Katalog

Cuma 29 Temmuz 2016 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY İşsizin parası, ulusalPRKOADJYEEVNLAERKE varlık fonuna aktarılacak Yaklaşık 3 milyon kişinin işsiz olduğu Türkiye’de piyasa dalgalanmalarını önlemek ve yatırımlar için fon kurulması kararı alınırken işsizlik ödeneği bu fona gidecek Darbe girişimin ardından ekonomide yaşanabilecek sı turulacak. Fonun nerede kullanılacağı henüz açıklanmazken, bu fonla kıntıları minimuma indir piyasalardaki dalgalan mek için alınacak önlem maların önüne geçmek lerden biri de finansal istikrara ve büyümeye katkı PELİN ÜNKER sağlamak için bir varlık yö için piyasaya müdahale edilmesi, ülke ekonomisine katkı sağlayacak netim fonu kurulması ka sermaye akışının ger rarı oldu. çekleştirilmesi ve başta altyapı Başbakan Binali Yıldırım, olmak üzere ileriye dönük ya hafta başında yaptığı açıkla tırım projelerinin finanse edil mada ekonomiyle ilgili ayrı mesi bekleniyor. Fon özellik bir tedbir alınmasına gerek ol le ekonomik kaos zamanların madığını ancak “Ulusal Varlık da dalgalanmalara karşı alınan Fonu”nun kurulacağını açıkla bir önlem niteliği taşıyor. 2008 dı. Enerji Bakanı Berat Albay küresel ekonomik krizde bu ya rak ve Merkez Bankası Başka şanmış, otomotiv devi GM’yi nı Murat Çetinkaya da benzer batmaktan kurtarmak için ABD açıklamalarda bulundu. Hazinesi 49.5 milyar dolarlık Ulusal Varlık Fonu (Sove hisse alımı yapmıştı. reign Wealth Fund) kavramı Türkiye’de yeni dillendirilme 100 milyar lira birikti ye başlasa da geçmişi yaklaşık Tüm kayıtlı işsizlere öde 70 yıl öncesine dayanıyor. Ül nek olabilecek işsizlik fonunun kelerin resmi rezervleri dışın AKP hükümeti tarafından ama daki birikimlerinden oluşturu cı dışında kullanıldığı geçtiği lan bu fon, daha çok cari fazla miz dönemde tartışmalara ne veren veya emtia zengini olan den olmuştu. Türkiye İstatistik ülkeler tarafından kullanılıyor. Kurumu verilerine göre nisan Türkiye’nin herhangi bir emtia da işsiz sayısı 2 milyon 824 bin geliri yok ve cari açık proble kişiye ulaştı. İşsizlik sigortası mi yıllardır sürüyor. Bu nokta uygulamasının başladığı Mart da Türkiye’nin bu fona nereden 2002’den bu yılın mayıs ayına kaynak aktaracağı sorusu kar kadar ise işsizlik fonunda biri şımıza çıkıyor. ken para 96 milyar liraya ulaş Piyasaya kurtarıcı tı. İşsizlik sigortası fonunun, olağan işleyişiyle yıl sonunda Ekonomistlere göre Ulusal 100 milyar liraya ulaşması bek Varlık Fonu, öncelikle işsizlik leniyor. Özelleştirmeden ise fonu ve özelleştirme gelirlerin 2016’da 10.8 milyar lira gelece den sağlanacak kaynakla oluş ği açıklanmıştı. İşsizlik fonunda Mayıs 2016 itibarıyla 96 milyar TL bulunuyor. Norveç birinci Destek Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzman Yardımcısı Aysun Göksu’ya göre, Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Norveç, Rusya gibi ülkelerin petrole dayalı varlık fonlarıyla dünyada ilk sıralarda yer alırken, yüksek ihracat nedeniyle cari fazla veren Çin, Singapur, Hong Kong gibi gelişen ülkelerin emtia dışı kaynaklardan elde edilen fonları göze çarpıyor. Dünya sıralamasında Norveç 847.6 milyar dolarla ilk sırada. Onu 813.8 milyar dolarla Çin izliyor. Dünyada varlık fonu toplamda 7 trilyon 323.9 milyar dolar seviyesinde. Kamu garantisi genişliyor Türkiye Araştırmaları Enstitüsü’nden Doç. Dr. Ümit Akçay ise Ulusal Varlık Fonu’nun genellikle bütçe fazlası olan ve dış fazlası veren ya da en azından cari açığı olmayan kaynak zengini ülkelerde uygulanan bir yöntem olduğunu belirterek, “Zaten bu yöntemi uygulayan Norveç, Çin, Rusya ya da Ortadoğu ülkeleri gibi örneklere bakıldığında, fonların kayağının büyük ölçüde petrol ya da doğalgaz gelirleri ile sağlandığı nı görüyoruz. Sistematik bir şekilde cari açık veren, doğalgaz ya da petrol gibi bir doğal kaynak ihracatı olmayan ve bunun da ötesinde tasarruf oranının oldukça düşük olduğu Türkiye ekonomisi gibi bir ekonominin yapısal olarak Ulusal Varlık Fonu kurmaya müsait olduğunu söylemek zor” dedi. Henüz bu fonun nasıl kurulacağını ve hangi kaynaklarla destekleneceğini tam olarak açıklanmadığını vurgula yan Akçay, “Böyle bir fonun kurulması, ancak ekonominin gelişme yörüngelerinin planlandığı ve buna uygun olarak sistematik bir kamu yatırım programının hayata geçirileceği bir çerçeve olması durumunda anlamlı olabilir. Yapılan ilk açıklamalardan anladığımız, kurulması düşünülen bu fonun işlevi, Hazine garantisinin gördüğü işlevin biraz daha genişletilmiş bir şekilde hayata geçirilmesi olarak düşünülüyor” diye konuştu. Laleli’de büyük çöküş Janet Yellen Fed, kapıyı açık bıraktı ABD Merkez Bankası (Fed) iki günlük toplantısının ardından faizleri değiştirmezken, ABD ekonomisine dair kısa vadeli risklerin azaldığını vurgulayarak, bu yılın ilerleyen dönemlerinde para politikasında sıkılaşmaya gidilmesi için açık kapı bıraktı. Ekonominin ılımlı bir hızla büyüdüğünü ve istihdam artışının haziranda güçlü olduğunu belirten banka, hanehalkı harcamalarının ve işçi kapasite kullanımının arttığını bildirdi. Fed yetkilileri, “Ekonomik görünüme dair yakın vadeli riskler azaldı” vurgusu yaptı. l Ekonomi Servisi İngiltere’de Brexit şoku İngiltere’de dün yayımlanan iki araştırma, Brexit kararının yarattığı sarsıntının ekonomiye yansıdığını gösterdi. Reuters’ın haberine göre, kamuoyu araştırma şirketi YouGov ve Centre for Economics and Business Research’ın hazırladığı tüketici güven endeksi temmuzda neredeyse 5 puan ile 6 yılın en sert düşüşünü kaydetti. Ankete göre insanlar özelikle evlerinin değerleri konusunda endişeli. İnşaat sektöründe ise Royal Institution of Chartered Surveyors anketine göre büyüme yavaşladı. Buna göre inşaat şirketlerinin gelecek 12 aydaki iş stokunun yüzde 1 artacağı tahmin ediliyor. Bu arada Londra merkezli Lloyds Banking Group 3 bin kişiyi işten çıkaracağını bildirdi. l Ekonomi Servisi Rusya ile yaşanan uçak krizi en çok Laleli’yi vurdu. Bu ülkeye tekstil ihracatının durma noktasına gelmesi Laleli’ye 3.5 milyar dolarlık kayıp yazdırdı 170 alıcı İstanbul’a geliyor LASİAD tarafından bu yıl 5’incisi düzenlenecek Laleli Fashion Shopping Festivali 8 Ağustos’ta başlayacak. Festival için LASİAD’ın ev sahipliğinde 7 ülkeden 170 alıcı İstanbul’da buluşacak. Bu yılki festival “darbe girişimine inat üretim ve ihracata devam” sloganıyla gerçekleştirilecek. Gıyasettin Eyyüpkoca Rusya’yla yaşanan uçak krizinin ardından Laleli ihracatı 6 milyar dolardan 2.5 milyar dolara geriledi. Rusya ekonomisinin küçülerek rublenin değer kaybetmesinin Türkiye’ye direkt olarak olumsuz yansıdığını söyleyen Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, “Üzerine bir de Rusya ile ilişkilerimizin çok iyi olduğu bir zamanda uçak krizi yaşanınca çok olumsuz etkilendik” diye konuştu. Kriz öncesi dönemde Laleli ihracatının yüzde 35’lik kısmının Rusya’ya yapıldığını ancak bu oranın şu anda yüzde 27’ye düştüğünü anlatan Eyyüpkoca, “Rusya odaklı çalışan işletmeler yüzde 60 daraldı. Krizden sonra oluşan 3.5 milyar dolarlık kaybın telafi edilebilmesi için Rusya’yla ilişkilerin düzelmesini umuyoruz” dedi. Eyyüpkoca, Laleli’deki 7 bin civarındaki işyerinin pazarlama ve satış kanallarını daha etkin kullanma hedefiyle bu yıl 5.’sini düzenleyecekleri Laleli Fashion Shopping Festivali’ne, Afrika ülkelerinin Rusya’ya alternatif oluşturduğunu söyledi. l Ekonomi Servisi Emlak Konut GYO’dan canlandırma kampanyası Emlak Konut GYO, 30 farklı proje için yüzde 20 peşinat ve yüzde 0.7 faiz kampanyası başlattı. Yüklenici firmaların katılımıyla gerçekleştirilen ‘TÜFE’li Satış Kampanyası’ 1 Ağustos 31 Ağustos tarihleri arasında geçerli olacak. Kampanyaya toplam 15 bin konut ve ticari alan dahil olacak. Emlak Konut, gayrimen kul piyasasındaki bekleme eğilimini kırmak için 30 farklı projede kampanya düzenlediğini duyururken; Genel Müdür Murat Kurum, Emlak Konut’un tahsilat süresini öteleyen kampanyanın şirketin nakit akışına olumsuz etkisi olmayacağını söyledi. Kurum, “Gelir paylaşımlı projelerimizde satışlar pe şin (banka kredisi dahil) ya da kısa vadeli senetlerle yapılmakta. Ancak son dönemde yaşamış olduğumuz gelişmelerden sonra piyasadaki bekleme eğilimini kırmak ve satışları artırmak için ve bu süreçte yüklenicilerimizin nakit akımlarına pozitif katkı yapabilmek için kampanya düzenlenmiştir” dedi. l Ekonomi Servisi SGK’den uyarı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kamu kurumları ve özel kurumların darbe girişimi nedeni ile yerine getiremediği işlemler için uyarıda bulundu. SGK, kurumların teslim etmesi gereken evrakların teslim tarihini 29 Temmuz saat 23.59’a kadar uzattı. SGK, 5604 sayılı mali tatil kanununun öngördüğü 120 Temmuz’daki mali tatil süresine denk gelen yükümlülüklerin en son 27 Temmuz itibarıyla, 2125 Temmuz arasında yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin de 25 Temmuz itibarıyla yerine getirilmediğini belirtti. ekonomi 9 Savaş nedeniyle Türkiye’ye gelen 2.7 milyonu aşkın Suriyeli olduğu belirtiliyor. Avrupa’dan mülteciler için 1.4 milyar Avro Avrupa Komisyonu, Suriyelilerin yaşam şartlarının iyileştirilmesi için Türkiye ile yaptığı 3 milyar Avro’luk anlaşmanın 1.4 milyar Avro’luk kısmının aktarımını onayladı. Avrupa Komisyonu’nun resmi internet sitesinde yapılan ve Sputnik’in aktardığı habere göre, söz konusu para, ülkelerindeki çatışma ortamından kaçıp Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin eğitim, sağlık ve sosyokültürel harcamalarının karşılanması için özel olarak ayrıldı. Kalan 2.1 milyar Avro’luk kısmın bu sene ve gelecek sene tamamlanacağı açıklandı. Ayrıca insani yardım projelerinin hayata geçirilmesi için de 79 milyon Avro daha gönderilecek. l Ekonomi Servisi Varlık barışı da TBMM’den geçti Vergi, sigorta primi ve gümrük vergilerinin 30 Haziran 2016’ya kadar olan borçlara taksitle yeniden yapılandırma imkânı getiren ve yurtdışındaki varlıkların Türkiye’ye getirmelerinin önünü açan yasa teklifi önceki akşam TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. AKP tarafından verilen teklifle, vergi cezaları, idari para cezaları, sigorta primleri, sosyal güvenlik destek primi gibi alacaklara ilişkin her türlü gecikme faizi ve gecikme cezaları yeniden yapılandırılıyor. Yapılandırmalar, 30 Haziran’da dahil, bu tarihten önceki dönemi kapsıyor. Teklif ayrıca, yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve her türlü varlığı yıl sonuna kadar Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişilerin söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilmelerine imkân tanıyor. Kara para gelecek Hükümet yurtdışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesini daha önce yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik düzenlemelerin içinde yer vermiş ancak ilgili düzenlemenin 15 Temmuz’da yasalaşması öncesi ilgili maddeyi çıkartarak yasalaştırmıştı. Muhalefet tarafından kara para aklamaya neden olacağı iddia edilen yasa teklifine göre Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıklar nedeniyle, hiçbir şekilde herhangi bir vergi incelemesi yapılmaması öngörülüyor. l Ekonomi Servisi Sabancı’dan demokrasi ilanı Sabancı Holding, Türkiye’ye ve demokrasisine güvenini uluslararası kamuoyuna ilanlarıyla anlatıyor. Türkiye’nin Sabancı’sı imzasıyla hazırlanan çalışmada “Türkiye’nin geleceğine olan inancımız, halkımızın demokrasiye olan bağlılığı sayesinde bir kez daha teyit edildi” mesajı veriliyor. Bu mesaj Financial Times (tüm ülke baskıları), New York Times, International New York Times gazetelerinde bugün yer aldı. Sabancı Holding Üst Yöneticisi (CEO) Zafer Kurtul konuyla ilgili olarak “Biz ülkemize inanıyoruz. Bu çalışmamızda da uluslararası kamuoyuyla, ülkemizin, sahip olduğumuz güçlü demokrasiyi ve bu gücün arkasındaki halk iradesinin önemini bir kez daha paylaşmak istedik” dedi. l Ekonomi Servisi Zafer Kurtul Döviz mevduatında rekor düşüş oldu Merkez Bankası verilerine göre, 15 Temmuz ile biten haftada 157.52 milyar dolar ile tarihi rekorda olan yurtiçinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları geçen hafta sonu itibarıyla 148.8 milyar dolara geriledi. Kurumsal ve bireysel lokal yatırımcıların döviz satışları 8.7 milyar dolar azalarak 2005’in son haftasından beri en büyük düşüşünü gösterdi. l Ekonomi Servisi C MY B