basın açıklamaları RFPİ’nin kurumsal internet sitesine konulmuş. Böylece ülkemizdeki saygın iktisatçıların, kuruluş ve yapısını “parasızlıktan evdeki gümüş takımları satmaya” benzettiği TVF’nin, ilk büyük operasyonunu gerçekleştirdiğini söylemek mümkün. Konuya yakından bakıp dikkat çeken bazı başlıkları paylaşalım: İki buçuk yıl önceye dönelim. 1 Aralık 2014’e. RFPİ Başkanı Dmitriev, Rönesans Holding’in sahibi Erman Ilıcak ile 400 milyon dolarlık anlaşma imzalıyor. Her iki isim de o zaman anlaşmanın iki ülkeye yararlarını anlatmış, soruları yanıtlamış. Röportajlar vermiş. Aradan geçmiş 2.5 yıl. Dmitriev bu kez yeni kurulan TürkRus ortak yatırım şirketinin ilk yatırımını yine Rönesans’la ve ne tesadüf ki aynı ölçekte (400 milyon dolar) yatırım yapacağını açıklıyor. Böyle bir durumda bu anlaşma iki buçuk yıl öncekinin tekrarı mı benzeri mi diye siz merak etmez misiniz? Neyin ne kadar değiştiğini sormaz mısınız? İkinci ilginç nokta, Ilıcak’ın o imza töreninden sonra söylediklerinde. Hürriyet’te (2 Aralık 2014 / Erdinç Çelikkan) yayımlanan haberde Ilıcak şöyle demiş: “RDIF’i dünyanın en başarılı ya tırım fonu olarak görüyorum. Örnek alınması gerektiğini düşünüyorum.” Bu demecin sahibi işadamı, kendi ülkesinde iki buçuk yıl sonra kurulan benzer fonun ilk projesinin ilk aktörü oluyor. Çıkan tabloya basit bir rastlantı deyip geçer miydiniz, yoksa TVF’nin fikir sahibinin Ilıcak olup olmadığı sorusu gelir miydi aklınıza? Saray’ın proje şirketi olmak Rönesans, Ankara merkezli bir holding. Ama 24 yıl ön ki yatırım tutarlarını gururla anlatan Ilıcak, TOKİ’nin taşeronu ko ceki kuruluş yeri Rusya. numunda oldukları için Saray ile Rusya’daki gayrimenkul yatırım ilgili maliyet rakamı veremeye ları milyar dolarlarla ifade ediliyor. ceğini söylemişti. Holdingi, Türk siyasi tarihinde Nedeni bizce malum. Ve önemli bir aktör konumuna ta toplam maliyetin 1.4 mil şıyan özelliğini anımsatalım: yar TL’de kalmadığını ko Rönesans, Cumhurbaşkan nunun bütün ilgilileri biliyor. lığı Sarayı’nı yapan müteahhit Sıklıkla Forbes’ın en lik şirketi. zengin 100 listesine gi Başbakan Yardımcı ren Ilıcak’ın holding sı Mehmet Şimşek, sitesindeki “Baş maliye bakanıyken kanın Mesajı” alı Saray’ın maliyetini, 1 şılmışın dışında. milyar 370 milyon TL Lenin’in “Ba olarak açıklayınca, har bütün çiçek konu Ilıcak’a da so ler açtığında güzel rulmuştu. Rusya’da Erman Ilıcak dir” sözünden alıntı var mesela. Keza Nâzım Hikmet’in “Yü rümek” şiiri de aynı mektupta. Ilıcak bu şiire yer verirken, bü yük şairi, “Şirkete emeği geçen birçok arkadaşım gibi ömrünün büyük bir kısmını Rusya’da geçirmiş olan Türk ozanı Nâzım Hikmet Ran’ın, bizim hikâyemizi en iyi anlattığını düşündüğüm şiiri ile son vermek istiyorum” diye anıyor. Şiirleri romanları yasaklanan, Türkiye hasretiyle kalbi duran Nâzım’ı, Saray’ın proje müellifi holdingin sayfalarında görmek, TVF ile aynı hikâyelerin satırlarında anmak, insana karışık duygular yaşatıyor. TVF’ye Turkcell’den transfer Rusya ile Türkiye’nin ortak yatırım fonu, öğretici sonuçlar doğurdu. Biz hâlâ TVF’nin üç yıllık strateji planını bekleyeduralım. RFPİ’nin internet sitesi, TVF’deki gelişmeleri dolaylı olarak duyurmuş oldu. Yayımlanan basın açıklamasında öğrendik ki: Turkcell’in Pazarlama İletişim Bölüm Başkanı Alpay Alptekin, TVF’ye Operasyonlardan Sorumlu Şef olarak atanmış. Yine Turkcell’in Yatırımcı İlişkileri Müdürü Yeşim Tohma da aynı unvanla TVF’ye geçmiş. Rusya’daki basın duyurusunda, “ayrıntılı bilgi www.turkiyevarlikfonu. com.tr adresinde bulunabilir” diyor. Böyle bir şey yok tabii. Sitede hepimizin bildiği, yönetim kurulu, vizyon, misyon vs gibi bilgiler var. Şehir hastaneleri atık fabrikası gibi Ankara Etlik’te inşaatı süren Şehir Hastanesi için Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi raporu hazırlanmış. Okurken bazı notlar aldım. Atıkla ilgili bölüm çok çarpıcı. Özetliyorum: İnşaat aşamasında 2 milyon 497 bin 207 m³ hafriyat atığı. İşletme döneminde de günlük 10.7 ton katı atık, 6 ton tıbbi atık oluşacağı hesaplanıyor. Rapora göre bu atıklar inşa edilecek özel depolama alanından alınarak lisanslı araçlarla toplanıp Çadırtepe Katı Atık Düzenli Depolama Sahası’nda kurulacak olan yakma tesisinde bertaraf edilecekmiş. Kıskandıran uyum(!) Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, dövizdeki hareketliliğin arkasında FED’in faiz artırım beklentisi olduğunu söyledi. Şimşek tv programında, bu ay için, neredeyse yüzde 100 bir faiz artışının fiyatlandığını, bunun Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için olumlu olmadığını söyledi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise daha iki gün önce “Fed kararının faiz ve kura etkisi olmaz” diyordu. Aynı olguyu birbirine taban tabana zıt biçimde yorumlayan iki demece bakıp “Ekonomide kıskandıran uyum” diye ironi yapmak mümkün tabii. Ama ne pahasına olursa olsun “evet” uğruna kasıtlı tırmandırılan diplomatik gerginlikler, bu ironiye bile şans tanımıyor. Şimşek, referandumda evet çıkması halinde ertelenmiş yatırımların devreye gireceğini söylüyordu. Hollanda krizinden sonra aynı fikirde midir acaba?.. 1966’da kurulan Arzum, ilk mutfak robotunu 1991’de üretti. ARZUM yarım asrı geride bıraktı Bir aile şirketi olarak yo la çıkan şimdi ise başta Türkiye olmak üzere 30 ülkede ve dört kıtada milyonlarca eve giren küçük ev aletleri markası Arzum, 50. kuruluş yıldönümünü kutluyor. 50 yıllık deneyim ve bilgi birikimlerini, yeniliklerle birleştirdiklerini söyleyen Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, “Bugün 6 kategoride, 250’den fazla ürünümüzle yıllık 3 milyondan fazla adet ürün satışı gerçekleştiriyoruz” dedi. İlk ticaret Konya’da Kolbaşı, Arzum’un kurumsallaşma hikâyesini şöyle anlattı: “Kolbaşı ailesi olarak ticaret serüvenimiz 1930’lara dayanıyor. Önce Konya, sonra Adana’da aktif ticaret yapan ailemiz, 1953 yılında küçük ev aletleri, radyo, bisiklet ve televizyon gibi geniş ürün ithalatı yapmak için Güney İthalat Kolektif Şirketi’nin kurulmasıyla İstanbul’a geçiş yapıyor. 1966’da da Arzum markası doğuyor. 1990’lı yıllardan itibaren de başlattığımız dönüşüm çalışmalarıyla kurumsal bir şirkete dönüştük.” Geçen yıl çeyrek milyar lira ciroya ulaşan Arzum, bu yıl çift haneli büyüme hedefliyor. l Ekonomi Servisi Evlenmek için en az 20 bin lira gerekiyor Aile birlikteliğinin sağlanması dar gelirlilerin bütçesinde bile 20 bin lirayı geçiyor Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre, geçen yıl 594 bin 493 kişi dünyaevine girerken evlilik hazırlıkları bel büküyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, düğün sezonunda yüz binlerce kişinin evlendiğine dikkat çekerek “Aile birlikteliğinin sağlanması dar gelirli aile bütçesinde bile 20 bin lirayı geçiyor. Kız istemesi, sözü, nişanı, düğünü, ev hazırlığını düşünürseniz birçok sektör bunlardan etkileniyor” dedi. Beyaz eşyadan mobilyaya, zücaciyeden ev tekstiline kadar pek çok şey ev kurmak isteyen çiftlerin ihtiyaçları arasında bulunuyor. Salon ve yatak odası takımlarının fiyatı 2 bin 500 liradan başlarken, bu takımların daha kaliteli olanlarının fiyatı 10 bin lirayı buluyor. Yemek takımı ve oturma odası takımları da 1000 lira ila 8 bin lira arasında değişiklik gösteriyor. Bulaşık ve çamaşır makineleri, fırın, buzdolabı fiyatları 1500 liradan başlarken, fiyatlar ürünle re ve özelliklerine göre 10 bin liraya kadar çıkıyor. Televizyon fiyatları da 600 lira ila 30 bin lira arasında değişiyor. Evin tamamı için halı fiyatları 3 bin liradan başlar ken, perde fiyatları da metresi 80 liradan satışa sunuluyor. Böylelikle hayatlarını birleştirmek isteyen ve ev kurma aşamasında karar sürecinden geçen çift Beyaz eşyadan mobilyaya, zücaciyeden ev tekstiline kadar, yuva kurmak isteyenlerin ihtiyaçları oldukça maliyetli. ler, uygun fiyatlardaki ürünleri tercih ettiklerinde 15 bin liradan, lüks ürünleri seçtiklerinde 30 bin liradan evlerini hazır hale getirebiliyor. l Ekonomi Servisi Mobilya fiyatları kur nedeniyle düşmedi Kurdaki hızlı artış nedeniyle sektörün maliyetlerinin arttığını söyleyen Öztaşkın, bu nedenle mobilyada indirim oranının daha cüzi kaldığını belirtti. Şubat ayında mobilya sektöründe KDV’nin yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmesiyle fiyatlarda yüzde 10 indirim olması beklenirken, kur artışı nedeniyle maliyetlerin arttığı sektörde indirim oranı yüzde 46’da kaldı. Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği Başkanı Nuri Öztaşkın, BloombergHT’ye yaptığı değerlendirmede, kurda yaşanan hızlı artış nedeniyle mobilya sektörünün ocak ayına büyük fedakârlıkla girdiğini söyledi. Maliyetlerdeki artışa rağmen sek törün zam yapmadığına dikkat çeken Öztaşkın, KDV indirimi sonrası kur artışının etkisini dengelemek için indirim oranının daha cüzi kaldığını belirtti. Öztaşkın, “Şubat başında sektörde KDV indirimi oldu. Diğer yandan da zam geçişi yapıldı. Hepsi beraberinde baktığınızda mobilya fiyatlarında yüzde 46 arasında iniş görülüyor. Gelecek aylarda bu tutulmaya çalışılacak. Sektör çok kârlı çalışmıyor” dedi. l Ekonomi Servisi Mobilya sanayicilerine göre sektörde büyüme çok yavaş ilerliyor. 12 bankadan faiz iadesi hakkı doğdu Ankara’da bir yurttaş, 2008 ila 2010 arasında dört farklı tarihte çektiği toplam 38 bin 500 liralık ihtiyaç kredisine yüksek faiz uygulanmış olabileceği düşüncesiyle Sincan Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurdu. Heyet, milyonlarca banka müşterisinin bankalardan faiz iadesi almasını sağlayacak emsal karar açıkladı. Rekabet Kurulu’nun ‘kartel’ kararının gerekçe gösterildiği davada heyet, bankanın mağdur yurttaştan olması gerekenden 740 lira 57 kuruş fazla faiz tahsil ettiğine karar verdi. Heyet, 761 lira 14 kuruş da faiz işletti. Yurttaş, bankadan 1501 lira 71 kuruş iade aldı. Karar, 12 büyük bankayı kapsıyor. l Ekonomi Servisi BEDAŞ, 38 bin aboneyi uyardı İstanbul Avrupa Yakası’nda yüzde 55’i mesken, yüzde 40’ı ise ticarethaneden oluşan yaklaşık 38 bin elektrik abonesine ulaşılamadığını açıklayan Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ), “Kapıları kilitli olan bu abonelerin sayaçları da içeride olduğu için borç bilgilendirmesi yapmak mümkün olmuyor. BEDAŞ, ileride bir mağduriyet yaşanmaması için söz konusu aboneleri kendileriyle hızla irtibata geçmeye çağırıyor” uyarısı yaptı. l Ekonomi Servisi Konut satışında değişiklik Tüketici, ön ödemeli konut sa tışında sözleşme tarihinden itibaren 24 aya kadar herhangi bir gerekçe göstermeksizin sözleşmeden dönebilecek. Bu süre daha önce devir veya teslim tarihine kadardı. Yeni yayımlanan yönetmeliğe göre sözleşmeden dönülmesi halinde satıcı, ilk 3 ay için sözleşme bedelinin yüzde 2’sine, 36 ay için 4’üne, 612 ay için 6’sına ve 1224 ay için yüzde 8’ine kadar tazminat isteyebilecek. Bu oran önceden yüzde 2 idi. l Ekonomi Servisi C MY B