Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 3.7780 4.0430 11.36 82.363 0.4 kuruş 4.5 kuruş 0.12 puan 651 puan 8 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY 67 milyar TL batık ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 988.96 13.55 lira 147.80 2.05 lira Çarşamba 18 Ocak 2017 Finans sektöründe tasfiye olunacak alacakların oranı giderek yükseliyor. Kasım 2016 itibarıyla krediler yüzde 17 artarken ödenmeyen borçlar yüzde 33 arttı Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Kasım 2016 bültenine göre finans sektöründe tasfiye olunacak alacaklar bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33 artarak 67 milyar TL’ye ulaştı. Aynı dönemde tasfiye olunacak alacak oranı ise yüzde 3.1’den yüzde 3.6’ya yükseldi. Verilere göre tasfiye olunacak alacaklar diğer adıyla batık krediler en fazla bankalarda bulunuyor. Kasım itibarıyla bankaların 61 milyar, faktoring şirketlerinin 2, finansal kiralama şirketlerinin 3, finansman şirketlerinde 1 milyar TL’lik tasfiye olunacak alacağı var. Tasfiye olunacak alacakların toplam nakit kredilere oranı ise bankalarda yüzde 3.4, faktoring şirketlerinde yüzde 7.1, finansal kiralama şirketlerinde yüzde 6.8 ve finansman şirketlerinde yüzde 3.8 oldu. Öte yandan TBB verilerine göre toplam nakit krediler Kasım 2016 itibarıyla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artarak 1.814 milyar TL oldu. Bir önceki aya göre olan artış ise yüzde 5 seviyesinde gerçekleşti. Nakit kredilerin 1.725 milyar TL’lik bölümü bankalar, 39 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri, 27 milyar TL’si finansman şirketleri ve 22 milyar TL’si ise faktoring şirketleri tarafından kullandırıldı. Konut kredileri birinci Bireysel nitelikli kredi ve kredi kartları Kasım 2015’e göre yüzde 10 artarak 449 milyar TL oldu. Bireyselde en yüksek artış yüzde 14 ile konut kredilerinde görüldü. Tüm bireysel nitelikli ürünler toplamda bir önceki aya göre yüzde 2.1 artış gösterirken, konut kredileri yüzde 2 oranında arttı. Bireysel nitelikli kredi baki yesinin yüzde 37.7’sini konut kredileri, yüzde 37.3’ünü ihtiyaç kredileri, yüzde 18.1’ini kredi kartları ve yüzde 6.9’unu taşıt kredileri oluşturdu. Bireysel nitelikli ürünü olan kişi sayısı son bir yılda 3.1 milyon artarak 28.3 milyon kişi olurken, ortalama kredi miktarı ise 15.8 bin TL düzeyinde gerçekleşti. EN BORÇLU PERAKENDE Ticari kredilerin toplam nakit krediler içindeki payı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.3 puan artarak yüzde 75.2 oldu. İmalat sanayi yüzde 25.7 ile ticari krediler içinde en yüksek paya sahip olan sektör olurken, bu sektörü yüzde 18 ile perakende ticaret ve yüzde 11.7 ile inşaat sektörü izledi. Kasım 2016 itibarıyla ticari kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranı en yüksek olan sektör, yüzde 4.6 ile toptan ve perakende sektörü oldu. Bunu yüzde 4.2 ile inşaat sektörü takip etti. Tasfiye olunacak alacak tutarının son bir yılda en fazla arttığı sektör ise yüzde 51.4 ile taşımacılık, depolama ve haberleşme sektörü oldu. Söz konusu sektördeki tasfiye olunacak alacak oranı yüzde 2.8 oldu. Bireysel kredi en fazla 157 milyar TL ile İstanbul’da kullanıldı. Ardahan, yüzde 20.5 ile son 12 ayda bireysel kredi kullanımı en çok artan il oldu. l Ekonomi Servisi Binali Yıldırım ‘Merkez, önlemi sürdürecek’ Başbakan Binali Yıldırım, Merkez Bankası’nın (TCMB) kurdaki oynaklığın önlenmesi için alınacak tedbirler konusunda tereddüt etmeyeceğini söyledi. AKP Genel Merkezi’nde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldırım, TCMB’nin 24 Ocak’ta faiz artırmasının gerekip gerekmediği yönündeki soruya “Merkez Bankası bağımsız olduğuna göre benim faiz gibi kararları açıklamam yanlış olur” yanıtını verdi. Önceki akşam Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapılan toplantıyla ilgili Yıldırım “Yapılması gerekenler konuşuldu. Reel sektörün ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik tedbirleri almaya devam edeceğiz” dedi. l Ekonomi Servisi Metro, yatırıma devam edecek Metro Toptancı Market Türkiye Genel Müdürü Kubilay Özerkan, 2016’da tüm olumsuzluklara karşın büyümeye devam ettiklerini belirterek, bu yıl da yeni mağaza yatırımları olacağını açıkladı. Özerkan, 2016’da hem HORECA hem de perakende sektörü olumsuz etkilendiğini ancak mağaza sayılarını artırdıklarını dile getirdi. Yıl içinde 15 milyon Avro yatırımla Antalya Konyaaltı, Fethiye ve Ayvalık’ta üç yeni mağaza ve Antalya Konyaaltı mağazamızın altında devreye aldığımız HORECA dağıtım noktası yatırımıyla yılı bitirdiklerini söyleyen Özerkan, yeni yılda yeni yatırım ve mağazalarla büyümeyi sürdüreceklerini belirtti. l Ekonomi Servisi Dinçer: BES’te katılım deneyimimiz var Otomatik katılımda ortakları Aviva ile İngiltere’de önemli bir deneyim sahibi olduklarını hatırlatan Haluk Dinçer, bu avantajla, bu yılı çok daha dinamik geçireceklerini dile getirdi. AvivaSA Üst Yöneticisi (CEO) Fırat Kuruca, “BES’te 10 yıl içinde 90 milyar liralık ilave fon büyüklüğüne ulaşmak hedefleniyor. Ama ben bunun aşılacağını dü şünüyorum” dedi. Sabancı Holding Sigorta Grup Başkanı Haluk Dinçer ve AvivaSA Emeklilik ve Hayat’ın yeni Üst Yöneticisi (CEO) Fırat Kuruca, 1 Ocak’ta başlayan bireysel emeklilik sitemine (BES) otomatik katılım ve 20162017 ile ilgili değerlendirme ve hedeflerini paylaştılar. Sigorta sektörünün, Sabancı Holding’in stratejik büyüme alanlarından biri si olduğunu vurgulayan Haluk Dinçer, özellikle global ortakları Aviva’nın yıllardır İngiltere’de edindiği otomatik katılım tecrübesinin kendilerini çok daha güçlü kıldığını belirterek, “AvivaSA olarak, Emeklilik ve Hayat sigortaları sektöründe 10. yılımızda liderliğimizi sürdürüyoruz. 300 yıldan fazla tecrübesi ile dünyanın en köklü sigorta şirketlerinden Aviva ile başarılı bir ortaklık yürütüyoruz. BES’teki liderliğimizi Otomatik Katılım’da da devam ettirmek konusunda, Aviva’nın, özellikle İngiltere’de uyguladığı Otomatik Katılım deneyimi bize güç katacak” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Fırat Kuruca Sigarada büyük satış 11500tadneüskikbâonşdkaanldı İstanbul’un üç büyük alışveriş bölgesindeki mağazalar kentsel dönüşüm, güvenlik endişesi ve TL’nin değer kaybı nedeniyle boşalıyor. İstanbul’un üç büyük alışveriş bölgesinde yer alan mağazaların boşluk oranı yüzde 15’e ulaştı. ABD merkezli gayrimenkul danışmanlık firması Cushman & Wakefield, Avrupa yakasında İstiklal Caddesi ve Rumeli, Teşvikiye, Vali Konağı ve Abdi İpekçi’yi kapsayan Nişantaşı Bölgesi ile Anadolu Yakası’nda Bağdat Caddesi olmak üzere İstanbul’un üç ana caddesini inceleyen üçüncü ‘İstanbul Alışveriş Caddeleri Raporu’na göre Eylül 2013’te yüzde 5 olan boş mağaza sayısı Eylül 2016’da üç katına çıktı. Nişantaşı ve Bağdat Caddesi’nde süregelen kentsel dönüşüm projeleri, İstiklâl Caddesi’nde artan güvenlik endişeleri, TL’deki değer kaybı ve buna bağlı artan kiralar, alışveriş caddelerindeki çıkışlara neden olarak gösterildi. Uluslararası markaların sayısı, 2014 ile 2016 arasında 173’ten 140’a düştü. Uluslararası marka sayısı bazında, Ni şantaşı 64 mağaza ile ilk sırayı alırken, Nişantaşı’nı 48 mağaza ile Bağdat Caddesi ve 28 mağaza ile İstiklâl Caddesi izledi. Beşi uluslararası olmak üzere (Converse, Six, Body Shop, Tommy Hilfiger ve Top Shop) 32 marka İstiklal Caddesi’nden çıktı. 2015’te 18 olan boş mağaza sayısı ise 23’e çıktı. Caddenin ziyaretçi sayısı yüzde 12 geriledi. Son iki ayda toplam 43 marka Bağdat Caddesi’ni terk etti. l Ekonomi Servisi Lucky Strike ve Kent gibi sigara markalarının üreticisi, dünyanın en büyük ikinci tütün şirketi British American Tobacco (BAT), Camel sigaralarının sahibi Reynolds American’ı 49.4 milyar dolara satın aldı. Reynolds’ın halihazırda yüzde 42 hissesine sahip BAT, satın almayla birlikte ABD’nin en büyük ikinci tütün şirketinin tümüne sahip oldu. Reynolds’ın hisse başı değeri 59.4’e çıktı. İki şirket arasında ekim ayından bu yana devam eden pazarlıklarda verilen ilk fiyat 56.50 dolardı. Uzmanlara göre BAT’ın ABD piyasasındaki varlığını artıracak anlaşma, geleneksel sigaralara talebin azalmasının ve elektronik sigara kullanımının artmasının bir sonucu. Birleşmenin, Marlboro’nun üreticisi dünyanın en büyük tütün firması Philip Morris’in tahtını sallayabileceği belirtildi. BusinessHT’nin haberine göre, BAT Üst Yöneticisi Nicandro Durante, konuyla ilgili yaptığı açıklamada birleşmenin istikrarlı kâr büyümesi ve hissedarlara önemli getiri sağlayacağını söyledi. Anlaşmanın ardından BAT’nin hisseleri yüzde 1.2, Reynolds’ın hisseleri yüzde 0.4 yükseldi. l Ekonomi Servisi Varlık Barışı diye bir fondöten Bütçe dendiğinde, eskiden “açık” nedir, en çok ona bakılırdı. Gelir ile gider arasındaki fark fazla mı, devlet yılın başında tahmin ettiği açık rakamını tutturabilmiş mi, iyi vergi toplamış mı, neye ne harcamış gibi sorulara yani. “Açık” kavramı yine önemli. Fakat artık, kapatıcı özelliği güçlü fondöten misali, bazı makyaj teknikleri uygulanıyor. Örneğin en son 2016 bütçe sonuçları. Evet, tam bir yıl önce gelir ile gider arasında 29.7 milyar TL diye tahmin edilen açık tahmini tuttu. Hatta Maliye Bakanı Naci Ağbal, öngörülenin 430 milyon TL de altına indiklerini bile söyledi. Ne ki, makyaj kalktığında ortaya çıkan şu: Vergi yapılandırması denilen, özel kanunla çıkarılmış “af” olmasa, açık hedefi tutmayacaktı. Geçen yıl ortasında başlatılan bu uygulama sonucu gelen 13.7 milyar TL bütçeye artı yazdı çünkü. Bu makyaj, bütçedeki harcama artışlarını perdelemede epeyi işe yaramış olmalı. 2016’da kamu harcamaları aldı başını gitti çünkü yine. HHH Taşıttan örnek verelim. Her başbakanın, yılda en az bir kez mikrofonlar önünde açıklama yaptığı konudan: Taşıt harcamalarında tasarrufa gidilecek. Maliye’nin yeni verileri, bu beyanın usanç yaratan samimiyetsizliğini bir kez daha kanıtladı. 2015’te kamu taşıtları için, bütçeden 1 milyar 537 milyon TL harcanmıştı. Son aralık bütçe rakamlarıyla gördük ki, 2016 yılındaki toplam taşıt harcaması 2 milyar 270 milyon TL’ye ulaşmış. Bırakın tasarrufu, 733 milyon TL’lik bir artıştan söz ediyoruz. Bu tutarın 1 milyar 58 milyon TL’siyle havayolu taşıtları alınmış. (Aralarında, geçenlerde 77.8 milyon dolara satın alındığı THY’ce KAP’a bildirilen Tunus’un devrik lideri Zeynel Abidin Bin Ali’nin Airbus A340 – 500 tipi uçağı var mı emin değiliz. Fakat uçak alımlarında en yüklü tutar, 425.8 milyon TL ile yine aralık ayında yapıldığını belirtelim. Geçen yıl vergilerimizden yapılan taşıt alımlarının 886 milyon TL’si zırhlı makam araçları dahil kara taşıtları, 336 milyon TL’si de demiryolu araçlarına dair. Taşıt bahsine ek olarak, 2015’teki 1.5 milyar TL’lik taşıt alımının 569 milyon TL’si havayolu, 934 milyon TL’si de yine zırhlı araçlara dahil, karayolu taşıtları içindi. Bu arada bütçe verilerine göre 2013 yılında 756 milyon TL olan taşıt harcamalarının, dört yıl içinde üç katın üzerinde arttığını da not düşelim. HHH Yıllar itibarıyla, en istikrarlı artış gösteren farklı harcama kalemlerinden biri taşıtsa, diğeri de “özel güvenlik harcamaları”. Hani terör örgütünün Çağlayan Adliyesi’nde rehin alınarak şehit edilen Savcı Mehmet Selim Kiraz olayında, kaldırılacağı söylenen, en fazla alımın yapıldığı Akdeniz Güvenlik şirketini anlattığım yazımın erişimin engellenmesi kararına konu olduğu şirketler. Geçen yıl özel güvenlik şirketlerine, bütçeden 1.5 milyar TL ödendi. Bu, 2013’te 534 milyon TL olan harcama kaleminin, dört yılda üç katın üzerinde bir artış gösterdiği anlamına da geliyor. Üstelik devlet tekelindeki güvenlik harcamalarının arttığı bir zaman diliminden söz ediyoruz. Yine son iki yıl karşılaştırmasından örnekleyelim: 2015’ten 2016’ya toplam bütçe harcamaları yaklaşık yüzde 15 oranında artarken, kamu düzeni ve güvenlik hizmetlerine ayrılan pay yüzde 21 oranında artmış. Hasılı, büyük binalar, saraylar yapıldıkça özel güvenlik harcamasının arttığını söylemek yanlış olmaz. Yerin izin verdiği ölçüde dikkatinize getireceğimiz son seçilmiş verimiz de “mefruşat” harcaması olsun. Devletin mobilya takımı, halı, perde, çerçeve, sehpaya harcadığı para yani. Bütçeden mefruşata geçen yıl 1.2 milyar TL harcanmış. Bir önceki yıla göre (947 milyon TL) 217 milyon TL artış demek bu. Başkanlık rejimiyle ilgisi olmayan bir yazı okudunuz. Vergi yapılandırmaları hazirana ertelendi Maliye Bakanı Naci Ağbal, geçen Aralık ayında sona eren vergi yapılandırılması ve ödenmeyen SGK primlerinin taksitlendirilmesine ilişkin düzenlemeden yararlanamayanlar için haziran ayına kadar süre tanıyacaklarını açıkladı. Yeniden yapılandırma kanunu çerçevesinde yılın ilk dört ayına tekabül eden vergi veya SGK prim ödemelerinin hepsini mayıs ve haziran aylarına erteleyeceklerini açıklayan Ağbal, “Bütün taksit ödemelerini dört ay süreyle ertelemiş oluyoruz. Herhangi bir şekilde bir faiz alınması söz konusu değil” ifadelerini kullandı. Ağbal ayrıca, borçların peşin ödenmesinin tercih edilmesi durumunda peşin ödeme indirimini de koruduklarını belirterek, “Peşin ödeme indiriminden yararlanmak suretiyle bu borçlarını ödeyebilecekler. Daha önce peşin ödeme tercihinde bulunan vatandaşlarımız isterlerse taksitli ödeme seçeneğine de geçecekler” dedi. l ANKARA /Cumhuriyet C MY B