Katalog

EKONOMI İhracatçıya yeşil pasaport Ekonomi Bakanı Zeybekci, 1720 bin civarındaki ihracatçıya yeşil pasaport vereceklerini belirterek ayrıca “Türk ticaret merkezi için ihracatçıların kira ve personel giderlerini yıllık 3 milyon dolar destekleyeceğiz” dedi. Büyük bankalar borsada eridi Dünyanın en büyük 15 bankası, hisse senetlerinde 1.5 yılda yaklaşık 670.35 milyar dolar değer kaybetti. Özellikle Avrupalı bankalar etkilenirken, Çin bankalarının kayıpları yüzde 30’ları aştı. Mali disipline elveda8 [email protected] TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 14 Ağustos 2016 CHP milletvekili Öztrak, Varlık Fonu düzenlemesiyle, AKP’nin Türk ekonomisinin elinde kalan son kale olan mali disiplinin de tabutuna çivi çakmak üzere olduğunu savundu CHP Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak, Türkiye Varlık Fonu düzenlemesinin mevcut haliyle ekonomi için ciddi riskler içerdiğini iddia ederek, “AKP hükümetlerinin, Türk ekonomisinin elinde kalan son kale olan mali disiplinin de tabutuna çivi çakmak üzere olduğunu” savundu. Öztrak, yaptığı açıklamada Türkiye Varlık Fonu düzenle mesinin mevcut haliyle ekonomi için ciddi riskler içerdiğini savunarak, “Düzenleme, 2001 krizinden önce var olan ve acı ilaçlar içerek üstesinden gele bildiğimiz ‘mevzuattan, kurallardan, hesap vermekten kaçmak için fon kurma’ anlayışının 15 yıl sonra yeniden diriltilmiş halidir. Türkiye ekonomisinin güvenlik çıpalarının ne redeyse tamamını söküp atan AKP hükümetleri, Türk ekonomisinin elinde kalan son kale olan mali disiplinin de tabutuna çivi çakmak üzeredir. Denetim dışı Kamunun kaynakları ile kamuya tanınan hak ve imtiyazlarla bir fon kurulmakta olduğunu ancak ‘bu fonu kamu denetlemesin’ dendiğini dile getiren Öztrak, böylecek fonun Sayıştay denetiminin dışına çıkarıldığını belirtti. Düzenlemeye bakıldığında, hükümetin Fon’un finansmanı için öncelikle İşsizlik Sigortası, Bireysel Emeklilik gibi fonlarda biriken paralara ve kamunun gelecekteki gelirlerine göz diktiğinin anlaşıldığını ifade eden Faik Öztrak, “Kamu kurumlarının ihtiyaç fazlası gelir ve varlıklarının Fon’a devrini de içeren düzenleme, bu haliyle Hazine’nin iç borçlanma ihtiyacını artıracağı gibi, uzun dönemde bu kurumları ciddi şekilde zorlayacak, hatta batma riskiyle karşı karşıya bırakacaktır” değerlendirmesini yaptı. Yangın yeri Düzenlemeyle, kamu erkini kullanacak olan Fon’a yurtiçinden ve yurtdışından borçlanma yetkisi verildiğini hatırlatan Öztrak, ama bu borcun ‘kamu borcu’ sayılmayacağına dikkat çekti. Bunun aynı zamanda Kamu Borç Yönetimi Kanunu’nun getirdiği disiplinden de kaçmak olduğunu anlatan Öztrak, “Yapılan yanlış, vatandaşın zaten boşaltılan cebini yangın yerine çevirecektir” şeklinde konuştu. l Ekonomi Servisi Faik Öztrak Rusya yeniden öncelikli pazar TİM’in anketine göre Rusya, ihracatçılar için yeniden hedef pazarlarda ikinciliğe yükseldi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2016 ikinci çeyrek gerçekleşme ve üçüncü çeyrek beklenti anketine göre, ihracatçılar Rusya ile yeniden sıcak ilişkilere hazırlanıyor. 487 şirketin katıldığı anket, ihracatçıların yatırım planlarından üretimlerine, yeni pazar hedeflerinden kârlılık düzeylerine, piyasa tahminlerinden istihdama kadar birçok alanda beklentileri ortaya koydu. Ankete göre ABD, Rusya, İran, Çin ve Almanya ihracatçılar için hedef ülkeler sıralamasında öne çıktı. Rusya, ihracatçılar için yeniden hedef pazar sıralamasında ikinciliğe yükseldi. Kârlılık düşüyor TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi: “İhracatçılarımız bir yandan yeni pazarlara girerlerken, öte yandan Rusya gibi ihracat kaybı yaşadığımız ülkelere yeniden dönmeye başlıyorlar. Bu gelişmeler gelecekte ihracatımıza ciddi katkılar su Mehmet Büyükekşi nacak” dedi. TİM eğilim anketine göre öne çıkan veriler şöyle: n Yılın ilk çeyreğinde olduğu gibi ikinci çeyrekte de ihracatçıların üçte birinden fazlası yeni pazarlara girdi. n 2016’nın üçüncü çeyreğinde ihracatçıların yüzde 76.5’i üretimin, yüzde 67’si de ihracatın azalmayacağı beklentisinde olduğunu belirtti. Genel kârlılık düzeyinin azalmayacağı beklentisinde olan ihracatçıların oranı geçen dönem yüzde 59.2 iken, bu dönem 58.5’e düştü. n NisanHaziran 2016 döneminde, bir önceki döneme kıyasla üretimlerinde kullandıkları yurtiçi menşeli hammaddeleri yüzde 67.1’den yüzde 67.5’e artırdı. Hammaddede dışa bağımlılığın en yüksek olduğu sektör kimyevi maddeler sektörü olurken, en düşük olduğu sektör ise maden ve mücevher sektörü oldu. n Bir önceki çeyrekte firmaların ortalama çalışan sayısı 148 iken, ikinci çeyrekte 153 oldu. Ankete katılan firmaların yüzde 34.5’i üçüncü çeyrekte istihdamını artırmayı hedefliyor. n İhracatçıların yılsonu dolar tahmini 3.07, Avro tahmini 3.36. l Ekonomi Servisi ‘2017 ilişkilerde Altın yıl olacak’ İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, “2017’nin TürkiyeRusya ilişkilerinde altın yıl olmasını bekliyorum” dedi. Tanrıverdi, Türk hazır giyim sektörü için Rusya’nın en önemli pazarlar arasında yer aldığını ve 2013 yılında bu ülkeye 413 milyon dolarlık hazır giyim ihracatının bulunduğunu söyledi. Tanrıverdi, Rusya’daki ekonomik problemler ve rubledeki değer kaybı nedeniyle 2014 ve 2015’te bu pazarda ciddi bir kan kaybı olduğuna dikkati çekerek, “Geçen yıl Rusya’ya ihracatımız 204 milyon dolara kadar geriledi” dedi. Öte yandan, TİM Başkan Vekili Kocasert, “Rusya’yla yakın geçmişte kaybettiğimiz yüzde 40 civarındaki dış ticaret kaybını önümüzdeki 612 aylık dönemde telafi edebileceğimizi düşünüyorum” açıklamasını yaptı. Tasfiye olunacak alacaklar sert yükseldi Başta konut olmak üzere banka kredi faizlerinin yeniden gündemde olduğu bugünlerde tasfiye olunacak alacaklarda sert yükseliş gözlendi. Bankalar, Haziran 2016 itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 32 artarak 58.6 milyar liraya çıkan tasfiye olunacak alacak ile karşı karşıya. Kredi de arttı Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi Aylık Bülteninin haziran sayısı yayımlandı. Türkiye’de bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından doğrudan kullandırılan nakit krediler 2016 Haziranı’nda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 artarak 1 trilyon 876 milyar TL’ye yükseldi. Bültene göre, TBB Risk Mer kezi üyesi bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından doğrudan kullandırılan nakit krediler yüzde 14 artarak 1 trilyon 876 milyar TL oldu. Nakit kredilerin 1 trilyon 794 milyar TL’lik bölümü bankalar, 35 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri, 25 milyar TL’si finansman şirketleri tarafından kullandırıldı. En yüksek taşıt Bireysel krediler yüzde 8.1 artarak 428 milyar TL’ye çıktı. Bireysel krediler içinde en yüksek artış yüzde 15.4 ile taşıt kredilerinde görüldü. l Ekonomi Servisi Otomatik katılım sistemine katılmak zorunlu ve 45 yaş altı tüm çalışanlar işverenler tarafından otomatik sisteme sokulacak. İsteyen otomatik katılımda da kalabilir; böylece, iki BES’i olmuş olur ve devletin otomatik katılım için sunduğu bin liralık haktan yararlanabilir. 32 kısım tekmili birden zorunlu BES Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile ilgili olarak yeni bir değişiklik hazırlığı var. Şu an isteğe bağlı olarak girilen sisteme, bundan sonra çalışanların zorunlu olarak katılımı öngörülüyor. Peki böyle bir düzenleme çalışanlar için ne anlama geliyor? 1 Neden zorunlu BES? Adından da anlaşılacağı üzere zorunlu BES uygulaması, kişilerin isteğine bırakılmaksızın, BES’e prim ödemeyi mecburi hale getiriyor. Yapılacak düzenlemenin birkaç amacı bulunuyor; Yetersiz iç tasarruf miktarını artırmak, bankalar için yeni bir kazanç kalemi oluşturmak, kamu emekli aylıkları yıldan yıla eridiği için, emeklilikte ilave bir gelir kalemi oluşturmak. Bu amaçların ne ölçüde gerçekleşeceği, düzenlemenin son şeklini almasıyla biraz daha netleşmiş olacak. 2 Kimler zorunlu BES’lenecek? Bireysel Emeklilik Sistemine prim ödeme, kamu çalışanları dışındaki tüm özel sektör çalışanları için zorunlu olacak. Fakat taslağa göre 45 yaş üstü çalışanlar ile 50’den az işçi çalıştıran iş yerlerinde çalışanlar zorunlu BES dışında tutulacak. Dolayısıyla 45 yaşından küçük olup, 50’den fazla çalışanı olan işyerlerinde çalışanların tamamı zorunlu BES’e dahil olacak. Bu kapsama girenlerden belirli bir süre ücretinden BES primi kesilecek. 3 Ne kadar ödeme yapılacak? Zorunlu olarak BES’e girişi yapılan sistemde prim işçiden kesilecek. Kesilecek prim aylık 50 veya 100 lira telaffuz edildi ancak prime esas ücretin yüzde 3’ü olacak, bu oran Bakanlar Kurulu kararı ile değiştirilebilecek. Bu da asgari ücretli için 49 lira demek. Ücreti daha yüksek olandan daha fazla kesilecek. 4 İşveren prim ödeyecek mi? Hayır, mevcut taslağa göre işverenler zorunlu BES’e prim ödemeyecek. Prim kesintisi sadece işçinin ücretinden yapılacak. 5 Devlet katkısı olacak mı? Şu an isteğe bağlı BES’te yüzde 25 devlet katkısı var. Zorunlu BES’te de yine devlet katkısı olacak. Devlet ilk girenlere bir kereye mahsus olmak üzere bin lira da katkı verecek. Sistemden 3 yılda çıkılırsa kesinlikle devlet katkısı alınamıyor. 3 ila 6 yıl arasında çıkanlar devlet katkısındaki birikimlerinin yüzde 15’ini, 6 ila 10 yıl arasında çıkanlar yüzde 35’ini, 10 yılı tamamlayanlar yüzde 60’ını alıyor. 6 Çıkmak mümkün mü? Bireysel emekliliğin zorunlu olması, yaş ve iş yeri açısından kapsama giren herkesin zorunlu olarak sisteme katılması anlamına geliyor. Ancak önce 6 ay katılımla çıkış hakkı tanınan sistemde sonra cayma hakkı iki ay ile sınırlandırıldı. Yani katılımcı iki ay sonra sistemden isterse çıkacak ancak bin liralık devlet katkısını ve diğer katkıları alamayacak. 7 Ne zaman başlayacak? Zorunlu BES’le ilgili taslak şu an ilgili tarafların görüşüne sunulmuş durumda. Ancak sonradan öğrenildik ki, sendikalar görüşlerini sosyal medyadan duyurduğu gerekçesiyle hükümet sendikaları dinlemedi. Uygulamanın 1 Ocak 2017’de başlaması planlanıyor. 8 Çalışana ne sağlayacak? Zorunlu BES uygulamasına çalışanların nasıl bakacağı merak konusu. Zorunlu BES kesintilerinin işveren yerine sadece işçiden kesilecek olması en önemli sorun. Kesintiyle birlikte net ücretlerde düşüş yaşanacak olması da ayrı bir problem. 9 İşverende “50 çalışan” fobisi oluşur mu? Diğer taraftan, zorunlu BES uygulamasının 50 ve üzeri işçi çalıştıran işyerlerinde uygulanacak olması, belirli işverenlerde, çalışan sayısını 49’da tutma güdüsü oluşturabilir. Nitekim 50 ve üzeri işçi çalıştıran işyerlerinde engelli personel çalıştırma zorunluluğu bile işverenlerde direnç oluşturabilmektedir. Dolayısıyla düzenlemenin işgücü piyasası ve istihdama etkileri açısından da değerlendirilmesi yerinde olacaktır. 10 Maaş verilecek mi? Zorunlu Bireysel Emeklilik Sisteminde ödediğiniz primlerin karşılığı olarak ileride taksitler halinde geri ödeme veya tek seferde toplu ödeme yapılacak. Fakat bunun için belirli bir süreyi ve yaşı doldurmak gerekiyor. Şu an en az 10 yıl prim ödemek ve 56 yaşı doldurmak suretiyle BES’ten emekli olunabiliyor. Fakat zorunlu BES uygulamasında bu parametrelerde esneme olup olmayacağı düzenlemenin son halinde netleşmiş olacak. Bu arada BES’ten alınan emekli maaşını kamu emekli aylığı ile karıştırmamakta fayda var. Kamu emekli aylığı ömür boyu verilirken BES aylığı belirli süre verilir. Ayrıca kamu emekli aylığı kişinin vefatı halinde eş ve çocuklara kalırken, BES’te sadece ödenmeyen kısım varislere verilir. l Ekonomi Servisi Sistemin ikinci bir gelir sağlayacağı belirtiliyor. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkiye Otelciler Federasyonu protokolü yapacak. Öğretmene indirimli tatil Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) Türkiye Otelciler Federasyonu ile imzaladığı işbirliği protokolüne göre öğretmenler otellerde indirimli olarak konaklama imkânı bulacak. MEB bünyesinde çalışan öğretmen ve emekli öğretmenlerin, Türkiye Otelciler Federasyonu üyesi otellerde, işletmelerde yüzde 35’e kadar indirimli tatil yapmalarına imkân sağlanacak. Türkiye Otelciler Federasyonu, indirim uygulanacak otellerin listesini ve bu otellerde uygulanacak indirim oranlarını, www.turofed.org.tr internet sayfasında ayda bir güncelleyerek duyuracak. Konaklama yapacak kişinin MEB’e bağlı öğretmen olduğunu belgeleyecek kimlik kartı veya belge beyan etmesi gerekecek. l Ekonomi Servisi TSE’den 41 şirkete sözleşme feshi Türk Standartları Enstitüsü (TSE), 41 firmanın mevcut sözleşmesini feshetti. TSE’nin Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, TSE, 1 firmanın sözleşmesini ara kontrolün olumsuz olması nedeniyle, 2 firmanın sözleşmesini kendi isteğiyle, 34 firmanın sözleşmesini yıllık vizesi yapılmadığı dolayısıyla, 3 firmanın ise sözleşmesini talimata aykırı bulması ve 1 firmanın sözleşmesini incelemenin olumsuz olması sebebiyle feshetti. Sözleşmelerin feshedilmesi nedeniyle şirketlerin “Hizmet Yeterlilik Belgeleri”nin geçerliliğinin kalmadığını vurgulayan TSE, hizmet belgesiyle ilgili olarak bundan böyle belge ibraz edilmeyeceği, aksine davranışın haksız rekabet hükümlerine göre hukuki kovuşturma ve ilgililerin sorumluluğuna sebep olacağı bilgisini verdi. l Ekonomi Servisi Turkcell’den 360 derece bakış Turkcell’in eğitim platformu Turk cell Akademi 360 derece videoyu da kapsayan sanal gerçekliği eğitim platformuna dönüştürdü. Turkcell Akademi çalışanları için hazırladığı kurum içi eğitimlerini artık sanal gerçeklik (virtual reality) ile verecek. Turkcell çalışanları artık ilk işe başladıkları andan itibaren kurum içindeki eğitimlerini sanal gerçeklik teknolojisi ile alacak. Turkcell bu teknolojiyi ilk kez, yeni işe aldığı çalışanları için hazırladığı “GNCYTNK Oryantasyon Programı’’nda kullandı. Sanal gerçeklik teknolojisi ile gerçekleştirilen Turkcell’deki ilk eğitime Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akça, Turkcell Genel Müdürü Kaan Terzioğlu da katıldı. Eğitim platformunda, çalışma prensiplerinden mağazalara, ürün ve servislerden çağrı merkezine kadar birçok konuda videolu eğitim yer alıyor. l Ekonomi Servisi Dosso Dossi’den 15 Temmuz etiketi Dosso Dossi Holding darbe girişimi ne karşı uluslararası bir kampanya başlattıklarını açıkladı. Darbe girişimini şiddetle kınadığını bildiren Dosso Dossi Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eraslan, “Avrupa’dan Ortadoğu’ya Asya’dan Afrika’ya yayılan on binlerce müşterimize Türkiye’nin ortak duygusunu iletmek için kolları sıvadık. Şehitlerimizin anısını yaşatmak için Haziran ayındaki fuarda sipariş aldığımız 1 milyonun üzerindeki ürünü ‘Türk halkı darbeye karşı durarak demokrasisine ve ülkesine sahip çıkıyor’ yazılı etiketlerle 32 ülkeye göndereceğiz” dedi. l Ekonomi Servisi C MY B