Katalog

DUNYA İbadi’yi yakan beyaz koltuk Irak Başbakanı Haydar el İbadi’nin geçen haftaki parlamento baskınında zarar gören beyaz bir koltuğa üzüntüyle bakarken çekilen fotoğrafı ülkede tepki çekti. Iraklılar başbakanın terör kurbanlarına bile bu kadar üzülmemesini eleştirdi. Yunanistan’da 2 gün grev Yunanistan’da üçüncü kurtarma paketinin getirdiği yeni kemer sıkma önlemlerine karşı sendikalar dün 48 saatlik genel grev ilan etti. Tüm sağlık ve yargı çalışanlarıyla birlikte gazeteciler de greve katıldı. 8 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Britanya’nın kalbine nilwgun@cumhuriyet.com.tr Cumartesi 7 Mayıs 2016 Müslüman başkan ABD’ninyeni yüzü Trump Başkent Londra’nın yeni belediye başkanı Pakistan asıllı Sadiq Khan olacak Britanya’nın önceki gün gittiği yerel ve bölgesel seçimlerde taşlar fazla yerinden oynamazken, bu sonuç özellikle anamuhalefetteki İşçi Partisi açısından önemli. Eylülde İşçi Partisi delegelerinin parti ileri gelenlerinin arzusu hilafına eski tüfek sosyalist Jeremy Corbyn’i genel başkan seçmesinden beri, muhalifleri Corbyn’i devirmelerini sağlayacak bir seçim yenilgisi için önceki günkü “süper perşembeyi” bekliyordu. Ancak Corbyn’in “Hezimet öngörülerini boşa çıkarıp pozisyonumuza tutunduk alarak Muhafazakâr Partili rakibi Zac Goldsmith’e 910 puan fark attı. 8 yıldır Londra belediye başkanlığını yürüten “Osmanlı kökenli” Boris Johnson yeniden aday olmayacağını duyurmuştu. Bunun üzerine milyarder bir finansçının özel okullarda okumuş, lüks bir hayat süren oğlu Zac Goldsmith’i aday gösteren Muhafazakâr Parti, seçim kampanyasında Khan’ın Müslüman oluşunu öne çıkarmış, Başbakan David Cameron Khan’ın radikal dincilerle ilişkisi olduğunu iddia etmişti. LGBTİ dostu Londrabelediye başkanlığına aday olduktan sonra LGBTİ üyelerine yönelik ayrımcılık ve nefret suçlarına “sıfır hoşgörü” vurgusu yaptı. Bu yüzden radikal İslamcı gruplardan ölüm tehditleri alan Khan çifti ve iki çocuğu koruma altına alındı. hatta bazı yerlerde desteği büyüttük” diye özetlediği şekilde Corbyn’e eleştiriler İşçi Partisi ilk sonuçlara göre Ancak Khan LGTBİ’yi de 43 belediye meclisinden birini, kapsayan eşitlik ve çeşitlilik 846 belediye meclisi üyeliğin mesajlarıyla bu iddiaları bo den 22’sini kaybetti. şa çıkardı. Corbyn de, Boris Yüzde 44 oy aldı Johnson’ın selefi Ken Livingstone dahil 50 kişinin “Yahudi En önemli kaybı, İskoçya’da karşıtlığı” suçlamalarıyla ilgi üçüncülüğe gerilemesi olurken, li soruşturmalar tamamlanana bunu, en önemli yerel mevki dek İşçi Partisi üyeliklerini as olan başkent Londra’nın bele kıya alarak muhafazakârların diye başkanlığını Muhafazakâr kampanyalarını boşa çıkar Parti’den geri alarak telafi etti. dı. Dünkü sonuçların ardın Hem de Pakistan kökenli Sadiq dan yine bazı gölge bakan Khan’ı Londra’nın ilk Müslü ların “liderliğe ehil olmadı man belediye başkanı yaptı. ğı” açıklamaları ile karşılaşan Eski bir bakan olan Sadiq Corbyn bunları reddetti: “Evet, Khan aynı zamanda bir Avrupa İskoçya’da yapmamız gereken başkentinin ilk Müslüman be çok şey var. Ama endişelenmelediye başkanı oldu. İlk sonuç yin. Devam ediyorum. İyiyim. Sadiq Khan ve eşi Saadiya Ahmed’in iki çocuğu var. lara göre oyların yüzde 44’ünü Çok mutluyum.” Britanya Brexit için hâlâ kararsız İngiltere, Galler, İskoçya ve ma yanlısı anamuhalefetteki İş arar hale geldi. 1980’lerden be İstanbul’a gerçekleştireceği ziKuzey İrlanda’da 45 milyon çi Partisi’nin en önemli kaybı, ri İskoçya’da nefret objesi hali yareti, 23 Haziran’daki Brexit 9 kardeş büyüdü Londra belediye başkanlığına Sadiq Khan’ın seçilmesi, Britanya’da “peri masalı” diye niteleniyor. Zira 46 yaşındaki Sadiq Khan, 1960’larda Britanya’ya göçen Hindistan kökenli Pakistanlı bir ailenin 9 çocuğundan biri. Khan’ın babası tam 25 yıl boyunca otobüs şoförlüğü, annesi de evden terzilik yaparak ailenin geçimini sağlamış. “Annemle babam durmaksızın çalışırdı. İş bulur bulmaz ben de onlar gibi çalışmaya başladım” diyen Khan, önce okul yıllarında bulduğu kısa süreli işlere girdi. Lisedeyken dişçi olma hayalleri kuran Khan, bir öğretmeninin önerisiyle hukuk okumaya karar verdi ve Kuzey Londra Üniversitesi’nin Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Hâlâ burada misafir akademisyen olarak ders veriyor. Blair’e mektup Mezuniyetinden sonra her alanda ayrımcılık ve insan hakları davalarına yoğunlaştı, 2005’te ise Londra’nın Tooting ilçesinden İşçi Partisi milletvekili seçildi, ertesi yıl “ABD’nin finosu” diye anılan Başbakan Tony Blair’e yazdığı dış politikasını eleştiren mek “Fareli Köyün Kavalcısı”nı bilirsiniz. Grimm Kardeşler masalıdır. Fareli köyü, müziğiyle farelerden kurtaran baştan çıkarıcı bir kavalcı, köy halkının müziğine kapılan çocuklarını da arkasına takar ve onları fareler gibiyok eder. “Fareli Köyün Kavalcısı” o nedenle “huşu içinde, bilinçsizce, birinin peşinde güle oynaya felakete gidenleri” anlatmak için kullanılan bir metafordur. Siyasi lakap olarak “Fareli Köyün Kavalcısı” ibaresini, Çizmeyi bir enkaz olarak kendisine bırakan halefi Berlusconi’yi tarif etmek için ilk eski İtalya Başbakanı Mario Monti kullanmıştı. “Fareli Köy Kavalcısı” namı, arkadan Berlusconi’ye yapıştı. Berlusconi gibi…seçmenleri her tür boş vaat, slogan ve “çılgın proje”yle baştan çıkaran tüm popülistlerin tanımı için kullanılır oldu. Şimdi Trump’ı da tarif etmek için “Fareli Köyün Kavalcısı”ndan uygun tanım olamaz. Amerikan rüyasının dönüşü “Kavalcı Trump”ın ilk nağmesi, “Amerika’yı yeniden büyük kılmak!” Amerika yeniden dünyada tek ve rakipsiz olacak. Ekonomi şahlanacak, Amerikan ordusu “çok büyük ve çok kuvvetli” olacak, “Amerikan rüyası” yeniden kalpleri fethedecek, Ve “her şeyden önce Amerika/America first” gelecek. Bu süreçte parazit göçmenlerden kurtulunacak. Meksika sınırına Çin seddi misali bir duvar çekilecek, duvarın parası Meksikalılardan alınacak, eğer ödemeyi reddderlerse… Meksika yurttaşlarının ABD’deki gelirlerine el konulacak, Meksika’ya ABD yardımları kesilecek, Meksikalı işadamları ve diplomatlarına vize verilmeyecek. Meksika’nın tepesine binilirken Müslümanlara yaşam zindan edilecek. ABD’nin kapıları Müslümanlara kapatılacak. Sığınmacı Suriyeliler, sınır dışı olacak. Guantanamo günlerinin “waterboarding/su altında işkence” yöntemleri geri gelecek. Bitmedi. ABD’den istihdam götüren Çin’e de had bildirilecek ve de hodri meydan denecek. Çinlilerin teknoloji hırsızlığına göz yumulma seçmenin sandığa çağrıldığı İskoçya’da üçüncülüğe gerile ne gelen Muhafazakâr Parti’nin referandumunu olumsuz etki tupla gündem oldu. Blair’in yacak. Çin’de “outsourcing/dış kaynak kul bölge parlamentosu ve belediye mesi oldu. Tümden AB ve göç oyunu yüzde 24’e, vekil sayısı leyebileceği endişesiyle ertele başbakanlığı devretmek lanımı” sona erdirilecek. seçimlerinden, 23 Haziran’da tüm Britanya çapında düzenlenecek “AB’den çıksak mı” (Brexit) referandumuna ilişkin net bir gösterge çıkmadı. AB konusunda bölünmüş olan iktidardaki Muhafazakâr Parti kayba uğramadı. AB’de kal karşıtı UKIP, önemli olmayan kazanımlar elde etti. İskoçya’da ise AB’de kalmayı savunan iktidardaki İskoç Milliyetçi Partisi (SNP), üst üste üçüncü seçimini kazansa da parlamentoda mutlak çoğunluğunu kaybetti ve küçük bir koalisyon ortağı nı 31’e çıkarması tam bir sürpriz oldu. Bunda partinin İskoçya’daki lideri Ruth Davidson’ın açıkça eşcinsel olması, eğlenceli politikaları ve sosyal medyayı iyi kullanması başrolü oynadı. Bu arada İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’in bu ay içinde diği ortaya çıktı. Telegraph gazetesine göre İstanbul ziyaretinde Türkiye’nin AB üyeliğini ve Britanya’ya vizesiz girişi desteklemeyi planlayan Corbyn partide fikir ayrılığına neden olacağı uyarıları nedeniyle Türkiye’ye gelmekten vazgeçti. zorunda kaldığı Gordon Brown tarafından 2008’de yerel yönetimler bakanlığına, ardından ulaştırma bakanlığına atandı ve Britanya tarihinde ikinci Müslüman bakan oldu. ABD’ye yük getiren NATO gerekirse dağıtılacak. Putin’le IŞİD’le mücadele için işbirliği yapılacak. Obama’nın masraflı sağlık sigortası (Obamacare) lağv edilecek. Köprüler ve havaalanları yapılacak. Altyapı baştan sona yenilecek. Liste böyle uzuyor. Trump’a oy veren seçmenler; bu “bastır Amerika!” söyleminin ‘Avrupa bir hayaldi’ gazına geliyorlar. 2008 finans krizinin mağduru olan orta sınıfı kendinden geçiren notalar bunlar. Tüm bu söylenenlerin nasıl hayata geçirileceği hiç sorgulanmıyor. Bu, Trump’ın ustası olduğu “TV realty şov” teknikleriyle etkilediği seçmenleri için önemli değil. Bu acayip gerçek ötesi “realty şovkavalcı Huma Abidin, 1990’lardan beri Cinton ile çalışıyor. Clinton’a FBI şoku ABD’de Demokrat Parti’nin başkan adayı olmasına kesin gözüyle bakılan Hillary Clinton’nın dışişleri bakanlığı döneminde resmi yazışmalarını şahsi eposta hesabından yaptığı iddialarıyla ilgili soruşturma daralıyor. Federal Soruşturma Bürosu (FBI) önceki gün Clinton’nın en yakın kur AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, “Kabul etmeliyiz ki tek vizyonlu, tek bir Avrupa devleti hayali bir yanılsamaydı” dedi İtalya Başbakanı Matteo Renzi’nin evsahipliğinde bir araya gelen Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker ve Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz göçmen krizi ve AB’nin geleceğini ele aldı. AB’nin temelini atan 1957 tarihli Roma Anlaşması’nın imzalandığı salonda düzenlenen tartışmada Tusk, “Bugün kabul etmeliyiz ki, tek bir ortak çıkarı, tek bir vizyonu olan tek bir Avrupa devleti, tek bir Avrupa ulusu hayali... bu bir yanılsamaydı” itirafında bulundu. Tusk, aşırı sağcılığın yükse rın kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak, bunun için de sığınmacı kriziyle baş edip sınırları kontrol etmek gerektiğini savundu. Merkel de “Ya Avrupa’nın dış sınırlarını birlikte koruruz ya da milliyetçiliğe düşme riski olur” dedi. Türkiye mesajı Ankara’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Başbakan Ahmet Davutoğlu’na darbe yapması sonrası AB ile Türkiye arasındaki sığınmacı anlaşması tehlikeye girerken, Merkel’in Türkiye’den an kümet sözcüsü Georg Streiter “Şansölye bugüne dek Başbakan Ahmet Davutoğlu ile birlikte çok iyi çalıştı. Bu iyi ve yapıcı işbirliğinin yeni Türkiye Başbakanı ile devam edeceğini varsayıyoruz. Anlaşma uyarınca AB ve Almanya tüm yükümlülüklerini yerine getirecektir, aynısını Türk tarafından da bekliyoruz” dedi. AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Hansjörg Haber de “Davutoğlu hükümetiyle iyi bir işbirliğimiz diği bir girişimdi. Bu anlaşmayı tamamına erdirebilmek için teknik konularda devamlılığın yanı sıra, kriterlerin yerine getirilmesi için de gönüllü olunmasına ihtiyaç duyulmaktadır” açıklamasını yaptı. Papa’ya Şarlman ödülü Avrupa’yı 8. yy’da birleştirmiş İmparator Şarlman adına verilen prestijli ödüle ise bu yıl “Avrupa’nın birleşmesine katkıları ve sığınmacılara umut ve cesaret veren girişimleri” nedeniyle Papa Françesko layık görüldü. Ancak Papa ödülü töreninde “İnsan hakları, demokrasi ve özgürlük şampiyonu Avrupa, şair, filozof ve sanatçıla siyaseti” karşısında, Hillary Clinton son tahlilde ABD’nin dünyadaki geleneksel konumunu savunan bir “statüko” adayı olarak beliriyor. Şimdi merak edilen soru “statüko adayı”nın bu “kavalcı” ile nasıl baş edeceği... Bir “reel politika” ürünü olan Hillary Clinton ile “realty şov siyasetinin” her sürprize açık olan karşılaşmasını izleyeceğiz 8 Kasım ABD seçimlerinde. Bunu bir “kırk katır mı, kırk satır mı” seçimi olarak da adlandırabilirsiniz. Davutoğlu’nun azli ABD’den söz açılmışken… Washington’da etkili “Foreign Policy” dergisi Davutoğlu’nun azlini “Amerika Ankara’daki adamını kaybediyor” başlığıyla vermiş. “Koyun can derdinde, kasap et derdinde” sözünün bundan net karşılığı olabilir mi? “Zayıf ve özerk olmayan, güçsüz bir başbakan olsa da, ABD yetkililerinin görüşlerini Ankara’ya iletmede önemli bir kanaldı!” deniyor Davutoğlu için. “Stratejik derinliğin” encamı bu. Gözümün önüne Davutoğlu’nun Hillary Clinton ile mayı Huma Abidin’in ifadesi lişine atıfla, Avrupa’da radikal ni aldı. FBI’ın önümüzdeki gün güçlerin iktidara gelmesini önlerde de Clinton’ı sorgulayaca lemek için öncelikle yurttaşla laşmaya sadık kalmasını beklediği belirtildi. Alman hü Papa Françesko vardı, sığın rın yurdu Avrupa, sana ne olmacı anlaşma du” diye çıkışarak kıtanın göçsı onun öner men politikalarını eleştirdi. “çak” yapan fotoğrafı geldi… Günün aforizması da üstüne “Tercihim değil!” lafı oluyor. Kıyamam. ğı iddia edildi. Yaklaşık 9 aydır süren soruşturma Clinton’ın se ‘Mülteci kampına saldırı savaş suçu olabilir’Parti liderinden destek yokçim kampanyasına gölge dü şürse de henüz Clinton’ın yasa dışı bir suç işlediğini gösteren herhangi bir delil yok. Cum huriyetçi Parti aday adayı Do nald Trump, Clinton’ı resmi ve özel yazışmaları ay nı hesap üzerinden yaparak ülke güven liğini tehlikeye atmakla suçluyor. Ryan ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayının ırkçı ve yüzeysel açıklamalarıyla tepki çeken Donald Trump olacağı neredeyse kesinleşirken partinin lideri Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, sonuçtan memnun olmadığının işaretlerini verdi. Ryan CNN’e “Şu an Trump’ı desteklemeye hazır değilim. Şu an o noktada değilim” dedi. Trump ise bu açıklama karşısında çok şaşkın olduğunu söyleyerek “Parti bunu bir an önce aşmalı” dedi. Suriye’nin İdlib kentinde bir mülteci kampına düzenlenen hava saldırısı dünyayı ayağa kaldırdı. Türkiye sınırına da 10 kilometre uzaklıkta bulunan Sarmada kasabasındaki Kamuna mülteci kampından şimdiye dek 28 kişinin öldüğü, 50’sininse yaralandığı bildirildi. Kaide kolu Nusra’nın denetimindeki bölgede bir süredir Suriye Ordusu ile şiddetli çatışmalar yaşanıyordu. Bölge halkı saldırıdan Suriye Ordusu’nu sorumlu tutarken, iddialar Suriye Ordusu tarafından yalanlandı. Rusya da kendi uçaklarının sorumlu olduğu iddialarını reddetti. Saldırının ardından uluslararası tepki yağ dı. ABD ve İngiltere saldırıyı kınadı. Birleşmiş Milletler yetkilisi Stephen O’Brien ise saldırının savaş suçu kapsamına girebileceğini söyledi. Halep’te ateşkesin ikinci gününde ise şehrin güneyinde Suriye askerleriyle Nusra Cephesi arasında yaşanan çatışmalarda en az 73 kişi öldü. C MY B nilgun@