Katalog

Perşembe 9 Kasım 2017 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Benzine 15 günde üçüncü zamoY5.ıl6lab1 nlaişrbıaennydzaainç5ı.bk17utglı iürna Benzinin fiyatı 13 kuruş, motorinin ise 12 kuruş arttı. Son 15 günde yapılan üç zamla benzin litre fiyatı 34 kuruş, 55 litrelik bir depo benzinin fiyatı ise 18 TL yükseldi Benzine bugünden itibaren geçerli olmak üzere 13 kuruş daha zam yapıldı. Böylece bir litre benzinin fiyatı Ankara’da ortalama 5.66 TL, İstanbul’da 5.61 TL, İzmir’de ise 5.63 TL oldu. Motorine ise yarından itibaren geçerli olmak üzere 12 kuruş zam gecelecek ve motorin de ilk defa 5 TL’nin üzerine çıkarak Ankara’da 5.11 TL, İstanbul’da 5.06 TL, İzmir’de ise 5.12 TL’den satılacak. Gerekçe rafineri Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası’nın (PUİS) açıklamasında zamların gerekçesi olarak “Rafineri çıkış fiyatlarındaki değişiklik” gösterildi. Bir depo 308 TL Bu zam, benzine son 15 günde yapılan üçüncü zam oldu. Benzine 31 Ekim’de 12 kuruş, 25 Ekim’de 9 kuruş zam yapılmıştı. 13 kuruşluk son zamla birlikte benzine son 15 günde 34 kuruş zam yapılmış oldu. Böylece 55 litrelik bir depo benzinin fiyatı İstanbul’da 18.7 TL zamlanarak 308.55 TL oldu. Son iki haftada benzinde fiyat yaklaşık yüzde 6.5 oranında arttı. Zamların gerekçesi olarak 4 aylık artış yüzde 10,6 Tarih 03.01.2017 02.02.2017 02.03.2017 01.04.2017 03.05.2017 02.06.2017 05.07.2017 01.08.2017 06.09.2017 26.10.2017 31.10.2017 09.11.2017 10.11.2017 Kurşunsuz benzin 95 oktan (TL) Motorin (TL) 5.17 4.58 5.39 4.65 5.22 4.59 5.14 4.45 5.13 4.50 5.09 4.42 5.07 4.34 5.18 4.57 5.27 4.57 5.36 4.76 5.48 4.94 5.61 4.94 5.61 5.06 PÜİS: Vergiler çok yüksek PÜİS Başkanı İmran Okumuş, dolar ve petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak yeni zamların gelmesinin muhtemel olduğunu belirtti. “Dağıtıcı ve bayi payı cüzi ve maktu rakamlardan oluşuyor” diyen Okumuş, akaryakıtta KDV ve ÖTV payının yüksekliğine dikkat çekti. Vergilerin ve fiyatların yüksek olmasının kaçakçılığı teşvik ettiğini anlatan Okumuş, zamların akaryakıt sektörüne de ek yükler getirdiğini, sektörde finansman ve ödeme dengelerinin alt üst olduğunu vurguladı. dolar ve petrol fiyatlarındaki yükseliş gösterilse de benzinde yüksek vergiler dikkat çekiyor. 5.53 TL’lik benzinin 3.21 TL’sini vergiler oluşturuyor. 3.21 TL’lik vergi için KDV payı 0.84 TL, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) payı ise 2.37 TL. Öte yandan, 31 Ekim’de litre fiyatı 18 kuruş zamlanan motorine de yarından itibaren geçerli olmak üzere 12 kuruş zam yapıldı. Böylece motorinin fiyatı ilk defa 5 TL’yi aştı. Bir litre motorin Ankara’da 5.11 TL, İstanbul’da 5.06 TL, İzmir’de ise 5.12 TL’den satılacak. l Ekonomi Servisi Otodan indi eşeğe bindi Afyonkarahisar’da oturan işçi Balı Hava (26), akaryakıta yapılan zammın ardından işe giderken otomobil yerine ‘Karlos’ adını verdiği eşeğini kullanmaya başladı. Üzerinde çeşitli mesajların yer aldığı pankart astığı eşeğiyle işine gidip gelen Hava, “Eşeğimle gidiş geliş sıfır maliyet. Aracımla gidersem 50 TL” dedi. Reformlara siyasi engel Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Brezilya, Güney Afrika ve Türkiye gibi ülkelerde politik ve sosyal meselelerin reformların hızlıca uygulanması önünde engel oluşturmaya devam ettiğini açıkladı. Küresel ülke kredi reytingi görünümlerinin “durağan” olduğunu açıklayan Moody’s, bu yıl görülen sağlıklı ekonomik büyümenin gelecek yıl da devam etmesinin beklendiğini kaydetti. Açıklamada Moody’s’in derecelendirme yapılan ülkeler içerisinde 102 ülkenin not görünümünün “durağan”, 13’ünün “pozitif”e sahip olduğu aktarıldı. Kur sepetinde rekor Dolar/TL dün kritik 3.90 eşiğinin üzerini test ederken, Avro/TL 4.52 ile rekor kırdı. Döviz sepeti de tarihi rekoruna ulaşarak 4.21 seviyesini gördü. Satışlar düştü Perakende satış hacmi, eylülde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.2 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Eylül 2017’de gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 4, otomotiv yakıtı satışları yüzde 1.5 azalırken, gıda dışı satışları (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 0.5 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi eylülde bir önceki aya göre yüzde 0.6 azaldı. Avrupa’nın talebi sanayiye yaradı Eylülde sanayi üretimi yüzde 10.4 artış gösterdi Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, eylülde yıllık bazda yüzde 10.4 artış gösterdi TÜİK, eylül ayı sanayi üretim rakamlarını açıkladı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise eylülde bir önceki aya göre yüzde 0.6 arttı. Anket beklentilerinde ekonomistler aylık yüzde 0.4, yıllık yüzde 9.7 artış olması yönünde tahminde bulunmuşlardı. İmalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0.2 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendir me üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1.6 arttı. Uzmanlar, sanayi üretiminin iyi gelmesini Avrupa’daki ekonomik toparlanma trendinin devam etmesi ve yeni siparişlerde görülmekte olan artışa bağladı. l Ekonomi Servisi Sabancı’dan 2.3 milyar kâr GÖÇMEN: Sanayi, sigorta ve enerji işkollarında başarılı işler yaptık Sabancı Holding’in konsolide satışları, 2017’nin üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25 artarak 10 milyar 534 milyon TL oldu. Faaliyet kârı ise 2017’nin üçüncü çeyreğinde yine geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 artarak 2 milyar 354 milyon TL’ye ulaştı Sabancı Holding’in konsolide ana ortaklık net kârı ise 2017’nin üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 64 artarak 881 milyon TL olarak gerçekleşti. Sabancı Holding Üst Yönetici si (CEO) Mehmet Göçmen, “90 yılı aşkın geçmişimizden aldığımız deneyimle bütün hızımızla çalışmaya devam ediyoruz. Gerçekleştirmekte olduğumuz dönüşümün verdiği güç ve değerli insan kaynağımızla, iş ortaklarımıza ve paydaşlarımıza değer yaratmaya devam edeceğiz” dedi. Göçmen, 2017’nin dokuz ayında özellikle sanayi, sigorta ve enerji işkollarında başarılı işlere imza attıklarını kaydederek, “Finansal tabloların ötesinde dinamik ve dengeli bir portföy oluşturmak üzere bir dönüşüm içerisindeyiz. Bi zim yola çıkış noktamız, gelişen insan profili ve gelişen global re kabet koşulları karşısında ülke mizin ihtiyaçları doğrultusun da gereken öncü adımları atmak tır. Bu görüş ve vizyon ile Saban cı Topluluğu’nu yeniden kurgulu yoruz” diye konuştu. Göçmen, Akbank’ın eko nomiye sağladığı desteğin geçen yıl sonuna kıyasla yüzde 12 büyüterek kre dileri toplam 245 mil yar TL seviyesine çıkar dıklarını aktardı. l Ekonomi Servisi Mehmet Göçmen Domateste Rusya hüsranı Rusya’nın 1 Ocak 2016’da başlattığı domates ihracatı yasağı nedeniyle yeni pazarlara açılan sektör, en çok ihracatı Belerus’a yaptı. Geçen yıla göre 10 aylık dönemde yüzde 26 artışla 92 milyon dolarlık domates ihracatının 20.5 milyon dolarlık kısmı, Belerus’a yapıldı. Rusya domates yasağını 1 Kasım 2017’de kaldırdı. 50 bin ton ve 2’si Antalya, 1’i İzmir’den üç firmayla sınırlandırılan ithalat yasağının kaldırılmasının üzerinden bir hafta geçmesine rağmen, bu 3 firmadan da Rusya’ya domates ihracatı gerçekleşmedi. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Mustafa Satıcı, gelecek haftadan itibaren Rusya’ya ihracatın başlamasını bekle diklerini söyledi. l Ekonomi Servisi Ülker’in geliri yüzde 17 arttı Ülker Bisküvi’nin üçüncü çeyrek net kârı yüzde 17 artışla 63.7 milyon lira oldu. Şirketin, üçüncü çeyrek gelirleri yüzde 20 artışla 1 milyar 13 milyon lira olarak gerçekleşti. Şirketin faaliyet raporunda yer alan bilgiye göre, üçüncü çeyrekte brüt kâr marjı yüzde 21.3’ten yüzde 23.1’e yükseldi. Üçüncü çeyrekte faiz amortisman ve vergi öncesi kârı yüzde 25 artışla 137 milyon liraya ulaştığı belirtilirken; Ülker üst yöneticisi (CEO) Mehmet Tütüncü, “Üçüncü çeyrek sonuçları beklentilerimiz ve planlarımız doğrultusunda oluştu. Hem ciroda hem de kârlılıkta önemli büyümeler gerçekleştirdik. 2016’da öngördüğümüz gibi 2017’de hem dönemsel hem de kümülatif bazda çift haneli büyümeye devam ettik” dedi. Şirketin dokuz aylık dönemdeki gelirleri ise, yüzde 17 artışla 3.36 milyar lira oldu. l Ekonomi Servisi ekonomi 9 Bir karadelik olarak Suudi krallığı Yemen üzerine yazarken, (31/03/2015) Suudi rejimini, ölümden korkarak intihar etmeye çalışan birine benzetmiştim. Sonra gelişmeler, beni “Suudi rejimi bir karadelik olmaya doğru gidiyor” (07/01/2016) düşüncesine getirdi. Şimdi, bu karadeliğin oluşmaya başladığını düşünüyorum. ‘Emareler belirdi’... Kral Salman’ın oğlu Bin Salman’ın (kısac MbS) elindeki Suudi rejimi kraliyet ailesinden 11 prensi, düzinelerle bürokratı yolsuzluk yaptıkları iddiasıyla tutukladı, toplam 800 milyar dolara ulaşan varlıklarını hedef aldı. Tutuklananlar arasında, Ulusal Muhafızların komutanı prens Miteb, milyarder işadamı, Citibank, Twentieth Century Fox, Apple, Twitter gibi dev şirketlerin ortağı, Alwaleed de var. Bu arada iki prens, şüpheli koşullarda ölmüş. Lübnan başbakanı Hariri, istifa ettiğini Riyad’da açıkladı; gerekçe olarak yaşamına yönelik tehditlerden söz etti, İran’ı suçladı. Yemen’den atılan bir Husi füzesi Riyad’a ulaşmak üzereyken havada vuruldu. Bin Salman, İran’ı suçladı. Filistin yönetimi başkanı Abbas salı günü, kralla görüşmek üzere Riyad’a çağrıldı. Yorumcular, bu buluşmanın konusunu, Hamas’ın İran ile yeniden gelişmeye başlayan ilişkilerinin oluşturduğunu düşünüyordu. Bu gelişmeler, bir karadeliğin hemen tüm unsurlarını içeriyor. Bunlardan biri Suudi rejiminin çökme olasılığına, öbürü de, İran’la Suudi rejimi arasında patlak verecek, Lübnan’a kadar uzanacak, Gazze’yi de yakacak bir sıcak çatışmaya ilişkin. ‘Suudi rejiminin sonuna doğru’ Bu başlıklı yazımda (28/04/2016), Suudi rejimini var eden, ayakta tutan koşulların hızla ortadan kalktığına işaret etmiştim. Bu ortamda Suudi rejiminin, bir kanadının, Veliaht MbS’nin liderliğinde, bir taraftan ülke ekonomisinin, petrole bağımlılığını azaltacak, bir uluslararası finans ve teknoloji merkezi olarak yeniden şekillendirerek, diğer taraftan Ortadoğu’da, Sünni Arap rejimleri üzerinde bir Suudi hegemonyası kurarak, kendini korumaya hazırlandığı görülüyordu. Hegemonya projesinin, Suriye ve Yemen’de iflas ettiğini, Katar’da geri teperek Körfez İşbirliği Konseyi’ni işlemez hale getirdiğini, kısacası fiyasko üzerine fiyasko ürettiğini görüyoruz. Bu fiyaskoların, İran’la doğrudan bir savaşı gündeme getirmeye başlamış olması da korkutucu. MbS’nin ekonomiyi yeniden şekillendirme projesi de, giderek daralan kaynakların dağılımını gündeme getirerek, rejimin meşruiyetinin ve siyasi gücünün iki temel dayanağını sarsmaya başladı. Bu dayanaklardan biri dinci Vahhabi yapılanmasının başından beri Suud ailesine verdiği destektir. İkincisi de, Suud klanının üç büyük ailesi arasında, kararların alınmasına, devlet kurumlarının ve kaynaklarının paylaşılmasına ilişkin kurulmuş mutabakat geleneği. MbS’nin, Riyad’dan uzakta, Kızıl Deniz kıyısında (Mısır ve Ürdün sınırında) sıfırdan kurmayı planladığı 500 milyar dolarlık yeni teknoloji ve finans merkezi (bir tür Dubai) projesi, kadınlara otomobil kullanma hakkının tanınması, dinahlak polisini, yetkilerini kısıtlayarak içişleri bakanlığına bağlaması ve nihayet, Vahhabi İslamından ılımlı İslama yönelme iddiasına paralel, eylül ayında, Vahhabi entelektüelleri hedef alan tutuklamalar, birinci dayanağın sökülmekte olduğunu düşündürüyor. Suudi klanının, ailelerinin temsilcilerinin tutuklanmasıysa, Kral ve MbS’nin, mutabakat geleneğini bir kenara atarak tüm gücü ellerinde toplayan bir yönetim modeli amaçladıklarını gösteriyor. Böylece Suudi rejiminin ikinci dayanağı da sökülüyor. MbS’nin, aklındaki modernleşme projesi için, bu dayanaklardan kurtulması belki de gereklidir. Ancak, “bu dayanakların yerini ne alacak” sorusu halen cevapsız. Bu iki dayanağın sökülmeye başlaması, şiddetli bir karşı tepki, toplumsal kargaşa olasılığını güçlendiriyor. Böyle bir olasılık karşısında, MbS’nin krallıkta birlik sağlayarak gücünü konsolide etmek (hatta canını kurtarmak) için İran ile, Trump yönetiminin de desteğiyle, doğrudan bir savaşı göze alması durumunda, tüm Ortadoğu’yu yutacak bir karadeliğin şekillenmesi de tamamlanır. Arçelik en sevilen marka Arçelik, MediaCatIpsos işbirliğiyle yapılan ‘Türkiye’nin Lovemark’ları 2017’ araştırmasında beyaz eşya kategorisinde Türkiye’nin en sevilen markası seçildi. Arçelik Türkiye Genel Müdürü Can Dinçer, “Daha iyi bir gelecek için tüketicilerimizden aldığımız güçle, her gün şevkle, azimle çalışıyoruz” dedi. Dinçer, Arçelik olarak Türkiye’nin en yaygın bayi ve servis ağına sahip olduklarını aktardı. l Ekonomi Servisi C MY B